Лазер сулесі жне оны прпктикалы маыздылыын тсіндірііз?

Лазер (аылш. laser, аылш. light amplification by stimulated emission of radiation - жарыты мжбрлі сулелену арылы кшейтуысашасы) — лазер, оптикалы квантты генератор — толтыру (жары, электр, жылу, химиялы жне т.б.) энергиясынкогерентті, монохроматты, поляризацияланан жне тар баытталан сулелену аыныны энергиясына трлендіруші аспап Лазер сулесін беретін аспап. Оны трлері: газ лазері, жартылай ткізгіш лазері, атты дене лазері жне сйы зат лазері.Стоматология тжірибесінде баяу аынды гелий-неонды лазер олданылады. анжел (пародонт) ауруларын, заымданантканьдерді емдеуде, организмні р трлі аурулара бейімділігін (сенсебилизаия) кеміту, иммунды асиеттерін кшейту .клиникалы жмыстарда жасы нтиже беріи келеді. Ауыз уысында болатын стоматиттерді (ауызды уылуы) ерін мен тіл жараларын, глоссалгияны (тотаусыз ауыратын тіл кеселі), глосситті (тіл кабынуы) лазер сулесімен емдеуді нтижесі жасы. Бл сулені сондай-а жа сйектері сынанда, бетке пластикалы операциялар жасаанда олданады.квантты генераторлар мен оптикалы диапазондаы кшейткіштер. Лазер атауы аылшынны "Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation" сзін ысартандаы LASER атауынан шыан ("индуктивті сулеленуді комегімен жарыты кшейту"). Лазерді негізгі блшектері: белсенді зат, резонатор, козаушы кз бен жабдытаушы кз. Лазер жары толкындары диапозоныда жмыс істейді рі квантты-механикалы ондырыны бір трі болып табылады. Оны жмысы белсенді затты козаушы микроблшектерін квант жарыына индуцивті жіберуге негізделген. Лазер те жа шашырамайтын (шоырланан), энергиясыны тыыздыы жоары жары сулесін алуа ммкіндік береді. Бл суле байланыс ралы (оны ішінде аса алыс арышты), локация, навигация жне таландайтын ару ретінде де олданылуы ммкін. Шетелдік мамандар Лазерді кмегімен р трлі соыс міндеттерін орындауа: мысалы, жер сті, уе, су асты, су сті нысаналарыны координаттарын анытауа, бірнеше корреспондент арасылда кп каналды байланыс орнатуа, арсыласты тірі кштеріні кзін шаылыстырып, ртуа, басарылатын ракеталарды жер сті жне уе нысаналарына баыттауа болады деп есептейді. Соы уаытта АШ-та кптеген зерттеулер радиациялы карулар (ракетаа арсы "лім сулесі") ойлап табуа, оптикалы квантты генераторлар жасауа баытталан. Инфраызыл диапазондаы Л. жасалуда: ол 1 млн. градус температураа сйкес келетін сулелену туызуы керек. Мндай рал арсыласты 60-320 KM ашытытаы арышты снарядын балытып (буа айналдырып) жіберуге тиіс. Сондай-а жеке кару ретінде олдану рекеті де АШ-та баылаушыны соыр етуге арналан оптикалы квантты генераторы бар винтовка жасалуда

Газды лазерлер жиi здiксiз сулелену режимінде жмыс iстеп, оны уаттылыы бiрнеше милливольттан бiрнеше киловольта дейiн згерiп трады. Халы шаруашылыында толын зындыы 0,33; 0,49; 0,63; 1,06; 10,6 мкм суле генерализацияланатын лазерлер олданылады.
Лазер ондырылары ндiрiсте ртрлi технологиялы масаттарда (микроконтактiлердi жалау, те атты металдарды кесу жне деу шiн жне т.б.), ылыми зерттеулерде, биологияда, медицинада, телекоммуникациялы байланыстарда, фотографияда, спектроскопияда, химияда, геодезияда, кптеген ылымны баса айматарында жне техникада кеінен олданылады. Лазерлi ондырылармен жмыс істеген, ызмет етушiлерге белгiлi потенциалды ауіп тндiредi.
Лазерлік сулені мшелерге сері жне патогенезі. Лазерлiк сулені термиялы (кйдiргiш) сері бар, сонымен атар, тіндерде болатын электромагниттiк айматы кернеуін згертетiн асиетін бейнелейді. Бл кезде лазер сулелер сипатыны (толын затыы, тыыздыы, кшi, энергия демелiлiгi) жне тiндер асиеттеріні (жылу клемi, жылу ткiзгiштiгi жне т.б.) лкен маызы бар.
Лазер ондырыларымен ндiрiстiк факторларды кешенiнде жмыс iстегенде, негiзiнен жмыс iстеушiлерге монохромды лазерлiк сулелер немі сер етуiнде, техника ауіпсіздігін дрекi бзанда болуы ммкін. Біра лазер ондырыларымен жмыс iстейтiндер шаылысан жне жайылан сулелерден ОКГ - бетiндегi ртрлi оптикалы элементтер мен суле жолында орналасан нысаналар, ралдар, сонымен атар, ндiрiс орындарыны абыраларынан сер алады.
Шаылысан жне жайылан лазерлiк сулелерді тыыздыыны маызы шаылыстыратын материалды рамына жне табылуына, лазерді уатына жне шыатын энергиясына байланысты. Кштi импульстi лазерлермен жмыс iстегенде шыатын энергия жздеген Дж-ге, шаылысан лазер сулесіні энергия тыыздыы кейде 10-2 - 10-3 Дж/см2-ге дейiн жетедi.