Гласарый

Арганізацыйныя структуры маркетынгу – разнавіднасць схем узаема­дзеян­ня асноўных падраздзяленняў службы мар­кетынгу; заснаваны на мадыфі­ка­цыі асноўных прынцыпаў менеджменту: цэнтралізацыя, дэцэнтралізацыя і гібкасць. Ад­розніваюць фунцыянальныя, прадуктовыя, рыначныя і мат­рычныя арганізацыйныя структуры маркетынгу і іх мадыфі­кацыі.

Бізнес-інкубатар – спецыяльна створанае спрыяльнае ася­роддзе ў мэтах абароны пачынаючых прадпрымальнікаў і менеджараў, якія не маюць пачатковай матэрыяльнай базы для арганізацыі бізнесу. Маладым бізнесменам прапануецца арганізаваць гасразліковае прадпрыемства, каб ва ўмовах эканамічнай свабоды дзеянняў, пры фінансавай падтрымцы і садзейнічанні кваліфікаваных куратараў асвоіць канкрэтную справу.

Брэндынг – фарміраванне ўнікальнага іміджу фірмы, які адрознівае яе ад канкурэнтаў.

Бэнчмаркінг (benchimarking). 1. Даследаванне тэхналогіі, тэхналагічных працэсаў і ме­та­даў арганізацыі вытворчасці і збыту прадукцыі на лепшых прадпрыемствах парт­нёраў і канкурэнтаў у мэтах павышэння эфектыўнасці ўласнай фір­мы. 2. Метад аналізу і ацэнкі пераваг партнёраў і канкурэнтаў (прынцып – ад лепшага да лепшага).

Бюджэт маркетынгу – фінансавы план маркетынгу, які адлюстроўвае сістэму паказчыкаў, іх размеркаванне ў плане маркетынгу прадпрыемства па элементах маркетынгавага комплексу або па мерапрыемствах маркетынгу з паказам ве­лічынь выдаткаў, даходаў і прыбытку ў працэсе ажыццяў­лення маркетынгавай дзейнасці фірмы.

Варыяцыя тавару – мадыфікацыя тавару, які ўжо вырабля­ецца і знаходзіцца на рынку, шляхам змянення яго асобных уласцівасцей ці паказчыкаў якасці. Могуць быць зменены фізічныя (матэрыял, якасць), эстэтычныя (дызайн, колер, форма), сімвалічныя (марка тавару), уласцівасці тавару і г.д.

Выдаткі на маркетынг – сукупнасць выдаткаў, неабход­ных для ажыццяўлення маркетынгавай дзейнасці і маркетын­гавых мерапрыемстваў па фарміраванні і ўзнаўленні попыту на тавары і паслугі. Асноўныя складнікі выдаткаў на мар­кетынг: кіраўніцкія выдаткі, заработная плата персаналу службы маркетынгу, амартызацыйныя адлічэнні; матэрыялы і рэсурсы для функцыянавання службы маркетынгу і адпавед­на выдаткі на распрацоўку таварнай, вартаснай, камуніка­тыўнай, збытавой і дыстрыбутыўнай палітыкі.

Даследаванне рынку. 1. Сістэматычнае вытворчае (для ўда­сканалення вытворчасці) даследаванне рынкаў, іх здольнасці забяспечваць узнаўленне тавараў або паслуг для задаваль­нення наяўных і патэнцыяльных спажыўцоў. Даследаванне ахоплівае рынкі збыту, працоўнай сілы, капіталу, сыравіны і матэрыялаў. 2. Колькасны і якасны аналіз аднаго або сукуп­насці рынкаў для атрымання інфармацыі аб патэнцыяле, ёмістасці рынку, характарыстыках канкурэнтнага асяроддзя, коштах.

Дыверсіфікацыя гарызантальная – пашырэнне асартымен­ту фірмы новымі прадуктамі, выраб якіх не звязаны з асноў­най вытворчасцю.

Дыверсіфікацыя канцэнтрычная – папаўненне асартымен­ту новымі вырабамі, якія з тэхнічнага або маркетынгавага пункту гледжання падобныя да існуючых тавараў фірмы.

Дыверсіфікацыя кангламератная– папаўненне асартымен­ту вырабамі, якія не маюць ніякага дачынення ні да прымя­няемай на той час фірмай тэхналогіі, ні да тагачасных тава­раў і рынкаў.

