Таырып: Христиан діни ілімі жне рсімдері мен жоралары.

2.Христиан дініні асиетті кітабы – Библия жне оны рамы.

3.Христиан дініні негізгі догматтары .

3.Христиан дініні негізгі рсімдері мен жоралары. Жеті жасырын сыр (пия).

4.Христиан дініні басты мейрамдары.

Христиан діні (гр. , Крістос, цзбе-сз аудармасы мсіхтелгендер) Ибраимдік дін (грекше (Крістóс) аылшын тілінде 'аноінтед' - орыс тілі 'помазанный' - азаша 'басты уалау, сулау немесе баса мсі шалу') — Христиан дінінде Иисус Христос (Иисус помазанный) мессияа тееліп (ара Иса), дайа баланды. Христиан дініні алыптасуына Сенеканы ілімі де сер етті. Христиан діні дебиеті негізгі трт жанрдан трады: 1) Інжілдер (Матфей, Марк, Лука, Ионн); 2) апостолдарды арнаулы хаттары; 3) Христос шкірттеріні істері туралы жазбалар; 4) аыр заман туралы сиет. Б. з-ды бас кезінде Рим империясыны баса бліктеріндегідей Палестинада да леуметтік, оамды айшылытар шиеленісіп трды. Сонымен атар 1 асыр империяны жаа саяси формасы алыптасуыны кезеі болды. Антикалы тртіпті дадарысы, жаа саяси шындыты алыптаса бастауы адамдарды мірінде иынды туызып, иыншылы пен злымдытан тылуды жолын іздеуге итермеледі. Сиыра, Митраа, Исида, Осириске, т.б. сенім кшейді. Осы кезде дниеге келген Христиан діні жан біткенні барлыыны дай алдындаы те екендігін айтып, адамдарды ккейінде ділетсіздік пен анаушылытан тылуды мітін оятты. дай алдында барлы адамдар те деген идея жергілікті билеушілер тарапынан лкен арсылыа тап болып, Христиан дінін абылдаушылар жаппай удаланды. Олар жергілікті билік кілдерінен ашып жруге мжбр болды. Жер асты шіркеулері салынды. Дегенмен, кп замай Христиан дінін уаыздаушылар кбейіп, оны атарына трындарды кп блігі, соны ішінде билік иелері де тартыла бастады. Христиан діні догматикасы 4 — 6 асырларда алыптасты. Оны алыптасуында каппадокиялы діни ламалар Григорий Назианзин (330 — 390), Григорий Нисский (335 — 394), Василий Кессарийский (330 — 397) маызды рл атарды. Христиан догматтары лкен тартыс-таластар арылы жйеленді. Біра діни таластар догматтарды канондыын анытаасын да тоталмады. Аырында бл таластар христиан шіркеуіні р трлі аымдара блінуіне алып келді. 5 асырды ортасында ортодоксалды Христиан дінімен келіспейтін Армян, Копт, Малабар, фиоп, Иаковит, Абиссин шіркеулері жіктелді. Орта асырлардан бастап Рим шіркеуі христиандарды зіне баындыруа тырысты. Бан шыыстаы Византия арсы болды. Нтижесінде 9 — 11 асырларда Христиан діні “Батыс шіркеуі” (католиктер) жне “Шыыс шіркеуі” (православтар) болып екіге блінді. 16 асырда католик шіркеуінен протестант шіркеуі блініп шыты. Сйтіп, даму барысында Христиан діні негізгі ш тармаа (православие, католик, протестантизм) блінді жне оларды райсысыны з ішінде р трлі аымдар мен баыттар пайда болды. Бдан баса несторианды, монофизиттік сияты шаын тарматар да кездеседі. Бл аымдар догматтарды р трлі тсіндіріліп, киелі кітапа, діни рыптара р алуан кзарастары негізінде алыптасан.[1]

Христианды - атауын зіні шкірттерімен бірге дінні негізін алаган Иисус Христос есімінен алады. Христианды дін ілімі асиетті Жазу - Кне жне Жаа сиеттерге негізделген. Христианды б.д.д. Ы . Рим империясыны рамында шиеленіскен кономикалы, саяси, оамды-психологиялы, леуметгік жне тникалы тесіздік жадайында, езгіде болан Палестинада пайда болды. Мнымен радикалды-антиримдік кіл-кйлер жне империялы діреттілікке арсы наразылытар байланысты. - . христианды ауымдастытарда сенаторлы жне скери салт аттылар атаы пайда бола бастады. ауымдастыта асйек жне білімді адамдарды болуы радикализмді жойып, римдік билікпен бітісуге келді. Бл рдісті дамуына орай рим билеушілері христиандарды уын-сргінге шыратудан енді бл дінге олдау крсетуге кшті, тіпті ЫВ . христиандыты Рим империясыны мемлекеттік дініне айналдыруа дейін барды. Идеялы, ибадат, институионалды трьща христианды жо жерден пайда болан жо. Рим политеизмі, египеттік Осирис жне Исида ибадаты, иран митраизмі, грекгік Кибена жне Аттис ибадаты жне т.б., христиандар ой елегінен ткізбеуі ммкін емес діни-мдени орта алыптастырды. Алайда, христиадыгы алыптасуында иудаизм, зіні монотеизм, мессианды, схатология жне т.б. идеяларымен ерекше рл атарды. Ол иудеохристианды секта ретінде пайда болды. Мны брі христианды осыан дейін бар діни-мдени мліметгерді тек пайдаланып ойды деген сз емес, ол керісінше, жаа діни кешен алыптастырды