Алалиясы бар баланы ПДТ, зияты бзылан, сйлеу тілі дамымаан, ерте балалы аутизмі бар баладан ажырату. 1 страница

Моторлы алалияны айындау те иын, себебі, бл ауытуды зі крделі, кейбір сйлеу тіліні бзылыстарымен немесе сзсіз бзылыстармен сас жне крделі болып келеді. Моторлы алалияны зият бзылыстарынан, психикалы дамуыны тежелуінен (ПДТ), ерте балалы аутизмі бар балалардан ажырата білу ажет.
Зиятыны жеткіліксіздігі бар балалара орталы жйке жйесіні диффузды трде жетілмеуі тн болады, ал алалиясы бар балаларда екі жарты шардаы бас миыны аса біліне оймайтын билатеральды заымданулары, бас ми ыбыындаы жйке клеткаларыны жетіліп дамуыны кешеуілдеуі байалады.

Зиятты жеткіліксіздігіндегі жне алалиядаы сйлеу тіл бзылыстарыны трлі механизмдері осы екі категориядаы балаларды сйлеу тілі дамуыны динамикасыны ерекшеліктерін белгілейді. Сондай-а, зиятыны кемістіктері бар балалар 6-7 жаса келгенде, олигофренияны крделенбеген трлерінде, ана тіліні арапайым грамматикалы стереотиптерін з бетінше мегерсе, ал моторлы алалиясы бар балалар з бетінше дрыс сйлеуді мегере алмайды. Зиятыны жеткіліксіздігі бар балаларды сйлеу тілі дамуыны кешеуілдеуі тотальды біралыпты сипатта болады жне импрессивті жне экспрессивті сйлеу тілінде байалады. Алалияда не импрессивті не экспрессивті (алалияны тріне байланысты: моторлы немесе сенсорлы) сйлеу тіліні жетілмеуі байалады.

Моторлы алалияда сйлеу тілін тсінуде крделі бзылыстар байалмайды. Моторлы алалиясы бар балаларда сзді дыбысты жне буынды рамы бірінші реттілік болып бзылан болса, зиятыны жеткіліксіздігі бар балаларда ол екінші реттілік болып бзылады. Алалиясы бар балалар сйлемні рылымын бзып айтса, зиятыны жеткіліксіздігі бар балаларда ол саталады, алайда, семантикалы аграмматизм айын крінеді. Зиятыны жеткіліксіздігі бар балалар ойды дрыс іріктей алмайды, баяндауды мнін бзып, апаратты айтуда уаытты дрыс жеткізе алмайды.

Мектепке дейінгі кішкентайлар тобындаы зиятыны бзылысы бар балаларды психикалы дамуында, таным рекеттеріні жетілмеуі, эмоциялы жаыны кедейлігі аны крінеді. Алалиясы бар балаларда дифференциалды трде эмоциялы реакциялары, зіні сйлеу тіліні кемістігіне сынмен арап баалауы байалады. Алалиясы бар балаларды психикалы дамуыны арыны зияты тмен балалармен салыстыранда аса жоары, алайда, алыпты сйлейтіндерден тмен болады.

