Халы дстрі – асыл азына

Ы. Алтынсарин атындаы №10 мектеп – лицейіні 9 «а» сыныбында

«26» желтосан 2016 жылы ткізілген сыныптан тыс сынып жиналысыны

Хаттамасы

атысуа тиісті:24

атысаны:21(3 оушы ауру)

Кн тртібінде:

1. 9 «В» сынып оушысы білдаев Рауанны жараат алуына байланысты Нрланлы Нрдосты тртібін арау

2. ы бзушылыты алдын алу жне оны болдырмау

Тыдалды:

1 мселе бойынша сынып жетекші Жусупова Айгерим оушылара 24 желтосан кні саат 10:30 шамасында болан жадайда баяндады. 24 желтосан кні сыныптаы Нрланлы Нрдосты ОЖСБ-дан кейін йіне айтпай мектепке 9 «», 9 «в» сыныбыны оушылар жріп аланын айтты. Осы уаыт шамасында 9 «в» сынып оушысы білдаев Рауанны жа сйегі жарааттанганын жне осы іске Нрланлы Нрдосты тікелей атысы бар екенін айтып тті. Сынып жетекші Жусупова Айгерим бл істі камера арылы аныталанын айтты. Бл іске баса да 9 «» сыныбында мірхан Саламат, Алдаберген Азамат, Жаабай Пазылбек жне 9 «в» сыныбында Злпар Дуіржан, Тынышты Бейбарыс жне Ермекбай Нрсерікті де атысы бар екенін айтты. Біра Рауанны жа сйегіне заым келтірген Нрланлы Нрдос екенін ескерте кетті. Осы іске байланысты 7 оушы да мектепішілік тізімге алынанын баяндап, осы оушылар тікелей баылауда болатынын айтып тті.

Сыныптаы оушылара осындай іс- рекетке бармауын, бндай іс- рекетті жасы жерге апармайтынын жне мектепішілік есепке алынан оушыны мірі жасы болмайтынын, болашата оуа тсетін кезде, жмыса транда лкен сері болатынын айтты.

Шыып сйлеушілер:

1. Ерімбетов Ерасыл: «Нрланлы Нрдос дрыс істемеді. Ждыры алып жгіргенні аяы жасы болмайды»

2. ожай Нрдулет: «Мен де Ерасылмен толытай келісемін. Сабатан со

мектепті ішінде жне мектепті айналасында жрмей йге тура айтамыз»

3. Махамбет Глзат: «Нрнланлы Нрдосты осындай жадайа бараны сыныбымыз шін, мектебіміз шін ят болды. Осындай іс- рекетінен кейін екінші рет бндай жасамайды деп ойлаймын. Сыныпа жне мектепке лкен саба болды.»

аулы етеді:

1. Нрланлы Нрдосты тртібіне байланысты мектеп кімшілігі тарапынан шара олданылсын;

2. Мектепті ішкі ережесін сатау, оушы ережесін сатау р оушыа міндеттелсін.

3. Сабатан со оушыларды уаытылы йлеріне баруын, беймезгіл кшеде жрмеуін адаалау сынып белсенділеріне жктелсін.

2 мселе бойынша сынып жетекші Жусупова Айгерім ы бзушылыа байланысты тсіндірме жмыстарын айта кетті. «ы бзушылы - оама зиян келтіретін жне за бойынша жазаланатын оама арсы рекет. ы бзушылы: азаматты (жеке баса, азаматты немесе зады тланы млкіне зиян келтіру, азаматты абыройы мен адір-асиетін аралайтын мліметтерді тарату жне т.б.),кімшілік (са бзаылы жол ережесі тртібін бзу), тртіптік (жмыстан кешігу, жмыса бармау жне т.б.) теріс ылы жне т.т. ы бзушылыты барынша ауіпті трі ылмыс болып табылады.ы бзушылытар шінзамен тиісінше кімшілік, азаматты ыты, тртіптік жне ылмысты жауапкершілік арастырылан.»

