Бап. Республика Президентi лауазымында

Бап. Республика Президентi

1. Республика Президентi - мемлекеттi басшысы, мемлекеттi iшкi жне сырты саясатыны негiзгi баыттарын айындайтын, ел iшiнде жне халыаралы атынастарда азастанны атынан кiлдiк ететiн е жоары лауазымды тла.

2. Республика Президентi - халы пен мемлекеттiк билiк бiрлiгiнi, Конституцияны мызымастыыны, адам жне азамат ытары мен бостандытарыны нышаны рi кепiлi.

3. Республика Президентi мемлекеттiк билiктi барлы тармаыны келiсiп жмыс iстеуiн жне кiмет органдарыны халы алдындаы жауапкершiлiгiн амтамасыз етедi.

4. Республика Президентiне халы пен мемлекеттi атынан сйлеу ыы берiледi.

5. Республика Президентiне, оны абыройы мен адiр-асиетiне ешкiмнi тиiсуiне болмайды. Республика Президентiнi абыройы мен адір-асиетiне нсан келтiру за бойынша удаланады.

Бап. Республика Президентiн сайлау

Республика Президентiн сайлау конституциялы заа сйкес жзеге асырылады.

3-бап. Республика Президентiнi ызметiне кiрiсуi

1. Республика Президентi: "азастан халына адал ызмет етуге, азастан Республикасыны Конституциясы мен задарын ата сатауа, азаматтарды ытары мен бостандытарына кепiлдiк беруге, азастан Республикасы Президентiнi зiме жктелген мртебелi мiндетiн адал атаруа салтанатты трде ант етемiн", - деп халыа ант берген сттен бастап ызметiне кiрiседi. Республика Президентi антты мтiнiн мемлекеттiк тiлде айтады.

2. Ант беру атарды екінші срсенбісінде ткізіледі.

Президент кезектен тыс сайлауда сайланан жадайда не Конституцияны 48-бабында кзделген жадайда Президент кілеттігін абылдаанда, ант беру президенттік сайлау орытындысы жарияланан не Республика Президентіні кілеттігін абылдаан кннен бастап бір ай ішінде ткізіледі. Бл жадайларда ант беру кнін Республиканы Орталы сайлау комиссиясы айындайды.

Ант беру салтанатты жадайда Парламент депутаттарыны, Конституциялы Кеес мшелеріні, Жоары Сот судьяларыны, сондай-а Республиканы барлы брыны Президенттеріні атысуымен ткізіледі.

3. Республика Президентi Республика Конституциясына ант етедi. Ант берiлгеннен кейiн азастан Республикасыны Мемлекеттiк Гимнi орындалады. Орталы сайлау комиссиясыны Траасы Президентке азастан Республикасы Президентiнi кулiгiн, омырауа таатын белгiсiн, байраын жне "Алтын ыран" орденiн тапсырады.

4. Егер бiр тла Республика Президентi болып екiншi кiлеттiк мерзiмiне сайланан жадайда азастан Республикасы Президентiнi омырауа таатын белгiсi, байраы жне "Алтын ыран" орденi оан айталап тапсырылмайды.

Ескерту. 3-бапа згерістер енгізілді - Р 1999.05.06 N 378, 2011.02.03 № 404-IV (алашы ресми жарияланан кнінен бастап олданыса енгізіледі) Конституциялы задарымен.

4-бап. Республика Президентiнi кiлеттiк мерзiмi

1. Республика Президенті бес жыл мерзімге сайланады.

1-1. Кезектен тыс сайлауда сайланан Республика Президентіні кілеттігі кезектен тыс сайлаудан кейін бес жылдан со желтосанны бірінші жексенбісінде ткізілуге тиіс кезекті сайлауда сайланан Республика Президенті лауазымына кіріскенге дейін жзеге асырылады.

2. Республика Президентiнi кiлеттiгi жаадан сайланан Республика Президентi ызметiне кiрiскен сттен бастап, сондай-а Президент ызметiнен мерзiмiнен брын босатылан немесе кетiрiлген не ол айтыс болан жадайда тотатылады.

Алып тасталды

4. Бiр тла атарынан екi реттен арты Республика Президентi болып сайлана алмайды. Бл шектеу азастан Республикасыны Тыш Президентіне - Елбасына олданылмайды.

Ескерту. 4-бапа згерістер енгізілді - Р 1999.05.06 N 378, 2007.06.19 N 265, 2010.06.14 № 289-IV (олданыса енгізілу тртібін 2-б. араыз), 2011.02.03 № 404-IV (алашы ресми жарияланан кнінен бастап олданыса енгізіледі) Конституциялы задарымен.

бап. Республика Президентi лауазымында

болуа байланысты шектеулер

1. Республика Президентiнi кiлдi органны депутаты болуа, зге де аы тленетiн ызметтердi атаруа жне ксiпкерлiк ызметпен айналысуа хаы жо.

Алып тасталды

Ескерту. 4-бапа згеріс енгізілді - Р 1999.05.06. N 378 , 2007.06.19. N 265 Конституциялы задарымен.

6-бап. Республика Президентiнi айырым белгiлерi

1. Республика Президентiнi айырым белгiлерi - азастан Республикасы Президентiнi омырауа таатын белгiсi мен байраы болады.