Дыверсіфікацыя. 1. Разнавіднасць таварнай стратэгіі, у ад­паведнасці з якой прадпрыемства пашырае асартымент вы­рабляемых прадуктаў. 2. Адначасовае пашырэнне, развіццё двух і больш не звязаных адзін з адным відаў вытворчасці ў мэтах заваёвы новых рынкаў і атрымання дадатковага пры­бытку. Ужываюць гарызантальную, вертыкальную і скрытую стратэгіі дыверсіфікацыі.

Дыягностыка канкурэнтнага асяроддзя– спецыфічны са­мастойны этап маркетынгавага даследавання, неабходны для фарміравання больш поўнага і дакладнага ўяўлення аб унутраных матывах паводзін канкурэнтаў.

Дэмпінг– продаж тавару па зніжаных цэнах, часам ніжэй сабекошту.

Жыццёвы цыкл тавару– пэўны перыяд (цыкл) часу, які адлюстроўвае асноўныя этапы развіцця тавару з моманту яго распрацоўкі да вываду з рынку; ад яго непасрэдна залежыць узровень прыбытку прадаўца на кожным з этапаў цыкла. У працэсе развіцця продажаў і атрымання прыбытку звычайна вылучаюць пяць этапаў: этап распрацоўкі тавару (дарынач­ны), этап вывядзення (укаранення) тавару на рынак, этап росту аб’ёму продажаў, этап сталасці (насычэння), этап заня­паду продажаў або элімінацыі (вывад тавару з рынку).

Закон Мэрфі – рэкламны закон, які абвяшчае: “Недастатко­выя рэкламныя выдаткі прыводзяць да бессэнсоўнай траты грошай”, г.зн. эканомія на рэкламе бессэнсоўна.

Імідж– вобраз тавару, падабенства, адлюстраванне, уяў­ленне аб чым-небудзь. Сацыяльна-псіхалагічная з’ява, цесна звязаная з эканомікай таварнага рынку. Імідж тавару асацыі­руецца з рэпутацыяй тавару, таварнай маркі, прадпрыемства і краіны-вытворцы.

Інавацыя тавару. 1. Працэс бесперапыннага ўдасканалення прадукту, звязаны са стварэннем арыгінальных, палепшаных або мадыфікаваных прадук­таў. Мае галоўнае значэнне сярод мерапрыемстваў па забеспячэнні працягласці жыццёвага цыкла тавару і рэнтабельнасці прадпрыемства. 2. Вывядзенне новых прадуктаў або новай групы прадуктаў на рынак.

Інфармацыйнае забеспячэнне сістэм маркетынгу. 1. Ком­плекс сродкаў і метадаў афармлення маркетынгавай да­кументацыі, арганізацыі захоўвання даных, кадзіравання і пошуку інфармацыі аб стане і паводзінах сістэм маркетынгу. 2. Адна з падсістэм, якія забяспечваюць нармальнае функ­цыяна­ван­не маркетынгавай сістэмы (арганізацыйнае, права­вое, эканамічнае, тэхніч­нае, праграмнае, матэматычнае і інш. забеспячэнне). 3. Крыніца маркетынгавай інфармацыі, на ас­нове якой прымаюцца кіраўніцкія рашэнні. 4. Працэс атры­мання, апрацоўкі і сістэматызацыі даных і ператварэння іх у “гатовую да ўжывання” інфармацыю.

Інфармацыйныя тэхналогіі ў маркетынгавай дзейнасці. 1. Сродак павышэння эфектыўнасці распрацоўкі, стварэння і выкарыстання тэхналогій маркетынгу. 2. Сукупнасць сродкаў і метадаў, якая ўяўляе сабой цэласную тэхналагічную сістэ­му, прызначаную забяспечыць эфектыўнасць планавання, арганізацыі і кіравання працэсам маркетынгавай дзейнасці.

Камерцыялізацыя– стадыя распрацоўкі новага прадукту; працэс выбару правільнага часу выхаду на рынак, пасля­доўнасці і аб’ёму дзейнасці на розных рынках, эфектыўнага метаду размеркавання і прасоўвання прадукту, а таксама распрацоўкі аператыўнага плана маркетынгу.

