E) Минералды байлықтардың барлық түрі

E) Азот.

 

21. Қазақстанның ең басты су артериясы:

E) Ертіс.

 

22. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың басты мақсаты

D) Биоалуандылықты сақтау және генетикалық қорды қорғау.

 

23. Шағын аймақтық климат қалай аталады?

E) Микроклимат.

 

24. Термосфера қабатында 500-600 км биіктікте температура мәні:

D) 1500С-ден астам.

 

25. Қалдық суларды тазарту әдістері

C) Механикалық, химииялық, физхимиялық және биологиялық.

 

2 нұсқа

 

1.Адам нәтижесіндегі ластану былай деп аталады:

C) Антропогендік.

 

2. Ұрықтан тараған, соларға тән қасиеттерімен сипатталатын, тірі денені, тіршілік иелерін қалай атайды?

А) Атогенез.

B) Ағза.

 

3. Экологиялық факторлар жіктелуі:

А) Биотикалық, абиотикалық және антропогендік.

 

4. Тірі ағзалар жүйесіндегі негізгі құрылым бірлігі:

B) Түр.

 

5. Популяция өзінің саны мен өзгермелі орта жағдайына бейімделуін қандай жолдармен реттейді?

C) Жаңару және орын басу.

 

6. Бір трофикалық деңгейден екіншісіне өткен кезде жұмсалатын қуат мөлшері

B) 10%

 

7. «Экологиялық жүйе» терминін енгізген кім?

C) Тенсли.

 

8. Шіріген өсімдіктермен қөректенетін организмдер:

А) Детритофагтар.

 

9. Судың санитарлы-биологиялық көрсеткіштеріне жатады:

D) Коли-титр, коли-индекс, вирустар, бактериялар.

 

10. Адамның әсерінен құрып кеткен жануарлар саны

E) 150 түрден кем емес түр.

 

11. Шу қандай ластану түріне жатады:

А) Физикалық.

 

12. Организмге улы заттардың әсерін зерттейтін ғылым:

B) Токсикология.

 

13. Мониторингтің негізгі мақсаты:

C) Биосфера жағдайын бақылау.

 

14. Ақтау қаласында АЭС-ң базасында теңіз суын тұщыландыратын завод қай жылы іске қосылды?

E) 1981ж.

 

15. Экология ғылымының зерттеу нысаны:

D) Органимдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

 

16. Жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін ғылым қалай аталады?

C) Этология.

 

17. Шектеуші факторы болмағана жағдайда жеке таралымның санының өсу жылдамдығықалай белгіленеді?

E) Биоткалық потенциал.

 

18. Төмендегі аталған факторлардың қайсысы жасанды ластану көздеріне жатады?

D) Автомобиль, газдары, смог.

 

19. Әлемдік мұхит шегінде орташа тереңдік 3,96 км ал терең максимальді тереңдік Мариан шұңғыламасында қанша?

А) 11022м.

 

20. Топырақ түзуші факторлар

D) Өсімдіктер, жануарлар, микроорганизмдер, климат жер бедері.

 

 

21. Халықаралық Қызыл Кітаптің алғашқы басылымы жарық көрген жыл:

E) 1963

 

22. ЮНЕСКО-ның «биосфералық қорық» статусын алған Қазақстандағы алғашқы қорық:

B) Ақсу-Жабағылы.

 

23. Тірі ағзаның өзара және қоршаған ортамен тығыз байланыста бір территорияда өмір сүруді ... деп атады.

А) Экологиялық жүйе.

 

24. Негізгі парникті газға қандай газ жатады

D) Көмір қышқыл газы.

 

25. Қалдық суларды физика-химиялық тазарту процестері:

E) Флотация, экстракция.

 

3 нұсқа

 

1. Тірі организмдердің бір-бірімен және олардың қоршаған ортамен байланыстысын зерттейтін ғылым:

B) Экология.

 

2. Тірі организмдердің экстремальді түрлерінің температураға шыдамдылығы не деп аталады?

D) Стенотермді.

 

3. Антропогендік ластаушылар былай бөлінеді:

А) Адам қызметінің араласуы арқылы.

 

4. Сулы ортада мекендеушілер қалай аталады?

