Жмысты орындауа дістемелік рал

Жмысты масаты

1. Типтік буындарды уаытты жне жиіліктік сипаттамаларын жне буындарды математикалы сипаттамасын білу.

2. Matlab 5.2 бадарламасын жне Simulink/Matlab 5.2. осымшасында моделдеуді йрену.

Жалпы дістемелік нсау

Зертханалы жмыс Simulink/Matlab 5.2 бадарламасын олдану арылы орындалады. Жмысты бастау шін Matlab 5.2(оны ярлыкі жмыс столында болады немесе «Пуск» меню арылы ашамыз) бадарламасын ашамыз. Содан кейін панелдіі жоары жаында Simulink осымшасы тышанны сол жа тймесін басу арылы кітапхананы тадаймыз. (Сурет 1).

Сурет 1.

 

Кітапханада бірнеше блімдер келтірілген, яна кздер (Sources), ттынушылар (Sinks), дискретті (Discrete), сызыты (Linear) жне сызыты емес (Nonlinear) жйелер. (Сурет 2).

 

Сурет 2.

 

Барлы зертханалы жмыстарда кернеуді орнына траты кернеу "Кздер" (Sources) блімінен, осциллограф -"Ттынушылар" (Sinks), блімінен, кшейткіш, инерциялы, тербелмелі, интегралдаушы, дифференциалды буындарды "Сызыты" (Linear) блімінен, ал алан сызыты емес элементтерді "Сызыты емес" (Nonlinear) блімінен алынады.

Блімдерде орналасан блоктарды кшіруге болады, жмыс моделіне оюа жне тек осы моделде ана блоктарды параметрін згерте аламыз. Жмыс моделін мынадай жолмен «File -New –Model» рамыз.

 

 

Жмысты орындауа дістемелік рал

Matlab бадарламасында жмыс жасау шін жмыс столындаы ярлыты жне пайда болан терезеден "Simulink" панелін басу керек. Барлы керекті элементтер бар кітапхана ашылады, оны ішінде №1 зертханалы жмысты орындау шін де:тербелмелі буын, инерциялы буын, кшейткіш буын, интегралдайтын буын, идеалды жне наты дифференциалдайтын буын. Осы буындар кшіріледі жіне баса моделге ауыстырылады. "Файл" – ру – "модель" жолымен рамыз жне типтік буындар алу шін ажетті слбаны жинауа болады. Осы буындара коэффициентерді, траты уаытты екі рет тышанны сол жаын басу арылы енгізуге болады.

Тербелмелі буында – жоары жолы кшейту К коэффициентін, ал тменгі жола уаыт Т тратысын жне коэффициентін енгізуге болады.

Инерциялы буында -– жоары жолы кшейту К коэффициентін, ал тменгі жола уаыт Т тратысын (в инерционной звене оператор дифференциалдау sарылы белгіленеді жне оны енгізу керек емес, себебі ба,дарлама зі есептейді)енгіземіз.

Кшейткіш буында –кшейту К коэффициенті;

Интегралдайтын буында К жне уаыт тратасын Т енгіземіз;

Идеалды дифференциалдайтын буын К коэффициентінен жне дифференциалдауды тізбектей осылан блоктарынын трады;

Наты дифференциалдайтын буында К коэффициенті жне Т уаыт тратысын енгіземіз.

Осы буындарды кірісіне бірлік кіріс сигнал 1(t) жне шыысына аспапты орнатамыз. Сипаттаманы алу шін "старт"() тймесін басу керек, аспапты ашу керек жне графикті тсіреміз.

Буынны параметрлерін згерту шін блокка екі рет тышанны сол жаыын басу керек, осы блокты згертуге болатын параметрлеріні терезесі пайда болады. Берілген сандарды енгізген со «Арр1у» басу керек, содан со «Close» панеліндегі жабу белгісін басамыз.

Стендті енгізу «Старт» басу арылы немесе клавиатурада «Сtг1+Т» арылы жзеге асырылады.

Кесте 1.1

 

буын№	Пара метрлер	Нса
III
в
	К Т
	К Т
	К
	К Т=1	1,5
5а	К
5б	К Т