2. Омырауа таатын белгiнi сипаттамасын Орталы сайлау комиссиясы анытайды. Байраты сипаттамасын, омырауа таатын белгi мен байраты ресми пайдалану тртiбiн Республика Президентi белгiлейдi.

3. Республика Президентi ызметi бойынша "Алтын ыран" орденiнi иесi болып табылады.

4. "Алтын ыран" орденiнi сипаттамасы, аталан ордендi берудi негiздерi мен тртiбi Республика задарымен белгiленедi.

II тарау

азастан Республикасы Президентiнi

кiлеттiгi

7-бап. Республика Президентiнi сырты

саясаттаы кiлеттiгi

1. Республика Президентi:

1) келiссздер жргiзедi жне азастан Республикасыны халыаралы шарттарына ол ояды;

2) келiссздер жргiзуге жне Республиканы мемлекетаралы шарттарына ол оюа кiлеттiк бередi;

Алып тасталды

4) бекiту грамоталарына ол ояды;

5) Республика жасасан, бекiтуге жатпайтын халыаралы шарттарды кшiн тотата тру туралы шешiм абылдайды;

6) Парламентке Республика жасасан халыаралы шарттарды денонсациялау туралы сыныс енгiзедi.

2. Республика Президентi азастан Республикасыны дипломатиялы кiлдiктерiнi басшыларын таайындайды жне керi шаырып алады.

3. Республика Президентi зiнi жанында тiркелген шет мемлекеттердi дипломатиялы жне зге де кiлдерiнi сенiм грамоталары мен керi шаырып алу грамоталарын абылдайды.

Ескерту. 7-бапа згеріс енгізілді - Р 1999.05.06. N 378 Конституциялы заымен.

8-бап. Республика Президентiнi мемлекеттi ораныс

абiлетiн жне ауiпсiздiгiн амтамасыз ету

саласындаы кiлеттiгi

Республика Президентi:

1) Республика арулы Кштерiнi Жоары Бас олбасшысы болып табылады, арулы Кштердi жоары олбасшылы рамын ызметке таайындайды жне ызметтен босатады:

2) Республиканы демократиялы институттарына, оны туелсiздiгi мен ауматы ттастыына, саяси тратылыына, азаматтарыны ауiпсiздiгiне елеулi жне тiкелей атер тнген рi мемлекеттi конституциялы органдарыны алыпты жмыс iстеуi бзылан ретте, Премьер-Министрмен жне Республика Парламентi Палаталарыны Трааларымен ресми консультациялар алысаннан кейiн, бл туралы Республика Парламентiне дереу хабарлай отырып, азастанны бкiл аумаында жне оны жекелеген жерлерiнде ттенше жадай енгiзудi, Республиканы арулы Кштерiн олдануды оса аланда, аталан жадаяттар талап ететiн шараларды олданады;

3) Республикаа арсы агрессия жасалан не оны ауiпсiздiгiне сырттан тiкелей атер тнген ретте Республиканы бкiл аумаында немесе оны жекелеген жерлерiнде скери жадай енгiзедi, iшiнара немесе жалпы мобилизация жариялап, бл туралы Республика Парламентiне дереу хабарлайды;

4) Парламент Палаталарыны бiрлескен отырысыны арауына Республика арулы Кштерiн бейбiтшiлiк пен ауiпсiздiктi сатау жнiндегi халыаралы мiндеттемелердi орындау шiн пайдалану туралы сыныс енгiзедi;

5) зiне баынысты Республика Президентiнi Кзет ызметiн жне Республикалы ланды жасатайды;

6) азастан Республикасыны скери доктринасын бекiтедi;

7) Республика азаматтарын мерзiмдi скери ызметке шаыру жне мерзiмдi скери ызметтi ызметшiлерiн запаса шыару туралы шешiм абылдайды;

8) Парламент Сенатыны келiсiмiмен лтты ауiпсiздiк комитетiнi траасын ызметке таайындайды; оны ызметтен босатады.

Ескерту. 8-бапа згерістер енгізілді - Р 1999.05.06. N 378 Конституциялы заымен.

9-бап. Республика Президентiнi Парламентке

атысты кiлеттiгi

Республика Президентi:

1) Парламентке жне оны Палатасына кезектi жне кезектен тыс сайлау таайындайды;

2) Конституцияны 51-бабыны 4-тармаында белгіленген талаптарды сатай отырып, Сенатта оамны лтты-мдени жне зге де елеулі мдделеріні білдірілуін амтамасыз ету ажеттілігі ескеріліп, Сенатты он бес депутатын таайындайды. Сенатты таайындалатын мшелері кілеттіктерінен айырылан немесе оларды кілеттіктері тотатылан жадайда бір ай мерзімде шыып аландарды орнына Сенат депутаттарын таайындайды;

3) сайлау нтижелерi жариялаан кннен бастап отыз кннен кешiктiрмей Парламенттi бiрiншi сессиясын шаырады;

4) Парламент депутаттарыны азастан халына беретiн антын абылдайды;

5) Парламент Сенатыны Траасы лауазымына кандидатура сынады;