.D) Гидробионттар.

 

5. Бір түрдің денесіндегі тіршілік ететін әр түрге жататын ағзалар тобы

E) Симбиоз.

 

6. Биологиялық жүйелердің өзгерістерге қарсы тұруы және қасиеттердің тұрақтылығын сақтау қабілеті:

C) Гомеостаз.

 

7. Қазақстандағы ормандар алып жатқан территория көлемі:

C) 9,67 млн га.

 

8. Су сапасының физикалық көрсеткіштеріне жатады:

D) Судың физикалық параметрінің өзгерулеріне байланысты.

 

9. Қалпына келмейтін байлыққа не жатады?

E) Минералды байлықтардың барлық түрі.

 

10. «Биосфера» терминін ұсынған ғалымды атаңыз:

А) Э. Зюсс.

 

11. ҚР заңының қоршаған ортаны қорғау туралы ХІ тарауы қалай аталады?

А) Экологиялық экспертиза.

 

12. ҚР-ғы қоршаған ортаны ең көп ластайтын өнеркәсіп салаларын атаңыз

B) Қара және түсті металлургия.

 

13. Мемлекетпен қорғалатын және басқарылатын, бірақ халықаралық тіркеуге алынған табиғи ортаның халықаралық обьектісін атаңыз:

D) Ерекше және халықаралық бақылауға алынған табиғи обьектілер, халықаралық қызыл кітапқа енген жойылып бара жатқан жануарлармен өсімдіктер, табиғи ресурстар.

 

 

14. ҚР-ғы Ақсу-Жабағлы қорығы қай жылы құрылды?

D) 1926 ж.

 

 

15. Ортаның фитогендік биотикалық факторына мыналар жатады:

C) Жасыл өсімдіктер.

 

16. Барлық популяция тән белгісі болатын, бірақ жоғары дәрежеде бірлесе алатын және санын өздігінен реттеу қабілеті бар топтың қасиеті қалай аталады?

А) Эффект.

 

17. Зат және энергия айналымы жүретін, барлық организмдер бірге қызмет ететін, бір-бірімен және қоршаған ортамен әрекеттесетін орта келесідей аталады:

C) Экологиялық жүйе.

 

18. Жер климатын құрастыратын атмосфера қабаты:

C) Тропосфера.

 

19. Қандай пайдалы қазбалар қоры бойынша Қазақстан 1-ші орында?

B) Висмут қоры.

 

20. Тазалаудың электрохимиялық әдісі нені қолдануға негізделген?

E) Электр тоғын.

 

21. Климаттың ғаламдық жылынуына алып келетін парникті газ негізі

B) Көміртегі диоксиді.

 

22. Бөлек мемлекет шегіндегі мониторинг:

B) Ұлттық.

 

23. Биосфераны ластаушы химиялық заттарға жатады:

А) Азот қалдықтары.

 

24. Озон қабатының құтқаруына әсер ететін заттарды атаңыз:

E) Фреондар.

 

25. Демографиялық жарылыс деген не?

E) Адамзат санының жылдам артуы.

 

 

4 нұсқа

 

1. Бейорганикалық заттарды органикалық затқа айналдыра алатын автотрофты организмдер:

D) Продуценттер.

 

2. «Табиғатта барлығы бір-бірімен байланысты-табиғат барлығынан жақсы біледі»-заңын кім ашты?

C) Коммонер.

 

3. Белгілі бір территорияда немесе көлемде болатын таралымдардың жалпы мөлшері қалай аталады?

D) Популяция саны.

 

 

4. 1903ж. В.Иогансеннің енгізген термині:

E) Популяция.

 

5. Биоценоз ұғымын алғаш рет ұсынған ғалымды ата:

D) Мебиус.

 

 

6. В.И.Вернадскийдің бөліп қарастырған бірінші функциясы қалай аталады?

C) Газды.

 

7. Биосфера ілімінің негізін қалаған ғалым:

D) Вернадский.

 

8. Су қолдану мына тұрлерден тұрады:

А) Ауыз су, мәдени-тұрмыстық, балық шаруашылық.

 

9. Гидросфера түсінігі:

B) Планетамыздың су ресурстары.

