Операциялы жйе дегеніміз не? Оны ызметтері.
2. Операциялы жйе андай бадарламалы амтамасыздандаруа жатады?
3. Файл, файлды рылысы, файлды рылым.
4. Файлды жйе дегеніміз не?
5. Файлды жйені круге болатын бадарламаларды атаыз.
6. Total Commander-да бір панелден екінші панелге кшу алай атарылады?
7. Total Commander-да жаа каталог жне жаа файл алай рылады?
8. Total Commander-да файлдарды/каталогтарды бір дискіден екінші дискіге кшіру немесе бір дискі ішінде баса орына кшіру алай орындалады?
9. Total Commander -да файлды немесе файлдар тобын іздеуді алай жзеге асырады?
10. Total Commander-да файлды/каталогты атын згерту (ауыстыру) алай орындалады?
11. Total Commander-да каталогтар аашын алай круге болады?
12. Total Commander-да файлдар тобын белгілеу трлерін атаыз.
Лабороториялы жмыс №5.Windows операциялы жйесімен жмыс
Жмысты масаты:. Windows операциялы жйесімен жмыс жасауды мегеру, терезелмен жмыс істеуді йрену, обьектілерді жылдам іздеуді мегеру. Бумаларды жне жарлытарды руды йрену.
Жмысты орындауа дістемелік сыныстар:Жмысты орындау барысында жанама меню командаларын, клавиштер комбинациясын пайдаланыыздар. Программаларды жктеуді барлы тсілдерін арастырыыздар.
Лабораториялы жмысты мазмны:
1. Windows обьектісі.
2. Терезелермен жмыс.
3. Іздеу программасын олданып обьектілерді табу.
4. Жмыс стелінде файлдар мен бімаларды ру.
5. Жарлы ру.
6. Сілтеуіш программасы
Тапсырма №1.Windows осу, Жмыс стеліні элементтері жне олармен жмыс
Жмысты орындалу реті:
1. Компьютерді осыыз, операциялы жйені жктелуін ктііз.
2. Жмыс столында орналасан белгілемелерді арастырыыз.
3. Белгілемелерді тышанны кмегімен зіізді алауыызша жмыс стеліне орналастырыы: бл шін тышанды юбьекті белгілемесіні стіне апарып, тышанны сол жа тймешігін стап отырып, ажетті баыт бойынша тасыыз жне тышан тймешігін жіберіп алыыз.
4. Жмыс стеліні сол жа шеті бойынша белгілемелерді автоматты трде тізіп ойып кері амалды орындаыз. Жанама менюден (тышанды жмыс стеліні бос кеістігіне апарып, о жа тймешігін бір рет шертііз) Белгілемелерді реттеіз – автоматты трде командасын тадаыз.
5. Есеп татасын арап шыыыз. Іске осу тймешігін олданып Windows-ты бас менюінен ашу жне жабу командасын тадаыз. Есеп татасын жмыс стеліні о жаында вертикаль бойынша жылжытып орнын ауыстырыыз. Оны айта орнына ойыыз.
Тапсырма №2. Терезелермен жмыс.
Жмысты орындалу реті:
1. Мені компьютерім жйелік буманы ашу шін жмыс стелінде орналасан Мені компьютерім бумасындаы белгіге тышан крсеткішін апарыыз жне тышанны сол жа тймешігін екі рет басыыз немесе жанама менюді шаырып ( тышанны о жа тймешігін бір рет шерту арылы) ажетті команданы тадаыз.
2. Терезені араыз жне терезені келесі элементтерін табыыз: Таырып жолы (строка заголовка), Меню, Айналдырма жолаы (полоса прокрутки)
3. Меню – Тр – рал саймандар терезесін іске осыыз жне шірііз. Баыттаманы рбір тймешікке ойып, оны не шін олданатынын оыыз.
4. Терезені жмыс стеліні баса жеріне орналастырыыз. Тышанды таырыптар атарына келііз жне сол жа тймешігін стап отырып тышанды ажетті баыта басаша орналастырыыз.
5. Терезе лшемін згертііз. Тышанды терезені кез келген жаына немесе брышына апарып ойыыз, бл жадайда тышан екі жаа баытталан трге келеді жне терезе абырасын немесе брышын ілдіріп алып кез келген баыта тасыыз.
6. Терезені басару тймешіктері жиынынан айта айналдыру тймешігін олданып, терезені экран толанша ашыыз жне оны брыны лшеміне келтірііз. Бл шін тышанды басару элементіне ойыыз жне тышанны сол жа тймешігін басыыз.