Психикалы дамуы тежелген (ПДТ) балаларды сйлеу тіліні бзылыстары, бас миыны абыындаы сйлеу аяларыны заымдануымен емес, е алдымен, анализатор арасындаы байланыстарды жеткіліксіздіктерімен байланысты. ПДТ-нде сйлеу тіліні бзылуы бірінішілік емес, психикалы дамуды баяу дамуыны нтижесі болып табылады. Алалияда сйлеу тіліні траты, тере бзылыстары, аграмматизм белгілері болады, алпсихикалы дамуыны тежелуімен крделенген оуда иындытара тап болатын балаларда ондай байалмайды. ПДТ балалардаыдай, баытталан логопедиялы сер ету нтижесінде, сйлеу тіліні бзылысы негізгі болмай, балалар деттегідей, математикадан лгермей жатады. Логопедияда бзылысты механизмі мен шоырлануын белгілеуді иындытарымен ммкін еместігі салдарынан алалия тобына сйлеу тіліні тежелуі (СТТ) бар балаларды осып жатады. Себебі, СТТ балалар моторлы алалиясы бар балалар сияты сз орын молайтуда, сйлеу тіліні грамматикалы рылымын деуде, дыбыстарды айтуда иналады. Алалиясы бар балаларды сйлеу тілін тексергенде, оны даму жолдарыны ерекшеліктерін жне зіне тн иындытары байалады. СТТ-де сйлеу тіліні дамуы алыпты дамыан сйлеу тілінен тек зіні арыны бойынша жне орталы жйке жйесіні бзылуымен нейродинамикалы сипатыны тзетуге икемділігі бойынша айырмашылыы бар.

СТТ бала айтылан сзді, сздерді грамматикалы жаыны згерулерін ады; ол дыбысталуы сас сздерді маынасын алмастырмайды. Алалияда баланы зын тсініктемелерді тсінуі ауыр болады. СТТ-даы сйлеу тіліні дамуында сзді рылымы бзылуы мен аграмматизмдер байалмайды, ол ана тіліні грамматикалы нормаларын баланы мегеруін диагностикалауды маызды крсеткішіні бірі болып табылады. СТТ балалар з бетінше тілдік жалпылауларды мегере алады. Оларда сйлеу тіліні жетілмеуі з бетінше жойылуы да ммкін. Тзету жеіл трде туі де ммкін, негізінен сйлеу тіліні дыбысты жаына атысты болады. СТТ балалармен логопедиялы сабатарды ерте бастаан жадайда мектепке баранда баланы сйлеу тіліні жеткіліксіздіктері толы тзелуі бден ммкін.
Ерте балалар аутизмі (ЕБА) дегеніміз - баланы оршаан ортамен эмоциональді арым-атынасыны алыптасуы бзылан, психикалы дамуды ерекше аномалиясы. Аутизмде, оны ерте кезедерінде, сйлеу тілі алыпты дамиды, бала сйлеу тіліні даму арыны бойынша кейде зіні сау рдастарыны алдында болуы да ммкін. Кейіннен, 1,5-2 жас шамасында ол асиетінен айырылып, оршаан адамдармен сйлеспей ойып, кейде тсінде з-зімен сйлесіп жатуы ммкін. Сйлеу тілін жоалтанда бала ым-ишара жне имитация жасау білігінен де айырылады. Аутизмі бар бала, айтылан сзді анымен, арапайым нсауларды орындамайды. ЕБА бар балаа сйлеу арылы атынас жасауды шыл трде шектеле алуы, кейде мутизмге дейін крделі болуы, сйлеу тіліні лексика-грамматикалы жаыны дамымауы, фонетикалы бзылыстармен сз, сйлем соындаы жоары тональділіктегі дауысты бзылуы, зін кп уаыта дейін екінші, шінші жатан атауы, белсенді сз орында баланы туыс адамдарын білдіретін сздерді жо болуы тн. Кейбір жадайларда, аутизммен атар ЖСТД немесе алалия болуы ммкін. Бл формалар сіресе сйлеу тілін дамытуда те олайсыз, себебі, олар бірін-бірі крделендіреді. Жалан алалия синдромы церебральды сал ауруы (параличі) бар балалара тн болып келеді. Алалия балалар церебральді сал ауруында (параличінде) кездеседі, сіресе, жре пайда болан о жа гемиплегияда. Жалан алалия синдромы церебральді сал ауруы (параличі) бар балаларда кездесіп, сйлеу тіліні алыптасу арыныны тежелуі тріндегі белгісінде болуы ммкін. Бл жерде имыл-озалыс жеткіліксіздігіні интеллект заымдануымен бірге болуы, іс-рекетіні бзылуы, мотивацияны бзылуы, соматикалы лсіздігі сйлеу тіліні дамуына кері сер ететін факторлар болады. Жалан алалия синдромыны рылымында е алдымен, сйлеу тіліні экспрессивті жаыны алыптасуыны бзылуы - сйлеу тіліні фонетикалы жне лексикалы-грамматикалы жатарыны дамуы тежелуі, сйлеуге деген негативизм, арым-атынас жасаудаы иындытар, фонематикалы естуді бзылыстары крініс табады. Моторлы алалиямен салыстыранда, жалан алалия синдромы полиморфты жне траты сипата ие, жалан алалия синдромдары тзетуге келеді. Жалан алалия синдромы, абышасйлеу аяларыны заымдануымен байланысты емес, керісінше, оларды функциональды жаыны жеткіліксіздігіне, лсіздігіне атысты.