 

10. Таралу масштабына байланысты атмосфера ластануының жіктелуі:

B) Жергілікті, аймақтық, әлемдік.

 

11. Отын жаққан кездегі газдардың арасында өте зияндылары:

А) Күкірт.

 

12. Қоршаған ортаны қорғаудың обьектілері қалай бөлінеді:

E) Ұлттық, халықаралық.

 

13. Әлеуметтік экология қандай әдістемелік ережеге негізделген

E) Адамның табиғатыпен бірігуі.

 

14. Семей ядролық сынақ полигоны-бұл қандай зона:

А)Радиоактивті.

 

15. Симбиоз дегеніміз не?

E) Екі түрге жататын организмдердің кеңістікте бір-біріне ешбірзиянын тигізбей керісінше, селбісіп пайдалы тіршілік етуі.

 

16. Бейорганикалық заттардан органикалық заттар синтездейтін ағзалар:

B) Продуценттер.

 

17. Атмосфералық ауаның химиялық құрамына не кіреді?

B) 78,08% азот, 20,94% оттегі, 0,93% аргон.

 

18.Пайдалы қазбалардың қазіргі технологиялық мүмкіндіктерге байланысты тиімді пайдалануға болатын бөлігі.

E) Баланстық қоры.

 

19. Су ресурстарын реттеу мынадай жолдармен іске асырылады:

C) Тікелей және жанама.

 

20. Адамзат тіршілігіне қажетті табиғи қорлар:

C) Азық-түлік.

 

21. Тұрақты даму дегеніміз-бұл:

D) Келешек ұрпақтың қажеттіліктерін шектеместен, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру.

 

 

22. Биосфералық қорықтың туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай жылы қабылданды:

B) 1995ж.

 

23. Жаратылыстану ғылымында экологиялық көзқарастың қалыптасу кезеңдері:

А) XVIII-XIX ғ.

 

24. Минимум заңының авторы кім?

C) Либих.

 

25. Экожүйе-бұл:

А) Зат және энергия айналымы өз ішінде де, сыртпен де үздіксіз орын алатын, өлшемсіз, жанды және жансыз бөліктерден құралған тұрақты жүйелер.

 

 

5 нұсқа

 

1.Экологиялық қауіпсіздікті, қоршаған ортаға тигізетін зиянды зардаптарын болжау және бағалау мен қоршаған орта мониторингін қамтамасыз ету міндетін сипаттайтын сала:

E) Колданбалы экология.

 

2. Периодсыз ықпал ететін факторлар:

B) Стихиялық құбылыстар, өнеркәсіп сарқынды суларының құрамы.

 

3. Біріншілік периодты түрде ықпал ететін экологиялық факторлар келесілер жатады:

А) Жердің айналуы, жыл мезгілдерінің ауысуы.

 

4. Ылғал қажет ететін өсімдіктер:

А) Гигрофитті.

 

5. Биосфера-бұл:

B) Жер планетасында тіршілік тараған орта.

 

6. Құрлықтың биомассасының негігі бөлігі (99,2%)

D) Өсімдіктер.

 

7. Қалпына келетін ресурстар

C) Топырақтың құнарлылығы.

 

8. Агрегаттық күйіне қарай атмосфераны ластаушы заттар келесідей жіктеледі:

А) Сұйық, қатты, газды.

 

9. Әлемдегі ең үлкен көл (1620м)

E) Байкал.

 

10. Қышқылдық жауынның пайда болуында қандай зат айтарлықтай рөл атқарады?

D) Күкірт диоксиді.

 

11. Өндірістік қалдықтар тазалануына байланысты қалай бөлінеді?

D) Тазаланатын және тазаланбайтын.

 

12. Каспий зонасындағы экологиялық баланстың бұзылуы себебі:

B) Мұнайды өңдеу және мұнаймен ластану.

.

 

13. ҚР-да тұрақты даму тұжырымдамасы қай жылы қабылданды

А) 1997

 

14. ҚР-ның 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасын жүзеге асыру қанша кезеңді қамтиды?

D)3

 

15. Ағзаға тікелей немесе жанама әсер етуші өлі табиғаттың компоненттері мен құрылыстары қалай аталады?