7. Терезені Есеп татасына жинап ойыыз жне оны лайтып ашыыз. ткен пункте сипатталандай терезені басару тймешіктері жиынынан айналдырушы тймешікпен орындалатын іс-рекетті орыдаыз.
8. С: дискісін ашыыз жне оны мазмнын крііз. Тышанды [С:] дискісі белгісіне апарып, тышанны сол жа тймешігін екі рет басыыз.
9. Word мтіндік редакторын жктеіз.
10. Program Files\Microsoft Ofrice\Office бумаларын тізбектей отырып ашыыз жне Winword (бумалар мен файлдарды іздеу шін горизонталь жне вертикаль айналдырма жолаын олданыыз) осымша файлдарыны белгісі бойынша тышанны сол жа тймешігін шертііз.
11. Терезені жауып прораммадан шыыыз. Тышанды терезені басару тймешіктері жиынынан жабу тймешігіне апарып, оны сол жа тймешігін шертііз.
12. Excel осымша файлы белгісін тауып, Excel кестелік процессорын іске осыыз жне онымен жмыс жасаудан бас тартыыз.
13. Жмыс стелінде орналасан барлы терезелерді жабыыз. Тышанды терезені басару тймешіктері жиынынан жабу тймешігіне апарып, соны сол жа тймешігін шертііз.
Тапсырма №3. Жылдам іздеу обьектісін олданып calc.exe (Калькулятор стандартты осымшасы) обьектісін табу.
Жмысты орындалу реті:
1. Бас менюден Іздеу бадарламасын жктеіз: Іске осу – Іздеу – Бумалар мен файлдар.
2. Диалогты терезеде Не іздеу керек? Іздеу критерийін енгізііз: сонда аналогты терезеде енгізу баыттамасы орналасуы керек, егер жо болса, онда баыттаманы диалогты терезеге келііз жне оны осыыз да рі арай пернетатадан calc.exe терііз.
3. Іздеу орнын крсетііз. Бл шін диалогты терезені о жаынан айдан іздеу керек? Сраынан тышанны сол жа тймешігін бір рет басу арылы Баыттаманы осып аымды ету керек жне Мені компьютерім-ді тадаыз. Бл жадайда программа сырты апаратты тасымалдаушыларда іздеу жргізіеді.
4. Табу командасын осып аымды етііз .
5. Обьектілерді жылдам іздеу алгоритмін олдана отырып, [С:] дискісіні барлы бумасында doc кеейтілуімен берілген барлы файлдарды табыыз. Бл жадайда іздеу критерийі - *.doc (файл атты шаблонды араыз).
Тапсырма №4. Жмыс стелінде файлдар мен бумаларды ру.
Жмысты орындалу реті:
1. Жмыс стелінде жанама менюді шаырыызжне ру – бума командасын тадаыз.
2. Пернетатадан курсты №-ін, топты №-ін, мысалы, 1 курс топ И111 бумаларды аттарын терііз жне <Enter> тймешігін басыыз.
3. ран бумаызды ашыыз.
4. Аымдаы бумада таы екі бума рыыз да, оан Талапкер жне Студент деген ат берііз.
5. Жауап деген атпен Талапкер бумасында Word жатын рыыз. Бл шін жмыс стеліні бос кеістігінде жанама менюді шаырыыз жне ру – жат – Microsoft Word командаларын терііз, содан со перенетатадан жат атын енгізііз. Мысалы Жауап, кейін міндетті трде <Enter> тймешігін басыыз.
6. Жауап атты жатты ашыыз. Жмыс стелінде орналасан барлы обьектілерді атауларын жазыыз.
7. жаттаы згерістерді сатаыз, бл шін менюден Файл – Сатау командасын тадаыз да тышан крсеткішін апарып, оны сол жа тймешігін басыыз.
8. Студент бумасында Бейне деген нктелік сурет салыыз. Ол шін жмыс стеліні бос кеістігінде жанама менюді шаырыыз да ру – Нктелік сурет командасын тадаыз.
9. Перентатадан жат атынтерііз, мысалы Картинка жне міндетті трде <Enter> тймешігін басыыз.
10. Бейне деген жатты ашыыз. Кіл аударыыз, айталы: жат, квадрат салыыз жне однда шбрыш та болсын, квадратты дгелекпен сызып шыыыз.
11. жаттаы згерістерді сатаыз, бл шін менюден Файл – Сатау командасын тадаыз да тышан крсеткішін апарып, оны сол жа тймешігін басыыз.
Тапсырма №5. Жауап бумасында calc.exe обьектісі шін жарлы рыыз.
Жмысты орындалу реті:
1. Жоарыда сипатталан обьектілерді жылдам іздеу алгоритмін олдана отырып, calc.exe файлын табыыз жне дптерлеріізге оан ту жолдарын жазыыз.
