Игеруді аымдаы жадайын талдау
азіргі кезде Жаажолдаы іздеу жне барлау жмыстары 1981 жылды 1 азанында айта рылан "Атбемнайгазгеология" бірлестігіні рылымына енгізілген, аталып ткен экспедициялармен жргізілуде.
1981 жылды аяында кен орынында СССР мнай нерксібі министрлігіні шешімімен айта жаыртылан, "Атбемнай", ндірістік бірлестігіні кштері мен брылау жне барлау жмыстары басталып жне кен орынын рі арай игеру тапсырылды.
Жаажол кен орнында мнайды фонтандауы азайып, соан сйкес абат ысымы тсіп, ндіру клемі азайып келуде. Сондытан 1986 жылдан бастап абат ысымын стау жйесімен мнайды ндіруде.
Жалпы мнайгаз ндіру басармасыны балансында 442 скважина бар.
Кен орын німді абатына байланысты 8 блікке блінеді.
Олардаы скважиналар:
"В" (солтстік) блігінде 76 скважина
"В" (отстік) блігінде 50 скважина
"Б" блігінде 91 скважина
"А" блігінде 13 скважина
"Дниз" блігінде 24 скважина
"Дверх" блігінде 36 скважина
"Д(Ш)" блігінде 19 скважина
"Г(Ш)" блігінде 65 скважина
Жалпы ндіру орында 359 скважина мнай ндірумен трызыланы 10 скважина, брылаудан кейін 3 скважина осылуа дайындалуда.
Баылау орында 10 скважина, геологиялы баылау орныны бйрыы бойынша 8 скважина концервациялануда.
Су айдау орында 62 скважина, оны 54 скважинасы ана су айдауда.
Игерілу жне жабдытау жмыстарын 9 скважинада жргізілу керек.
Осы орды 8 скважинасыны алтауы геологиялы, ал 2 скважинасы техникалы себептермен істен шыарылды.
ндіру скважиналарыны істемей тран себептері мына жадайлара байланысты:
- ктеру бырларында парафин тыындыларыны пайда болуынан;
- ккірттісутекті німде кп болуыны салдарынан скважина жер асты жабдытарыны коррозияа шырауына. Штуцер жне жер асты бырларыны коррозияа шырааннан кейін ауыстыруа байланысты жндеу жмыстарына кетуге байланысты болуда.
Скважинаны орыны жадайы кестеде келтірілген.
1944 жылы 2345.941 мы тонна мнай ндірілді. Сол жылы кен орын бойынша мнайды орташа шыымы 18.95 m/ту.
Скважиналардаы мнай шыымы 0.2 - 1 т/ту тен 170 т/ту - ке дейін зереді, 5 т/ту - тен тмен шыыммен 9 скважина жмыс істейді.
Саа ысымына 62 скважина ие.
Барлы скважина таза мнай береді. Тек німні 1%-ін кездейсо су райды.
А.В.Афанасьеваны басаруымен ВНИИ жргізген есептеулер нтижесі бойынша, мнайлы абат газ шапкасіні ауданына те болан жадайда су айдау арылы мнайды німді орыны 67.9 %-ін ндіруге жне газ шапкасіні лаюы есебінен не бары 22.0 % нім алуа болатынын крсетті.
Осы есептеулер нтижесінде, абат ысымын стау жйесіне кшкенге дейін Жаажол кен орнында мнай газ шапкасіні лаюы есебінен ндіріледі.
абат ысымыны азаюына байланысты, абат ысымын стау шін абата су айдау 1986 жылдан бастап су газ рекетті саиналы кедергі жйесі бойынша жргізілуде. Игеруден бастап абата 335/1,788 мы м3 су айдалды.
Кедергілі атарда 14 айдау скважинасы, солтстік кеістікте 1 скважина ошаты су айдау жетілік жйе бойынша абата су айдауда.
Дегенмен бл діс техникалы суды, ондырыларды жетіспеуіне байланысты, су айдау жоспары біршама иыншылытармен орындалуда.
абат ысымын стауды осы жйесіне 1995 жылы 3 су айдайтын скважина брылау, 16 су айдау скважина енгізу жоспарланып отыр.