Камунікатыўная палітыка. 1. Перспектыўны курс дзеян­няў прадпрыемства і наяўнасць у яго абгрунтаванай стратэгіі выкарыстання комплексу камунікатыўных сродкаў (камуні­катыўны мікс) і арганізацыі ўзаемадзеяння з усімі суб’ектамі маркетынгавай сістэмы, якая забяспечвае стабільную і эфек­тыўную дзейнасць па фарміраванні попыту і прасоўванні тавараў і паслуг на рынак з мэтай задавальнення запатра­баванняў пакупнікоў і атрымання прыбытку. 2. Распрацоўка комплексу стымулявання, г. зн. мерапрыемстваў па забеспя­чэнні эфектыўнага ўзаемадзеяння бізнес-партнёраў, арганіза­цыі рэкламы, метадаў стымулявання збыту, сувязі з грамад­скасцю і персанальнага продажу.

Канкурэнтаздольнасць тавару. 1. Сукупнасць якасных і вартасных характарыстык тавару, якая забяспечвае яго пера­вагу на рынку перад таварамі-канкурэнтамі. 2. Здольнасць та­вару быць першым набытым на рынку тавараў-канкурэнтаў. 3. Суадносіны эфекту карыснасці ад выкарыстання тавару і выдаткаў на яго набыццё і эксплуатацыю. 4. Найважнейшы крытэрый мэтазгоднасці выхаду прадпрыемства на нацыя­нальныя і сусветныя таварныя рынкі.

Канкурэнцыя. 1. Саперніцтва паміж асобамі, зацікаўленымі ў дасягненні адной і той жа мэты кожны для сябе асабіста, у прыватнасці паміж прадпрымальнікамі – за долю прыбытку, рынкі збыту, крыніцы сыравіны. 2. Эканамічны працэс уза­емадзеяння, узаемасувязі і барацьбы, камунікацый суб’ектаў рыначнай сістэмы ў працэсе стварэння, збыту і спажывання матэрыяльных і духоўных даброт.

Канцэпцыя маркетынгу. 1. Філасофія арганізацыі прад­прымальніцтва, вядзення спраў фірмы, арганізацыі або чала­века, якія ажыццяўляюць дзейнасць ва ўмовах рыначных адносін, арыентаваную на спажыўца і прыбытак. 2. Сістэма асноўных ідэй, палажэнняў і інструментарыя маркетынгавай дзейнасці, якія выкарыстоўваюцца для дасягнення мэт прад­прыемства: атрыманне прыбытку і задавальненне запатраба­ванняў спажыўца. 3. У залежнасці ад пэўнага стану наваколь­нага асяроддзя, узроўню развіцця рыначных адносін (рынак прадаўца або рынак спажыўца) вылучаюць традыцыйную, вытворчую, збытавую, таварную, сацыяльна-этычную і сэр­вісную канцэпцыі маркетынгу.

Комплекс маркетынгу (маркетынг-мікс) – рэцэпт марке­тынгу, выкарыстанне якога дазваляе прадпрыемству найлеп­шым чынам задавальняць патрэбнасці мэтавых рынкаў і адаптавацца да магчымых змяненняў рыначнага асяроддзя. Найпростая структура рэцэпта маркетынгу патрабуе правя­дзення скаардынаваных мерапрыемстваў у галіне таварнай, цэнавай, збытавой і камунікатыўнай палітыкі (вядомая фор­мула 4P – Product; Price; Place; Promotion).

Лагатып– элемент фірменнага стылю, які ўяўляе сабой арыгінальны абрыс рэкламадаўцы. Форма таварнага знака.

Лагістыка. 1. Галіна навукі – сукупнасць метадалогіі, тэо­рыі, метадаў і спосабаў аптымізацыі ўсіх відаў патокаў (фізіч­ных, інфармацыйных, энер­гетыч­ных і інш.), якія суправа­джаюць эканамічныя, сацыяльныя і камунікатыў­ныя працэсы ў сферы стварэння, узнаўлення і спажывання тавараў і паслуг ва ўмовах функцыянавання і развіцця рыначных адносін. 2. Тэорыя планавання, кіравання і кантролю працэсаў руху матэрыяльных, працоўных, энергетычных і інфармацыйных патокаў у чалавека-машынных сістэмах. 3. Сукупнасць тэо­рыі і практыкі аналізу і аптымізацыі перамяшчэння прадукту і патокаў, якія яго суправаджаюць, у сферы вытворчасці і абароту тавару.

