Мемлекет басшысы Нрслтан Назарбаев згерістер мен толытырулар сынылан жаа Р Ебек кодексіне ол ойды
Жаа жат Елбасыны 5 институционалды реформаны жзеге асыру жніндегі «100 наты адам» лт жоспарын іске асыруа жне ебек атынастары жйесін жаыртуа баытталан.
Кодекске сйкес, жмыс берушіні ыы кбейіп, мемлекетті ебек атынастарын реттеудегі рлі біршама азайды. Мселен, егер ксіпорын жмысы тралап алса, жмыс берушіні ызметкерлерді брыны кодексте белгіленгендей 1 айа емес, тралауды барлы мерзімінде баса жмыспен амтуа ыы бар. Сонымен атар, ебек келісімшартыны зілуіне негіз болар жаашылды енгізілді. Натысы, крсетілетін ызмет пен нім клемі азайып, йымны экономикалы жадайы нашарласа, жмыс берушіні бастамасымен келісімшарт з кшін жоюы ммкін. Жмыс беруші ызметкерлеріне жалаы беруді формасын, жйесін жне клемін де зі белгілейді. Яни, жмысшыны жктемеден тыс ебек еткені шін андай клемдегі аы алатыны – басшысыны зырында. Біра бл сома замен белгіленгендей, негізгі аыны 150%-ынан кем болмауы тиіс.
уантарлыы, кмелеттік жаса толмаан жасспірімдер, ммкіндігі шектеулі жандар жне жоару оу орындарын, техникумдарды тмамдаан жас тлектер шін сына мерзімі алынып тасталды.
жата сйкес жмысшыларды таы андай згерістер ктіп тр? Ксіпода йымдары ызметкерлер ыын орауа аншалыты ауарлы? Бл туралы Павлодар облысы бойынша ауматы ксіподатар бірлестігіні траасы Нрлан Рамазанов кеірек айтып берді.
- Ебек кодексіні жобасы ндіріс орындарында, білім жне денсаулы сатау йымдарында жне баса да жымдарда кеінен талыланды. Трындар тарапынан 200-ден астам ескертулер мен сыныстар абылданып, олар редакциялы ала мен Р Парламенті депутаттарына жолданды. Соларды ішінен 117-сіні жаа ебек Кодексіне енуі - ксіпода йымдарыны німді ебегіні нтижесі деп білемін.
Ебек кодексі азіргі иын-ыстау кезде жмысты реттеуге ммкіндік береді. Мысалы, жмыс берушіге ебеккерлерді ызметтен шыаруды орнына оларды толы емес жмыс уаытына ауыстыран лдеайда тиімді. Бл мселе жатта арастырылан.
Жмысшыларды ыын орау мселесіне де згерістер енгізілді. Ендігі ретте оларды ыын бірінші кезекте ксіпода йымдары орайтын болады. Демек, жмыс ауымы кеейе тсті. Біз алдаы уаытта бл баыттаы жмысты жетілдіріп, ширата тспекпіз.
Осы жне зге де згерістерді ескере отырып, жыл соына дейін жаа жымды шарттар жасалуы тиіс. Ебек шарттары, тлем мселелері, жмысшылар ауіпсіздігі – брі де амтылуы керек.
р жмысшыа барлы згерістерді баяндап, жеткізу шін білікті дріс оушыларды дайындап, Астана аласынан тжірибелі мамандарды шаырамыз. ысасы, ксіпода йымдарыны мшелері жаа ебек Кодексін егжей-тегжейлі тсіндіруге зір, - деді Н.Рамазанов.
Астана. 3 ыркйек. Апараттар орталыы. Жаа Ебек кодексіне сйкес жмыс беруші зейнет жасына жеткен жмысшысымен ебек шартын бзуа ылы, деп млімдеді Р денсаулы сатау жне леуметтік даму вице-министрі Біржан Нрымбетов.
«Жаа Ебек кодексі жмыс берушіге зейнет жасына жеткен жмысшыларымен ебек шартын бзу ыын сынып отыр, бл ретте жмысты тотату тртібі наты реттелген», — дедіБ.Нрымбетов Астанадаы баспасз мслихатында.
олданыстаы Ебек кодексі бойынша жмыс берушіні жмыс клемі азаюы себепті ызметкерді ебек шарттарын згертуге рсат етіледі. Тжірибеде аталан себеп негізінде жмыс беруші жмысшылар санын бір айлы ебекаыны орташа клемінде тлемаыны тлеу арылы (54 т. 1 бабы 2 тармашасыны негізінде «ызметкерлерді штаты мен санын ысарту») ысартады.
Тзету бойынша, жмыс беруші енді жмыса орналасан жас маманмен екі жылдан кем емес мерзімге ебек келісім-шартын жасасуы тиіс.
Бан оса 18 жаса толмаан адамды жне университет бітіргеніне бір жылдан аспаан адамды мамандыы бойынша жмыса аланда сына мерзімін жою да арастырылан.
Ебек Кодексіні 113-бабына сйкес Жкті йелдерге, баланы (балаларды) туан йелдерге, жаа туан баланы (балаларды) асырап алан йелдерге (еркектерге) баланы туылуына байланысты мынадай демалыстар:
1. Жктілікке жне босануа байланысты демалыс.
2. Жаа туан баланы (балаларды) асырап алан ызметкерлерге демалыс.
3. Бала 3 жаса толана дейін оны ктіміне байланысты жалаы саталмайтын демалыс беріледі.
Кодексті 193-бабына сйкес жктілікке жне босануа байланысты демалыс затыыбосанана дейін 70 кнтізбелік кн жне босананнан кейін 56 кнтізбелік кнді райды (иналып босанан жадайда немесе екі немесе екі немесе одан да кп бала туан жадайда - 70). Демалыс кндеріні саны жмыс затыына байланысты емес, сол себепті жмыс берушіде сізді анша уаыт жмыс істегенііз маызды емес.
Жктілік жне босану бойынша демалыстан баса баланы 3 жаса дейінгі ктімі бойынша ебекаы саталмайтын демалыс сынылуы ммкін. Кодексті 195-бабына сйкес осындай демалысты баланы кесі немесе анасы, ал егер бала ата-анасыны аморлыынсыз алса, онда баланы трбиесімен наты айналысатын жаын туыстары ала алады.
Бала ктімі бойынша демалыс уаытында жмыстан айрылып аламын деп уайымдамауыыза болады. РКодексіні 59-бабына сйкес жмыс беруші сізді жктілік жне босану бойынша демалыса байланысты жмыстан шыара алмайды. Бдан баса 104-бапа сйкес, бала ктіміне байланысты демалыста болан уаыт ебек тілі ретінде есептеледі жне кезекті тленетін демалыс ретінде есептеуге ммкіндік береді.
Егер сіз декреттік демалыстан бір жыл толмай шыу туралы шешім абылдасаыз тлем шін ауіптену керек емес, жмыстан шыу тлемдерді тотату себебі болып табылмайды. Декреттік демалыстан алай шыу керектігі туралы толыыра сіз осы жерден біле аласыз.
\