Пытанні для самападрыхтоўкі

1. Што вывучаюць сінтаксіс і пунктуацыя?

2. Якія знакі прыпынку ставяцца паміж дзейнікам і выказнікам? Пры якіх умовах?

3. Якія знакі прыпынку ужываюцца ў сказах з аднароднымі членамі?

4. Чым могуць быць ускладнены простыя сказы?

5. Якія віды складаных сказаў вы ведаеце? Якія знакі прыпынку ў іх ставяцца і пры якіх умовах?

Заданне 1. У якім парадку трэба размясціць сказы, каб атрымаўся тэкст? Якімі нормамі неабходна карыстацца? Спішыце тэкст, расстаўце неабходныя знакі прыпынку, растлумачце іх.

Камп'ютарная праграма паслядоўнасць інструкцый прызначаных для выканання прыладай кіравання вылічальнай машыны. З гэтага вобразу які знаходзіцца як правіла надыску выканальная праграма ў аператыўнай памяці можа быць пабудавана праграмным загрузчыкам. У залежнасці ад кантэксту разгляданы тэрмін можа адносіцца таксама і да крынічнага тэксту праграмы. Часцей за ўсё вобраз праграмы захоўваецца ў выглядзе выканальнага модулю (асобнага файла ці групы файлаў).

У сістэмным праграмаванні існуе больш фармальнае вызначэнне праграмы як размешчаных у аператыўнай памяці камп'ютара дадзеных і машынных кодаў выкананых працэсарам для дасягнення некаторай мэты. Разам з працэдурамі і правіламі а таксама дакументацыяй якія адносяцца да функцыянавання сістэм апрацоўкі дадзеных праграмы складаюцьпраграмнае забеспячэнне.

Тут падкрэсліваюцца дзве асаблівасці знаходжанне праграмы ў памяці і яе выкананне працэсарам. Пры распрацоўцы праграм у іх часта пранікаюць памылкі.

Працэс стварэння камп'ютарных праграм носіць назву «праграмаванне» а людзей якія займаюцца гэтым відам дзейнасці завуць праграмістамі. Праграма змяшчае памылкі калі для некаторых дадзеных яна дае збоі адмовы або няправільныя вынікі.

Заданне 2. У навуковым і афіцыйна-справавым стылях патрабуецца адназначнае і дакладнае ўжыванне тэрмінаў, таму тут можа назірацца паўтор адных і тых жа слоў ці спалучэнняў. Ці з’яўляецца гэта таўталогіяй? Праілюструйце адказ на матэрыяле наступнага ўрыўка. Расстаўце знакі прыпынку, намалюйце схемы сказаў другога абзаца.

У 2009 годзе розныя вытворцы антывірусаў сталі паведамляць аб шырокім распаўсюджванні новага тыпу праграм ілжывых антывірусаў (rogueware). Па сутнасці гэтыя праграмы або зусім не з'яўляюцца антывірусамі гэта значыць не здольныя змагацца з шкоднасным ПЗ ці нават з'яўляюцца вірусамі крадуць дадзеныя крэдытных карт і т. п.

Ілжывыя антывірусы выкарыстоўваюцца для вымагальніцтва грошай у карыстальнікаў шляхам падману. Адзін са спосабаў заражэння ПК ілжывым антывірусам наступны. Карыстальнік трапляе на «інфіцыраваны» сайт які выдае яму папераджальнае паведамленне накшталт На вашым камп'ютарывыяўлены вірус і прапануе спампаваць бясплатную праграму для выдалення віруса. Пасля ўсталёўкі такая праграма вырабляе сканаванне камп'ютара і нібыта выяўляе яшчэ масу вірусаў. Для выдалення шкоднаснага ПЗ ілжывы антывірус прапануе купіць платную версію праграмы. Шакаваны карыстальнік плаціць (сумы вагаюцца ад $ 10 да $ 80) і ілжывы антывірус чысціць ПК ад неіснуючых вірусаў.

Заданне 3. Прадставім сабе, што наступная размова адбылася на адным з форумаў Інтэрнэт. Прачытайце дыялог, з кім Вы гатовы пагадзіцца? Вызначце стыль тэкста, вусна перакладзіце тэкст на беларускую мову, ахарактарызуйце сказы.

Alex: Постоянно встречаю "Запампаваць" как перевод "Скачать"...
Разработчики и лингвисты, не будьте БЕЗГРАМОТНЫМИ, не переводите русское “СКАЧАТЬ”, как “устоявшийся” вариант английского DOWNLOAD (сгружать, например, сверху вниз), правильный перевод DOWNLOAD на беорусский язык будет что-то вроде “ЗГРУЗІЦЬ”...

Jystas: Слово Download имело тот же смысл, что и “палуба корабля, откуда сгружали груз”, а значит была выше пирса. Поэтому говорили “сгружать вниз”. В идеоматике английского языка сервер с файлами и корабль получились синонимичны. Когда-то “умные” (ещё в эпоху MS-DOS) программисты, которые не владели разговорным английским, а владели английским со словарем (как Владимир Ульянов-Ленин) вводили в русский разговорный словечки типа “винчестер”, “клава”, “скачать” и пр. Часть сленговой лексики стала более-менее употребима в строгом переводе, часть так и осталась сленгом. Понимаете, слово "скачать" ни один уважающий себя реферируемый журнал не опубликует. Редактор заменит на "загрузить"...
Зачем же переводить с неудачного русского сленга на беларуский, когда можно напрямую перевести с английского. И потом сопоставить НАШЕМУ БЕЛОРУСКОМУ ПЕРЕВОДУ жалкий русский синоним...

