Коллоидты жйелердегі осмосты ысым жне оны ерекшеліктерін алай тсіндіресіздер?
Осмосты былыстарды механизмдері мен негізгі задылытары да диффузия сияты жалпы химия мен физикалы химия курсында арастырылан болатын. Сондытан бл жерде концентрациясы ртрлі екі ерітіндіні жартылай ткізетін мембрана арылы блгенде еріткішті концентрациясы аз ерітіндіден концентрациясы кп ерітіндіге арай тетінін еске алса жеткілікті. Шын ерітінділер шін осмосты ысым Вант-Гоффты тедеуі бойынша мынаан те:
Мнда с-молярлы концентрация; 
-осмосты ысым.
Осы тедеуді коллоидты жйелерге олдануа бола ма? Бан жауап айтару шін дисперстік жйені концентрациясын анытау керек. Біз кинетикалы былысты арастырып отырандытан концентрация деп кинетикалы бірлікті-коллоидты блшектерді бірлік клемдегі ( 
) санын айтамыз. Ендеше коллоидты жйелер шін молярлы концентрация емес, сандыконцентрация олданады.
Коллоидты ерітінді шін: 
Мнда 
-санды концентрация; 
– еріген затты массасы; 
– блшекті массасы; V – жйені клемі.
Олай болса коллоидты ерітінді шін осмосты ысымды былайша жазатын боламыз:
Коллоидты ертінділерді шын ертінділерден ерекшелігі оларда осмосты ысым мні аз жне трасыз болады. Олай болу себебін мынадан круге болады. Екі коллоидты жйені арастырайы. Бірдей тмпературада біріншісіні осмосты ысымы
,ал екіншісінікі 
болсын.
Бл тедікті бір-біріне бліп, мына тедікті шыаруа болады:
Бдан дисперстік жйелерді осмосты ысымдары тек санды концентрациямен аныталандыы жне белшектерді шамасы мен табиатына байланыссыз екендігі крініп тр. Коллоидты жйелерде белшектерді массасы кп боландытан бірдей салматы концентрацияда оларды санды концентрация шын ерітінділерден лдеайда аз. Сол себепті осмосты ысымдары да аз болады. Міне Грэм диффузия сияты коллоидты жйелерде осмос ысымдары болмайды деген ате пікірде болан. йткені оны олданан осмометрі те сезімтал емес еді.
Дисперстік жйелердегі осмосты ысымны таы бір ерекшілігі - оларды трасыздаы. Ол дисперстік жйелерде болатын агрегация (з бетінше блшектерді жылулы озалысыны серінен сотыысып бірігуі) былысына байланысты. Салматы концентрациясы С бірдей, біра блшектерні шамасы ртрлі екі коллоидты ертінділер шін мынаны жазуа болады:
Мнда: 
бірінші жне екінші ертіндідегі блшектерді радиусы. 
– дисперстік фазаны тыыздыы.
Бл тедеуге байланысты екі жйені осмосты ысымдарыны атынасы оларды блшектеріні радиустарыны кубтарыны атынастарына кері пропорционал. Бдан радиустарыны аз ана згеруіні зі осмосты ысымны те кп згеруін тудырады. Міне осы себепті дисперстік фазаны блшектеріні бірігуіне байланысты оларды ысымы те кшті азаяды. Керісінше егер агрегат жеке блшектерге блінсе, онда ондай жйелерде осмос ысымыкбейеді. Агрегация жне дезагрегация былыстары сырты факторларды серінен коллоидты жйелерде боландытан оларды осмосты ысымдары трасыз болады. Міне осы айтыландарды коллоидты ертінділер мен шын ертінділерді осмос былысы шін ешандай да сапалы айырмашылыы болмайтынын оларды айырмашылыы тек санды екенін айтуа болады. Оларда осмос былысыны негізгі задылытары бірдей, тек санды концентрациялары р трлі боландытан коллоидты жйелерде осмос ысымы те нашар болады.