Эфирное масло мандарина: свойства и применение мандаринового масла
Мандарин
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Мұнда ауысу: шарлау, іздеу
| Mandarin orange | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
| Citrus reticulata Blanco |
Мандарин - жемістің бір түрі. Мандарин (Cіtrus retіculata) — руталар тұқымдасына жататын мәңгі жасыл аласа ағаш. Шыққан жері Үндіқытай, Қытай, Жапония. 1805 жылдан Еуропа елдеріне жерсіндіріле бастады. Қытай, Испания, Мексика, Жапония, т.б. елдердің субтропиктік және тропиктік аудандарында өсіріледі. Биіктігі 2 — 3 м, діңгегінің бұтақтары тармақталып өседі. Сабақтары жасыл. Жапырағы жұмыртқа пішінді сопақшалау келеді. Басқа цитрустарға қарағанда жапырағының сабағы жіңішкелеу және ол ең тез пісетін әрі көп жеміс беретін ағаш. Мамыр — шілде айларында гүлдейді. Гүлі ақ түсті, майда. Қараша — желтоқсанда жеміс береді. Жемісінің салмағы 60 — 80 г, түрі қою сарғыш, дөңгелектеу. Жемісінің шырынында 7,4% қант, 0,8 — 0,9% қышқыл, С және Р витаминдері, ал қабығының құрамында біріктіргіш заттар, көп мөлшерде эфир майы, т.б. бар. Көшеті отырғызылғаннан кейін 3 — 4-жылда жеміс бере бастайды. 1 жылда 10 — 12 жылдық ағаштың 1 га-сынан 500 ц-дей өнім алынады. Суыққа төзімді, жапырақтары –6,5°С-қа дейін үсімейді. Әк және қарашірігі мол құнарлы топырақта жақсы өседі.[1]
Таралуы
Отаны Қытай, атауы да қытайлардан келген. Португалдар қытай феодал, чиновниктерді Мандарин деп атаған екен. Ал осы жеміске тек Мандариндер ғана ие болған. Кейбір елдерде Танжерин деп аталады екен, сондықтан бұл жемістің кейбір гибридтері танжело (мандарин х грейпфрут), тангор (мандарин х апельсин), ичандарин (ичанг х Сатсума мандарині) деп аталады. Сатсума - шемешкісіз мандарин сорты.
Canned and peeled mandarin orange segments
Емдік қасиеттері
- Астма мен бронхиттің бірден бір емі, таңертең 1 стақан мандарин шырынын ішіп тұрсаңыз өкпеңізді тазартады
- Шөлді жақсы қандырады
- Жөтелге қарсы пайдалы
- Мандарин қабығынан тәбет ашу және ас қорыту үшін дәрілер жасалынады
- Қысқы уақытта адам ағзасына өте пайдалы витаминдерге ие
- Антимикроптық қасиеттері де бар
- Мандарин шырыны тері және тырнақтағы жараларды жақсы емдейді
[2]
Пайдаланған әдебиет
- Jump up ↑ “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
- Jump up ↑ Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
| Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Эфирные (ароматические) масла
Эфирное масло мандарина: свойства и применение мандаринового масла
Мандариновые деревья впервые были по достоинству оценены древними китайцами – они начали подносить эти ароматные и вкусные плоды своим аристократам – мандаринам. Такой дар – целая корзина мандаринов - считался в Китае проявлением высшего почитания и уважения, и сегодня учёные думают, что именно благодаря этому ритуалу дерево потом получило своё название.
О вкусе и пользе мандаринов известно много: их едят свежими, готовят с ними сладкие блюда, варенья, джемы, пьют полезный мандариновый сок, а ещё из кожуры и плодов получают эфирное масло – способом холодного прессования.
Качество масла и его количество зависит от особенностей технологии и от сорта самих плодов – а сортов мандаринов довольно много, и они отличаются друг от друга не только вкусом и запахом, но также формой, цветом и размером. Крупные мандарины, растущие в тёплых странах, называют благородными; есть ещё итальянские мандарины и японские – последние могут выдерживать холода, а семян в них мало, так что их даже называют бессемянными. Есть также и фрукты, полученные в результате скрещивания - например, с померанцем: такие мандарины очень сильно пахнут, форму имеют приплюснутую, а цвет кожуры – оранжево-красный.
Мандариновые деревья уже давно растут не только в Китае – они распространились по всему миру, - конечно, там, где тепло. На берегах Средиземного моря ещё в XIX веке стали их выращивать, как и в Америке – на полуострове Флорида, так как климат там всегда был тёплым и влажным.
В мире вырабатывается много мандаринового масла – до 250 тонн в год, и большая его часть производится в Италии. Стоит оно дороже, чем, например, южноамериканское, но и по качеству тоже гораздо выше.
В итальянском масле много лимонена – терпенового углеводорода, придающего ему выраженный аромат; есть также другие терпеноиды, ароматические углеводороды и ещё много веществ со сложными формулами – их биохимические свойства понятны только специалистам.