зін -зі тексеруге арналан сратар:

1. Алалияны сас жадайлардан ажырату.

2. Алалиямен сйлеу тіліні баса бзылыстарына салыстырмалы талдау жргізііз, диагностикалы жаынан маызды крсеткіштерді атап тііз. Алалиясы бар баламен есту абілеті нашар, зияты заымдалан баланы салыстырыыз.

3. Сенсорлы жне моторлы алалиясы бар балалара салыстармалы талдау жасаыз.

4. Сенсорлы алалия мен есту абілетіні бзылуындаы дыбысты абылдау ерекшеліктерін салыстырыыз.

5. Сенсорлы алалиясы бар баламен нашар еститін баланы дифференциальды диагностикасы.

5. ПДТ бала мен алалиясы бар баланы салыстырмалы талдауы.

6. Алалиясы бар бала мен аутизмі бар баланы салыстырмалы талдауы.

7. Алалиясы бар бала мен олигофрениядаы сйлеу тіліні дамымауына салыстырмалы талдау.

8. Алалия мен афазияны салыстырмалы талдауы.

9. Алалия мен дислалия, ринолалия, дизартрияны салыстырмалы талдауы.

10. Алалия мен функциональды сипаттаы сйлеу тілі дамуыны уаытша тежелуіне салыстырмалы талдау.

сынылатын дебиеттер:

1. Логопедия Под ред Л.С. Волковой.-М., Просвещение. 2007.

2. Логопедия. Методическое наследие под ред Волковой Л.С. книга ІІІ, М., 2003

3. Соботович Е.Ф. К вопросу о дифференцированной диагностике

моторной алалии и олигофрении // Нервно-психические и речевые

нарушения – Л., 1982.

4. Орфинская В. К. «Дифференциальные методы логопедической работы при разных формах алалии и афазии» М., 2000.

5. Горюнова Т. П. сб. «Нарушение речи у дошкольников». М., 1999.

6. Волковой Л. С., Селиверстова В.И. Хрестоматия по логопедии. /под ред.. –М.,1977.

4. Ковшиков В. А. Экспрессивная алалия. — Л., 1994.

5. Недоразвитие и утрата речи. / Под ред. Л. И. Белякова и др. — М., 1985.

6. Обучение и воспитание детей с нарушениями речи / Под ред.

Селиверстова B. И.и др. — М., 1982.

7. Орфинская В. К. Спорные вопросы обучения слышащих детей без речи. — Л., 1959.

8. Основы теории и практики логопедии / Под ред. Р. Е. Левиной. — М., 1968.

9. Соботович Е. Ф. К вопросу о дифференциальной диагностике моторной алалии и олигофрении // Нервно-психические и речевые нарушения. — Л., 1982.

10. Соботович Е. Ф. Формирование правильной речи у детей с моторной алалией. — Киев, 1981.

11. Хрестоматия по логопедии. / Л. С. Волкованы ред, В. И. Селиверстовты ред. — М., 1977. — Ч. ІІ. — С. 3 — 139.

 

БЛІМ.

