Шектеуші факторлар заы немесе Минимум ережесіні» авторы Ю.Либих

Максимумны шектеуші сері туралы «Тзімділік заын» анытаан алым: Шелфорд В.

Экожйедегі редуценттерді рлі болып табылатыны: Органикалы заттарды минералды заттара дейін бзу

Ертеде ке таралан трлерді кейін р трлі себептермен тіршілік ету аймаы тарылып, шаын ауматарда саталып алатын аймаы алай аталады? (мысалы: Шыыс ытайда ана кездесетін жалыз тр – гинко аашыны саталуы)Реликті ареал

Кейбір сімдіктер мен жануарларды жер шарына жаппай таралу аймаы алай аталады? (мысалы: й шыбыны, су егеуйрыыны таралуы т.б.)Космополитті ареал

Гелиофиттер - блар Жарыты сйетін сімдіктер

Сциофиттер - блар Клеке сйгіш сімдіктер

ра жне ысты климат жадайына бейімделеген ра сйгіш жануарлар: Ксерофилдер

Температураа атысты тзімділікті жоары дрежесін крсететін трлер: 1) ыстыка тзімсіз трлер 2)ыстыа тзімді эукариоттар 3) ыстыа тзімді прокариоттар

Температураа атысты тзімділікті тменгі дрежесін крсететін трлер: 1)Суыа тзімсіз сімдіктер 2) аяза тзімсіз сімдіктер 3) аязга тзімді сімдіктер

Детрит – бл?сімдіктер мен жануарларды лі алдытары

Негізгі тіршілік орталары ?Су, жер- ауа, топыра, организм денесі

сімдіктер мен жануарларды шектеулі айматарды ана мекендеуі андай ареала тн? (мысалы: Жетісу аяты балыы Жетісу (Жоар) Алатауыны 1800 – 2500 м биіктіктегі блатарында ана кездеседі).?Эндемикті ареал

Бір трге жататын дараларды сырты жне ішкі рылыс белгілеріні састыын крсететін трді критериі алай аталады. Біра табиатта морфолгиялы жаынан сас боланымен бір трге жатпайтын, хромосомалар жиынтыы р трлі бір-бірімен шаылыса алмайтын тр «осарлары» да кп кездеседі.Морфологиялы критерий

Сукцессиядан кейінгі экожйені салыстырмалы тратылыы Климакс

р трді зіне тн хромосомаларыны саны, пішіні, млшеріне байланысты бір тр мен екінші тр даралары бір-бірімен шаылыспаса, егер траралы шаылысу бола алан жадайда, оларды тіршілік етуге абілетсіз гаметалар, зиготалар, рытар жне рпатар пайда болса немесе траралы шаылысудан жасы жетіліп туан рпаты зі бедеу, яни рпа бермейтін болса бл трді ай критериіне тн?Генетикалы критерий

Биосферадаы тіршілікті жоары шекарасын не анытайды ?Озон экраны

Клекеге тзімді сімдікті крсетііз? Факультативті гелиофиттер

Траты топыра мекендеушілері ?Геобионттар

Суда траты тіршілік ететін организмдер? Гидробионттар

Популяцияны жынысты жне жас ерекшелік рамын сипаттауды алай атайды ?Демография

«Бір экологиялы уыста екі тр бірге тіршілік ете алмайды», бл принцип алай аталады ?Гаузе принципі

Геожйелерді зерттейтін экологияны баыты?Геоэкология

Кальций жне натрий тздарымен аныан тзды, сор топырата сетін сімдіктер?Гектарлофиттер

Жйені термодинамикалы тепе-тедік кйден аутытатын сырты серді салдарынан сол жйедегі тепе-тедік осы серді лсірететін (немесе оан арсы сер ететін) реакция баытына арай ыысатындыын тжырымдайтын принцип:Ле Шателье-Браун принципі

Иесіні денесіні ішінде тіршілік ететін паразиттер ?Эндопаразиттер

Тменгі температура жадайында тіршілік ететін организмдер ?Криофильдер

Гетеротрофтар энергия кзі ретінде нені пайдаланады ?Органикалы заттарды

Су ора жиналатын шырынды сабатары мен жапыратары бар шлге тзімді кпжылды сімдік?Суккуленттер

Отстікті сторектілері мен старыны кейбір мшелері туысан солтстік трлерінен лкен деген ережені авторы?Аллен

