Тменжиілікті индуктивті байланыс
Индуктивті байланыс немесе тмен жиілікті радиобайланыс деп аталатын магнитті рамкалы антенналарды акустикалы рылылара немесе ондаан немесе жздеген метрге дауысты апараттарды жзеге асыруа болады.
Оны ашы аладарда, этаж аралытарда жабыдыларда жне р трлі абыралармен шектелген имараттарда олданылады.
Жаа заманы элеметтер базасы компактты абылдаушы рылыларды руа ммкіндік береді. Соысы сымсыз жйелерде конференц байланыстарды жобалау шін жаа ммкіндіктер ашады.
Аыры байланыс рылыларды кемшіліктерін атап тсек:
· сымсыз болып тек ана абылдау трактары табылады;
· масса габаритты жне энерго экономикалы сипаттамаларда жмыс істеу жиілігі 0,5 м аспайды.
Индуктивті байланыс рылыларыны комплекс магнитті рамкалы антенналар жне миниатюрлі сымсыз абылдаушы телефондардан трады.
Антенналы катушканы дыбысты жиілікте ЭК УТЖ абылдаушыларды жне электромагнитті телефон наушниктерді кмегімен дыбысты хабарламаа айналады.
абылдаушы антенна аз габаритті тікбрышты формада ферриті зекшемен кпбтаты тзаты магнитті антенналарда жне киімге жабысып орындалан.
Жмыс істеу диапазоны 400 - 7000 Гц.
Байланыс шін сым виток немесе жартылай виток олданылады(сурет 2.1). Витокты размері лкен болан сайын ыса тйыталан сызытарды соынажаын болып, байланыс кшейе тседі.
Одан баса, егер сызытар мен виткаларды жазытыы бір біріне параллель, виток сызытарды жазытыына арай орналасса байланыс кшейе тседі. Бл жадайда, витка жоары магнит аынымен тмендетіледі. Байланыс згерісі витканы сызыа атынасымен жеткізіледі. Мысалы, витканы жазытыын сызыты жазытыына атынасын аударуа болады.
2.1 суреттен крсетілгендей, ткізгіштен ток ткен сайын, оны жанынан озалатын магнитті ріс кштірек болады. Ток баытын згерткенде магнитті ріс те баытын згертеді. ткізгіштен шірген сайын магнитті кшті сызытар жиі орналасады. Осыдан, магнитті ріс индукция жне оны кернеулігі азаяды.
Максимальды кернеулік Нmax ткізгішті сырты бетінде орын алады. Витканы иілгіштік трінде ткізгіш магниттік ріс витканы ішінде бірдей баытта болады.
Сондытан да, витканы ішіндегі магнитті рісті интенсивтілігі тіксызыты ткізгішке араанда лкен болады.
36 суретте жіберуші мен абылдаушыдан тратын тменжиілікті индуктивті байланыс жйесі крсетілген.
36 сурет. зараорналасан аса тмен жиілікті индуктивті байланысты абылдаушы мен жіберушіні жмыс істеу принципіні схемасы мен суреті крсетілген.
36 суретте жіберуші ретінде алынан радиорылыны схемасы крсетілген. Рамкалы контурлы антенналарды дайындау шін біз ошаулау диаметрі 0,8 мм орасын сым олданылып, жне имарат периметрінде орналастырды. Сымды рамканы соы тменжиілікті электрлі сигналдар тарататын тмен жиілік антенналары болып табылатын кшейткішті шыысына осылады. Антеннаны кіріс импедансы УНЧ импедансыны шыысына осылуы маызды. имараттаы темірбетонды жабыдыларда УНЧ шыыс уаты 0,1 Вт/м2сйкес болу керек. Магнитті антеннаны ортасындаы кернеу рісі Е =лUвых /10 мкВ/м, мндаы Uвых — УНЧ шыыс кернеуі. .
37 суретте сигналды абылдау шін сйкес жасалынан миниатюрлі электромагнитті рісті аса тмен жиілікті абылдаушыны схемасы крсетілген.
37 – Сурет. Индуктивті байланыс абылдаышыны кшейту схемасы.
абылдаышты ойнау жолаыны жиілігі 20 Гц…100 кГц, абылдаыш TDA2822 осы микросхемаларыды бірінде рылан. Кірісінде арныйы сезімталдылыы жораы Ферро Магнитті антенна орналасан. . (38– Сурет ).
38 сурет. Ферромагнитті антенна
Антенна магнитті біріккен радиотолынан сері боландытан з атын алан. Бл сондай –а ауыспалы магнитті рістегі датчик болып табылады.
Ферритті зекшені зындыыны суі магнитті антеннаны эффективтілігін жоарылатады. Тжірибеде олар екеуіде абылдаышты габаритті корпустарымен шектеледі. зекшені клдене имасында магнитті антеннаа аз сер етеді. Оны детте таза оспалардан тадайды.
Ферритке жазы кпабатты катушка оралмайды, ал катушканы каркасында ол оралады. алыдыы 1 мм жнесодан кейін Ферритті зекшеге киіледі. зекше диаметрі 8 мм жне зындыы 60 мм 600НН ферриттен ралан. Орам саны- 3000, ткізгішсым ПЭВ-1, диаметрі 0,15 мм.
Осымен абылдаышты сезімталдылыы ~30 мВ/м райды. Шыыс тізбекте бас телефон жктемелі кшейткішінде орналасан. абылдаыш орек кзінен 3…9 В уат алады.
Шыыс уат – 10…50 мВт аралыында. абылдаыша сер ететін ток 5 мА кп емес.
39 – Сурет. Ферритті антеннаны баытталу диаграммасы
39 – Суретте ферритті зегі бар магнитті антеннаны баыталу диаграммасы кескінделген. Ол «8» санына сас болып келеді. Осындай диаграммасы бар антенна екі симметриялы максимумы жне екі симметриялы миннимума ие болады.