Осы баытта, яни абат ысымын стау жйесі бойынша мнай жне газды механикаландырылан игеру дістері жобаланан.
1944 жылы Жаажол кен орнында механикаландырылан игеруді штангілі тере сораппен игеру дісі бойынша, скважинаа штангілі тере сорап орнатылды, зірге осы діс бойынша 2 скважина жмыс істеуде. Кезекті жабдыталаннан кейін 2 скважина осылуа дайындалуда. Осы екі скважинамен жыл бойьша 11072 тонна мнай ндірілді.
1955 жылды 4-тосанынан бастап газ лифт дісімен мнайды ндіру кзделінуде.
азіргі тада осы игеру дісіне ажетті рал - жабдытарды, скважиналара ондыруа дайынды жмыстары жргізілуде.
2.1- кесте
"Октябрск мнай" МГБ фонтанды скважиналарыны орыны озалысы
| № | Скважина | ||||
| Пайдалану оры | |||||
| Консервацияда | |||||
| Барлы скважина саны | |||||
| Брылануда | |||||
| Игерілуде | |||||
| Шыарыланы | - |
Кестеде крсетілген мліметтерге сйене отырып 2009 жылды 374 скважинасына пайдалану орында 8 скважина болды, консервацияда скважина, брылануда скважина. Осы кезеде МГБ - дегі скважиналарыны саны 374, шыарыланы 4 скважина, игерілуде 3 скважина болды.
2.2- кесте
Жолаушы су, жолаушы газ жне мнай ндіруді озалысы.
| Жылдар | Су ндіру (ты.м3) | Газ ндіру (млн,м ) | Мнай ндіру | |
| жоспарлы (мы.т) | наты (мы.т) | |||
| 2342.0 | 2342.0 | |||
| 37.2 | 2345.4 | 2350.1 | ||
| 3736.2 | 36.9 | 2415.0 | 2338.6 | |
| 3848.1 | 37.8 |
Осы мліметтерді алдыы жылы яни 2008 жылды атарындаы крсеткіштерімен салыстыра келіп скважина оры суде. Мны себебі: жаа німді абаттарды игеру шін Жаажол кен орнында брылау жмыстарыны жргізілуінде. Пайдалану орыны суі игерілген скважиналар есебінен болады, ал скважиналар шыарылуы баса пайдаланудан.
Жаажол кен орыны бойынша мнай ндіру озалысын талдай келе мнай ндіру клемі азайып келе жатанын круге болады.
Дегенмен 2009 жыла жасалан жоспар толыымен орындаланын круге болады, газ ндіру жоспарыны орындалуы 37.8 жетті.
2.3-кесте
Жаажол кен орныны пайдалану коэффициенттіні озалысы
| Жылдар | ||||||||
| жоспар | наты | жоспар | наты | Жоспар | наты | жоспар | наты | |
| Пайдалану коэффиценті | 0.895 | 0.895 | 0.873 | 0.873 | 0.833 | 0.833 | 0.891 | 0.891 |
Жоарыдаы кестеден мындай орытынды жасауа болады: Жаажол кен орыны скважиналарды пайдалану тиімді трде жргізілуде.
2.4- кесте
Фонтанды скважиналардьщ орташа шыымьшы озалысы
| Жылдар | ||||
| Орташа шыым (т/тулік) | 22.2 | 20.2 | 19.7 |
Кестеден кріп отыранымыздай, кен орыны бойынша мнай шыымы онша згермеген. Мны себебі абата су айдау арылы абат ысымын стауа байланысты.
2.5-кесте
Жаажол кен орыныны фонтанды скважиналарын жндеуаралы кезедеріні озалысы
| № | Крсеткіштер | 2007 ж | 2008 ж | 2009 ж |
| Пайдалану оры | ||||
| Скважина-ай жмыс жасалды | ||||
| Жндеу жргізілді | 249. | |||
| Есептеуге алынан жндеу саны | ||||
| Скважина-кн жндеу аралы кезеіні жмысы. жоспарлы наты |
деуді аымды жадайы.
