Тақырып бойынша логикалық схемалар құрастыру. 3. Реферат, эссе, баяндама тақырыптары:
3. Реферат, эссе, баяндама тақырыптары:
- Жалақы және оның түрлері;
- Кәсіподақтар және олардың әрекеттері;
- ҚР Еңбек нарығының дамуы.
4. Өзіндік жазба жұмыстар бойынша конспект жазу:
- Арендалық төлем;
- Жер рентасының тарихи тағдырлары;
- Амортизация, аударымдар және оның нормасы.
5. Тақырып бойынша мысалдарды, жаттығуларды, есептерді, ситуацияларды, т.б. тапсырмаларды орындау:
1. Қойманың иесі қойманың жылдық рентасын 110 мың теңге деп белгілеп, оны мерзімсіз жалға береді. Пайыз мөлшерлемесі i=10%. Дисконтталған табыс қандай шамаға тең болады?
2. Жеке индивидтің алдында өзінің 100 мың теңгесін жинақтау немесе қазір шығындау сияқты таңдау тұрады. Егер ол ақшасын банкке салса, онда бір жылдан кейін 114 мың теңге алады. Инфляция жылына 12%-ды құрайды. Табу керек:
а) Атаулы пайыз мөлшерлемесі қандай?
ә) Нақты пайыз мөлшерлемесі қандай?
3. Келесі тұжырымдамалардың дұрыс немесе дұрыс еместігіне көз жеткізіңіз:
— Капиталдың жерден айырмашылығы – ол қайта өндірілу қасиетіне ие бола алады.
— Адам капиталы – еңбек ресурстарының ерекше сипаттамасы.
— Капиталдың бүгінгі құндылығы осы капиталдың болашақта не өндіре алатынына байланысты.
— Таза инвестициялар – бұл капиталдың ағымдағы жылғы жалпы құйылымы.
— Коммерциялық фирма шикізат пен өндіріс машиналарын жылдың басында сатып алып, жылдың аяғында табысқа ие болды. Табыс пен шығынның (ақшалай сипаттағы) айырмашылығы фирманың экономикалық пайдасы болып табылады.
— Жетілген бәсеке жағдайында несие пайызының бірыңғай мөлшерлемесін белгілеу тенденциясы орын алады.
— Уақытаралық таңдаудың шекті нормасы – бұл болашақта төленетін капиталдың құны.
— Жердің ұсынысына әсер ететін факторларға оның орналасу территориясы мен құнарлығы жатады.
— Жалдамалы жұмысшылар фермерлерге қарағанда қозғалуы жағынан төмен жұмыс күші болып есептеледі.
— Жерге деген сұраныс ауыл шаруашылықтық және ауыл шаруашылықтық емес болып бөлінеді.
— Ауыл шаруашылық өндірісіне қарағанда өнеркәсіп өндірісін алдын ала болжауға болады.
— Жер иесі жер сапасы жақсарды немесе инфрақұрылым дамыды деген себептермен жалгерлік төлемақыны көбейте алады.
6. Тақырып бойынша тест тапсырмаларының сұрақтарына жауап беру:
1. Адам капиталы дегеніміз – ол:
А) тауар мен қызмет өндірісіне салынған ақша В) жалақы, рента, пайыз, пайда С) бағалы қағаздан түсетін пайда D) адамның бойында қалыптасқан интеллектуалдық құндылықтар мен қасиеттер Е) жиналған байлық
2. Басқа да тұрақты жағдайларда жер рентасы өседі, егер:
А) жердің бағасы төмендесе В) жерге сұраныс өссе С) жерге сұраныс кемісе D) жерге ұсыныс өссе Е) бірде бір жағдайда өспейді
3. Жердің ұсынысы:
А) абсолютті икемсіз В) бірлік икемділікпен анықталады С) абсолютті икемді D) икемді
Е) икемді емес
4. Рентаның қандай түрі жердің сапасымен байланысты?
А) абсолюттік рента В) 1 дифференциалдық рента С) 2 дифференциалдық рента
D) 1 және 2 дифференциалдық рента Е) рентаның барлық түрі
5. Жерге деген сұраныс өскенде:
А) жер рентасы өседі В) жердің ұсынысы көбейеді С) жердің бағасы төмендейді
D) жер рентасы төмендейді Е) жер рентасы өзгермейді
6. Егер сіз банкке 600 тг. салсаңыз онда бір жылдан кейін 750 тг. ала аласыз. Инфляция деңгейі 30% болған жағдайда мұндай келісім сізге тиімді ме?
А) иә, өйткені сіздің ақша салымыңызға инфляция деңгейі әсер етпейді
В) жоқ, өйткені инфляцияның мұндай деңгейінде сізге салу тиімсіз болып табылады
С) иә, өйткені инфляцияның мұндай деңгейі ұзаққа созылмайды
D) ең алдымен сіз ақша салудың мақсатын анықтап алуыңыз керек
Е) сіз ақшаны бір-ақ жылға салсаңыз, онда бұл шешім тиімсіз боып табылады
7. Егер сіз банкке 800 тг. салсаңыз, онда бір жылдан кейін 1200 теңге ала аласыз, инфляция деңгейі 40%-ға тең, онда нақты пайыз мөлшерлемесі қаншаға тең?
А) 40%-ға В) 20%-тең С) 10%-ға D) 30%-ға Е) 80%-ға
8. Қай фактордың ұсынысы әрқашанда өте икемсіз болып келеді?
