Леуметтік-педагогикалы терапия технологиясы сипаттама берііз
Арттерапия термині екі блімнен трады. «арт» бл нер, «терапия» емдік шара, екінші блімде масата, міндетке, технологияа жне мазмнына баытталан. Арттерапия бл эмоцианалды бзылысы бар балалара аса ажет ететін діс ( И.Ю. Левченко) - эмоционалды кйзелістерге тскиш, жиі уайым жейтин, психологиялы тонусты тмеендеуі, орыныш; - оршаан ортадаы арым атынасты бзылуы, жиі рыстар, кіші топ ішіндегі арым атынас, жаман ойлар, сенимні жотыы, агрессияны жоарлауы; - психосоматикалы ауытулар, кіл куйді болмауы, бас ауруы, аллергиялы реакциялар жне т.б Арттерапиялы жмысты басты масаты, нер арылы баланы эмоционалды жеке дамуын анытауа болады. Арттерапиялы жмыс ауытуы бар балаа жасы серін тигізуі шін, принципке, психолога, маліммен балаа жне оны ата-анасымен тыыз арым атынаста болу керек. Арттерапиялы жмыс ауытуы бар балаларды дамуына психокоррекциялы жмысты принципіне жне арттерапиялы приципке сйене отырып жасалынады. алыпты жне кемтар балаларды дамуындаы негізгі задар жиынтыы. Дамуды жаын аймаы мен ке зекті аймаы. Кемтар баланы леуметтік трбиелеу, оны табии кемістігін леуметті орнын толтыру.
Рольдік жадайларды ойнап шыару.атысушылара трлі рольдік жадайларды ойнауды сынады,ол рольдер жеке ерекшеліктеріне байланысты жне атысушыларды орналасуына байланысты.Кейін бл жмыс орытындыланады жне талыланады.
Аутотренинг. Э.Джейкобсон жне И.Шульцты релаксация техникасы бойынша блшы етті тыныш куйдегі босансу ммкіндігін жасауа баытталан.
Арттерапия жаттыуы.Бнда жеке,жпты,топты сурет салу жргізіледі, атысушылар берілген немес еркін таырыпты алады, соны негізінде топты фрескалар рылады.Жаттыу эмоциямен жумыса баытталан,образ жасауа,сздерді байланыстыруа баыттталан.атысушылар суреттерді бейнелеу кезінде жне соында талылайды.
Би терапия.Би адам ойын жне сезімін крсетуде негізгі рал болып табылады жне эмоциялы толуларды алады,атысушыларды озалысын кушейтеді.
Музыкалы релаксациялар.Масаты трлі болуы ммкін: мазасыздануды алу,зіне деген сенімді ныайту,кен тжіриебені айта баалау.Релаксация кезінде атысушылар кздерін жмып босасыан алыпта отырады жнежатады.Жаттыу аяталан кезде атысушылардан сратар алынады.
Ертегі терапиясы – психотерапияны рамдас блігі. Баланы ертегі сюжетіне серленуі, кейіпкерді иыншылытарына аладауы оны келешекте з алдында пайда болатын кедергілерден иналмай туіне іштей дайындыын туындатады. Практикалы психологияны ертегілік терапия баыты – баланы жасылы пен жамандыты айыруына, мінез-лыты стереотиптерді тануына кмектесіп, адамдарды мірде алдынан шыатын сан трлі иыншылыты е соында жее аларына деген сенімін ныайтады.
29. азастанда леуметтік саладаы маманны жмысы алай дамыандыын зерделеіз.
Дние жзіндегі ркениетті мемлекеттерде трбиені теориясы мен практикасындаы жетекші тенденция – леуметтік педагогика рліні артып отырантындыын крсетіп отыр. оамды мірдіжан-жаты демократияландыруы мен гуманизациялау процесінде сонымен атар азастан Республикасыны білім жйесінде адами-тлалы атынасты атмосферасын объективті трыдан жасалуын талап етеді. Бл з кезегінде ксіби мемлекеттік – оамды рбиелеу рылымдарыны мірден, отбасынан, леуметтік-мдени ортадан алшатауын жою арылы балалар мен жастарды леуметтік трбиелеу жйесін згерту жолдарын іздестіруді ажет етеді.
