Педагогикалы шыармашылыа баыттталан тапсырмалар.

Жалпы орта білім беру жйесіндегі бастауыш мектеп оушысыны тласы мен санасыны дамуы арынды жретін, ерекше нды да айталанбас кезе. Сондытан бала бойындаы абілетті осы бастапы кезеде ашу – оушыны шыармашылы баытта дамуына жете мн беру болып табылады. Мны бірттас педагогикалы процестегі оытуды йымдастыруа тжырымдамалы жаа трыдан келу негізінде шешуге болады. азіргі тада оушыларды шыармашылы білімін амтамасыз ету, оны ылыми дегейін арттыру, ттастай аланда оушыларды жан-жаты танымды рекетіне тн дадыларды алыптастыру міндеті мектептерге ойылатын талаптарды бірі болып отыр. лемдік ылымда табиата, оама жне адам ойыны дамуына ылыми кзарас бірнеше ылымдарды зара байланысы шеберінде білімдер жиынтыы негізінде алыптасады. Ал, шынайы ылыми жйеден туындаан білім барлы мірлік, оамды былыстарды дрыс танып білуге ммкіндік беретін ртрлі пндерді осындысынан ралады. Сондытан оу жоспарындаы барлы пндер осы білім жйесін алыптастыруа баытталан жадайда ана оыту дерісі тиімді дегейге ктеріле алады. Проблеманы философиялы, психологиялы, педагогикалы аспектісін анытау арылы жалпы оушыларды шыармашылы абілетін алыптастыру мселесін зерттеу азіргі дидактиканы маызды баыты болып саналады. азіргі тада білім беру мекемелерінде білім, абілет, дадыларды мегертіп ана оймай, сонымен атар шыармашылы ойлау абілетімен ерекшеленетін жеке тла алыптастыру міндеті тр. Бл оушыларды шыармашылы абілетін алыптастыруды маызды мселе екендігін длелдейді.Арнайы дебиеттерде «шыармашылы» ымына ртрлі анытамалар берілген. Мысалы, С.И. Ожеговты сздігінде «Шыармашылы — жаа материалды жне мдени ндылытарды мірге келуі» деген анытама беріледі. Ал, энциклопедиялы сздікте «Шыармашылы – адамны іс-рекетіндегі з бетінше жмыс жасау мен белсенділікті е жоары формасы. Бл андай да бір нрсені згерту, жетілдіру, жаасын ойлап табу, тпнсасын шыаруа деген ажеттілік» делінген. С.Л.Рубинштейн «…шыармашылы деп нтижесінде жаа тпнсалы жне леуметтік нды нім дайындалатын іс-рекет аталады», — дейді. Б.Д. Эльконин шыармашылыа мынадай анытама береді: «Шыармашылы – бл ерекше трыдаы жасампазды, жаадан жасалан нрсе, брыны нрселерді механикалы айталануы емес, ол зіні сонылыымен, біртумалыымен ерекшеленетін болса, зін-зі кулендіретін, длелдейтін болса, онда бл нрсені туызан шыармашылы акт туралы сз озауа болады» Жалпы, оушыларды «шыармашылы іс- рекеті», «шыармашылы абілеті» ылыми –педагогикалы, психологиялы мселе ретінде едуір зерттелген. Оушыларды бойында «шыармашылы іс-рекет тжірибесін» алыптастыру туралы И.Я. Лернерді ебектерінде арастырылан. Ал, В.В.Давыдовты пікірінше: «… жеке тла негізінде шыармашылы бастау жатыр, жеке тланы маызы оны жасамапаздыа мтаждыына жне абілеттілігіне байланысты» В.А. Кан-Каликті пікірінше, шыармашылы зін-зі дамыту рдісі тланы барлы аймаын амтиды жне интеллектуалды, эмоциялы ажеттіліктерді анааттандырады, е бастысы, бл – зін-зі дамыту рдісі ашан да жаа дегейге ктеріледі, яни шыармашылы трыдан зін-зі тану, зін-зі анытау, зін-зі басару, зін-зі жетілідіру, зін-зі жзеге асыру жне т.б. барлы зіндік рдістерді жеделдетеді. . Ералин бейнелеу нері шыармашылыын «графика, кескіндеме мсін туындыларын немесе сндік бйымдарын жобалау мен жасауа баытталан іс-рекеттер жйесі» деп анытаан. Ол шыармашылы ызметтіні негізі бейнелеу сауаттылыын мегеру болып табылатындыын крсеткен. Шыармашылы абілетті дамытуды жоспарлы жргізуге кіл блген.Сонымен, алымдарды шыармашылыа берген тсініктемелерін талдау негізінде біз шыармашылыты мніне мынадай анытама береміз: шыармашылы – бл жеке тланы ойылан міндеттерді шешуде немесе бір нрсені жетілдіруде белсенділік пен дербестік таныта отырып, мірде болмаан ты жаалытарды туындататын масатты іс-рекеті.