Детте, Парламент сессияларын ашады; 9 страница

2) лауазымды адам – траты, уаытша немесе арнаулы укiлеттiк бойынша билік кіліні функцияларын жзеге асыратын не мемлекеттік органдарда, квазимемлекеттік сектор субъектілерінде, жергiлiктi зiн-зi басару органдарында, сондай-а азастан Республикасыны арулы Кштерінде, баса да скерлері мен скери ралымдарында йымды-кімдік немесе кiмшiлiк-шаруашылы функцияларды орындайтын адам;

3) мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адам – азастан Республикасыны мемлекеттік ызмет туралы задарына сйкес мемлекеттік ызметші, мслихат депутаты, сондай-а мемлекеттік лауазымда кзделген міндеттерді мемлекеттік ызметке таайындалана дейін уаытша орындайтын адам;

4) мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адамдара теестірілген адам – жергiлiктi зiн-зi басару органдарына сайланан адам; азастан Республикасыны заында белгiленген тртiппен азастан Республикасыны Президенттiгiне, азастан Республикасы Парламентiні немесе мслихаттарды депутаттыына, ауданды маызы бар алаларды, кенттерді, ауылдарды, ауылды округтерді кімдігіне, сондай-а жергiлiктi зiн-зi басару сайланбалы органыны мшелігіне кандидаттар ретiнде тiркелген азамат; жергiлiктi зiн-зi басару органында траты немесе уаытша жмыс iстейтiн, ебегiне аы тлеу азастан Республикасыны мемлекеттiк бюджет аражатынан жргізілетін ызметшi; мемлекеттік йымда немесе квазимемлекеттік сектор субъектісінде басарушылы функцияларды орындайтын адам, азастан Республикасы лтты Банкі мен оны ведомстволарыны ызметшілері;

5) мдделер атыысы – жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын адамдарды, мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адамдарды, олара теестірілген адамдарды, лауазымды адамдарды жеке мдделері мен оларды лауазымды кілеттіктері арасындаы айшылы, мндай жадайда осы аталан адамдарды жеке мдделері оларды здеріні лауазымды кілеттіктерін тиісінше орындамауына кеп соуы ммкін;

6) сыбайлас жеморлы – жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын адамдарды, мемлекеттiк функцияларды орындауа укілеттік берілген адамдарды, мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адамдара теестiрiлген адамдарды, лауазымды адамдарды здеріні лауазымды (ызметтік) кiлеттiктерін жне соан байланысты ммкiндiктерiн жеке зi немесе делдалдар арылы жеке зіне не шінші тлалара млiктiк (мліктік емес) игiлiктер мен артышылытар алу немесе табу масатында засыз пайдалануы, сол сияты игiлiктер мен артышылытарды беру арылы осы адамдарды параа сатып алу;

7) сыбайлас жеморлыа арсы саясат – сыбайлас жеморлы туекелдерін азайтуа, оамны мемлекеттік органдар ызметіне сенімін арттыруа баытталан ыты, кімшілік жне йымдастырушылы шаралар жне осы Заа сйкес зге де шаралар;

8) сыбайлас жеморлыа арсы шектеулер – осы Зада белгіленген жне сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды алдын алуа баытталан шектеулер;

9) сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл – сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл субъектілеріні з кілеттіктері шегіндегі сыбайлас жеморлыты алдын алу, оны ішінде оамда сыбайлас жеморлыа арсы мдениетті алыптастыру, сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды жасауа ыпал ететін себептер мен жадайларды анытау жне жою жніндегі, сондай-а сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды анытау, жолын кесу, ашу жне тергеп-тексеру жне оларды салдарларын жою жніндегі ызметі;

10) сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл жніндегі укілетті орган – з кілеттіктері шегінде азастан Республикасында сыбайлас жеморлыа арсы саясатты іске асыру жне сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл саласын йлестіру жніндегі функцияларды жзеге асыратын мемлекеттік ызмет істері жне сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл саласындаы орталы атарушы орган; оны ведомствосы, ауматы блімшелері;