2. Жауауп бумасын ашыыз.
3. Жмыс стеліні бос кеісітігінде жанама менюді шаырып, ру – Жарлы командасын тадаыз.
4. Диалогты терезеде обьектіні адресін крсетііз. Бл шін Обзор белгісіне тышанды оя отырып, сол жа тймешегін шертііз де, оны аымды етііз. Бумалар мен файлдарды іздеу шін вертикаль жнне горизонталь айналдырма жолаын олданыыз.
5. Келесі алгоритм бойынша, мысала C:\WIN2000\SYSTEM32\calc.exe тадаыз:
· [С:] джискісі белгісін екі рет шертііз немесе [С:] обьектісін тадаыз жне <ОК> тймешігін басыыз;
· Баыттаманы WIN2000 бумасыны белгісіне апарып, екі рет басуды орындаыз немесе WIN2000 обьектісін тадап алып, <ОК> тймешігін басыыз;
· Баыттаманы SYSTEM32 бумасыны белгісіне апарып, екі рет басуды орындаыз немесе SYSTEM32 обьектісін тадап алып, <ОК> тймешігін басыыз;
· Тышанны сол жа тймешігін бір рет шертіп calc обьектісін тадап алыыз жне <ОК> тймешігін аымды етііз;
· <Далее> тймешігін басыыз;
· <Готово> тймешігін аымды етііз.
6. Жоарыда сипатталаналгоритмді олданып, Microsoft Word осымшасы мен winword.exe обьектісі шін Топ №, курс № бумасында жарлы рыыз..
7. Жарлыты олдана отырып, бадарламаны іске осыыз.
Тапсырма №6.Обьектілерді алып тастау жне алпына келтіру.
Жмысты орыдалу реті:
1. Жмыс стелі кеістігінен Топ №, Курс № бумаларын алып тастаыз. Ол шін жанама менюден Алып тастау (удалить) командасын тадаыз. Ашылан диалогты терезеде алып тастау ажеттілігін растаыз.
2. Алынып тасталан обьектіні алпына келітірі. Ол шін Корзина бумасын ашып, ажетті обьектіні тадаыз да, жанама менюдегі алпына келтіру командасын орындаыз..
3. Жмыс стелі кеістігінен Топ №, Курс № бумаларын алып тастаыз. Ол шін обьектіні тадаыз жне Delete + Shift тймешіктер комбинациясын басыыз. Ашылан диалогты терезеде алып тастау ажеттілігін растаыз да айта алпына келтіруге тырысыыз. Мны алпына келтіру ммкін бе? Егер жо болса, неліктен екенін тсіндірііз.
Тапсырма №7.Бумаларды ашу жне жабу.
Жмысты орындалу реті:
1. Дербес компьютерді іске осу, операциялы жйелерді жктеуді аяына дейін ктііз!.
2. Іске осу Бадарламалар Стандартты Сілтеуіш (Пуск ПрограммыСтандартные Проводник) бас менюді кмегімен Сілтеуіш бадарламасын іске осыыз. Мны іске осу мерзімінде Сілтеуішті о жа панелінде андай бума ашы екендігіне назар аударыыздар.
3. Мені жаттарым бумасын сол жа панелден іздеіз жне оны бума белгісін шерту арылы ашыыз. Сілтеуішті о жа панелінде андай бума ашы екендігіне назар аударыыздар. Сілтеуішті о жа панелінде андай бума ашы екендігіне назар аударыыздар. О жа терезесінде Мені жаттарым бумасыны мазмны шыып тру керек, яни бл мезгілде Мені жаттарым бумасы аымды болады.
Сілтеуішті сол жа терезесінен \WІNNT бумасын іздеіз жне оны «+» белгісін бір рет шерту арылы ашыыз.Терезені сол жаында бумаларды ашу жне жасыру – бл ртрлі амалдар екендігіне назар аударыыздар. Сол жа терезеде WІNNT (ішкі жиын) бумасыны мазмны бейнеленген. О жа терезе згерген жо, яни Мені жаттарым бумасы аымды болып ала береді.
\WІNNT бумасыны ішінде Сілтеуішті сол жа терезесінен — \TEMP объектілерін уаытша сатау шін іздеіз, оны ашыыз. Терезені ішінде андай згерістер боланына назар аударыыздар. Бл мезгілде ай бума аымды болады?
Тапсырма №2.Сілтеуіш бадарламасыны кмегімен каталогтар мен файлдарды (бумаларды) ру жне кшіру.