Бастауыш мектепте оытуды басты ерекшелігі — оушыны жеке тласын алыптастыру, оларды оршаан ортаны семдігін нер трлері арылы тсіне білуге трбиелеу.Жалпы білім беретін мектепті оу-трбие дерісіні шыармашылы негізде йымдастырылуы, оны бір арнаа тоысуы, адамны интеллектуалды рісін байытумен бірге, бкіл адамзатты ндылытар кзіні де бірлігін, жалпы аиат дниені бірттас жйе екендігі туралы ылыми кзарасты алыптасуына ммкіндік береді.Оыту дерісін тиімді йымдастыру, жеке пндер арасындаы орта ымдарды, задылытарды бір-бірімен зара байланыстылыта арастыру, оушыларды танымды, ізденушілік, шыармашылы абілеттерін, іс-рекеттерін дамыту, алан білімдерін жинатау, тжірибеде олдана білуге йрету жне т.б. мселелер дидактикалы трыдан шешуді ажет етеді.Осы орайда жалпы білім мектепті жне бастауыш мектепті оу-трбие деріс негізінде йымдастырылуы, оны бір арнаа тоысуы, адамны интеллектуалды рісін байытумен бірге, бкіл адамзатты ндылытар кзіні де бірлігін, жалпы аиат дниені бірттас жйе екендігі туралы ылыми кзарсты алыптасуына ммкіндік береді.Оыту дерісін тиімді йымдастыру, жеке пндер арасындаы орта ымдарды, задылытарды бір-бірімен зара байланыста арастыру, оушыларды танымды, ізденушілік, шыармашылы абілетін алыптастыру, алан білімдерін жинатау, тжірибеде олдана білуге йрету мселелері дидактикалы трыдан шешуді ажет етеді.Білім беру азіргі ылымны, мдениетті, ылыми- техникалы прогресті даму дегейіне сай болуы керек. Жалпы білім мазмны ылымдарды зара байланысына, ндіріс пен оамды дамуды жаару дерісіне тікелей ыпал жасайды.Халымызды ардаты лдары-з елін прогресс жолымен ала арай бастаан Шоан Улиханов, Абай нанбаев, Ыбырай Алтынсарин сол дуірде аза даласына мдениетті, білімні ажеттігін дріптеген.азіргі кезедегі скеле рпаты білімі мен трбиесі мселесіні философиялы аспектілері ..Амамбетов , Ж.М.бділдин, М.Баймаханов, психологиялы –педагогикалы трыдан С. алиев, Б.Р.Айтмамбетова , .Б.Жарыбаев, ..Жанпейісова, Р.М.оянбаев, Л.К.Керимов жне т.б. ебектерінде арастырылды.лемдік ылымда табиата, оама жне адам ойыны дамуына ылыми кзарас бірнеше ондаан ылымдарды зара байланысы шеберінде білімдер жиынтыы негізінде алыптасады, ал шынайы ылыми жйеден туындаан білім барлы мірлік, оамды былыстарды дрыс танып білуге ммкіндік беретін ртрлі пндерді осындысынан ралады. Сондытан оу жоспарындаы барлы пндер осы білім жйесін алыптастыруа баытталан жадайда ана оыту дерісі тиімді дегейге ктеріле алады.Бастауыш мектепте оытуды басты міндеттеріні бірі — оларды оршаан ортаны семдігін нер трлері арылы тсіне білуге трбиелеу. Аталмыш баытта бейнелеу нері пнін баса пндермен тыыз байланыста ткізу шін бастауыш сынып маліміні пнаралы байланысты жзеге асыру ммкіндігі мол.Педагогика ылымында алыптасан идеяларды даму тарихында Батыс Еуропадаы педагогикалы идеялар мен тжырымдарды бастауында жеке тланы алыптастыру мселесі педагогика ылымыны крделі мселелеріне жатызылады. Олар келешек рпаа білім беруде табиат былыстарыны зара байланысы жніндегі кзарастарын, дниетанымын дрыс алыптастыру керек екендігіне баса назар аударан.азіргі тадаы білім беру ылымны, мдениетті, ылыми — техникалы прогресті даму дегейіне сай болуы ажет. Бастауыш мектеп оушыларына шыармашылы білім мен трбие беруді негізгі міндеттері:

— оушыларды шыармашылы белсенділігін алыптастыру жмыстарын йымдастыру;

— бастауыш мектеп маліміні жргізетін педагогикалы іс-рекетін ылыми негізде тымды йымдастыру;

— бейнелеу нері сабаында орта жетекші ымдар мен аидалар, шыармашылы рекеттер, оушыларда дрыс, ке, рі ажетті дниетанымды білімдер мен кзарастарды дамыту.Осы заманы лемде лтты бірлік орта мемлекетті бірлесіп ру, толеранттылы, азаматты жне осы елді мемлекеттік тілін міндетті трде білу сияты шарттармен аныталады. азіргі уаытта білімді тжірибеде пайдалана білетін, кпшілікпен араласа алатын, ішкі мдениеті, ойлау жне сезіну абілеті бар адамды дайындау керек.