1991 жылы бізді елімізде леуметтік педагог ызметіні енгізілуі кездейсоты емес. Елімізде леуметтік жмысты ксіптік дегейге ктерілуі-маызды мселе. Бл мамандыты болашаына, мемлекетті леуметтік саясатыны жастар саясатыны жзастар саясатыны зекті проблемаларыны шешілуіне кадрлар санасыны тигізер сері мол Білім беру мекемелерінде леуметтік педагог мамандыыны енгізілуі, бгінг тадаы оушыларды оама леуметтік ортаа бейімделуі, леуметтенуіндегі иыншылытар, оны тлалы асиеттерін зерттеуге , зерттеу нтижесінде тзету жмыстарын жргізуге, мірді иын жадайынан шыа білуге ыпал етуге ажеттіліктерінен туындап отыр. Бл жмыстарын жргізуге мірді иын жадайынан шыа білуге тыпал етуге ажеттігінен туындап отыр. Бл жмыс маманды ана емес, сонымен атар, бл біз ол шын беретін, адами проблемаларын бірге шешетін, проблемаларды тиімді, дрыс шешілу жолдарын табатын адамдар тадыры. Осындай жауапты жмысты атара отырып, біз оны табысына барлы оам мдделі екенін есте стауымыз керек. Болашата леуметтік педагог мамандыы малім мен медицина ызметкерлері секілді баралы сипата ие болады. Себебі оам шін «леуметтік эпидемиямен» крескеннен, «леуметтік ауруларды» алдын-алу лдеайда тиімді екендігі белгілі.
Сонымен атар леумтеттік педагогика ылымыны елімізде лі арыштап дами оймаан шаында бгінгі тада білім беру мекемелеріндегі леуметтік педагогтар жмыс жргізу барысында трлі кедергілерге шырап отыр. Отстік азастан облысында білім беру мекемелеріне республикалы трансферттен леуметтік педагогтарды штатты бірліктері 2005 жылдан бері блінген. Бгінгі тада облыс мектептерінде 602 леуметтік педагогтар ебек етуде. леуметтік педагогтарды жоары педагогикалы білімі боланымен, басым блігіні арнайы леуметтік – педагогикалы білімі жо. Бл жадай-республикамызды барлы облыстарындаы жадайа сас. Себебі азіргі тада леуметтік педагогтарды дайындайтын орта арнаулы, жоары оу орындары жетіспейді. Кедергілерді бірі леуметтік педагогтарды жмысына ажетті дістемелік ралдырды жетіспеушілігі . Бл дістемелік кмекші рал жалпы білім беретін мекемелердегі леуметтік педагогтарды проблемасын зерттеу нтижесі болып табылады. дістемелік ралда леуметтік - педагогикалы жмысты дістемесі мен технологиясы, леуметтік педагогты отбасымен жмыс дістемесі, рбір наты мекеме жадайына бейімдеуге келетін сыныпты, оушыны леуметтік паспорты, оушыны леуметтік псапорты, оушыны отбасына мінездеме, леуметтік педагогты абыра брышы, т.б. лгілері берілген. Сонымен атар леуметтік педагог жмысындаы диагностикалы жмыстара, трлі балалар категориясымен жмысыны негізгі баыттарына леуметтік педаготы педагог психолгпен бірлескен жмыстарына, девиантты мінез-лыты оушылармен жргізілетін леуметтік педагогтарды жмыстарына мн берілген. леуметтік педагог біріншіден, ммкіндігінше проблеманы алдын-алуына тырысады, проблеманы тудыратын себептерді анытай жне уаытында оны жойып отыру, адам бойындаы оларды арым-атынасындаы ртрлі ауытушыларды алдын-алып, отыру, осы арылы оршаан леуметтік ортаны сауытырып отырады. леуметтік ызметкер проблеманы алдын-алумен емес, проблеманы зімен жмыс жасайды(алкоголизм, нашаорлы, леуметтік депрессия, аыбасты, ауру, зін-зі ызмет ете алмаушылармен, мгедектермен, стихиялы зіл-зала, кші-онмен, жаныны кйзелуі леуметтік бейімделу) арнайы кмекті трін, арнайы мамандануды ажет ететін (арт адаммен жмыс, босындармен, леуметтік риск тобына жататын адамдармен жмыс) Солнымен атар ол арнайы жас ерекшеліктері бойынша топтарды (балалар, жасспірімдер, жастар, арттар) мекемелерді, микроорталыты ерекше сфераларыны (ауыл-скери блім) леуметтік проблемаларын шешуге мамандануы да ммкін. леуметтік ызметкер мен леуметтік педагогты ксіптік ызметтеріні жмыстарыны трі мен дістемесі бір-бірімен иылысып жатанымен р маманны зіндік айырмашылытары бар. Дегенмен леуметтік ызметкер жмысыны нтижелілігі леуметтік педагогты жмысымен тыыз байланысты, тиісінше леуметтік педагог жмысыны нтижелілігі де леуметтік ызметкерді орытындысынсыз жоа шыар еді. леуметтік педагог бірінші кезекте тла мен отбасы орауа арналан мемлеккеттік – оамды леуметтік ызмет крсететін мекемелер мен йымдар арасын байланыстырушы буын.