Шыып сйлеушілер:

Сынып жетекші: Жусупова Айгерим

Хатшы: Алибаева Жансая

Дені сауды – жаны сау

· Назида

· 29 азан 2013

· 44160

· 0

Таырыбы: «Дені сауды – жаны сау».
Трбие саатыны масаты: жас рпаа адам денсаулыыны басты байлы екендігін тсіндіру. Денсаулы негізі имыл, спорт, дрыс таматану, таза ауада дрыс жру екенін ындыру. Шымыр да шапша, ыпты да жинаы, талампаз да анаатшыл, таза да демі болуа трбиелеу.
рметті стаздар, оушылар ауымы! Бгінгі «Дені сауды – жаны сау».
сайысына ош келдііздер! Біз, бкіл адамзатпен бірге лкен тарихи кезе 21 асырда мір сріп отырмыз. Осы асырда ркениетті елдер атарынан орын аламыз десек, бізді халымыз салауатты оамда мір сруі керек.
Елбасымыз Н. . Назарбаевты «азастан – 2030» стратегиясында «азастан азаматтарыны денсаулыы, білімі мен луаты» тармаында азаматтарымызды мірі соына дейін сау болуы ж/е жас рпа дрыс жетіліп, суі шін денсаулыын ктуі керек. Бгінгі трбие саатымыз салауатты мір салтын сатаа арналады.
Топтарды таныстыру:
1 - топ – «Шымыр» тобы – « Шыныса шымыр боласы».
Шапшадыыа айран алам,
Жете бер масатыа армандаан
Майысып, нерімен тнті еткен
Асылхандай баланы айдан табам.

Кіліні ошын – ай, кпшілікті досындай.
А ниетті ке пейіл, бізді Еламан осындай.

Шыдап кнде мен енді, шынытырып денемді,
Деген оймен Саыныш, жарысуа келіп тр.
2 - топ – «Сымбат» тобы – «Сымбатты болу олыда»
Кркіне арап трса бал тамады,
Сйлесе ас шеберді асааны.
н айтып, би билеу, бір Зухраны бойынан табылады.

Кргенде жымиып, рашанда кліп жреді немі.
Жарыста озып шыам деп, сайыса Архат келеді.

Біздермен ойнап кледі, cырымызды біледі.
асымызда Елдос, атыысып жреді.
нерлеріді салыстырып, здеріді жарыстыратын, азылар аласымен таныстырып ояйы
1. Ольга Вячеславовна
2. Гульнар Ануаровна
3. Людмила Николаевна
Мгі баи есте алар, ызыты бір ойын болсын,
Білімдірек шкірт озар, сратары иын болсын.
1. Бйге сайысы.
1. Пайдалы таамдар /айран, балы, ет, сімдік майы, сбіз, пияз/.
2. Пайдасыз таамдар /фанта, бліш, чипсы, шоколад, кока – кола/.
3. Зиянды деттерді атадар?/темекі шегу, олды аузына салу/.
4. Лондонда ткен олимпиадалы ойындарда бізді рама неше алтын, неше кміс, неше ола жеіп алды? /7 + 1 +5/
5. азастанны уесой боксшысы, Лондон Олимпиядасыны чемпионы, алтын жлдегер кім?/Серік Сапиев/
6. Ауыр атлетикадан екі дркін Олимпиада жеімпазы атанан бірінші азастанды кім?
7. аза халыны лтты ойындарын ата? /ккпар, ыз – уу, асы ату, аударыспа/.
8. азаты лтты таамы (бесбарма)

2. Крініс – «Жаман деттерден аула бол».
3. «Кім жылдам» ойыны. / арындашпен астын сызу/
«Шымыр» тобы Денсаулыа пайдалы факторлар.
«Сымбат» тобы – Денсаулыа кері сер ететін факторлар.
Ебек, еріншек, кн, жалаулы, су, ауа, ара, жеміс – жидек, насыбай, дрыс дем алу, йірмелерге атысу, спортпен айналыспау, кп йытау, ласты, дрыс таматану, таматы асыып жеу, олды сабындап жу, дастаран басында исаймай тзу отыр, таматанып отыранда сйлеу, асыты о олымен стау, кн тртібін сатамау, таматанып отырып сйлемеу, ащы мен тщы таамдарды кп жеу. нан екі олмен зіп жеу, таматан со аузыды шю, жеміс – жидектерді жумау, аса бата беру.
й тапсырмасы. Жарнама. «Денсаулы – зор байлы».