Макраасяроддзе– складнік маркетынгавага асяроддзя фір­мы, прадстаўлены сіламі больш шырокага сацыяльнага пла­на, якія аказваюць уплыў на мікраасяроддзе фактарамі дэма­графічнага, эканамічнага, прыроднага, тэхнічнага, палітыч­нага і культурнага характару.

Маркетынг. 1. Дзейнасць на рынку. 2. Рэалізацыя, збыт. 3. Вытворчасць таварнай прадукцыі. 4. Прынцып гаспадаран­ня, сістэма гаспадарання, галіна гаспадарчай дзейнасці, воб­раз мыслення. 5. Філасофія вядзення гаспадарання, канцэп­цыя дзейнасці на рынку. 6. Працэс стварэння і ўзнаўлення попыту спажыўцоў на пэўныя тавары і паслугі з мэтай атрымання прыбытку. 7. Працэс узаемадзеяння суб’ектаў маркетынгавай сістэмы па арганізацыі прадпрымальніцкай дзейнасці з мэтай задавальнення попыту на тавары і паслугі і атрымання прыбытку. 8. Дзеянні па задавальненні патрэб кліентаў таварамі (паслугамі) і шэрагам фактараў, звязаных са стварэннем, пастаўкай і спажываннем гэтага тавару.

Маркетынгавае даследаванне. 1. Сістэматычны пошук, збор, апрацоўка і інтэграцыя інфармацыі, якая звязана або адносіцца да ўсіх праблем маркетынгу тавараў і паслуг. 2. Працэс пошуку, збору, апрацоўкі даных і падрыхтоўкі інфар­мацыі для прыняцця аператыўных і стратэгічных рашэнняў у сістэме прадпрымальніцтва. 3. Працэс планавання, аргані­зацыі і правядзення даследаванняў рынку збыту, унутранага асяроддзя фірмы, яе маркетынгавага інструментарыя, рынку прадукцыйных сіл (рабочая сіла, сыравіна і матэрыялы, грашовы рынак і рынак капіталу), знешняга асяроддзя, бэнч­маркінга і маркетынгавых даследаванняў.

Маркетынгавае рашэнне – адна або некалькі альтэрнатыў з мноства магчымых варыянтаў ажыццяўлення аднаго або сукупнасці маркетынгавых мерапрыемстваў, неабходных для ўстойлівага фарміравання, развіцця і задавальнення попыту на тавары ці паслугі.

Маркетынгавая інфармацыйная сістэма (МІС). 1. Устой­ліва дзеючая сістэма ўзаемасувязі людзей, абсталявання і метадычных прыёмаў, прызначаная для збору, класіфікацыі, аналізу, ацэнкі і распаўсюджвання актуальнай, своечасовай, дакладнай інфармацыі для выкарыстання яе ў сферы мар­кетынгу з мэтай планавання, ператварэння ў жыццё і кантро­лю за выкарыстаннем маркетынгавых мерапрыемстваў. 2. Су­купнасць персаналу, абсталявання, прыёмаў і метадаў сістэм­нага, планамернага збору, аналізу, сінтэзу і перадачы інфар­мацыі, якая выкарыстоўваецца ў працэсе распрацоўкі і пры­няцця рашэнняў у галіне маркетынгу.

Маркетынгавы патэнцыял – сукупная здольнасць марке­тынгавай сістэмы прадпрыемства забяспечваць сталую кан­ку­рэнта­здольнасць прадпрыемства.

Маркетынг-аўдыт. 1. Рэвізія, выяўленне слабых месцаў у канцэпцыі, стратэгіях і планах маркетынгу, у выніках іх рэалізацыі. 2. Сістэматычная, незалежная і перыядычная пра­верка знешняга асяроддзя маркетынгу, мэт, стратэгій і асоб­ных відаў маркетынгавай дзейнасці фірмы і яе падраздзя­ленняў. 3. Сродак ажыццяўлення стратэгічнага кантролю маркетынгу.

Маркетынг-лагістыка. 1. Раздзел прадпрымальніцкай ла­гістыкі, які ўключае метадалогію, тэорыю, методыку і спо­сабы аптымізацыі ўсіх відаў патокаў, якія суправаджаюць маркетынгавую дзейнасць. 2. Сукупнасць метадаў, з дапамо­гай якіх у сістэме маркетынгу ажыццяўляюцца аналіз, сінтэз і аптымізацыя усіх відаў патокаў, якія суправаджаюць тавар або паслугу ад вытворцы да канкрэтнага пакупніка, а таксама камунікацыі суб’ектаў маркетынгавай сістэмы ў працэсе ўзаемадзеяння.