11) сыбайлас жеморлы ы бзушылы – бл шін зада кімшілік немесе ылмысты жауаптылы белгіленген, сыбайлас жеморлы белгілері бар ыа айшы, кінлі трдегі іс-рекет (рекет немесе рекетсіздік);

12) сыбайлас жеморлы туекелі – сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды жасауа ыпал ететін себептер мен жадайларды туындау ммкіндігі;

13) сыбайлас жеморлыты алдын алу – сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл субъектілеріні алдын алу шаралары жйесін зірлеу жне енгізу арылы сыбайлас жеморлы ы бзушылытар жасауа ыпал ететін себептер мен жадайларды зерделеу, анытау, шектеу жне жою жніндегі ызметі.

Ескерту. 1-бапа згеріс енгізілді - Р 06.04.2016 № 484-V Заымен (алашы ресми жарияланан кнінен кейін кнтізбелік он кн ткен со олданыса енгізіледі).

2-бап. Осы Заны олданылу аясы

1. Осы За азастан Республикасыны аумаында жеке жне зады тлалара атысты олданылады. Егер азастан Республикасы ратификациялаан халыаралы шартта згеше кзделмесе, азастан Республикасыны шегінен тыс жерде осы За азастан Республикасыны азаматтары мен азастан Республикасында тіркелген зады тлалара атысты олданылады.

2. Сыбайлас жеморлы ылмыстар шін ылмысты жауаптылы пен жаза – азастан Республикасыны ылмысты кодексінде, кімшілік сыбайлас жеморлы ы бзушылытар шін кімшілік жауаптылы пен жаза – азастан Республикасыны кімшілік ы бзушылы туралы кодексінде кзделген.

3-бап. азастан Республикасыны сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл туралы занамасы

1. азастан Республикасыны сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл туралы занамасы азастан Республикасыны Конституциясына негізделеді жне осы За мен азастан Республикасыны зге де нормативтік ыты актілерінен трады.

2. Егер азастан Республикасы ратификациялаан халыаралы шартта осы Зада амтыланнан зге де аидалар белгіленген болса, онда халыаралы шартты аидалары олданылады.

4-бап. Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имылды негізгі аидаттары

Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл:

1) задылы;

2) адам мен азаматты ытарын, бостандытары мен зады мдделерін орау басымдыы;

3) жариялылы пен ашыты;

4) мемлекет пен азаматты оамны зара іс-имыл жасауы;

5) сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл шараларын жйелі жне кешенді пайдалану;

6) сыбайлас жеморлыты алдын алу шараларын басым олдану;

7) сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыла жрдем крсететін адамдарды ктермелеу;

8) сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды жасааны шін жазаны блтартпастыы аидаттары негізінде жзеге асырылады.

5-бап. Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имылды масаты мен міндеттері

1. Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имылды масаты оамда сыбайлас жеморлыты жою болып табылады.

2. Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл масатына ол жеткізу мынадай:

1) оамда сыбайлас жеморлыа тзбестік ахуалын алыптастыру;

2) сыбайлас жеморлы ы бзушылытар жасауа ыпал ететін жадайлар мен себептерді анытау жне оларды салдарларын жою;

3) сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл субъектілеріні зара іс-имылын ныайту;

4) сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл жніндегі халыаралы ынтыматастыты дамыту;

5) сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды анытау, жолын кесу, ашу жне тергеп-тексеру міндеттерін шешу арылы іске асырылады.