B) Абиотикалық факторлар.

 

16. Қоршаған ортадағы қолданушы (тұтынушы) организмдер:

А) Консументтер.

.

 

17. Эрозия – бұл:

B) Топырақтың беткі құнарлы қабатының жойылуы.

 

18. Атмосфераны ластаушы көздер былай бөлінеді:

E) Жасанды және табиғи.

 

19. Табиғи судың сапасы келесі көрсеткіштермен бағаланады:

C) Физикалық, химиялық, санитарлы-биологиялық

 

20. Биосфераның абиотикалық бөлігі – бұл:

C) Топырақ, су, ауа ортасы.

 

21. Қай жылы «мониторинг» термині пайда болды?

D)1972

 

22. Саналы адамдық қызметтер дамудың басты факторы ретінде анықталатын табиғат пен қоғамның өзара қарым-қатынасының саласы:

E) Ноосфера.

 

23. Паразитизм дегеніміз не?

C) Бір түрдің өкілінің екінші бір түр өкілін қорек немесе тіршілік ортасы ретінде пайдалану арқылы тіршілік етуі.

 

24. Таралымның экспоненциалдың өсуі қандай теңдеумен көрсетіледі?

C) Nt = N0 exp (rt)

 

25. Бір кеңістікте өмір сүретін, қажеттілігі бірдей, жақын түрлердің ара қатынасы қалай аталады?

E) Бәсекелестік.

 

6 нұсқа

 

1. Тіршіліктің жалпы даму заңдылықтарын зерттейтін экологияның саласы:

C) Теориялық экология.

.

 

2. Абиотикалық факторларға жататындар:

D) Климатты, эдафогенді, орографиялық, химиялық.

 

3. Міндетті особьтардың тіршілік ету шегін белгілеу болып табылатын экология саласы:

D) Аутэкология.

 

4. Популяция динамикалық саны қандай факторларға тәуелді?

B) Туылымы, өлімі-жітімі, орын ауыстыруы.

 

5. Тірі және өлі табиғат элементтері арасындағы өзара тұрақты қарым-қатынас негізінде біріңғай тұтастық құрайтын тірі ағзалар мен олардың мекендеу ортасының қауымдастығы:

А) Экожүйе.

 

6. Организмдермен олардың тікелей ортасы арасындағы биогенді заттардың айтарлықтай аз, бірақ белсенді тікелей алмасуы қандай қорға жатады?

D) Алмасу қоры.

 

7. Табиғаттағы заттардың кіші айналымы:

B) Биогеохимиялық.

 

8. Алмастыруға болмайтын ресурстар

D) Ауыз су.

 

9. Табиғатты пайдалану түрлері

D) Жалпы және арнайы.

 

 

10. Литосфера түсінігі:

C) Жердің жоғарғы қатты қабаты.

 

11. Парниктік эффект негізінен қандай заттың атмосфераға шығарылуынан болады?

B) Көмірқышқыл газы.

 

12. Қоршаған табиғи ортаны қорғаудың халықаралық обьектілері:

C) Әлемдік мұхит, антарктида, космос, атмосфералық ауа, жануарлардың миграцияланатын түрі.

 

13. Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

E) Суармалы жерлерге ағынды су көздерінен су алу.

 

14. ҚР-да алғашқы ұлттық парк қай жылы, қандай облыста ұйымдастырылды?

А) 1985 ж, Павлодар.

 

15. Экологиялық ортаның биотикалық факторлары мынадай болып бөлінеді:

C) Фитогендік, микробиогендік, зоогендік, антропогендік.

 

16. Бір тіршілік иесінің екінші тіршілік иесін жоюға бағытталған әрекеті қарым-қатынастың қай түріне жатады?

B) Жыртқыштық.

 

17. Тропосфераның жоғарғы шетінен жоғары қарай 50 км дейінгі орналасқан атмосфера аймағы:

E) Стратосфера.

 

18. Табиғат ресурстарына не жатады?

А) Пайдаланылатын табиғи заттар мен табиғи күштер.

 

19. Ландшафттың антропогендік өзгерілуі:

B) Адам әрекетінің әсерінен ландшафтық өзгеруі.

