Абстрактылы ебек - тауар айырбасы кезінде крінетін жалпы адам

ебегі (ебек шыыны), яни н жасайтын ебек.

Акционерлік оам - бірнеше жеке капиталды бірігуі арылы акция

шыарып, оны сатудан тскен аражат арылы

шаруашылы йымдастыру формасы

Акция - иесіні акционерлік оам капиталына белгілі бір

млшерде лес осандыын куландыратын

нды ааз. Ол дивиденд тріндегі пайданы бір

блігін алуа ы береді.

Актив - мліктік ытар жиынтыы, бухгалтерлік

балансты бір блігі, онда осы ксіпорына тиесілі барлы материалды ндылытарды есепті кезені басындаы жне аяындаы жиынтыы.

Амортизация - негізгі орларды нын соларды кмегімен

ндірілетін тауарлара бірте-бірте кшіру; аша

аражатын мастаты трде жинатау жне оны

тозан негізгі орларды орнын толтыру шін

пайдалану.

нды ааздар - иесіне мліктік ы жне дивиденд, пайыз

трінде білгілі бір аша сомасын алуа ы

беретін жаттар (акциялар, облигациялар,

вексельдер, депозиттік жне инвестициялы

сертификаттар, чектер, жина кітапшалары т.б.).

Баа индексі - тауар баасыны орташа дегейіні уаыта

байланысты салыстырмалы згеруін білдіреді.

Баж мемлекетті ксіпорындар мен мекемелерден,

азаматтардан олара крсетілген ызметті белгілі бір трлері шін алатын ашалай алымы.

Банк пайызы - банкті арыза аша бергені шін алатын тлемі.

(проценті)

Банк активтері - банк балансыны актив блігі онда ыса жне

за мерзімді несиелер, банктегі кассалы жне

валюталы олма-ол аша, акциялар, т.б. крсе-

тіледі.

Бсеке - нім ндіру мен ткізуді экономикалы баынан

нерлым тиімді жадайлары шін тауар

ндірушілер арасындаы жарыс.

Бизнес жоспар - ксіпорынды (ксіпкерлікті) белгілі бір кезеде

дамыту жоспары. ндірісті жетілдіріп, дамытуа

баытталан инвестиция тарту шін зірленеді.

Бюджет тапшылыы - мемлекеттік бюджет бойынша шыындарды

табыстан артып кетуі.

Валюта - 1. елді аша бірлігі;

2. шетелді аша белгісі, халыаралы есеп

айырысуда олданылатын тлем жаттары

Валюталы баам (курс) - екі валютаны айырбас кезіндегі нды ора

салмаы; бір елді аша лшеміні – екінші бір

елді аша лшеміне шаандаы баасы.

Вексель - тлем жне несие ралы; ксіпкерді

несиеге алан тауарлара белгілі бір уаыттан

кейін аша тлеуге берген міндеттемесі.

Венгур - німні жаа трлерін жасауа ндірісті игеруге,

енгізуге, жаа технологияларды олдануа

маманданан шаын коммерциялы ылыми-

техникалы йым.

Дстрлі экономика - сирек кездесетін шектеулі табиат ресурстарын

кеінен пайдалануды дстрлер мен рыптар

айындайтын экономикалы жйе.

Дебитор - ксіпорынны біреуге арыздар берешек болуы.

Девальвация - ааз аша нын зіні траты алпына тсіру; траты валютамен немесе халыаралы шот лшемдерімен салыстыранда елді валюта

баамыны тмендеуі.

Демпинг - тауарларды ішкі нарытаы бааа араанда

сырты нарыта нерлым тмен баамен

сатылуы.

Деноминация - ашаны ны крт тмендеп кеткен кезде оны айналысын реттеп, есептеуді жеілдету масатымен ашаны белгіленген крсеткішін кеміту арылы згеріс жасау.

Депозит - белгілі бір шартты мерзімге сатау орындарына

сатауа берілген аша немесе нды ааз.

Дивиденд - акционерлік оамны пайдасы есебінен р акция шін акционерлерге тленетін аы.

Диверсификация - бл жан-жаты даму; бір-біріне байланысты

емес кптеген ндіріс трлеріні атар

дамып отыруы, ндірілген кімні тадаулы

ассортиментіні лайып отыруы.

Дифференциалды рента І-ші - жер иесіні жерді табии нарлыы мен жер учаскесіні жасы орналасуына

байланысты алатын рентасы (жол аысы)

Дифференциалды рента ІІ-ші - жер иесіні жерді нарлылыын жасанды жолмен жасарту арылы алынатын осымша пайдасы.

Еркін экономикалы айматар - лтты жне шетелдік ксіпкерлер шін

жеілдікті экономикалы жадайлар

жасалан айматар.

Е тмен дегейдегі ттыну - адамны физиологиялы жне леуметтік

бюджеті ( минимальды) мдени ажеттіліктерін анааттандыру

шін ттыну тауарлар мен ызметтерді

жиынтыын сатып алуа жмсалатын

шыын.

Е тмен жалаы - мемлекетті ресми белгілеген ебек (минималды) аысыны е тмені дегейі.

Жабы акционерлік оам - акциялары тек рылтайшыларды немесе кні брын айындалан адамдар тобыны арасында ана сатылатын шаруашылы формасы.