Маркетынг-менеджмент– кіраванне маркетынгам на роз­ных узроўнях рыначнай эканомікі.

Маркетынг-мікс (комплекс маркетынгу). 1. Структура маркетынгу; кампаненты, элементы сістэмы маркетынгу, пра­цэсы, якія складаюць маркетынг. 2. Структура выдаткаў па маркетынгу. 3. Рэцэпт маркетынгу. Комплексная праграма мерапрыемстваў па прасоўванні тавараў або паслуг ад фірмы-прадуцэнта да спажыўца.

Матывацыя. 1. Працэс інтэнсіфікацыі матываў індывіда або групы з мэтай актывізацыі іх дзеянняў па прыняцці ра­шэння аб задавальненні нейкай патрэбы. 2. Дзеянні, якія аказ­ваюць уплыў на актыўнасць пакупніка ў працэсе прыняцця ім рашэння аб куплі.

Медыя – сукупнасць сродкаў аўдыё-, тэле- і візуальнай камунікацыі.

Медыя-мікс. 1. План комплекснага выкарыстання розных сродкаў распаўсюджвання рэкламы для правядзення рэклам­най кампаніі. 2. Змест рэкламнай кампаніі. 3. Вылучэнне фі­нансавых сродкаў, асігнаваных на правядзенне мерапрыем­стваў, якія ўваходзяць у план рэкламнай кампаніі.

Метады прагназавання– навуковае прадбачанне, засна­ванае на аналізе фактычных даных пра аб’ект даследавання. Па велічыні перыяду ўкаранення вылучаюць: кароткатэрмі­новыя прагнозы (да 1,5 гадоў); сярэднетэрміновыя прагнозы – (5 гадоў); доўгатэрміновыя прагнозы – 10–15 гадоў, засна­ваныя на сістэме прагнозаў розных складнікаў. Па форме прадстаўлення прагнозы падзяляюцца на колькасныя і якас­ныя; па ахопе прагназавання аб’екта даследавання прагнозы бываюць агульнымі і прыватнымі.

Мікраасяроддзе– складнік маркетынгавага асяроддзя фір­мы, прадстаўлены сіламі, якія маюць непасрэднае дачыненне да самой фірмы і яе магчымасцей па абслугоўванні кліен­туры.

Мультымедыятэхналогіі. 1. Сукупнасць сучасных сродкаў аўдыё-, тэле-, візуальных і віртуальных камунікацый, якія выкарыстоўваюцца ў працэсе арганізацыі, планавання і кіравання рэкламнай дзейнасцю. 2. Сукупнасць укараняемых ў сістэму арганізацыі кіравання маркетынгам сродкаў і метадаў прасоўвання тавараў і паслуг.

Мэтавы рынак – рынак, выбраны ў выніку даследавання рынкаў збыту той ці іншай прадукцыі або паслугі, які ха­рактарызуецца мінімальнымі выдаткамі на маркетынг і забяс­печвае для фірмы асноўную долю вынікаў яе дзейнасці (на­прыклад, прыбытку).

Пазіцыянаванне тавару на рынку – дзеянні па забеспячэнні тавару канкурэнтаздольнага становішча на рынку і распра­цоўка адпаведнага комплексу маркетынгу.

Паслуга – спажывецкія вартасці, што паступаюць на рынак і пераважна не набываюць арэчаўленыя формы.

Планаванне маркетынгу – працэс, працэдура, звязаная са складаннем плана маркетынгу, з выбарам стратэгій марке­тынгу, накіраваных на рост аб’ёму продажаў і максімізацыю прыбытку фірмы.

Попыт – катэгорыя, уласцівая таварнай гаспадарцы; пра­яўляецца ў сферы абмену, гандлю. Попыт выражае сукупную грамадскую патрэбу, якая пастаяння мяняецца і прадстаўлена на рынку рознага роду таварамі; складаецца з мноства канкрэтных патрабаванняў масы спажыўцоў; адрозніваецца вялікай разнастайнасцю.

