ШАРУАШЫЛЫ ЖНЕ ЖАЛПЫ ТАБИИ-КЛИМАТТЫ САРАПТАМА

КІРІСПЕ

 

азіргі кезде жерге орналастыру жмыстарын жргізу тікелей жер реформасын жргізу мен жне мемлекет нарыты атынаса тсумен байланысты. азастан Республикасында Жер заында жер тиімді жне рациональды пайдалануа жне апарат рекеттерін орауа кп мн беріледі. Осыан байланысты жерге орналастыруды маызы артады. Жерге орналастыру ызметі органдары жерді ведомствалы басаруды ішінде ерекше орын алады. Олар жер орын жалпы басаруды функциясын жзеге асырады. Жерге орналастыруа жерді эконикалы, ыты жне биологиялы орау жер пайдалану мен орауа кнделікті баылау жне баалау табии ресурс ретінде, айта делу жктелген.

Жерге орналастыруды басты масаты, жерге орнатылан тртіптерді ойдаыдай орындап ауыл шаруашылы бірлестіктерінде белгіленген тапсырманы орындауы, аз шыындар жмсап, кп нім алу. Уаыт пен німді жеткізу, халыты леуметтік жадайын жасарту мселесін шешу.

Жерге орналастыруды негізгі масаты, шешімі рбір алаптарды тиімді толы пайдалану, сондай-а ебекті йымдастыру, машина, трактор аладарын тиімді пайдаланып уаыт пен ресурстарды немдеу. Жерге орналастыруда келесі мселелер арастырылады:

- Топыраты нарландырып, оны нарлылыын жоарлату;

- Топыраты эрозиядан орау, жою;

- Жаа днді даылды ландшафтын рып, брыныларын рі арай сатап, ебекті жадайын жасарту;

азіргі кезеде облыс орталытарында жобалау институттарыны жергілікті блімдері жерге орналастыру экспедициялары жмыс істейді жне рбір аудан орталытарында жерге орналастыру ызметін атаратын мамандар мекемесі ола алан. Оларды негізгі ызметіне мына жмыстар кіреді:

1. Брыннан жмыс істеп жатан жне жаадан рылан ксіпорынны

жерді иелену мселесін дрыс шешу, оларды шекарасын дрыс белгілеп беру;

2. Шаруашылы ішіндегі жерге орналастыру мсеселерін шешу мндаы ауыспалы егістікті, шабынды пен жайылымны тымды пайдалануын жне оларды топыраыны тозбауын баылау;

3. Ауыл шаруашылы жне баса саланы мтажына жарамды жерлерді іздестіру;

4. Жерді бліп беру;

5. алалар мен ауыл мекеніні шекарасын белгілеп, оны тзетіп отыру жне таы баса.

Жер ашанда халыты мір сруі, тіршілік негізі болуымен атар, ауыл шаруашылыында негізгі ндіріс ралы, леументтік – экономикалы дамуды ауматы базисі болып табылады. Жер ресурстарыны ерекшелігінен де, елімізді мемлекеттік саясатында бл басты мселе болып ала бермек.

азастан Республикасыны жер орыны клемі 272,5 млн. гектарды райды. Жер орыны 34% ауыл шаруашылыы масатындаы жер рамына жне 43,9% арнайы жер орына кіреді.

азастандаы ауыл шаруашылыы алаптырыны жадайы бгінде те крделі кйінде алып отыр. Сондай-а р трлі топыра жне сімдік абатымен сипатталады. Туелсіздік жылдары абылданан задара сйкес, ауыл шаруашылыы алаптары жадайыны сапасына ш рет тексеру жргізілді. [3]

Е крделі иын міндет, ішкі шаруашылы жерге орналастыру жобасын ранда орман орау асиеттер жйесін жасау. Сондай жйе топыратарды су жне жел эрозиясынан орау кешендік шаралар мні болып табылады.

Алаптарды йымдастыруды негізгі талаптары:

- табии йымдарды негізгі талаптарын сатау;

- эрозия процестерін тотату, ландшафтты жасарту;

- мамандандыру саларын орналастыру;

- мал шаруашылыына мал азыын дайындау;

- минимум транспортты шыандар жне німді шыынсыз сатау;

- минимум крделі аржыны жмсау.

Жерге орналастыру жоарыда аталан тапсырмаларды бір-бірінен затылыымен оларды ру дістерімен ерекшеленетін трлі жобалар, схемалар, болжамдарды ру жолымен шешіледі.

азастан Республикасында барлы жерге орналастыру жмыстары МО жйесінде жерге орналастыру бойынша мемлекеттік жобалау инститтутарымен жргізіледі. Сондай-а стационарлы жерге орналастыру ызметімен жргізіледі.

Жерге ораналастыру ызметі аудан, ала, облыстарды бас маманыны басаруымен жер ресурстарын басару комитеті жйесімен рылады жне азастан Республикасы Ауыл шаруашылыы министрлігіні рамына кіреді. Бл органдар бізді мемлекетімізде жер ресурстарын басаруды негізгі органдары болып табылады.

Бізді республикамызды табии жне экономикалы айматары р трлі, бір – бірінен климаты арылы ерекшеленеді. р трлі табии – экономикалы айматарда жерді пайдалану бірдей емес. Жерге орналастыру жобалары мелиорация, орман шаруашылыы жне таы баса облысты, республикалы жер орларын басаруда мемлекеттік жер кадастры мліметтерін олдану жер орларыны категориялары бойынша блгенде экономикалы орауа септігін тигізеді.

Ауыл шаруашылыы масатындаы жер учаскелері жеке меншік ыымен азастан Республикасыны азаматтарына шаруа (фермер) ожалыын жргізу шін жне азастан Республикасыны мемлекеттік емес зады тлаларына тауарлы ауыл шаруашылыы ндірісін жргізу жне орман сіру шін беріледі. Шаруа ожалыын жне тауарлы ауыл шаруашылыы ндірісін жргізу шін ауыл шаруашылыы масатындаы жер учаскесіне жеке меншік ыын табыстау аылы негізде жзеге асырылады.

 

ШАРУАШЫЛЫ ЖНЕ ЖАЛПЫ ТАБИИ-КЛИМАТТЫ САРАПТАМА