 

20. Радиацияық, жылулық, жарықтық, электромагниттік, шулық ластанулар, ластаудың қай түріне жатады?

C) Физикалық.

 

21. Биосфералық мониторингке мыналар жатады:

E) Глобальді.

 

22. Қызыл Кітап туралы пікірді қалыптастырған алғашқы ағылшын табиғат зерттеушісі:

А) Скотт.

 

23. Өзі үшін қолайлы экологиялық факторлар шамасының ауытқуына ағзаның төзу қабілеті қалай аталады?

А) Толеранттық заңы.

 

24. Паразит пен жыртқыштық арасындағы принципиалды айырмашылық

E) Жыртқыш бірден өлтіреді, ал паразит тірі иесімен ұзақ уақыт қоректенеді.

 

25. Қышқыл жауындарды – терминнін енгізген инженер

E) Роберт Смит.

 

 

7 нұсқа

 

1.Қоршаған табиғи орта мен тірі ағзалардың арасындағы қарым – қатынасты зерттейтін ғылым

А) Экология.

 

2. Экология - ... зерттейтін ғылым

А) Тірі организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасын.

.

 

3. Қайсысы климаттық факторға жатады?

D) Атмосфералық қысым.

 

4. Планета тұрғындарының санының көбеюі неге байланысты?

А) Бірқалыпты туылу, өлудің азаюы және өмір сүрудің жалғасуы.

 

5. «Экологиялық қуыс» терминін ұсынған:

А) Гриннель.

 

6. Продуценттерге келесі жатады:

E) Өсімдіктер жиынтығы.

 

7. Биосфера ғылымының авторы:

D) Вернадский.

 

8. Жеке заттардың айналымын В.И.Вернадский қалай атады?

B) Биохимиялық цикл.

 

9. Атмосфералық бос оттегінің салмағы

D) 20,95

 

10. Су ресурстарына жатады:

B) Құрамында су бар барлық ресурстар.

 

11. Сарқылатын ресурстарға жатады:

C) Қазба байлықтары.

 

12. Құнарсызданған жерлердің түпкілікті жақсартылуы қалай аталады?

B) Мелиорация.

 

13. Уланова және Пинигин бойынша қауіптілікті жақсартылуы қалай аталады?

D) Ерекше қауіпті, жоғарығы орта және аз қауіпті.

 

14. ҚР-ның экологиялық жағдайдың төмендеуі, табиғи ортаның деградациялау үрдісі келесі әлеуметтік мәселенің пайда болуына алып келді:

А) Халықтың ауруы мен өлімнің жоғарылауы.

 

15. Ағза бейімдеушілік реакциялар, не адаптациялар арқылы жауап беретін қоршаған ортаның кез келген элементі немесе жағдайы.

C) Экологиялық фактор.

.

 

16. Редуценттер немесе қайта қалпына келтірушілерге жатады:

C) Микроағзалар.

 

17. Продуценттер немесе өндірушілерге жатады:

E) Жасыл өсімдіктер.

 

18. В.И.Вернадскийдің бөліп қарастырған бірінші функциясы қалай аталады?

B) Адамдар іс-әрекеттері.

 

19. Атмосфераның метрологиялық факторлары арқылы ластануы

E) Метрологиялық құбылыстармен процестердің әсер етуінен ластануы.

 

20. Көмірқышқыл газы басқа газдардың әсерінен жылулық балансының өзгеруі нәтижесінде мүмкін болатын жер шары температурасының ғаламдық артуы:

C) Парниктік эффект.

 

21. Экологиялық мониторинг деңгейлері келесілер:

E) Глобальді, ұлттық және жергілікті.

 

22. Табиғатты қорғау дегеніміз:

E) Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

 

23. Экожүйедегі продуценттер, редуценттер арасындағы олардың массасымен өрнектелген арақатынас:

D) Экологиялық пирамида.

 

24. “Home sapiens” деген пікір нені көрсетеді:

C) Саналы Адам.

 

25. Биосфералық қорықтардың рөлі мен дамуы қай жылы қандай стратегияда қарастырылды

B) 1995ж. , Севилья стратегиясы.

 

 

8 нұсқа

 

1. Бейорганикалық заттарды органикалық затқа айналдыра алатын автотрофты организмдер:

А) Продуценттер.