Прадпрымальніцтва. 1. Стыль гаспадарання, якому ўласці­вы прынцыпы наватарства, пастаяннай ініцыятывы, арыента­цыі на інавацыі, новаўвядзенні. 2. Працэс арганізацыі і ажыц­цяўлення дзейнасці ва ўмовах фарміравання, развіцця і функцыянавання рыначных адносін. 3. Распрацоўка і пры­няцце рашэнняў, звязаных з арганізацыяй, ажыццяўленнем вытворчасці, размеркаваннем, маркетынгам і рэалізацыяй тавару ці паслугі спажыўцу для задавальнення попыту і атрымання прыбытку. 4. Працэс узаемадзеяння рыначных суб’ектаў па ўзаемаперадачы права ўласнасці на які-небудзь тавар або паслугу. 5. Працэдура планавання, арганізацыі і ажыццяўлення цэласнага, пастаянна ўзнаўляльнага працэсу пашыранай вытворчасці тавараў і паслуг з мэтай зада­вальнення эканамічных, сацыяльных і экалагічных запатраба­ванняў грамадства і атрымання прыбытку.

Працэс кіравання маркетынгам – паслядоўнасць дзеянняў падраздзяленняў маркетынгавай службы, накіраваных на да­сяг­ненне тактычных і стратэгічных мэт маркетынгу (напры­клад, аналіз рыначных магчымасцей, выбар мэтавых рынкаў, рас­працоўка комплексу маркетынгу, распрацоўка планаў мар­ке­тынгу, кантролінг і г. д.).

Працэс маркетынгава даследавання – сукупнасць стадый і дзеянняў, звязаных з фармуляваннем праблемнай сітуацыі, папярэднім планаваннем даследавання, распрацоўкай дызай­ну канцэпцыі даследавання, зборам інфармацыі, апрацоўкай і падрыхтоўкай інфармацыі, падвядзеннем вынікаў даследа­вання (аналіз і прагноз).

Прэс-рэліз – кароткае паведамленне, сродак паблік рылэйшнз, бюлетэнь, прызначаны для сродкаў масавай інфарма­цыі.

Распрацоўка новага прадукту – працэс стварэння арыгі­нальных, палепшаных і мадыфікаваных прадуктаў.

Рынак. 1. Месца сустрэчы попыту і прапановы, дзе адбы­ваецца выяўленне ступені адпаведнасці характарыстык вы­рабленага прадукту грамадскай запатрабаванасці ў ім, ажыц­цяўляецца параўнанне канкурэнтаздольнасці дадзенага тава­ру з канкурэнтаздольнасцю канкурэнтнага тавару. 2. Сфера абмену таварамі, паслугамі і іншай уласнасцю. 3. Група спа­жыўцоў. 4. Усе пакупнікі дадзенага тавару. 5. Арганізаванае месца продажу. 6. Крыніца атрымання тавараў і паслуг. 7. Фі­зічна або віртуальна прадстаўленая сукупнасць існуючых або патэнцыяльных прадаўцоў і пакупнікоў прадуктаў або паслуг.

Рэклама. 1. Платная форма неасабістай прапановы і прад­стаўлення ідэй, тавараў і паслуг. 2. Форма камунікацыі паміж стваральнікам, прадаўцом і патэнцыяльным пакупніком тавараў і паслуг.

Санацыя – патэнцыяльны комплекс мерапрыемстваў, якія праводзяцца ў інтарэсах прадпрыемства з мэтай паляпшэння яго фінансавага становішча, прадухілення банкруцтва, павышэння ўстойлівасці на рынку, канкурэнтаздольнасці.

Сегмент рынку – сукупнасць, група спажыўцоў, якія аднолькава рэагуюць на адзін і той жа прапануемы прадукт і на комплекс маркетынгу.

Сегментацыя рынку – падзел рынку на пэўныя групы пакупнікоў, для кожнай з якіх могуць патрабавацца асобныя тавары і/або комплексы маркетынгу.

Сінергетычны эфект у сістэме маркетынгу – вынік ары­ентацыі ўсіх суб’ектаў маркетынгавай сістэмы (у працэсе іх узаемадзеяння) на патрэбнасці спажыўца і іх задавальненне. Дасягаецца дзякуючы належнаму планаванню, каардынацыі і арганізацыі працэсу ўзаемадзеяння суб’ектаў, якія ўдзельні­ча­юць у сумесным прадпрымальніцтве, каапе­раванні. Можа быць станоўчым (2×2=5) і адмоўным (2×2<4) у залежнасці ад эфектыўнасці ўзаемадзеяння партнёраў, наяў­насці, адсутнас­ці або магчымасці прадбачання і прадухілення адмоўных зваротных сувязей, якія парушаюць працэс узаемадзеяння фактараў.