«Шымыр» тобы: Мынау айран. Бл сттен жасалады. Оны денсаулыа пайдасы зор. Спрайт ішкенше, осы айранды сатып алып ішкен тиімді. рі арзан, рі дмді.
«Сымбат» тобы: Мынау сиырды стінен жасалан рт, оны тіске кп пайдасы бар. Ол тісті атайтады. Орбит аланша, осы ртты сатып алан тиімді.
«Шымыр» тобы: Мынау алма, кмпит баса да тттілерді жегенше жеміс – жидектерді же.
«Сымбат» тобы: бл сабын. Бл сабынны пайдасы денедегі микробтарды жояды. Бетті, олды кнде жуып отыру керек.
«Шымыр» тобы - Денсаулыты таы бір дауасы – таза ауа. Табиат ананы адам азасыны жетілуіне тартар сыйы кп. Ауасыз мір сру ммкін емес. Сондытан ауаны ластанбауына з лесімізді осайы.
«Сымбат» тобы -
Денсаулы мыты болуы шін ми демалысы – йыны орны ерекше. Адама су, ауа, ас алай ажет болса, йы да сондай ажет. Дені сау бала тулігіне10 саат йытауы керек. Бала кн сайын белгілі бір мезгілде йытап, бір, бір мезгілде труы керек.
4. Ойын «Білек крес».
Білек кшін сынаймыз.
Кім епті екені сыныпта,
Кштілер бар біздерде
Ттеп берер тыырыта деп, оушылар білек сынысады.
Біреуіні жрегіні тгі бар, біреуіні аралап жрген оамды жгі бар,
Біреуіні кмбірлеген кйі бар, енді біреуді атты істейтін миы бар.
5. «Тапырлы» сайысы. Маал – мтелдерді аятау.
1. Денсаулы -........................ (зор байлы)
2. Тні сауды -....................... (жаны сау)
3. Емні алды -................................ (ебек)
4. Тазалы – саулы негізі, саулы -................. негізі. (байлы)
5. Шыныса -..................... (шымыр боласы)
6. Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын............. ізде. (жол)
7. Кзі ауырса, олыды тый, іші ауырса....... /аузыды тый/
8. Жан ауырса тн азады, айы басса жан...../азады/
9. «...... адірін ауыранда білерсі»
10. «....... жасыран леді»
6.«Шыармашылы тапсырма» берілген суреттерден сздерді табу.
7. «Шопан» сайысы. Мына жатан обручтара шарларды апарып салу керек жне ал екінші баранда оны жинап келу ажет.
8. «Жмба сайысы».
1. Ертемен кнде сен,
олыды сйкесе,
Кетіп кір - ласы
Тап – таза боласы
Бл не?(сабын)
2. Аузы жо, кзі жо,
Тілі жо, сзі жо.
Біра та тісі бар
Басымен ісі бар
Бл не?( тара)
3. А арда тек трмадым, ос татаймен зырладым. /шаы/.
4. Аятарым алтылдап, ос тай міндім жалтылда.
Шапса жбын жазбайды, бір – бірінен озбайды. /коньки/
5. Иілсе иіліп,
Тйілсе тйіліп,
арайды кісіге
ыпты ісіне
Бл не?(Айна)
6. Шомылан баланы
Аймалап алады.
Сипайды олын да
Сипайды жонын да
Бл не? (Слгі)
7. Бір атым бар, лын болып тумаан.
нан болып спеген. /велосипед/
8. рып алса кері атып, оралады зіе.
Крсе досы бері атып, айтып барар зіе./ доп/.
9. азаты лтты ойындары асы ойнау.
орытынды. «ара жора» биі.
ділазылар аласы р топты діл бааларын беріп, марапаттайды.