Су булануын тиімді тежейтін атты жапыратары мен сабатары бар шлге тзімді сімдік?Склерофиттер

В.И.Вернадский тірі затты бірнеше биогеохимиялы функцияларын блді. Соларды бірін крсетііз ?Газды функция

Бкіл тіршілік процестері тоталатын организмдерді физиологиялы кйі ?Анабиоз

1877 г «Биоценоз» ымын ылыма енгізген алым ?Неміс гидробиолог Карл Мебиус

ылыми трыда толы зерттелмеген трлер ызыл кітапты ай категориясында тіркеледі?Тртінші категориясында

Биологиялы німділік дегеніміз ?Органикалы заттарды тзілу жылдамдыы

В.И.Вернадскийді анытамасы бойынша тірі заттар дегеніміз ?Планетаны барлы тірі организмдеріні барлы саны

Транспорт пен ндіріс орындарыны ластаушы заттарыны оспасына кн сулесіні серінен тзілетін улы тман алай аталады ?Фотохимиялы смог

оректік тізбекті негізгі звеносын райтын топыра микроорганизмдері (жасыл жне кк жасыл балдырлар, бактериялар, саыраулатар, арапайымдар)?Микробиота

Экологияны тірі организмдерді бір-бірімен жне зін оршаан ортамен арым-атынасын зерттейтін ылым ретінде негізін салан кім ?Э.Геккель

Топыраты траты мекендеушілер, яни оларды барлы тіршілік (циклі) кезедері топыра ішінде теді (жауынрт, анатсыз жндіктер):Геобионттар

Даму кезедеріні тек бір блігін топыра ішінде ткізетін жануарлар. Олара кбінесе бунаденелілер: шегіртке, оыздар, зынаяты масалар жатады. Оларды дернсілдері топырата дамиды, ал ересек трлері жер сті тіршілік иелері болып саналады:Геофилдер

Кез-келген организмні сіп-ніп, кбеюіне, рпатарын жаластыруа олайлы табии, тарихи алыптасан орта.?Тіршілік ортасы

Топыраты жасырыну немесе тыылу шін пайдаланатын жануарлар (індерде болатын тараан, кеміргіш, сторектілер). ?Геоксендер

Суды беткі абатында оны аысымен алып жретін са омыртасыз жндіктер. Мысалы: шаянтрізділер, арапайымдар, моллюскалар, медузалар, сальпалар жне кейбір рттрізділер:Планктон

Суды тере абаттарында еркін жзіп жретін, суда жзуге икемді денесі, жзу анаттары жасы дамыан сезім жне озалу мшелері бар организмдер. Мысалы: балытарды трлері, кальмарлар, киттер, тюленьдер, морждар, дельфиндер: Нектондар

Суды тбіндегі субстраттарда (шгінділерде) тіршілік ететін организдерді жиынтыы. Негізінен брі де баяу озалатын немесе озалыссыз мір сретіндер. Кейбіреулері шгінді астында тіршілік етеді.?Бентостар

Организмдерді туліктік жары пен араы мерзіміні затыына байланысты оан жауап беру реакциясы: Фотопериодизм

Жылды, тулікті ыраты ауысу мерзіміне байланысты организмдерді тіршілігінде туелді трде айталанып отыратын даму ыраы:Биологиялы ыратар

Экожйеге келіп тсетін энергия кзіне, сапасына жне млшеріне негізделген жіктелу формасы:Функционалды жіктелу

Экожйедегі сімдіктер бірлестігіне, ландшафты негізгі белгілеріне негізделген экожйені жіктелу формасы: рылымды жіктелу

Жеке адамны оршаан ортаны жай-кйi шiн экологиялы жауапкершiлiгiн амтамасыз ететiн бiлiм мен дады жйесiн, ндылы бадарларды, имандылы-эстетикалы атынастарды алыптастыруа баытталан, жеке адамды трбиелеудi, оытуды, оны з бiлiмiн ктеруiнi жне дамуыны здiксiз процесi; Экологиялы бiлiм беру

Табаланан нiмнi экологиялы таза нiм стандарттарына сйкестiгiн растайтын тiркелген белгi;Экологиялы таза нiм белгiсi

Жеке адамны, оамны жне мемлекеттi мiрлiк маызды мдделерi мен ытарыны оршаан ортаа антропогендiк жне табии сер ету нтижесiнде туындайтын атерлерден орау:Экологиялы ауiпсiздiк