 

2. Өте жарыққа төзбейтін, тек суықта өсетін өсімдіктер:

А) Гелиофиттер.

А) Склерофиттер.

В) Сциофиттер.

С) Мезофиттер.

Д) Ксерофиттер.

 

3. Планета тұрғындарының санының көбеюі неге байланысты?

В) Бірқалыпты туылу, өлудің азаюы және өмір сүрудің жалғасуы.

 

4. Продуценттерге келесілер жатады:

А) Өсімдіктер жиынтығы.

 

5. Организмдермен олардың тікелей ортасы арасындағы белсенді заттардың айтарлықтай аз, бірақ белсенді тікелей алмасуы қандай қорға жатады?

С) Алмасу қоры.

 

6. Биосфера ғылымының авторы:

Д) В. И. Вернадский

 

7. Айсберг қандай ресурсқа жатады?

В) Сарқылатын.

 

8.Атмосфералық ауаның құрамындағы N мөлшері:

А) 78,08

 

9. Дербес ғылым ретінде экология шамамен қаншасыншы жылы қалыптасты?

А) 1990ж.

 

10. Жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін ғылым қалай аталады?

Д) Этология.

 

11.Экология ғылымының зерттеу нысаны:

Д) Организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

 

12. Абиотикалық фаторды тап:

В) Орографиялық.

 

13. Популяцияға тән қасиеттер:

С) Өсу, даму, көбею, бейімделу, тіршілігін сақтау.

 

14. Продуценттер немесе өндірушілерге жатады:

Е) Жасыл өсімдіктер.

 

15. Энергия пирамидасы нені анықтайды?

Д) Энергия ағымының уақытын немесе жылу энергиясын.

 

16. Тазалаудың электрохимиялық әдісі нені қолдануға негізделген?

В) Электр тоғын.

 

17. Консуметтер бұл

Е) Жануарлар.

 

18. Химиялық ластаушы заттар:

Е) Азотты қалдықтар.

 

19. Бөлек мемлекет ішіндегі мониторинг:

С) Ұлттық.

 

20. Биосфералық қорықтар туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай жылы қабылданды?

С)1995ж.

 

21. Табиғатты қорғау дегеніміз:

Е) Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

 

22. Су түбіндегі пассивті жүзетін ұсақ ағзалар қандай топқа жатады?

А) Бентос.

 

23. Жер шарындағы атмосфераның салмағы:

А) 5,9*1015тн.

 

24. Қышқыл жауын-шашынның пайда болуының негізгі себебі:

Д) Күкірттің қос тотығымен ластануы.

 

25. Қалдық суларды физика-химиялық тазарту процестері:

Е) Флотация, экстракция.

 

9 нұсқа

 

1. «Экология» терминін ғылымға енгізген ғалым:

А) Э. Геккель.

 

2. Экология дегеніміз:

Д) Тірі организмдердің өзара және қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

 

3. «Экология» термині бірінші рет қай жылы енгізілген?

Е)1869

 

4. Антропогендік ластаушылар былай бөлінеді:

А) Адам қызметінің араласуы арқылы.

 

5. Белгілі территорияны қамтитын және жалпы генофонды иеленетін бір түр особьтарының жиынтығы:

В) Популяция.

 

6. Тірі және өлі табиғат элементтері арасындағы өзара тұрақты қарым-қатынас негізінде бірыңғай тұтастық құрайтын тірі ағзалар мен олардың мекендеу ортасының қауымдастығы:

В) Экожүйе.

 

7. Барсакелмес қорығы қайда орналасқан?

Е) Арал теңізі.

 

8. Құламасу, үнгірлер, ғасыр ағаштары неге жатады?

А)Табиғат ескерткіштеріне.

 

9. Жарық сүйгіш өсімдіктердің түрлері қалай аталады?

Е) Гелиофиттер.

 

10. Экологиялық ортаның биотикалық факторлары мынадай болып бөлінеді:

Д)Фитогендік, микробиогендік, зоогендік.

 

11. Ағзаның табиғаттағы орнына және оның бүкіл тіршілік ету жағдайларына, қоректену түріне, уақыты мен әдісіне, көбейетін орнына, баспанасына т.б. қатынасының жиынтығын қалай атайды?