Жаажол кен орнындаы ндіру 2009 жылы «Гипровостокнефть» институтыны «Жаажол кен орнындаы мнайгаз- конденсатын технологиялы деу сызбасына осымша» деген жмыса сай жргізіледі. деу бірінші карбонатты алыды Кт-1 жне екінші карбонатты алыды Кт-2 арылы орындалады.
А пачкасы
Тыайтылан жер пайдалануа 1986 жылы суірде берілген. 2009 жылды 1 атарына объектіде 24 скважина брыланан, оларды ішінде 9 скважина солтстікте, отстік аумата 15 скважина. Солтстік ауматы орында 4 фонтанды скважина (№431, 483, 535, 539) уаытша жабы.
Объектіде е жоары мнай алу 2009 жылы- 30 мы тоннаа жеткен, одан кейін мнай алу клемі азаюда. А пачкасында 2008 жылы 26,7 мы тонна мнай, 26,8 мы тонна сйыты алынан. Бастапы алынатын орды 3,67 % райтын 399,8 мы тонна мнай ндірілген.
Б пачкасы
Тыайтылан жер деуге 1985 жылы берілген. 2009 жылды 1 атарына объектіде 118 скважина брыланан, 42 скважина солтстік аймата, 75 скважина отстік аймата. Солтстік айматы оры 28 фонтанды скважинаны райды. ШГН-2 скважина, НДГ- 5 скважина жне компрессорлы газлифт-1 скважина. Жетілдіру оры- 7 скважина, барлы скважиналар брылану процесінде.
Отстік айматы орында 45 фонтанды скважина, 5 ШГН скважинасы, 2 скважина рекетсіз тр.
Жетілдіру орында- 22 скважина бар, оны 21 ндіру процесінде, біреуі рекетсіз. №555, 795 скважиналар- адаалау скважиналары. Б пачкасынан 2008 жылы 568,5 мы тонна мнай, 585,1 мы тонна сйыты алынан.
5 млн 870 мы тонна мнай алынан. Ол бастапы орды 23,6 % райды. Коллекторды бір алыпты болмауынан скважиналарды дебиттері тулігіне 2 тоннамен 53 тонна арасында ауытып трады. Б пачкасындаы тыайтылан айматардаы тадау отстік айматы отстік батысымен солтстік айматы солтстік батысында арастырылады.
Суды айдау отстік кмбезде 1991 жылы, солтстік кмбезде 1993 жылы басталды. 2008 жылы 1065032 м³ су айдалан. деу басынан есептегенде 7774780м³ су айдалан. Жылды компенсация 67 % рады, жиналан компенсация 57 % раан.
Бір жетілдіру скважинасыны сыйымдылыы тулігіне 80,4 м³ райды. Солтстік кмбездегі тыайтылан жерді абатты ысымы 2008 жылы 24,1 мПа болан (бастапы ысымнан 9,6 мПа тмен).
В солтстік пачкасы
Брылануа 1983 жылы берілген. 2009 жылды 1 атарына объектіде 92 скважина брыланан.
орда 59 фонтанды скважина, 3 скважина компрессорлы газлифтпен, 3 скважина НДГ жмыс істеп, 6 скважина рекетсіз тр.
Жетілдіру оры- 20 скважина, оларды 3-уі рекетсіз тр. № 342, 502 скважиналар адаалау скважиналары.
Объектіде е жоары мнай алу 1985 жылы болан. Мнайды клемі 960 мы тоннаа жеткен, бастапы орды 7,2 % райды. 1990 жылы скважинадан мнай алу дебиті тулігіне 23,9 тонна болса, 2008 жылы тулігіне 5,73 тоннаа дейін тмендеп кеткен. Дебиттер туліген 2 мен 65 тонна ортасында ауытып отырады. 2008 жылы В солтстік пачкасынан 122,4 мы тонна мнай, 154 мы тонна сйыты алынан.
Бастапы орды 59 % райтын 7980,7 мы тонна мнай алынан.
В отстік пачкасы
1985 жылы іске осылан. 2009 жылды 1 атарына 64 скважина брыланан.