А) жер ресурстарының В) капитал факторының С) еңбек факторының D) еңбек пен капитал факторларының Е) адам капиталының
9. Егер жылдық жер рентасы 600 долл., ал нарықтық пайыз мөлшерлемесі 20% болса, онда жердің бағасы қаншаға тең?
А) 3000 долл. В) 120 долл. С) 480 долл. D) 12000 долл. Е) 1200 долл.
10. Жер ресурстарының ұсыныс қисығы және сипаты қандай болып келеді:
А) тік сызықты және оның ұсынысы абсолютті икемсіздігімен сипатталады
В) оның қисығы ордината осіне параллельді және оның ұсынысы абсолютті икемділігімен сипатталады
С) тік сызықты және бірлік икемділікпен сипатталады
D) ұсынысы икемді болғанымен оның ұзақ мерзімдегі қисығы тік сызықты болып келеді
Е) ұсынысы икемді, бірақ ұзақ мерзімде оның қисығы тік сызықты болып келмейді
11. Мына төмендегілердің қайсысы жер ұғымына қатысты?
A) ақшалар, акциялар облигациялар B) тек акциялар мен облигациялар C) өндіріс құрал-саймандары D) табиғи қазба-байлықтар E) адамдардың физикалық және ой қабілеттері
12. Мына түсініктердің қайсысы өндіргіш экономикалық ресурсқа жатады?
A) ақшалай капитал B) өндіріс құрал – жабдықтары C) пайыз D) пайда E) тұтыну тауарлары
13. Егер атаулы пайыз мөлшерлемесі 10 %, ал инфляция қарқыны жылына 4 % болса, онда нақты пайыз мөлшерлемесі қаншаға тең?
A) 14 % B) 6 % C) 2,5 % D) 4 % E) – 6 %
14. Фирма жаңа кәсіпорын салу үшін банктен несие алғысы келеді. Жылдық пайыз мөлшерлемесі 18 %. Күтілетін пайда нормасы 20 %. Бұл жағдайда фирма:
A) жаңа кәсіпорын салмайды B) жаңа кәсіпорын салады C) шығынға қарамастан, жаңа кәсіпорын салу туралы шешім қабылдайды D) нақты шешім қабылдай алмайды
E) мұндай жағдайдың орын алуы мүмкін емес
15. 500 ақша бірлігі 5 пайыздық жылдық мөлшерлемемен банкке салынды. Екінші жылдың аяғында салым бойынша табыс қандай сомаға тең болады:
А) 100 ақша бірлігі B) 50 ақша бірлігі С) 25 ақша бірлігі D) 250 ақша бірлігі
Е) 51,25 ақша бірлігі
16. Мына тұжырымдамалардың қайсысы дұрыс берілген:
А) егер пайыз мөлшерлемесі өссе, онда үй шаруашылықтарының жинақтары әрқашанда өсіп отырады B) болашақ табыстардың бүгінгі құны банктік пайыз мөлшерлемесіне кері пропорционалды болып келеді С) жердің бағасы оның орналасу мекен жайына байланысты болмайды D) нақты пайыз мөлшерлемесі номиналды пайыз мөлшерлемесінен төмен болады Е) жерге деген сұраныс абсолютті икемсіз болып келеді
17. Мына тұжырымдамалардың қайсысы дұрыс берілмеген:
А) капиталдың жерден ерекшелігі, ол ұдайы өндірілу қабілетіне ие
B) адам капиталы – бұл еңбек ресурстарының ерекше сипаттамасы
С) капиталдың бүгінгі құны сол капиталдың болашақта қандай табыс әкелетіндігіне байланысты болып келеді
D) таза инвестициялар – бұл ағымдағы жылғы капиталдың жалпы ағыны немесе құйылуы
Е) жетілген бәсеке жағдайында қарыз пайызының бір ғана мөлшерлемесі қалыптасады
18. Инвестицияның пайдасы максималды деңгейде болады, егер:
А) қарыз пайызының мөлшерлемесі қайтарымдылық нормасынан жоғары болса
B) қайтарымдылықтың ішкі нормасы қарыз пайызының мөлшерлемесінен жоғары болса
С) қайтарымдылықтың ішкі нормасы қарыз пайызының мөлшерлемесіне тең болса
D) қайтарымдылықтың ішкі нормасы қарыз пайызының мөлшерлемесіне тең болмаса
Е) қарыз пайызының мөлшерлемесі әрқашанда тұрақты болса
19. Жердің бағасы қалай анықталады?
А) Рентаның пайыз мөлшерлемесіне көбейтіндісі арқылы.
В) Рента мөлшерін арендалық төлемге қосу арқылы.
С) Рента мөлшерінің пайыз мөлшерлемесіне қатынасы арқылы.
D) Рента мен арендалық төлемнің айырмасы арқылы.
Е) Рентаны арендалық төлем мөлшеріне көбейту арқылы.
20. Мына тұжырымдамалардың қайсысы дұрыс берілген:
А) Жер ұсынысының ерекшелігі оның абсолютті икемділігінде.
В) Дифференциалдық рента сапасы төмен жерлерден алынады.
С) Нақты пайыз мөлшерлемесі үнемі оң мәнді болып келеді.
D) Бағалар төмендеген кезде нақты жалақы өседі.
Е) Бағалар өскенде нақты жалақы да өседі.
ОН ЕКІНШІ ТАҚЫРЫП.