Сістэма маркетынгавых камунікацый. 1. Сукупнасць суб’ек­таў (адпраўшчыкаў і атрымальнікаў), сродкаў, каналаў, пра­мых (зносін) і зваротных (рэакцыя атрымальніка) сувязей у працэсе ўзаемадзеяння маркетынгавай сістэмы са знешнім асяроддзем. 2. Сукупнасць формаў і сродкаў міжчалавечага ўзаемадзеяння.

Скрытая рэклама – агульная назва матэрыялу ў друкава­ных і электронных СМІ, які ўтрымлівае станоўчую, камер­цыйна значную для пэўнай фірмы інфармацыю.

Таварныя стратэгіі. 1. Галоўныя прынцыповыя кірункі та­варнай палітыкі, прытрымліваючыся якіх прадпрыемства можа забяспечваць стабільны аб’ём продажаў і прыбытак на ўсіх стадыях жыццёвага цыкла прадукту. 2. Распрацоўка напрамкаў аптымізацыі таварнай наменклатуры і вызначэнне асартыменту тавараў, якія ствараюць умовы для стабільнай канкурэнтаздольнасці і эфектыўнай дзейнасці фірмы.

Тэлемаркетынг – від маркетынгу, ажыццяўленне якога заснавана на выкарыстанні сродкаў тэлекамунікацыі і сеткі Internet, што дазваляе патэнцыяльным спажыўцам ажыццяў­ляць паскораны пошук і куплю тавараў і паслуг на рэальных і віртуальных рынках.

Тэндар – прапанова на распрацоўку праекта, прадукцыі, на пастаўку тавараў, аказанне паслуг, будаўніцтва аб’екта на конкурснай аснове.

Функцыі маркетынгу – пэўныя віды або комплексы відаў спецыялізаванай дзейнасці ў працэсе арга­нізацыі і ажыццяў­лен­ня маркетынгу. Да асноўных функцый маркетынгу ад­но­сяць: даследаванне, планаванне, збор інфар­мацыі; распрацоў­ку новага прадукту; прасоўванне прадукту; збыт і размерка­ван­не прадукту.

Цэнавая палітыка – сукупнасць мерапрыемстваў і стратэ­гій па кіраванні цэнамі і цэнаўтварэннем, мастацтве вызна­чэння на тавары (паслугі) такіх цэн, якія адпавядалі б вы­даткам на вытворчасць, кан’юнктуры рынку, задавальнялі пакупніка і прыносілі планавы прыбытак.

Эга маркетынг. 1. Маркетынг пэўнай асобы. 2. Дзейнасць, звязаная з вывучэннем характарыстык і якасцей асобы, запатрабаванняў спажыўцоў і грамадства, што фарміруюць попыт на гэту асобу.

Элімінацыя – зняцце існуючых прадуктаў з вытворчай праграмы прадпрыемства.

Эфектыўнасць маркетынгавай сістэмы. 1. Паказчык здольнасці маркетынгавай сістэмы забяспечваць цэласны працэс фарміравання ўзнаўлення попыту на тавары і паслугі пры зададзеным узроўні выдаткаў на маркетынг. 2. Кры­тэрый, паказчык якасці функцыянавання маркетынгавай сістэмы.

Эфектыўнасць прыняцця маркетынгавага рашэння. 1. Ме­ра карыснасці (рэзультат эканамічнай рызыкі) рашэння мар­кетынгавай задачы з мноства разглядаемых (магчымых) аль­тэрнатыў. 2. Здольнасць выбранага варыянта рашэння марке­тынгавай задачы прыносіць эканамічны эфект.

Эфектыўнасць рэкламы – ступень уздзеяння рэкламных сродкаў на спажыўцоў у інтарэсах вытворцы або пасрэдніка (да перадачы рэкламнага паведамлення і пасля). Уплыў рэкламы на вынікі продажу (эканамічная эфектыў­насць) вы­зна­чаецца шляхам адноснага параўнання выдаткаў на рэкламу і аб’ёмаў рэалізацыі тавару па выніках дзейнасці ў мінулым.

Якасць – сукупнасць уласцівасцей тавару, якія вызначаюць яго здольнасць задавальняць канкрэтныя патрэбнасці спа­жыў­цоў, адпавядаць гэтым патрабаванням.