Жабы термодинамикалы жйелерге анытама берііз жне оны негізгі асиеттерін сипаттаыз. Мысалдар келтірііз.

Термодинамикалы жйелерді андай трлерін білесі олара мысал келтір

4. Термодинамикалы жйелерді типтері. МысалдарыТермодинамикалы жйе – кеістікте белгілі бір клемге ие макроскопиялы денені айтады. Термодинамикалы жйе ымыны астарында біршама шектеулі кеістікте амтылан макроскопиялы дене бар. Бл кеістікті шекарасы ретінде жйені оршаан лемнен немесе оршаан ортадан бліп тратын математикалы жазыты алынады.кеістіктегі шектеулілік жйе денесімен толтырылан біршама клемні бар екендігін білдіреді. Ал макроскопиялы дене деп кптеген блшектерден ( молекулалар мен атомдардан ) тратын денені айтады. Термодинамикалы жйелер оршаан ортамен алмасу сипаты бойынша ошауланан тйы жне ашы трлерге жіктеледі. Егер жйе зін оршаан ортаа энергия бермесе жне алмаса, онымен зат алмаспаса, онда оны ошауланан жйе деп атайды. Блектендірілген жйелер деп сырты ортамен салмаымен де, уатымен де алмаспайтын жйелерді атайды. Бндай жйе табиатта кездеспейді, ал егер де кездесетін болса, онда тек макет трінде ана болады. Тйы жйелер деп сырты ортамен затпен емес, уатпен алмасатын жйелерді атайды. Тйы жйе мгілік емес. Мысалы, биожйеге жмыртаны жатызуа болады,яни оан температура сер еткенде ол бізге затын яни балапан береді. Бл жйе мгілік емес кп уаыт 1000000 жыл мір сруі ммкін. Биоинформацияны сатауда маызы те зор. Таы да мысал келтіретін болса, тас жне де бидай тымы т.б. Ал ашы жйелер сырты ортамен затпен де , уатпенен де алмасады. Мысалы, ашы жйеге барлы тірі организмдер жатады. Ашы жйелер теориясы 20асырды 30- жылдарында пайда болан болатын. Ашы жйе мгілік емес, те за уаыт тра алмайды, седі леді, зіне сас жйені туызады, эволюция процесіне тседі, модифицерленеді. уатын да затын да береді де алады да. Біз ашы жйе принципін стануымыз керек.

Ошауланан термодинамикалы жйелерге анытама берііз жне оны негізгі асиеттерін сипаттаыз. Мысалдар келтірііз.

Затын бермейді, алмайды; уатын бермейді, алмайды. Мгілік еш нрсе жо. Табиатта бл жйе жо. Мгілік ешашан спейді, нбейді, модификацияланбайды, эволюцияланбайды.

Термодинамикалы жйе – кеістікте белгілі бір клемге ие макроскопиялы денені айтады. Ал макроскопиялы дене деп кптеген блшектерден ( молекулалар мен атомдардан ) тратын денені айтады. Жйе тсініктемесіне ылыми тсінікті тек термодинамика береді. Жйе дегеніміз бір микроматериалдарды, блшектерді жиынтыы. Сол жина оршаан ортадан шектелген. Мысалы, аралар жйе емес, себебі, оршалмаан. Органоидтар – мембрана болмаса жйе емес. мірде барлы нрсе жйе болуа тырысады. Жйе болмаан нрсе жойылады. Термодинамиканы 2 жолы бар: уат жне зат. Тйы жйе мгілік болмайды. Ол затын бермейді,алмайды. уатын береді, алады. Бл жйе табиатта кездеседі. Мысалы, жмырта, йыдаы аю, тас, т.б жатады. Тйы жйе мгілік болмайды.Е биік дегейде тран ашы жйе. уатын беріп, алады. Затын береді, алады. Бл жйе седі, неді, эволюцияланады, модификацияланады, зіне сас жйені туызады, тек ана ашы болып, алмасып жатып, осы асиеттерді орындай алады. Онтогенезде – шекті, филогенезде шексіз. Ашы жйеге барлы тірі организмдер жатады. Ашы жйе мгілік емес. те за уаыт тра алмайды. зіне сас жйені туызады. Біз ашы жйе принципін стануымыз керек.

Жабы термодинамикалы жйелерге анытама берііз жне оны негізгі асиеттерін сипаттаыз. Мысалдар келтірііз.

Тйы жйе мгілік болмайды. Ол затын бермейді,алмайды. уатын береді, алады. Бл жйе табиатта кездеседі. Мысалы, жмырта, йыдаы аю, тас, т.б жатады. Тйы жйе мгілік болмайды.