АФАЗИЯ

Афазия(грекше “а”-теріс маыналы осымша, “phasis”-айту) - сзді бзылуы, есту жне артикуляциялы аппаратыны ызметіні саталуы кезіндегі тіл ралымыны толы немесе жарым-жартылай олдану ммкіндігін жоалтуы. Афазия кезіндегі толы немесе жарым-жартылай сйлеуді жоалту бас миыны жергілікті заымдануымен байланысты.

Афазия – психология, неврология, физиологияны кне мселесі. Афазияны сипаттамасын толытыруа, анытауа жаа зерттелерді деректері ммкіндік берді.

Афазия дегеніміз бас миды органикалы бзылуыны салдарынан сйлеу тіліні жйелі бзылуы. Ол сз байланысыны р дегейін амтиды, оны баса психикалы процестерімен байланысына сер етеді жне адамны барлы психикалы ортасыны дезинтеграциясына келіп соады, сіресе сз ызметіні атынасын бзады.

Афазия кезінде фонологияны сздік дегейлерін амтитын (фонетика, лексика, грамматика) сйлеу ызметіні жйелі бзылуы байалады. Афазия зіне келесі рамаларды осады: ауызша атынасуы жне сзді бзылуы; баса психикалы процестерді бзылуы; даралы згеруі жне ауруа деген жеке реакциясы.

Афазия жнінде кейбір мліметтерді XVII асырды клиникалы дебиеттерінде кездестіруге болады. Бл бзылысты арынды зерттеу XIX асырды аяында басталды. «Афазия» терминін француз алымы Труссо 1864 жылы енгізді. Афазия жніндегі ілімні дамуын ш кезеге блуге болады. XIX асырды соы мен ХХ асырды басын бірінші кезе деп білеміз. Осы уаытта неврология классиктері афазияны негізгі екі трін (формасын) ажыратты: моторлы афазия (П. Брок (1861) афазиясы) жне сенсорлы афазия (К. Вернике (1874) афазиясы). Кейінгі он жылды ішінде афазияны баса да трлері сипатталып, ажыратылды. Оларды негізіне моторлы жне сенсорлы бзылыстардан баса оданда крделі процестерді бзылыстары алынан. Осылай ткізгіш (проводниковая) афазия блінді. Оны жалыз симптомы ретінде моторлы жне сенсорлы орталытарды арасындаы «жолдарды зілісіні» салдарынан сзді айталауыны бзылуы есептелді. Кейіннен сенсорлы жне моторлы транскортикальды афазия ажыратылды. Бл жадайда сз айталауы саталанымен спонтанды сйлеуі бзылан болып келеді. Кейіннен сенсорлы жне моторлы субкортикальды афазия пайда болды. Онда ми ыртысыны моторлы жне сенсорлы орталытарынан миды тменгі бліктеріне апаратын «жолдарыны зілісі» байалады.

Афазияны келесі трі - амнестикалы. Мнда сйлеу рдісіні сенсорлы жне моторлы компоненттері сатаулы, біра «сзді есте сатау орталыы» заымдалан болады. Осыны салдарынан затты атауы бзылады.

Екінші кезе. ХХ асырды 40-жылдары афазиологияны арынды дамыан кезі болатын. Физиология, психология, неврология, нейрохирургия жне т.б. алымдарды арынды дамуы жаа ылымны, яни нейропсихологияны ашылуына ыпал етті. Бл ылым афазия жнінде ілімні дамуыны негізін алады. Афазия туралы жаа ілімні негізін алаан А. Р. Лурия еді. азіргі кезде жиі олданыста жрген осы бзылысты классификациясыны авторы да А. Р. Лурия.