ЮНЕСКО ны оршаан ортаа атысты андай бадарламалары бар?«Адам жне биосфера», «Адам жне оны оршаан орта»

Биологиялы алуантрлілікті сатау масатында за уаытты орауа алынан белдеу. Онда е аз бзылуа шыраан экожйелерді баылау, ылыми-зерттеулер, зиян келтірмейтін ызмет, мысалы білім беру саласында жргізіледі. ?орыты белдеу

Экологиялы ауіпсіз ызмет жргізуге, соны ішінде экологиялы білім беру, демалу, экотуризм, олданбалы жне фундаменталды зерттеулер жргізу шін олданылатын орыты белдеуді айналасында, шектесіп жататын белдеу. ?Буферлі белдеу

Ауыл шаруашылы жмыстарыны кейбір трлері, трын жерлер, осы территорияны ресурстарын траты игеру мен тиімді пайдалану масатындаы р трлі ксіпорындарды зара бірлескен жмысы жргізілуі ммкін белдеу: тпелі белдеу

Айрыша немесе белгілі бір жерге тн, ылыми, мдени-танымды жне денсаулы сатау трысынан баалы табиат объектілері ?Мемлекеттік табиат ескерткіштері

Биосфералы планеталы былыстарды космосты сулеленумен, негізінен кн радияциясымен байланысын жзеге асыратын тірі заттарды биогеохимиялы функциясы: Энергетикалы функциясы

Газдарды миграциясы мен згерісін жзеге асыра отырып, биосфераны газды рамын амтамасыз ететін тірі заттарды биогеохимиялы функциясы: Газды функция

лімнен со азаларды ыдырауымен байланысты процестер. Оны нтижесінде органикалы затты минерализациясы жреді. Нтижесінде биосфераны биогенді жне биокосты заттары тзіледі. Бл ай функция:Деструктивтік функция

згермелі атомдары бар заттарды химиялы айналымында крінетін згерістерге атысты тірі заттарды орындайтын биогеохимиялы функциясы: Тотыу-тотысыздану функциясы

Бл функция бойынша ауырлы кшіне арсы, горизонтальды баытта заттарды тасымалдануы жзеге асырылады. Тірі затты кері тменнен жоары, мхиттан континенттерге тасымалдауын амтамасыз етеді:Тасымалдаушы функциясы

Траты дамуды негізгі аспектілерін крсетііз:экономикаылы, леуметтік, экологиялы

Бір трді организмдеріні баска трді организмдеріні лпаларымен немесе оректік заттарыны есебінен тіршілік ететін трлер арасындаы арым атынасты формасы Паразитизм

Иесіні денесіні сырты бетіні есебінен оректенетін паразиттерЭктопаразиттер

Агрожйе байланыстарын ,ала экожйесін,техносфераны оршаан ортамен байланысын зерттейтін экологияны саласы? олданбалы экология

алаларды суі мен дамуы,ауылды алаа айналуы,ауыл трындарыны алаа кшуі,оам мірінде алалар рліні артуы: Урбанизация

оамды экология – оам мен оршаан орта жйесіндегі байланыс пен туелділікті арастырады.

Адам экологиясы – адамны табии мнін, оны тіршілік ортасыны экологиялы факторларыны денсаулыа серін зерттейді

олданбалы экология – агрожйе байланыстарын, ала экожйесін, техносфераны оршаан ортамен байланысын зерттейді

Экологиялы даму ымын сынан алым: Морис Стронг

Болаша рпаты з мтаждытарын анааттандыру ммкіндіктеріне зиян тигізбей,бгінгі кн ажеттіліктерін анааттандыратын леуметтік экономикалы даму моделін атаыз?траты даму

Сукцессия дегеніміз- Ішкі жне сырты факторларды сері нтижесінде белгілі бір территорияда ауысатын биоценозды айталанбас ауысымы

Табии сулара биогенді элементтерді тсіп баюыны нтижесінде фитопланктон биомассасыны крт сіп,оларды оттегін белсенді сііріп,улы заттарды блуіне байланысты баса гидробионттарды тіршілік жадайларыны нашарлауы:эвтрофикация

Адам мен оны шаруашылыыны оршаан ортаа сер ету дрежесі алай аталады: антропогендік жктеме

Аутэкология терминін ылым енгізген: 1896 жылы Швейцар ботанигі К.Шретер енгізген