Нерв жйесіні заымдалуы.
Жйелі ызыл жегі (ЖЖ).
ЖЖ - з клеткалары мен оны рамына кп млшерде антидене тзеп, біраз жйелер мен азаларда иммунды абыну беретін днекер тканьдер мен тамырларды аутоиммунды жйелі ауруы.
ЖЖ барлы климатогеографиялы жерлерде кездеседі, 70% жадайда ауру 14 жастан 40 жас аралыында кездеседі, ал е жиі кездесетін 14-25 жас аралыында. йел жынысы 3 есе жиі ауырады.
Бл полисиндромды ауру, ауру лсіздіктен, арытаудан, денені ызуы ктерілуден, трофикалы згерістерден басталуы ммкін. Кейін жйелі трде біраз азалар заымдалады.
Теріні заымдалуы
Теріні 28 трлі згерістері болуы ммкін. Е жиі кездесетіні бет штарында жне мрын стіндегі эритема – кбелек. Терідегі згерістер ешандай жаымсыз сезім бермейді. Кейде «кбелек» траты «тілме» (рожа) абынуына сап, бет пен абаты ісінуіне келуі ммкін.
Люпус хейлит- еріндегі атайан ра ср абыршатар, эрозиялы згерістер. Капиляриттер – алаан мен саусатардаы эритема ісіну жне телеангиоэктазия. Сеткалы ливидо – терідегі тамырларды згерісіне байланысты, кгерген сетка сияты згерістер.
Трофикалы згерістер: теріні рауы, шашты диффузды тсуі, тырнатарды деформациясы, сыныштыы. Мрын мен ауыз уысындаы эрозивті згерістер, ойыты ошатар болуы ммкін.
Буындарды заымдануы
Артралгия барлы ЖЖ- мен ауыратын адамдарда болады. ЖЖ-ны жоары активтілігінде буынды синдром траты болуы ммкін.
Кбінесе пороксималды фалангааралы буындар, алаан-фалангалы, тізе буындары заымдалады.
Таертегі рысу тек жоары активтілік кезінде болады, тез айтымды.
Синовий сйытыы млдір, ттыр, шамалы лейкоциттер, сіресе мононуклеарлы клеткалардан трады. Созылмалы аымды ЖЖ-да бгілу (сгибат) контрактурасы айтымсыз болып, буындарды ызметін нашарлатады.
Миалгиялар болуы ммкін, кейде блшы етті згерістері дерматомиозитке сас болады.
ра немесе ылалды плеврит дамиды. Кейде плеврадаы сйыты кп, 2 литра шейін жиналуы ммкін. Плевра сйытыында LЕ клеткалыр аныталуы ммкін. Егер 1000 лейкоциттен 5 LЕ- клетка табылса, онда ЖЖ диагнозын оюа маызды крсеткіш болып саналады. Люкус-пневмонит сирек кездеседі. Онда ауруды белгісі пневмонияа сайды.
Жрек пен тамырларды заымдалуы.
Жректі 3 абаты да заымдалады, сіресе перикард. Кбінесе ра перикардит тыртытара келеді.
Миокардит –жоары активті ЖЖ-да кездеседі. Эндокард жеке заымдалмайды. Классикалы Либман-Сакс эндокардиті ЖЖ-ні патоморфологиялы белгісі болып табылады.
Ас орыту азаларыны заымдалуы.
50% жадайда кездеседі. Ауруды (ЖЖ) жедел кезеіндегі шаымдары: тбетті тмендеуі, таматан жирену, лосу, су, ыжылдау, ішті ауырсынуы гепатомегалия 23-50% жадайда болады, сараю, гиперферментемия болуы ытимал.
Бйректі заымдалуы.
Бйрек заымдалуы классикалы иммунокомплексті ауруды белгісі.
Люкус-нефритті клиникалы трлері (Иванова М.М., 1994);
· демелі (быстро прогрессирующий) люпус-нефрит (ауыр нефротикалы синдром, атерлі артериалды гипертензия, тез дамыан бйрек жеткіліксіздігі).
· Гломерулонефритті нефротикалы трі (протеинурия баса гломнрулонефритке араанда аздау, артериалды гипертензия, гематурия, гиперхолестеринемия).
· атты дамыан песептік синдромды активті люпус-нефрит (протеинурия 0,5 г/с жоары, микрогематурия, лейкоцитурия).
· Шамалы песептік синдромды нефрит (протеинурия 0,5 г/с тмен, эритроциттер бірен-сара, шамалы лейкоцитурия, артериальды ысым алыпты).
Нерв жйесіні заымдалуы.
ызыл жегі мен ауыратындарды брінде болады.
Негізгі себебі тамырлы патология:
1. Васкулопатия
2. Тромбоздар мен васкулиттер
3. Инфаркттар мен геморрагиялар
Неврологиялы згерістерді диагностикасы ызыл жегіде иын, йткені айын критерилері жо, миды лабораторлы зерттеу, ауру тірі кезде ммкін емес.
Клиникалы белгілері: басты ауруы (саинасы) психикалы згерістер, перифериялы нерв жйесіні згерісі. 17-50% жадайда ртрлі стамалы тырысу, офтальмоплегия, нистагм, ретинопатия, кейде гемиплегия болуы ммкін.
Психикалы згерістер: депресивті немесе маниакальды, интеллект пен жадыны тмендеуі.
Лабораторлы тексерулер.
LE- клеткаларды 50-80% жадайда табылуы, нативті ДНК-а арсы антиденені табылуы. Гипер @ глобулинемия, ЈgМ, ЈgG жоарлауы ЈgА тмендеуі. Анемия – нормоцитарлы, нормохромды болады. Лейкопения, сіресе лимфоцитопения жне тромбоцитопения болуы ммкін, сонымен атар ЭТЖ-жоарылауы жиі кездеседі.