Таырыбы: «депті бала – арлы бала».
Масаты: Балаларды кішіпейілдікке, лкендерді сыйлауа, кмектесуге йрету, жасы асиеттерді бойына сііріп, жаман асиеттерден жирену сезімін дамыту. Тіл байлыын, таным белсенділігін арттыру, оушыларды дептілікке, сыпайлылыа трбиелеу.
Бгінгі трбие саатымыз дептілік таырыбында теді. дептілік – адамдарды зара жасы арым – атынасыны, жріс – трысыны ережесі. Мысалы, уде беріп орындамаса, баса кісіге дрекі жауап берсе, лкенді сыйламаса, ондай адамды жрт «депсіз екен» дейді. Онымен баса адамдар арым – атынас жасаудан ашады, оны сыйламайды. Кейбір оушылар дептілік ережесін байамай немесе білмей бзады.
Осы дептілік ережесін сатау керек. Бгінгі заман адамы сегіз ырлы, бір сырлы болып суі керек.
депті бала андай болуы керек? /оушыларды жауаптары/.
Шатты шебері. Музыка ойнап трады. Оушылар шебер рып, олдарындаы глдерді бір – біріне сынып тілек айтылады. Мысалы, айырлы кн. Сабаыды жасы оы. Алланы нры жаусын.
Рахмет балалар, осы гл шоырлары бізді трбие саатымызды стті туіне кмектеседі деп ойлаймын.
Адамгершілікке байланысты проблемалы жадайларды шешу шін сратара жауап берейік.
Мектептен йге арай жгіріп келе жатанда алдынан бір лкен кісі шыты Сен не істер еді?
зінен лкен кісілер гімелесіп отыранда сен не істер еді?
Автобуста, оамды орында егде адамды кргенде не істейсі?
Балалар жр кшеде, естіледі айай шу. Сен де шыты, кршіді аып кетті байамай. Мндайда не деу керек? /Кешірііз деу керек/.
Осы келген бетіде, допты уды, жарысты. Кшені сол шетінде, кезікті бір танысы. мытты сен не деуді? /Слеметсіз бе? деу керек/.
й артында оысты, жатан кптен йіліп, ата сені жинап жр.
Не дегені жн еді? /Кмектесейін деу керек/.
«Жасы, жаман деттер». Берілген кестеден оушылар жасы деттерді бір сызыпен, жаман деттерді екі сызыпен сызу керек.
«Тасыма ойыны» ааза жазылан депті балаа тн асиеттерді тадап, екінші орына тасу.
«Ескірмейтін ескі сз».
Тыйым сздеріні мні неде? аза халы осындай ырымдар мен тиымдар арылы л – ыздарыны оаш та осал ылытарын сынап, тртіпке салып трбиелеген. Кнделікті мірде ата - желерді, ата – аналарды айтып отыратын тыйым сздерін еске тсірейік.
Саусаыды аузыа салма. Тадайыды апа.
Шелектегі суа аузыды салма. Бас киіммен ойнама.
Басыды шайама. Жаыды таянба.
йге арай, йді айнала жгірме. Дастарханды баспа.
Тізеді шатама. Бос бесікті тербеме.
Сыпырышты тік ойма. Бетіді баспа.
Экологиялы трбие беретін тыйымдар:
Жалыз аашты кеспе. Малды теппе.
Суа дрет сындырма. сты ясын бзба.
Баланы ауіптен сатандыратын тиымдар:
Отпен ойнама. Оттан аттама.
Пышаты шаласынан ойма. Тнде суа барма.
Пышаты жзін жалама. Ая – олыды жіппен байлама.
«Сыарын тап» Маал – мтелдерді аятау.
Жыылып жатып................. /срінгенге клме/.
Клме досыа...................../келер басыа/.
Ауру алсада.................... /дет алмайды/.
депті бала арты бала......./депсіз бала сорлы бала/
яда не крсе.................../шанда соы ілерсі/
Жаксыдан йрен................/жаманнан ширен/
Жаксы туса - ел ырысы....../жабыр жауса - жер ырысы/
ызым саан айтам.........../келінім сен тыда/
Дария жанынан................./ды азба/
Умен ойнамабатарсы...../отпен ойнама жанарсы/
Аасы барды - жаасы бар..../інісі барды тынысы бар/
Жылы - жылы сйлесе....../жылын інінен шыады/
Атаны баласы болма......./адамны баласы бол/
депті бала ата - ана матар..../депсіз бала ата - анасын аксатар/
«Не артты» ойыны.
Аылды, шыдамды, мдениетті, орынсыз, матанша.
Зерделі, тзімді, мдениетті, жалау.
Кншілді, тірікші, мытша, адамгершілікті.
Салыртты, крсеызарлы, сабаа кешігетін, ебекор.
«Біз мейірімді баламыз».
Мені олымда шарлар бар, тстерін айтыдаршы. Шардаы тапсырмаларды орындау. «Жаластыр» ойыны:
«Не істеуге болмайды?» деген сзді малім айтады, оушылар рі арай здері жаластырады.
1. лкендерді алдын -
2. Кішкене баланы -
3. старды -
4. ыз баланы -
5. Сабатан -
6. йге жгіріп -
7. лкен кісіні -
8. Оу - ралдарын -
9. Сыныпта айалауа -
10. Ысыруа -
11. старды ясын -
Слайдтар кру – оушы ережесімен танысу.
«Кім жылдам ойыны» Оушылара тапсырмалар беріледі. Берілген сандарды алфавит бойынша арап, ріптерді тапанда сздер шыады.
«Санама» ойыны». Ортаа бір оушы шыады, ол рбір адым аттаан сайын депті балаа тн асиеттерін атаса, келесі шыан оушы депсіз баланы асиеттерін атау керек.
Балалар бгінгі трбие саатынан рашанда кішіге мейірімді, бір біріе айырымды, ебексйгіш, шыншыл да амор болсадар се келе ата – ананы, отаныны матанышы боларсыдар. Барлы жасы асиеттерді йреніп, жаман деттерден аула болуа тырысасыдар деп ойлаймын.
Кіл бліп бл сыныпа.
Келгендерге кп рахмет.
Шын сезінген крерменге.
Мы рахмет, мы рахмет.

