Азастан Республикасыны "Білім туралы" заы.

Білім беру жйесі з ызметіні барысында айтарлытай жетістіктерге ол жеткізді. Аз ана уаыт аралыында елдегі сауатсызды жойылып, жалпы білім беретін жне ксіптік оу орындары рылып, жалпыа бірдей оу ісі жргізілді. XX асырды 60-жылдарындаы ЮНЕСКО-ны білім саласындаы санды жне сапалы крсеткіштері бойынша КСРО дние жзінде екінші орынды иеленді. ЮНЕСКО баылаушылары аысыз орта жне жоары білім беруді жоары баалады. Оларды кзарастары бойынша Кеес Одаыны тжірибесін сатап алу тиімді, ол лтты негіздегі білім беру жйесі, осы тжірибеге сйенуі керек. Біра, айта кететін бір жйт, кеестік білім беру

 

 

саласында оны дамуына кедергі келтірген кемшіліктер де болды. сіресе, Білім беру жйесіні шектен тыс идеологияландырылуы, мірденжне лемдік тжірибеден алша болуы, тарихи-мдени, этнопедагогикалы ндылытарды ескермеу, оу орындары мен білім мазмныны ата рі біркелкі болуы т.б.

азастан демократиялы жола тскен тпелі кезеде барлы леуметтік-экономикалы мірді тбірімен згеруі білім саласыны да айта рылуына ажеттілік туызды. Бл орайда, жргізіліп жатан реформалар, брыны ол жеткізген жетістіктерді сатай отырып, білім беру жйесін рі арай дамыту жолдарын белгілеу ажет болды. Алайда, егемендікті алашы жылдарында брыны жйені тамаша жетістігі болып саналатын міндетті орта білім беру ісі згерістерге шырап, батысты лгіге кшуге талпыныс жасалды. Ендігі жерде білім беру саласындаы лемні алдыы атарлы елдеріні тжірибесіне сйеніп, жаа мемлекетті даму барысын ескере отырып, жинаталан тжірибеге арнайы талдау жасау ажеттігі туды. Осы орайда білім беру ісіні зады базасын жасау ола алынды. 1992 ж., 1999 жыл білім, жоары білім туралы задар абылданып, білім саласындаы мемлекеттік саясатты концепциясы, орта білімні даму концепциясы мен білім беруді мемлекетік стандарттары бекітілді.

абылданан нормативтік жаттар елімізді негізгі заыны ережелеріне сйенеді. азастан Республикасыны Конституциясы (Ата заы) бойынша, (30 бап):

-азаматтара мемлекеттік оу орындарында аысыз орта білім алуа кепілдік береді, орта білім міндетті:

-мемлекет жалпыа міндетті білім стандарттарын белгідейді, кез-келген оу орындарыны ызметі осы стандарттара сйкес болуы керек.

1999 жылы 7 маусымда азастан Республикасыны "Білім туралы" заы абылданды. За білім беру саласындаы мемлекеттік саясатты тмендегідей негізгі аидаларын орнатты:

1.Р азаматтары білім алуа те ылы.

2.рбір азамат шін интеллектуальды дамуы мен психофизиологиялы жне жеке бастарыны ажеттілігіне сйкес, білімні барлы саласыны олжетерлік болуы.

 

 

 

3.Білімні зайырлылыы

4.Жеке тланы біліміні жне дарыныны дамуына жадай жасау.

5.Оыту мен трбиелеуді бірлігі, білім алу жйесіні здіксіздігі.

6.Білім беру йымдарыны меншік тріне, оыту мен трбиелеу тріне, баыттарына байланысты ртрлі болуы.

7.Білім беру йымдарыны кілеттілігі жне оны басаруды демократиялы баытта болуы.

8.Білім беру ізгілікті, рі дамыту баытын стануы керек.

9.Білімні ылыммен, ндіріспен байланысы.

10.Оушыларды ксіптік баыта бейімдеу.

11 .Білім беру саласыны информатикаландырылуы.

За орта жне бастауыш ксіптік, сондай-а конкурсты негізде (мемлекетті білім беру заына сйкес) орта ксіптік аысыз білім алуа кепілдік береді, егер азамат осы дегейлерді райсысын бірінші рет білім алса. Білім бадарламалары здіксіз жне сабатасты аидалар негізінде білім беруді трт дегейін: мектепке дейінгі трбие мен оыту 1-6 (7) жас аралыында мектепке дейінгі оыту орындарында немесе отбасында жзеге асады. Мектепке дейінгі йымдарда, мектепте немесе отбасыда 5-6 жасар балалар міндетті трде мектепке дайындау жргізілуі тиіс. Орта білім-жалпы орта (бастауыш, негізгі, орта) немесе ксіптік (бастауыш, орта) білімді амтиды.