шінші кезе, А. Р. Лурияны йарымы бойынша - болашаты ісі. Афазия жнінде зерттеулер жаластырылды жне азіргі кезде жаластырылуда (Э. С. Бейн, М. К. Бурлакова, Т. Г. Визель, П. А. Овчарова, В. В. Оппель, Е. Н. Правдина-Винарская, В. М. Шкловский жне т.б.). Соы жылдары алымдар жартышарлар ассиметриясы мселесіне ызыушылы тантып отыр, наты айтса, сйлеу тіліні о жартышармен зара байланысы туралы жне оны ыра-уезділігін іске асыруда о жартышарды рлі крсетілген.

Афазияны себептері

 

Сйлеу тілі алыптасып болан кезеде бас миды сйлеу жйелеріні р трлі органикалы заымдалуа шырауы афазияны пайда болуына себеп болады: бас ми жарааттары, миды абынуы, ісіктері, тамыр ауырулары жне мидаы ан айналымыны бзылуы (инсульт). Афазияда ми ыртысыны жартышарыны мадай, тбе, самай жне желке бліктерінде заымдалу байалады. Афазияны трі, ауыту крделілігі жне сипаты заымдалан ошаты клемі мен ошалануына; миды ан айналымыны бзылуына; орын басу міндетін атаратын миды заымдалмаан бліктеріне туелді болады. Афазияны сипатына, пайда болуына жне кері дамуына р трлі патологиялы процестер ыпал етеді. Мны афазиялы заымды талдау барысында ескерген жн. р этиологиялы фактор дамуыны з ерекшеліктеріне ие. Сондытан негізгі ауытуды аымыны р трлі кезеінде афазияны синдромы р трлі болуы ммкін. Мысалы, ми ісігіні лаюынан пайда болан афазияны симптомдары ртрлі, жиі ми ыртысы симптомдары байалады. Бл миды ошаты заымдалуыны салдарынан афазияа тн емес интеллектуалды-мнестикалы процестеріні бзылыстарына жне психикасыны баса да згерістеріне келуі ммкін. ан тамырыны ауырулары кезінде инсультті сипатына (ишемиялы немесе геморогиялы), атеросклеротикалы процесіні таралуына арай афазия р трлі бол болады. Геморрагиялы инсульт деппатологиялы згерген бас ми тамырларыны зілуіні салдарынанбас сйек ішіндегі ан йылуын айтады. Кптеген жадайда геморрагиялы инсультті себебі жиі атересклерозбен йлескенартериалы гипертензия болады. Инсультті бл трі таза гипертония жне аневризмні зілуні фонында пайда болуы ммкін. Геморрагиялы инсульткенеттен пайда болады. Кейбір жадайда алдын ала бас саинасына сас басты ауыруы немесе эпилептикалы талмалар байалады. Кптеген жадайда ан йылуы кндіз болады. Ауыруды пайда болуыны алышарты едуір физикалы жктемелер немесе кшті эмоциялы кйзелістер болуы ытимал. Инсульт алдында адамны басыны айналуы, ауыруы жне баса анны йылуы, ая-олыны йып алуы, сйлеу тіліні бзылуы, содан кейін естен танып алуы ммкін. Науасты беті ызарып, тамыр соуы баяу жне лсіреген, тыныс алуы тере, жиі, ырылдаан, дене ызуы жоары, кз арашыы жарыа сер етпейді. Ая-олды салдануы, бетті ассиметриясы бірден аныталады. Сал жаы рашан миды заымдалан ошаына арама-арсы болады. Бас миыны бір блігіні ан айналымы жеткіліксіз боланынан ишемиялы инсульт пайда болады жне ми тініні (тканіні) аймаыны жмсаруымен (ми инфарктісімен) атар жреді.