Термодинамикалы жйе – кеістікте белгілі бір клемге ие макроскопиялы денені айтады. Ал макроскопиялы дене деп кптеген блшектерден ( молекулалар мен атомдардан ) тратын денені айтады. Жйе тсініктемесіне ылыми тсінікті тек термодинамика береді. Жйе дегеніміз бір микроматериалдарды, блшектерді жиынтыы. Сол жина оршаан ортадан шектелген. Мысалы, аралар жйе емес, себебі, оршалмаан. Органоидтар – мембрана болмаса жйе емес. мірде барлы нрсе жйе болуа тырысады. Жйе болмаан нрсе жойылады. Термодинамиканы 2 жолы бар: уат жне зат. Е биік дегейде тран ашы жйе. уатын беріп, алады. Затын береді, алады. Бл жйе седі, неді, эволюцияланады, модификацияланады, зіне сас жйені туызады, тек ана ашы болып, алмасып жатып, осы асиеттерді орындай алады. Онтогенезде – шекті, филогенезде шексіз. Ашы жйеге барлы тірі организмдер жатады. Ашы жйе мгілік емес. те за уаыт тра алмайды. зіне сас жйені туызады. Біз ашы жйе принципін стануымыз керек.

6. Ашы термодинамикалы жйелерге анытама берііз жне оны негізгі асиеттерін сипаттаыз. Мысалдар келтірііз

Жйе дегеніміз –бір микроматериалдарды блшектерді жинаы.Сол жина оршаан ортадан бір нарселер арылы шектелелген.Ашы термодинамикалы жйе –затын береді, алады, уатын береді, алады. Е биік дегейде тран ашы жйе. Онтогенезде шекті, филогенезде шексіз. Ашы термодинамикалы жйелерге барлы тірі организмдер жатады.аншама сан алуан трлі болса да барлы биологиялы жйелерді барлыы ашы термодинамикалы жйе боланнан кейін барлыына тн орта белгілері мен асиеттері бар.. Ашы жйе мгілік емес, те за уаыт тра алмайды, седі, леді, зіне сас жйені туызады, эволюция процесіне тседі, модифицерленеді.Ашы жйе мгілік емес, те за уаыт тра алмайды, седі леді, зіне сас жйені туызады, эволюция процесіне тседі, модифицерленеді. Тек ана ашы болып, алмасып жатып, осы асиеттерді орындалады. Біз ашы жйе принципін стануымыз керек. . Ашы жйелер теориясы 20асырды 30- жылдарында пайда болдыБіз ашы жйе принципін стануымыз керек. Алан затты шыарып отыру принципі орындалу керек. Ашы жйе: 1) Жйені жмыс абылеттілігі з мтажына жмсалуы ажет; 2) Жйені жмысы тепе — тедікке арсы баытталан, йткені ол сырты орта згерістеріні нтижесінде туындап отырады. 3) Сырты трткілер сер еткенде жйе оларды кшін згертуге баытталан жмыс ндіреді. Ашы жйелер теориясы 20асырды 30- жылдарында пайда болды

7. Термодинамикалы жйелерді сипаттайтын экстенсивті интенсивті термодинамикаы параметрге сипаттама берііз Жйені кйіне баа беру шін жйедегі физикалы, химиялы асиетіне сйенеді. Жйеге термодинамикалы сипаттама беру шін жйені лшемдері олданылады. лшемдер екі трге блінеді. Олар: экстенсивті, интенсивті. 1) егер ол функциялар жйедегі салмаымен, микроблшектер санымен байланысты болса, ол экстенсивті термодинамикалы функция. Экстенсивті лшемдер жйені ттастыын сипаттайды. Экстенсивті лшемдерді негізгі асиеті – оларды аддитивтілігі немесе бірнеше жйелерді лшемі. Мысалы, жйе салмаы оны жекелеген блшектеріні жиынтыына те. Мыс: Клем, уат жатады. 2) термодинамикалы функция салмаымен, микроблшек санымен байланысты емес, интенсивті термодинамикалы функция. Интенсивті лшемдер кштілік сипата ие жне жйені трлі нктелерінде трлі мнге ие болуы ммкін. Жмысты атаруа жмсалан энергияны кез келген трі интенсивті лшемні туындауына экстенсивті лшемге туі аныталады. Жмысты біркелкі кееюі – бл ысымны клемні згерісіне туі, жерден ктерілген денені леуетті уаты – денені жерден ктерілу биіктігіне кбейтілген салмаы т.с.с Оан температура, ысым, энтропияны згеруі жатады.

dU=dQ+dA бл термодинамиканы бірінші заы.

S= экстенсивті энтропия формула

dQ=TdSкинетикалы уатты баса формуламен айтуа болады

dU=TdS+dA

dA=dF

dU=TdS+dF , бдан шыатын нтиже былай

ішкі уат= байланысты уат +бос уат

Байланысты уат (TdS) жйедегі жмыса жмсалмайтын уат.

Бос уат (dF)жмыса жмсалатын уат.