2-тарау. СЫБАЙЛАС ЖЕМОРЛЫА АРСЫ ІС-ИМЫЛ ШАРАЛАРЫ

6-бап. Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл шараларыны жйесі

Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл шараларыны жйесі:

1) сыбайлас жеморлыа арсы мониторингті;

2) сыбайлас жеморлы туекелдерін талдауды;

3) сыбайлас жеморлыа арсы мдениетті алыптастыруды;

4) азастан Республикасыны занамасына сйкес зады сараптама жргізу кезінде сыбайлас жеморлы сипаты бар нормаларды анытауды;

5) сыбайлас жеморлыа арсы стандарттарды алыптастыруды жне сатауды;

6) аржылы баылауды;

7) сыбайлас жеморлыа арсы шектеулерді;

8) мдделер атыысын болызбауды жне шешуді;

9) ксіпкерлік саласында сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл шараларын;

10) сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды анытауды, жолын кесуді, ашуды жне тергеп-тексеруді;

11) сыбайлас жеморлы ы бзушылытар туралы хабарлауды;

12) сыбайлас жеморлы ы бзушылытарды салдарларын жоюды;

13) Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл туралы лтты баяндаманы алыптастыруды жне жариялауды амтиды.

7-бап. Сыбайлас жеморлыа арсы мониторинг

1. Сыбайлас жеморлыа арсы мониторинг – сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл субъектілеріні сыбайлас жеморлыа арсы саясатты тиімділігіне, сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл саласындаы ы олдану практикасыны жай-кйіне, сондай-а оамны сыбайлас жеморлы дегейін абылдауы мен баалауына атысты апаратты жинау, деу, жинатап-орыту, талдау жне баалау жніндегі ызметі.

2. Сыбайлас жеморлыа арсы мониторингті масаты – сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл саласындаы ы олдану практикасын баалау болып табылады.

3. Сыбайлас жеморлыа арсы мониторингті дереккздері – ыты статистика мен жеке жне зады тлаларды тініштері, кіметтік емес жне халыаралы йымдарды мліметтері, леуметтік срау жргізу деректері мен баралы апарат ралдарындаы жарияланымдар, сондай-а замен тыйым салынбаан зге де апарат кздері болып табылады.

4. Сыбайлас жеморлыа арсы мониторингті нтижелері сыбайлас жеморлы туекелдеріне талдау жргізу, сондай-а сыбайлас жеморлыа арсы мдениетті алыптастыруа баытталан шараларды жетілдіру шін негіз болып табылуы ммкін.

5. Осы бапты ережелері арнаулы мемлекеттік органдарды ызметіне олданылмайды.

8-бап. Сыбайлас жеморлы туекелдерін талдау

1. Сыбайлас жеморлы туекелдерін талдау (ішкі жне сырты) – сыбайлас жеморлы ы бзушылытар жасауа ыпал ететін себептер мен жадайларды анытау жне зерделеу.

2. Сыбайлас жеморлы туекелдерін сырты талдауды азастан Республикасыны Президенті айындайтын тртіппен сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл жніндегі укілетті орган мынадай баыттар:

1) мемлекеттік органдар мен йымдарды, квазимемлекеттік сектор субъектілеріні ызметін озайтын нормативтік ыты актілердегі сыбайлас жеморлы туекелдерін анытау;

2) мемлекеттік органдар мен йымдарды, квазимемлекеттік сектор субъектілеріні йымды-басарушылы ызметінде сыбайлас жеморлы туекелдерін анытау бойынша жзеге асырады.

Сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл жніндегі укілетті орган сыбайлас жеморлы туекелдеріне сырты талдау жргізуге сыбайлас жеморлыа арсы іс-имылды зге де субъектілеріні мамандарын жне (немесе) сарапшыларын тартуа ылы.

Сыбайлас жеморлы туекелдерін сырты талдау нтижелері бойынша мемлекеттік органдар, йымдар жне квазимемлекеттік сектор субъектілері сыбайлас жеморлыты туындау себептері мен жадайларын жою жнінде шаралар абылдайды.

