Этнопедагогиканы масат, міндеттері.

Этникалы-мдени білім стратегиясы зара байланысты екі масатты: этникалы сйкестендіру мен мелекеттік интеграцияныжзеге асыруа баытталады.

Халыты этникалы-мдени сйкестілігі з тарихында, мдениетінде болан оиаларды білу, алыптасан рухани ндылытара адалды, лт аармандарын астерлеу нтижесінде ралады. Ол лтты азат жне ерікті жасампазды шыармашылыы процесінде алыптасады.

Этникалы-мдени сйкестілік жадайына халыты зі тудыран леуметтік жйе арылы ол жетеді. Оан отбасы, мектепке дейінгі балалар мекемелері, оу орындары, лтты мдени орталытар, журналдар мен газеттер, кркем ылыми дебиет, ылыми зерттеу жне кімшілік мекемелері, таы басалары жатады.

Мемлекеттік интеграция - этникалы-мдени білім беруді ілгерлі жне стратегиялы масаты. Егер жекелеген халы этникалы сйкестікке біршама ыса мерзімде жете алатын болса, мемлекеттік интеграцияа ол жеткізу - мемлекеттегі барлы этностарды кш-жігерін ажет ететін за процесс. азастанды мекендеген халытарды этникалы сйкестілік ммкіндігіні негізгі шарты болып табылады.

Этникалы-мдени жне мемлекеттілік сйкестілікке білім беру жйесі арылы барынша ол жеткізуге болады. Білім беру – лтты сананы алыптастыруды, мдени-тілдік мдделерді жзеге асыруды ралы ретінде мынадай трт функцияны атаруа тиіс.

· таратушылы,

· дамытушылы,

· саралаушылы,

· ынтыматастырушылы.

Білімді адам ана тарихи жне мдени дстрлерді стана алады. Ол зіні белгілі бір ауымдасты пен халыа атыстылыын сезінеді, оны бойында мдени ажеттіліктер: адамгершілікке, ойлы іс-рекетке, слулыа, жоары-рухани бастаулара лшыныс алыптасады. Білім беруді таы бір талабы - зге мдениетті тсіну жне абылдай білу. Мдениеттерді зара байланысы бір-біріне ыпалдастыы жадайында ана рбір жекелеген мдениетті принциптері мен ерекшеліктері айын танылады.

Этникалы-мдени білім –бл ана тілі мен тл мдениетті лемдік мдениетті ндылытарын оса игеру арылы тланы этникалы-мдени сйкестілігін сатауа баытталан білім.

азастан Республикасыны мдени – этникалы білім беру тжырымдамаснда этникалы – мдени білім беруді негізгі міндеттері ретінде мыналар сынылады:

- жан – жаты мдениетті тланы трбиелеу, тланы зіні тл мдениетіне сай болуына жне зге мдениеттерді игеруіне жадайлар жасау. мдениеттер алмасуына, оларды бірін -бірі байытуына бадар стау;

- кп тілді жеке адамды алыптастыру: ана тілінде еркін ынысуа абілетті азаматтарды даярлау. Сол арылы зі этникалы тобына айсы да, мемлекетке атысты да «бірдей адалды» лгісін іске асыру.

з мдениеті арылы зге мдениеттерге баыт стаан адам жан – жаты мдениетті тла деп ынылады. Тл мдениетті тере білу шін баса мдениеттерге ызыушылыты іргетасын аласа, кп мдениетпен танысу – рухани баю мен дамуды негізі болады.

Дидактикалы кешенге сілтемелер:

  1. .Табылдиев «аза этнопедагогикасы» А,2001
  2. білова З., алиев . Этнопедагогика оулыы – А., 1999
  3. Измайлов А.Э. Народная педагогика – М., 1991 г., 68-83 стр.
  4. Педагогика межнационального общения /Под ред. Латышиной Д.И. – М., 2004 г.
  5. Волков Г.Н. Этнопедагогика – М., 1999 г.

 

ТАЫРЫП № 2. ЭТНОПЕДАГОГИКА - ХАЛЫ ПЕДАГОГИКАСЫНЫ СТРАТЕГИЯЛЫ БАЫТЫ,АЗІРГІ МЕМЛЕКЕТТІК БАДАРЛАМА 2030 ЭТНОМДЕНИ БАЫТЫМЕН ШТАСТЫРУ (2 СА).

Масаты: Этникалы-мдени білім беру тжырымдамасыны тсінігін тередету жне ындыру.

Міндеттері:

1.Этникалы-мдени білім беру тжырымдамасына сипаттама жне тактикасын баяндау.

2.лтты «Ата-мекен», «Кусар бла», «Елім-ай» т.б. атты бадарламалара сипаттама беру.

3.лтты трбиені олданылу шарттары жне азіргі мектептердегі трбие жйесімен штастыру.

Жоспары:

1. Академик Г.Н. Волковты этнопедагогика жайында ой-пікірлері

2. азастан Республикасыны этникалы-мдени тжырымдамасыны міндеттері

3. лтты трбиені салалары олданылу шарттары

Баылау сратары:

  1. Баяндама: аза этнопедагогикасыны оамда алатын орыны.
  2. Реферат: Жсіп Баласани, Махмд ашари, Ахмет Жйнеки, ожа Ахмет Иассауиді мралары.

 

дебиеттер:

Негізгі:

  1. Жарыбаев ., алиев С. аза тлім – трбиесі - А., 1995 ж.
  2. ожахметова К., забаева С. Жоары мектеп студенттеріне этнопедагогикалы білім беру тжырымдамасы – А., 1998 ж.
  3. Р этникалы –мдени білім беру тжырымдамасы – Алматы 1996 ж.
  4. ожахметова К. Мектепті лтты трбие жйесі: теория жне практика – А., 1998

осымша:

1. алиев С., Оразаев М., Смайылова М. аза халыны салт-дстрлері - А., 1994

2. азаты тлімдік ой-пікір антологиясы А, 1994.