Жмысты орындалу реті:
1. Бас менюді Іске осу Бадарламалар Стандартты Сілтеуіш (Пуск ПрограммыСтандартные Проводник) кмегімен Сілтеуіш бадарламасын іске осыыз.
«зіізді практикалы жмыстарыызды архивтік каталогын ашыыз жне онда зіізше файлды рылымды жасаыз.
Сілтеуіш бумасын рыыз. Ол шін Сілтеуішті о жа терезесіненконтекстік менюді ашыыз жне ру Бума (Создать Папку), командасын тадаыз, одан рі брын сипатталан бума ру алгоритмін олданыыз.
Сілтеуішті сол жа терезесінен файлды рылымдардан жасалан барлы бумаларды ашыыз (разверните). Бл шін «+» тйініндегі ажетті белгіде тізбектеп шертуді орындаыз.
Диплом бумасына Актылар бумасын кшірііз. Ол шін Сілтеуішті сол жа терезесінен тышанны о жа тймешігі арылы Актылар бумасыны белгісін айта тасыыз жне оны Диплом белгісіне дл келетіндей етіп орналастырыыз да Кшіру командасын тадаыз.
Лабороториялы жмыс №6.WINDOWS ОЖ стандартты осымшалары
Жмысты масаты:«Калькулятор», «Блокнот», WordPad текстік редакторымен жне графикалы редакторлармен жмыс жасау.
Жмысты орындауа дістемелік сыныстар:Жмысты орындау барысында жанама меню командаларын, клавиштер комбинациясын пайдаланыыздар. Программаларды жктеуді барлы тсілдерін арастырыыздар.
Лабораториялы жмысты мазмны:
1. Windows обьектісі.
2. Paint графикалы редакторымен жмыс.
3. Калькулятормен жмыс.
Тапсырма №1.Windows осу, Жмыс стеліні элементтері жне олармен жмыс
Жмысты орындалу реті:
«Сурет» атты бума рыыз.
Paint графикалы редакторы.
Жмыс кезінде сталатын бірнеше ережелер:
1) Суреттер дл орындалуы керек;
2) Алдыы суретті орындамас брын келесіге тпеу керек;
олданылатын біліктіліктер:
1) Бір нктеден шаршылар салу (тіктртбрыш емес);
2) Объектілерді орнын ауыстыру жне айналдыру; Перемещение и поворот объектов.
3) Тйыталан исы сызы салу, оны кшіру;
4) Тзу сызы салу, оны кшіру жне айналдыру;
5) исы сызытарды олдану, айналдыру;
6) Объектілерді кбейту;
7) Сызыты алыдыы, объектілерді кшіру жне біріктіру;
8) Айналдыру, кшіру, біріктіру;
9) Мтін енгізу жне оны айналдыру;
10) Саина жне оны бліктерін салу;
Сурет1
Тмендегі суреттерді салыыз..
Сурет 2.
Жануарларды салу. азды, тотысты салыыз.
Пілді суретін салыыз.
Сурет 3.
Маймылды, тлкі мен жирафты суретін салыыз.
Сурет 4.
Калькулятор
1. 
жне 
сандарыны айсысы лкен? x=1,5 боландаы 2x3 –7x2 +12 есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі A6B8 санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
2. tg 70o жне 
сандарыны айсысы лкен? x=0,8 боландаы 4 
– sin 3x есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі B30C санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
3. 60! жне 3060 сандарыны айсысы лкен? x=3 боландаы x2 – 4 + 2 есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі 4CE3 санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
4. p26 жне 200p сандарыны айсысы лкен? x=2,5 боландаы x3 - 3x2 – 2x есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі A5B2 санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
5. 100 sin 40o жне 83 сандарыны айсысы лкен? x=0,51 боландаы sin x + cos x + 2x есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі 7ABE санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
6. 10sin 29 жне сандарыны айсысы лкен? x=2 боландаы 
есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі 605A санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
7. sin (cos1) жне cos(sin1) сандарыны айсысы лкен? x=5 боландаы 
есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі 5F3B санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
8. 4153 жне 5341 сандарыны айсысы лкен? x=2,5 боландаы 
есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі 1CD4 санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
9. 2sin3 жне 3sin2 сандарыны айсысы лкен? x=0,51 боландаы 
есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі A6D9 санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
10. 
жне 
сандарыны айсысы лкен? x=1,5 боландаы 
есептеіз. Оналтылы санау жйесіндегі 8C2A санын онды санау жйесіне ауыстырыыз.
Баылау сратары:
1. Windows стандартты осымшаларыны атаыз.
2. Калькуляторды ммкіндіктері.
3. Paint осымшасыны ммкіндіктерін атаыз.