3. Осы бапты 2-тармаыны кші мына салалардаы атынастара:

1) прокуратура жзеге асыратын жоары адаалауа;

2) ылмысты істер бойынша сота дейінгі іс жргізуге;

3) кімшілік ы бзушылытар туралы істер бойынша іс жргізуге;

4) сот трелігіне;

5) жедел-іздестіру ызметіне;

6) ылмысты-атару ызметіне;

7) азастан Республикасыны мемлекеттік пиялар туралы занамасыны талаптарыны саталуын баылауа олданылмайды.

4. Осы бапты 2-тармаыны ережелері арнаулы мемлекеттік органдарды ызметіне олданылмайды.

5. Мемлекеттік органдар, йымдар мен квазимемлекеттік сектор субъектілері сыбайлас жеморлы туекелдеріне ішкі талдауды жзеге асырады, оны нтижелері бойынша сыбайлас жеморлы ы бзушылытар жасауа ыпал ететін себептер мен жадайларды жою жнінде шаралар абылдайды.

Сыбайлас жеморлы туекелдеріне ішкі талдау жргізуді лгілік тртібін сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл жніндегі укілетті орган айындайды.

9-бап. Сыбайлас жеморлыа арсы мдениетті алыптастыру

1. Сыбайлас жеморлыа арсы мдениетті алыптастыру – сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл субъектілеріні оамда сыбайлас жеморлыа тзбеушілікті крсететін ндылытар жйесін сатау жне ныайту бойынша з зыреті шегінде жзеге асыратын ызметі.

2. Сыбайлас жеморлыа арсы мдениетті алыптастыру білім беру, апаратты жне йымдастырушылы сипаттаы шаралар кешені арылы жзеге асырылады.

3. Сыбайлас жеморлыа арсы білім беру – тланы адамгершілік, зияткерлік, мдени трыдан дамуы жне сыбайлас жеморлыты абылдамаудаы белсенді азаматты станымын алыптастыру масатында жзеге асырылатын, трбиелеу мен оытуды здіксіз процесі.

4. Апаратты жне йымдастырушылы ызмет баралы апарат ралдарында тсіндіру жмыстарын жргізу, леуметтік маызды іс-шараларды, азастан Республикасыны занамасына сйкес мемлекеттік леуметтік тапсырысты жне азастан Республикасыны занамасында кзделген зге де шараларды йымдастыру арылы іске асырылады.

10-бап. Сыбайлас жеморлыа арсы стандарттар

1. Сыбайлас жеморлыа арсы стандарттар – оамды атынастарды ошауланан саласы шін белгіленген, сыбайлас жеморлыты алдын алуа баытталан сынымдар жйесі.

2. Сыбайлас жеморлыа арсы стандарттарды жртшылыты атысуымен мемлекеттік органдар, йымдар мен квазимемлекеттік сектор субъектілері зірлейді жне олар занаманы зірлеу кезінде жне ы олдану практикасында ескеріледі.

РАО-ны ескертпесі!

11-бапты 9-тармаыны олданыса енгізілу тртібін Р 18.11.2015 № 410-V Заыны 27-бабынан араыз.

11-бап. аржылы баылау шаралары

1. аржылы баылау шараларын жзеге асыру масатында осы бапта айындалан адамдар жеке тлаларды мынадай декларацияларын:

1) активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны;

2) кірістері мен млкі туралы декларацияны сынады.

2. Активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны азастан Республикасыны Президенттігіне, азастан Республикасыны Парламенті мен мслихаттарыны депутаттыына, ауданды маызы бар алаларды, кенттерді, ауылдарды, ауылды округтерді кімдігіне, сондай-а жергілікті зін-зі басару сайланбалы органдарына мшелікке кандидаттар мен оларды жбайлары (зайыптары) кандидат ретінде тіркелгенге дейін сынады.

3. Кірістері мен млкі туралы декларацияны:

1) жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары);

2) мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары);

3) лауазымды адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары);

4) мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адамдара теестірілген адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары) сынады.