«Балаыз кішіпейіл ме?»
Баланы жастан бапаса, жамандытан апаса, адірден жрдай аса боп, кешкені мір боса тек, - демекші баланы ысты суыына кймейтін, жасылыына сйініп уанбайтын ата – ана жо шыар. Отбасы – адамзатты алтын ясы.
Кішіпейілділік деген ыма ілтипаттылы, дептілік, сыпайылы, аморлы, біреуге жрдем крсетуге бейімділік, адамдарды іс - рекетін тсіну, кргенділік сияты тсініктерді енгіземіз.
мірде кптеген адамдарды жаындарыны ас – абаына арап, соларды амын ойластырып жретін бауырмалдыына сйінсек, ал енді біреулерді аайын – туыса те салын, жат бауырлыына ынжыламыз. Ал осыны себебі неде?
Біздер лкен кісілерді жастара деген наразылыын жиі естиміз. Кбінесе олар атыгез, мейірімсіз, немрайды, селос, біреуді жан – дниесін айдан тсінсін, айысына ортатаса алмайды, сезінбейді деп жатады. Осыны себебі айда? Оны себебін айдан іздеген жн.
Баланы кішіпейілдікке трбиелеуде кейбір ата – аналар елеулі ателіктер жіберіп отырады. Мысалы, 7 сынып оушысы Алманы жесі айтыс болды. Алманы шешесі он трт жасар ызын трт кнге жолдас ызыны йіне жіберді. Ондаы масаты «Алма айырмасын, ол онсыз да кйгелек, ызаланыш, кілшек. серленгіш бала айыдан сырт болсын» - дегені. Алма зіні жесін жасы кре тра, оны жерлеуіне атыспады. Алма йіне айтып келгенде есіне жей тсіп, жылаысы келсе, шешесі – «Бар ыдырып кел, паркке бар, киноа бар жолдастарымен деп ызыны кілін аулаан болады.
Алайда шешесі ызыны бойындаы жаын адамны айысына ортатаса білу сияты сезімтал асиетті з олымен жоалтып жатанын сезінбеді.
Кейде онаа бара алса, сол йді блдіршіні «апа балмзда аламын, 20 теге берші» немесе «компьютер ойнаймын, 50 теге берші» деген сздерін ата – аналарды здері де олпаштай жнелетінін кріп жрміз. Сонымен бірге кей ата – аналар баланы лкендермен бірге дастархана жааласа отырып, ттті – дмділерді алталарына сыап салып аландарына да кз жма араса, енді біреулері «бала» емес пе» деп жуып – шайып жатады. Сонысымен – а балаларын теріс ылыа бастап трандарын тсінбейтіндері кінішті.