Инсульт деген латын тілінен «соы» деп аударылады. Инсульт – ми тамырларыны заымдалуыны салдарынан пайда болан ауру. Миды анмен амтамасыз етуі бзылан жадайда миды ашыуы (ишемия) пайда болады. Бірнеше минут ішінде ол ми жасушаларыны ліміне (инфаркта) сотырады. Бас ми жасушаларыны лімі немесе ишемиялы инсульт тамыр абыралары заымдалан кезде байалады – атеросклероз, ревматизм жне т.б. мір сру салты дрыс болмаанда (шамадан тыс эмоционалды жктемелер, шылым шегу, дрыс таматанбау жне т.б.) тамыр абыралары жарады, жасушааралы уыстары кеейеді. Оларды ішінде май трізді заттарды бліктері пайда болады. Жре келе оларды ішіне ан тйіндері енуі ммкін, содан кейін оларды салдарынан склеротикалы тйіндер пайда болады. Алашыда тйін ан аымымен шыарылуы ммкін, кейін оны ішіне днекер тін седі, тамыр эластикалы мшеден нзік, енжар ттікшеге айналады. Мндай тамырдан ан тек атты ысымны арасында ана те алады. Сонымен, гипертония пайда болады. Сонымен атар инсультке бас ішілік ысым да себеп болады. ан ысымыны жоарлауы тамырды жарылуына кеп сотырады. Кейбір жадайда тамырда склеротикалы тйінні бліктері, ревматикалы тіндер, май тйіні трып алуы ммкін. Бл эмболия деп аталады. Кейде тамыр абырасында тромб (анны дрыс айналуына кедергі болатын йып алан ан) пайда болады. Клемі лкейген жадайда немесе тамырды спазмында тромб тамырды жауып тастауы ммкін, нтижесінде – тамырды жарылуы орын алады.

Субарахноидальді ан йылуы (жараатты емес) – аневризманы жарылуы. Ишемиялы инсульттер афазияа екі есе жиі келеді. Кейбір тамыр бзылыстарында (тамыр спазмдары, гипертониялы криздер) сйлеу тіліні ткінші бзылыстары байалады: амнестикалы кріністер, персеверациялар, эхолалиялар.

Тікелей бас ми инсультынан кейін сйлеу тіліні бзылыстары аны крінеді, йткені олар ошаты заыммен ана емес, сонымен атар ттас миды рекетіні бзылуымен тыыз байланысты. Миды ортаншы артериясыны алдыы жоары келуші тарматарыны заымдалуынан афазияны моторлы трлері пайда болады, ал оны арты тарматарыны заымдалуынан – сенсорлы трлері пайда болады. Афазияны баса трлері тамыр патологиясында сирек кездеседі.

ан айналымыны бзылуынан болан афазияны талдау кезінде патологиялы ошаты сипатын ескеру ажет (ан йылуы, жмсару).

Бас ми жарааты (БМЖ) – миды заымдалуына келіп сотыратын бас сйекке механикалы серді нтижесі.БМЖ ашы жне жабы болып блінеді. Миды заымдалуыны ашы трінде травманы серінен ми тініні жне ликворды орнынан кенеттен озалуы байалады. Соны салдарынан рефлекторлы тамыр реакцияларыны тіркесі мен ликвородинамикалы бзылыстар пайда болады. Бас ми тамырларыны спазмы жне шала салдануы, оттекті жетіспеу жне оны ісінуі орын алады. Миды заымдалуыны жабы трінде ми шайалуы, миды жаншылуы байалады, бас сйегіні терісіні ттастыы бзылады.

Ми шайалуы - ми жмысында орныты бзылыстар болмайтын жараатты трі. Ми шайалуыны салдарынан пайда болан симптомдар жре келе (бір неше кннен кейін) жойылады. Симптоматиканы орныты саталуы бас миыны тере заымдалуыны белгісі.

