Жазытытарды арасындаы брыш. Перпендикулярлы жне параллельдік шарттары
ТДКЖ екі жазыты берілсін:
Екі жазытыты иылысуында трт екіжаты брыштар ралады. Оларды ішіндегі еі кіші брыш екіжатыты арасындаы брыш деп аталады. жне векторларыны арасындаы брыш бір екіжаты сызыты брышына те.
Сонда,
,
мнда - жазытытарды арасындаы брыш.
егер
егер .
Кеістігінде тзуді аныталу тсілдері
1. тзу нкте жне баыттаушы векторымен аныталады.
Осыдан:
а) - тзуді канонды тедеуі;
б) - тзуді параметрлік тедеуі;
( - парметр).
2. тзу , , нктелері мен аныталуы ммкін. Сонда - баыттаушы векторы деп, ал берілген нкте - нктесін алып, тзуді тедеуін жазуа болады:
.
3. Екі жазытыты иылысуы тзуді анытайды. жне жазытытар тедеулерімен берілсін:
(5.1)
. Егер , онда (4.1) тедеулер жйесі тзуді тедеуі болады.
Кеістіктегі екі тзуді зара орналасуы
жне тзулер тедеулерімен берілсін:
: , ,
: , , .
Трт жадай болуы ммкін.
1. Егер векторлары компланар болса, онда жне тзулері бір жазытыта жатады; яни
2. Егер болса, онда жне тзулері айас тзулері болады.
3.
4.
Тзулерді арасындаы брыш
ТДКЖ жне тзулері тедеулерімен берілсін:
: ,
: .
Кез келген бір нкте арылы , тзулерін жргізейік.
жне тзулері трт брыш жасайды. Оларды е кішісі тзулерді арасындаы брыш деп аталады. жне векторларыны арасындаы брыш трт брышты біріне те. Тзулерді арасындаы брышты деп белгілейік.
Сонда
.
Егер ;
Егер .
Тзу мен жазытыты арасындаы брыш
тзу мен жазытыына тедеулерімен берілсін:
: ; .
Егер , онда ,
Егер перпендикуляр емес ,онда тзу мен жазытыты арасындаы брыш деп осы тзу мен жазытытаы проекциясыны арасындаы брышты атайды, .
Екі жадай кездесуі ммкін:
а) ;
б) .
.
Егер: а) ;
б) .
зін-зі баылауа арналан сратар:
1. Тзуді канонды тедеуі
2. Тзуді параметрлік тедеуі
1. Жазытыты параметрлік тедеуі
2. Бір тзуді бойында жатпай ш нкте арылы тетін жазытыты тедеуі
3. Нкте жне нормаль вектормен берілген жазытыты тедеуі
4. Жазытыты жалпы тедеуі
дебиеті: [1], [3], [4] , [11], [12], [14].
№20-22 саба.
Таырып:Екніші ретті сызытарды канонды трге келтіру. Жазытаы полярлы координаттар жйесі
1 Жазытаы полярлы координаттар жйесі
2 Конусты ималар
3 Тік брышты декартты координаттар жйесіндегі конусты ималарды тедеулері
4 Конусты ималарды диаметрлері
Жазытаы полярлы координаттар жйесі
Полярлы коордииаттар жйесі деп нкте жне бірлік вектордан тратын жбын атайды. нкте полюс, сі полярлы с деп аталады. Сонда жазытытаы кез келген нктесіне сандар жбы сйкестікке ойылады келеді, мнда , , сандары нктені полярлы координаттары деп аталады . - полярлы радиус, - полярлы брыш.
Полярлы координаттарды декартты координаттар арылы рнектеуге болады:
декартты координаттар полярлы координаттар арылы
формулаларымен аныталады.