4. Есепті кнтізбелік жыл ішінде азастан Республикасыны салы занамасында айындалан млікті сатып алан жадайда, осы бапты 3-тармаында аталан адамдар кірістері мен млкі туралы декларацияда крсетілген млікті сатып алуа жмсалан шыыстарды жабу кздері туралы мліметтерді крсетеді.

5. Активтері мен міндеттемелері туралы декларация азастан Республикасыны салы занамасыны сйкес жасалады жне азастан Республикасыны салы занамасында айындалан нысан бойынша жне тртіппен сынылады.

6. Кірістері мен млкі туралы декларация азастан Республикасыны салы занамасына сйкес жасалады жне азастан Республикасыны салы занамасында айындалан нысан бойынша, тртіппен жне мерзімдерде сынылады.

7. Осы бапты 2 жне 3-тарматарында аталан жеке тлаларды активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны немесе кірістері мен млкі туралы декларацияны сынуы туралы млімет салытарды жне бюджетке тленетін баса да міндетті тлемдерді тсуін амтамасыз ету саласындаы басшылыты жзеге асыратын мемлекеттік органны ресми интернет-ресурсына азастан Республикасыны салы занамасында белгіленген тртіппен орналастырылады.

8. Мыналарды:

осы бапты 2-тармаында аталан адамдарды активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны жне (немесе) кірістері мен млкі туралы декларацияны сынбауы немесе осындай декларацияларда толы емес, аны емес мліметтерді сынуы, егер істелген рекетте ылмысты жазаланатын іс-рекет белгілері болмаса – тіркеуден бас тарту немесе тіркеу туралы шешімдерді кшін жою шін негіз болып табылады;

осы бапты 3-тармаында аталан адамдарды активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны жне (немесе) кірістері мен млкі туралы декларацияны сынбауы немесе осындай декларацияларда толы емес, аны емес мліметтерді сынуы, егер істелген рекетте ылмысты жазаланатын іс-рекет белгілері болмаса – азастан Республикасыны кімшілік ы бзушылы туралы кодексінде кзделген жауаптылыа кеп соады.

9. Мыналар:

1) саяси мемлекеттік лауазымды атаратын адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары);

2) "А" корпусындаы мемлекеттік кімшілік лауазымды атаратын адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары);

3) азастан Республикасы Парламентіні депутаттары мен оларды жбайлары (зайыптары);

4) азастан Республикасыны судьялары мен оларды жбайлары (зайыптары);

5) квазимемлекеттік сектор субъектілерінде басарушылы функцияларды орындайтын адамдар мен оларды жбайлары (зайыптары) сынан, жеке тлаларды декларацияларында крсетілген мліметтер есепті кнтізбелік жылдан кейінгі жылды 31 желтосанынан кешіктірілмейтін мерзімде жариялануа жатады.

Жариялануа жататын мліметтер тізбесін сыбайлас жеморлыа арсы іс-имыл жніндегі укілетті орган айындайды.

Осы тарматы екінші блігінде крсетілген мліметтерді мемлекеттік органдарды, йымдарды, азастан Республикасы Парламенті мен азастан Республикасы Жоары Сотыны ресми интернет-ресурстарында персоналды басару ызметтері (кадр ызметтері) орналастырады.

10. Осы бапты 7-тармаыны жне 9-тармаыны 1) жне 2) тармашаларыны талаптары мемлекеттік пияларды райтын мліметтерге олданылмайды.

11. Мемлекеттік млікті басару жніндегі функцияларды орындауа атысатын жеке жне зады тлалар мемлекеттік меншікпен байланысты мліктік сипаттаы барлы ммілелер жне аржылы ызмет туралы есептерді мемлекеттік млікке атысты меншік иесі ыын жзеге асыратын мемлекеттік органа азастан Республикасыны кіметі белгілеген тртіппен жне мерзімдерде сынады.