40 фонтанды скважина, 1 НДГ скважинасы жмыс істеп тр, 8 скважина рекетсіз тр. Жетілдіру орында 13 скважина бар, оларды 11 брылану процесінде, 2- уі рекетсіз тр.
№ 359, 541 скважиналар адаалау скважиналары. Е жоары мнай алу 1989 жылы 418 мы тонна жеткен. Ол бастапы орды 8,4 % райды. Кейіннен мнай алу клемі азаюда.
Скважина дебитіні 1990 жылы мнай алу клемі тулігіне 23,5 тонна болса, 2008 жылы 5,87 тоннаа дейін азайан. В отстік пачкасында 2008 жылы 102,89 мы тонна мнай, 108,3 мы тонна сйыты алынан.
Іске осыланнан кейін 3862791 мы тонна мнай алынан, ол алашы орды 74 % райды.
Г солтстік пачкасы
1989 жылы іске осылан. 2009 жылды 1 атарына 133 скважина брыланан. 88 фонтанды скважина, 2 компрессорлы газлифт скважинасы, 8 НДГ скважинасы жмыс істеп тр. 1 скважина рекетсіз тр (№ 2429), 1 скважина (№ 3456) мегерілуде. Жетілдіру орында 32 скважина брылануда. 2226 адаалау скважинасы.
2008 жылы Г солтстік пачкасынан 1623953 мы тонна мнай, 1633400 мы тонна сйыты алынан.
Бастапы орды 27 % райтын 11763182 мы тонна мнай ндірілген.
Д солтстік пачкасы
1989 жылы іске осылан. 2009 жылды 1 атарына дейін 9 скважина брыланаг. 6 фонтанды скважина жмыс істеп тр. Жетілдіру орында -3 скважина Г солтстік пачкасымен бірге брылануда. 1994 жылы мнайды брылауды е жоары крсеткіші аныталан. Бастапы орды 4,6 % райтын 129,7 мы тонна мнай ндірілген.
1994 жылы мнайды ндіру 65,4 мы тоннаа дейін тмендейді.
2008 жылы Д солтстік пачкасынан 96,79 мы тонна мнай, 97,4 мы тонна сйыты алынады.
Бастапы орды 30,25 % райтын 1157566 мы тонна мнай ндіріледі. Мнай ндіру шыыс баытта жргізіледі.
Дв отстік пачкасы
Дв отстік пачкасы1987 жылы іске осылан. 2009 жылды 1 атарына 43 скважина брыланан. 19 фонтанды скважина, 12 ШГН скважинасы, 8 компрессорлы газлифт скважинасы брылануда. 1 скважина рекетсіз тр.
Жетілдіру орында 12 скважина бар. 2008 жылы Дв отстік пачкасынан 223,2 мы тонна мнай, 225,23 мы тонна сйыты алынан. Іске осыланнан кейін бастапы орды 11 % райтын 2900521 мы тонна мнай ндірілген.
Дн отстік пачкасы
1986 жылы іске осылан. 2009 жылды 1 атарына 25 скважина брыланан. 4 фонтанды скважина, 12 ШГН скважинасы, 1 НДГ скважинасы, 2 компрессорлы газлифт скважинасы жмыс істеп тр.
Жетілдіру орында 6 скважина бар.
1997 жылы мнай ндіруді е жоары крсеткіші байалан. 261 мы тонна мнай алынан, бастапы орды 2,85 % райды.
Содан кейін фонтанды скважинаны серінен мнайды алу тмендейді. Дн отстік пачкасында 2008 жылы 180 мы тонна мнай, 180,7 мы тонна сйыты алынан.
Іске осыланнан бері бастапы орды 20 % райтын 2073309 мы тонна мнай ндірілген.
Г отстік пачкасы
1987жылы іске осылан. 2009 жылды 1 атарына 2 скважина брыланан. 1 фонтанды скважина брылануда жне 1 скважина рекетсіз тр. Мнай ндіруді е жоары крсеткіші 2008 жылы байалан. Бастапы орды 0,84 % райтын 14182 мы тонна мнай алынан. Іске осыланнан кейін бастапы орды 5 % райтын 75199 мы тонна мнай ндірілген.