De magistratibus Romanorum

Principatus magistratuum Romae in manibus consulum erat. Consules erant magistratus annui; consulibus erant imperium et potestas; praeterea consul erat judex et pontifex maximus. Item ordinarii magistratus alii erant.

Primum praetor unus erat, qui urbanus appellabatur. Praetor jurisdictionem habet et dat judicem.

Deinde praetor peregrinus erat, qui item jus dicebat ex jure peregrinorum (aut gentium). Aediles (duo plebeii, duo curules) curam urbem, annonae et ludorum habebant. Quaestores aerarium curabant. Censores censum agebant, etiam mores civium regebant atque senatum legebant.

Extraordinarii magistratus Romae erant dictator, magister equitum, decemviri, tribuni militum (aut plebis) consulari potestate. Dictator a senatu creabatur. Magister equitum erat collega ducis. Decemviri collegium ex decem viris appellabantur. Tribuni plebis personae sacrosanctae, primum duo, postero tempore decem erant. Ciceronis verba sunt: "Magistratibus opus est, sine quorum prudentia ac diligentia esse civitas non potest".

СЛОВАРЬ


aedilis, is m - эдил

annuus, a, um - ежегодный

aerarium, i n - казна

auctoritas, atis f - сила, влияние, полномочие
adhibeo, bui, itum, ēre - применять

ambitus, us m - подкуп (избирателей)

aurum, i n - золото

censor, oris m - цензор

annona, ae f - аннона (годовой урожай, цена на продукты)

consto, titi (staturus), are - состоять

consularis, e - консульский

creo, avi, atum, are - избирать

curulis, e - курульный

currus, us m - колесница

decemvir, i m - децемвир

denique наконец

dictator, oris m - диктатор, высшая должность при чрезвычайных обстоятельствах

diligentia, ae f - тщательность eques, itis m - всадник

exercitus, us m - войско

exigo, egi, actum, ĕre - требовать, взыскивать

extraordinarius, a, um - чрезвычай­ный

guberno, avi, atum, are - управлять, править

injectio, onis f - наложение

lapis, idis m - камень

lapsus, us m - ошибка

ludus, i m - игра

magister, tri m - учитель, руководитель; - equitum начальник конницы

magistratus, us m - должность, должностное лицо

opus n (нескл.) - необходимость, нужда

ordinarius, a, um - обычный

ostento, avi, atum, аre - показывать, проявлять

persona, ae f - лицо; ~ sacrosancta - независимое лицо

praeceptum, i n - предписание, правило

prudentia, аe f - знание, наука, благоразумие

pontifex, icis m - понтифик, верхов­ный жрец

potestas, atis f - власть (граждан­ская)

proprius, a, um - собственный

quaesitor, oris m - следователь

quaestio, onis f - вопрос, допрос

quaestor, oris m - квестор, должно­стное лицо для расследования и разбора уголовных дел

signum, i n - знак, печать

synallagma, atis n - греч. синалагма (договор)

tollo, sustuli, sublatum, ĕre - требовать, отнимать, упразднять

tribunus militum - военный трибунал

vanitas, atis f - суета


 

11. Выучите термины наизусть:


usus - способ заключения брака путем сожительства в течение года, по истечение года брак считался заключенным

ususfructus - узуфрукт, эксплуатация

vadimonium - поручительство

dies - срок (в обязательстве)

lapsus calami - описка

lapsus linguae - обмолвка

legis actio - законный иск

exceptio - возражения на иск, дополнительная часть формулы

matrimonium cum manu mariti - брак с властью мужа

matrimonium sine manu mariti - брак без власти мужа над женой

modus procedendi - образ действия

modus vivendi -образ жизни", юр. — фактический порядок взаимоотношений, установленный договаривающимися сторонами к взаимной выгоде, т.е. временное соглашение и распоряжения

onus probandi - бремя доказательств, доказывания (лежит на истце)

pro bono publico - для общественного блага

pro domo sua - в защиту своего дома (по личному вопросу)

pro tempore et pro re - сообразно со временем и обстоятельствами

status civitatis - деление на римских гра­ждан и не граждан

status familiae - деление на подвластных и неподвластных

status libertatis - деление на свободных и рабов

libertini - вольноотпущенники

factum probandum - факт, который должен быть доказан; предмет доказа­тельства

factum probans - факт доказывающий, средство доказательства


 

12. Выполните самостоятельную работу 4 (Приложение 4).

 


Занятие 13

Местоимения.

Pronomen - местоимение

Как и в русском языке, в латинском выделяются несколько семантических групп местоимений: личные, возвратное, притяжательные, указательные, определительные, относительные, вопросительные, неопределенные и отрицательные.