А. Р. Лурия ойы жне ойы емес жаралар деп бледі. Жараны бірінші трінде ми тініні кйзелісі байалса, екінші трінде миды ызметіні уаытша тежелуі орын алады. Сйлеу функциялары ойы емес жараларда бірталай толы алпына келеді. Ми шайалуда афазиялы синдромны тередігі мен айта дамуы заымны ошаталуына туелді (негізгі немесе шекаралы сйлеу айматарыны кйзелуі). Егер ісік ми ыртысына жаын орналасса, онда афазия бас миы ісігіні алашы неврологиялы симптомыны бірі болуы ммкін. Ісікті демелі суіні салдарынан, бір атар баса да симптомдар болан жадайда, ауыруды дамуыны белгілі бір мезгілінде афазия пайда болуы ммкін. Ол ашытаы симптомдарды бірі – баса жарты шардаы ісік. Ісік кезінде сйлеу синдромыны р трлі нсада болуы гипертензиялы синдром жне психикалы бзылыстармен шиеленеседі. Ісік кезінде афазия клиникасында е маызды болып ісікті ошалануы, оны рылысы, ауыруды кезеі, гипертензиялы-гидроцефалды синдромны тередігі табылады. Сйлеуді бзылуыны алашы белгілері: персеверациялар мен эхолалиялар, ал кейінірек парафазиялар мен амнестикалы белгілері пайда болады. Кейін афазия бір тріні белгілеріне ие болады. Біра атерлі ісік боланда млшерден ауытыан сенсорлы афазия байалады. Мысалы, сенсорлы афазияа тн логорея орнына сзді кедейлігі, сйлеу бастамасыны тмендеуі пайда болады. Ісікті сылап алып тастааннан кейін афазияны ауыртпалыы арта тседі. Мнан былай алыпа келу мезгілі ісікті тріне байланысты болады. Ми ішкі ісіктер кезінде алыпа келуде толын трізді динамикасы байалады. Зарарсыз ісік кезінде афазия белгілері жне динамикасы атерлі ісік белгілерімен сас болады, біра резедуальді кезеіде жадайыны жасаруы тезірек болады.

Соы кездері бас ми тамырларыны патологиясын анытауа баытталан кптеген зерттеулер жргізілді. Миды заымын жне ан айналымын магнитты-резонансты дістемесі арылы анытау, сонымен атар басты магистральді артерияларын ультрадыбыс доплеграфия кмегімен зерттеу (УДДГ) кеінен тарады. УДДГ дісі тамырларды браладыын, оларды ішіндегі склеротикалы тйіндерді, тйіндерді клемі мен орналасу орнын анытауа ммкіндік береді. Бас миыны компьютерлік томографиясы (КТ) ісіктерді алдын ала анытауа кмектеседі. Ерте аныталан патология инсультті болдырмауа ммкіндік береді.

Бас миды жарааттануыны салдарынан пайда болан афазия миды ошаты заымымен тыыз байланысты болады. Мндай жадайда афазияа жасы айта даму тн болады, йткені детте бас ми жарааттары миды ан тамырлары саталан жне компенсаторлы ммкіндіктері зор келетін жастарда кездеседі. Балалар афазиясы сирек кездеседі. Балалар афазиясы мен ересектер афазиясыны састыы мынандай: екеуінде де алыптасан сйлеу тіліні ыдырауы; бзылысты пайда болу себептеріні сас болуы (жарааттар, абыну процестері, миды ісіктері), балаларда те сирек кездесетін тек миды ан айналымыны бзылуынан (инсульт) баса; екі жадайдада ерте дамуы алыпты теді; мектеп жасындаы балаларда афазияны клиникалы белгілері ересектермен бірдей болады. Балалар афазиясы мен ересектер афазиясыны айырмашылыы келесіде: балаларда е крделі афатикалы синдромдар кері дамытуа тез беріледі; мектеп жасына дейінгі балаларда сйлеу тілі тиісті дегейге жетпегінен ересектерде кездесетін афазияны алуан трлеріні кездесуі ммкін емес. Балалар афазиясыны ересектер афазиясымен састыы келесі: сйлеу тіліні барлы комтоненттеріні бзылуы; сйлеуді функцияналды жйесіні жне сонымен байланысты психикалы процестеріні жалпы жетілмеуі; логопедиялы жмыс сипаты.