Таы бір арапайым ана мысал, жас спірімдер ааштарды жиі сындырады, отырызылан глдерді жлады, жануарларды рып соады. Кішкентай балалар осыны брін саналы трде істемейді, кбінесе жндіктерді здері орыандытан лтіруге мтылады, кейін осы былыс балада анаат сезімін тудырып, оны детіне айналуы ммкін. Мейірімсіздік осылай пайда болады. Ол жаман трбиені нтижесі. Оны пайда болуыны себептерін іздесек, оны бір тркіні з балаларын ата – анасыны шексіз мейірімділігінде жатады. Шектен шыан мейірімділік бала бойында зімшілдікті, барлыы мен шін болсын деген ниетті алыптастырады. Трбиені тп – тркіні от басы, оша асынан басталады. «Ержеткен со аылы кіріп басылар» деп ойлау, кездейсо баыта міт артанмен бірдей. Балаа жан – жаты аморлы жасаанда ана жас рпа алдындаы аманатымыз орындалады

Халы дстрі – асыл азына

· Трбие сааты

· Malika

· 09.04.2016

· 0

· 1451

Кербла ауданы, Сарызек ауылы
"Д. онаев атындаы орта мектеп" коммуналды мемлекеттік мекемесі
Бастауыш сынып малімі: нанбаева Гауар

Масаты:
1. аза халыны анына сіген ізгі адамгершілік асиеттеріні халыты салт-дстрлерімен сабатастыын тсіндіру, кейбір халы ндерін, маал-мтелдерін йрету.
2. Имандылы, инабаттылы, ізеттілік асиеттерін алыптастыру, трбиелік мні бар салт- дстрлерді бойына сііру.
Крнекілігі:
Салт–дстрге байланысты суреттер, маал-мтелдер, даналардан шыан сз, олнер бйымдары, ою-рнек трлері.

Сабаты барысы:

«Дшпана атал, Доса адал»
Кіріспе
Малім: ай заман болсын адамзат алдында тратын басты міндет – адал, білімді, ебек сйгіш рпа трбиелеп сіру. Бл міндетті р халы салт-дстріне орай іске асырады. Яни р халы асырлар бойы сыннан тіп, срыпталан озы салт-дстрлерін жас рпаты трбиелеуде пайдаланып келген.

Жргізуші:
Слеметсіздер ме, адірлі оатар, рметті малімдер!
Бізді бгінгі «Халы дстрі – асыл азына» атты трбие саатымыза ош келдііздер.

1-оушы Cлем берем халыма,
Слем берем жалпыа.
Слемдесу кіреді,
Ата-дстр салтына.

2-оушы Егемен болмай ел болмас,

Етек жеі ке болмас,

Терезесі те болмас,

Еді аза кем болмас.

3-оушы аза осы- кргенінен танбайтын,

Той- думансыз оты дрыс жанбайтын.

аза осы алудай –а алатын,

Ал беруден алдына жан салмайтын

6-.Оушы Біздер брын крмеген,
Салт – дстрін білмеген,
йренеміз дріптеп
Заманымда рлеген

7- оушы

Туаннан со адам боп,
Білімсізден жаман жо
Ел дстрін білмесе,
Жрт айтады надан деп

4 – оушы: Бауырласан тніміз,

Бзылмаан антымыз.

Ке даланы ежелгі

аза дейтін халымыз.

зге лттай бізді де

Бар дстрмен салтымыз.

5 оушы

Салт дстрім айта оралды, аты да аыз!
Срамаймыз алыста, аылда біз
й дастархан даламыз, сахнамыз
лы мейрам уаныша шаырамы

Жргізуші зге лттай бізді де Бар дстрмен салтымыз - демекші біздер сіздерге бгін аза халыны ежелден келе жатан салт-дстрлеріні кейбірт трлері жайында паш етеміз. Сра жауап алу.