Заданне 4. Перакладзіце тэкст на беларускую мову, расстаўце знакі прыпынку. Якія асаблівасці праяўлення граматычных катэгорый роду, ліку, склону тэрмінаў-назоўнікаў у рускім і беларускім варыянце?

В прошлом месяце начали функционировать первые два спутника навигационной системы Европейского союза Galileo. Это еще одна система типа GPS конкурирующая с оригинальной американской GPS и вновь активированной российской ГЛОНАСС. Два спутника системы Galileo были выведены на орбиту в прошлом октябре российской ракетой Союз запущенной с космодрома ЕС в Южной Америке (Французская Гвиана) находящегося недалеко от экватора что позволяет легче достичь определенных орбит. Еще два спутника Galileo будут запущены в этом году. Это минимальное количество спутников необходимое для обеспечения трехмерной информации о местоположении. Эти четыре спутника будут использованы для проверки технологий. Как ожидается все 30 спутников Galileo начнут функционировать к концу этого десятилетия. (пераклад з http://www.strategypage.com)

Заданне 5. Прачытайце ўрывак з расказа \Э.По “Скрадзены ліст”, расстаўце неабходныя знакі прыпынку. Пабудуйце схемы сказаў.

Калі яна ў нейкім сэнсе патрабуе развагаў зазначыў Дзюпэн так і не запаліўшы кнот то мы лепш выслухаем вас у цемры.

Вашая чарговая дзіўная ідэя! сказаў прэфект які меў звычку называць дзіўным усё вышэйшае за сваё разуменне а таму жыў у атачэнні незлічоных легіёнаў рознага кшталту дзіваў.

Несумненна пагадзіўся Дзюпэн а потым забяспечыў госця люлькай і падсунуў яму зручнае крэсла.

З якой цяжкасцю вы сутыкнуліся? спытаў я. Спадзяюся, гэтым разам не забойства?

О не, нічога такога. Праблема насамрэч зусім лёгкая і я не сумняюся што мы паспяхова справімся з ёй самастойна. Але мне здаецца што Дзюпэн захоча даведацца пра яе акалічнасці бо яна надзвычай дзіўная.

Простая і дзіўная падагульніў Дзюпэн.

Публічнае выступленне

Падрыхтуйцесь да публічнага выступлення на адну з прадстаўленых тэм.

1. Беларусь – мая Радзіма.

2. Што выратуе свет?

3. Мой грамадзянскі абавязак.

2. Беларускія народныя звычаі і традыцыі ў маім жыцці.

3. Этыка зносін і маўленчы этыкет.

4. Артыкул (кніга), які мяне зацікавіў.

5. Музыка (спорт) у маім жыцці.

6. Мая сям’я і я.

7. Знакамітыя людзі нашай краіны.

9. Навошта берагчы прыроду.

10. Агульначалавечыя маральныя каштоўнасці.

11. Мова і яе роля ў жыцці чалавека.

12. Чалавек і рэлігія.

13. Падарожжа па Рэспубліцы Беларусь.

14. Мой шлях да прафесіі.

15. Мой рабочы дзень.

16. Гістарычныя мясціны майго краю.

17. Народнае мастацтва Беларусі.

18. Мой радавод.

ЛІТАРАТУРА

1. Абабурка М. Культура беларускай мовы. — Мн., 1994.

2. Антанюк Л.А. Беларуская навуковая тэрміналогія. — Мн., 1987.

3. Барандеев А.В. Основы научной терминологии. — М., 1993.

4. Беларуская мова. Мн., 1991.

5. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Мн., 1996 — 2003. Т. 1 — 17;

6. Волкова И.Н. Стандартизация научно-технической терминологии. — М., 1984.

7. Красней В.П. Пошукі прынцыпаў і шляхоў выпрацоўкі беларускай нацыянальнай тэрміналогіі ў 20-х гг. // Беларуская мова: Зб. арт. / Гомель. дзярж. ун-т; Гал. рэд. У.В. Анічэнка. — Мінск, 1985. — Вып. 13.

8. Лепешаў І.Я. Асновы культуры мовы і стылістыкі. Практыкум. — Мн., 1989.

9. Ляшчынская В.А. Беларуская мова. Тэрміналагічная лексіка. — Мн., 2001.

10. Метадычныя рэкамендацыі да практычных заняткаў па курсу “Беларуская мова. Спецыяльная лексіка”. Мн., 2001.

11. Паневчик В.В. Делопроизводство. — Мн., 2000.

12. Плотнікаў Б. А., Антанюк Л.А. Беларуская мова. Лінгвістычны кампендыум. — Мн., 2003

13. Суперанская А.В., Подольская Н.В., Васильева Н.В. Общая терминология. — М.: Наука, 1989.

СЛОЎНІКІ

1. Краткий русско-белорусский словарь экономических и бухгалтерских терминов. Под ред. Зинькович О.П.. – Мн., 1994.

2. Копко В.М., Хрусталев Б.М. Русско-белорусский словарь по теплотехнике и санитарной технике. — Мн., 1995.

3. Краевская Н.П., Гринберг Б.В., Красней В.П. Русско-белорусский словарь электротехнических терминов. — Мн., 1993.

4. Русско-белорусский политехнический словарь: В 2 т. Под ред. И.Л. Бу­­рак и др. — Мн., 1997 — 1998. Т. 1 — 2.

5. Савіцкі М. Тлумачальны слоўнік па інфарматыцы.
Менск: Энцыклапедыкс, 2009.

6. Сцяцко П.У., Гуліцкі М.Ф., Антанюк Л.А. Слоўнік лінгвістычных тэрмінаў. — Мінск: Выш. школа, 1990.

7. Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы. — Мн., 1999.

8. Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5 т. — Мн., 1977 — 1984.