В) Экологиялық қуыс.

 

12. Зат және энергия айналымы жүретін, барлық организмдер бірге қызмет ететін, бір-бірімен және қоршаған ортамен әрекеттесетін орта келесідей аталады:

Д) Экологиялық жүйе.

 

 

13. Бірге тіршілік ететін және бір-бірімен байланысқан түрлердің комплексі:

Д) Биоценоз.

 

14. Озон қабатының қалыңдығы қанша?

С) 2-3 мм

 

15. Ақыл-ой сферасы:

С) Ноосфера.

 

 

16. Табиғи судың сапасы келесі көрсеткіштерімен бағаланады:

С) Физикалық, химиялық, санитарлық-биологиялық.

 

17. Нейтрализация су тазалаудың келесі әдісіне жатады:

Д) Химиялық.

 

18. Фитоценоз бұл

А) Өсімдіктер қауымдастығы.

 

19. Радиациялық, жылулық, жарықтық, электромагниттік, шулық ластанулар ластанудың қай түріне жатады?

В) Физикалық.

 

20. Көмірқышқыл газы және басқа газдардың әсерінен жылулық балансының өзгеруі нәтижесінде мүмкін болатын жер шары температурасының ғаламдық артуы:

Е) Парниктік эффект.

 

21. Тазарту белгісі бойынша өндірістік қалдықтар келесілерге бөлінеді:

В) Тазартуға жіберілмейтін, тазартуға жіберілетін.

 

22. Пестицидтер мен минералды тыңайтқыштар қай ластануға жатады?

Е) Химиялық.

 

23. Термосфера қабатында 500-600 км биіктікте температура мәні:

С) 15000С астам.

 

24. Траспиранция коэффициенті дегеніміз не?

А) Бір мезгіл ішінде 1 кг құрғақ затты жасау үшін траспирациялайтын су мөлшері.

 

25. Затты ылғандандыру кезіндегі транспирациялайтын заттың су мөлшері

SO2- нің МШК, мг/м3:

С) 0,5

 

10 нұсқа

 

1. Экологиялық факторлардің жіктелуі:

С) Биотикалық, абиотикалық және антропогендік.

 

2. Өте жарыққа төзбейтін, тек көлеңкеде өсетін өсімдіктер:

А) Сциофиттер.

 

3. Планета тұрғындарының санының көбеюі неге байланысты?

Д) Бірқалыпты туылу, өлудің азаюы және өмір сүрудің жалғасуы.

 

4. Осы экожүйелердің ішінде қайсысы табиғи биоценоз?

В) Орман.

 

5. Озонды қабат ненің құрамына кіреді?

В) Стратосфера.

 

6. Биосфераға антропогендік әсер:

Е) Қоршаған ортаға физикалық, химиялық, және антропогендік өзгерістер келтіретін адамдардың экономикалық, әскери, рекрациялық және мәдени қажетін жүзеге асыруға байланысты іс-әрекеттер.

 

7. Дүние жүзіндегі ең ластанған мұхит:

Д) Атлант.

 

8. Бұзылған жерлерді қалпына келтіру процессі:

Д) Рекультивация.

 

9. Дербес ғылым ретінде экология шамамен қаншасыншы жылы қалыптасты?

Д)1900ж.

 

 

10. Жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін қалай аталды?

С) Этология.

 

11. Озон қабаты Жер шарын неден қорғайды:

А) Ультракүлгін саулелерінен.

 

12. Абиотикалық факторларды ата:

Е) Орографиялық.

 

13. Популяцияға тән қасиеттер:

А) Өсу, даму, көбею, бейімделу, тіршілігін сақтау.

 

14. Продуценттер немесе өндірушілер:

В) Жасыл өсімдіктер.

 

15. Энергия пирамидасы нені анықтайды?

В) Энергия ағымының уақытын немесе жылу энергиясын.

 

16. Тазалаудың электрохимиялық әдісі нені қолдануға негізделген?

Е) Электр тоғын.

 

17. Химиялық ластаушы заттар:

Е) Азотты қалдықтар.

 

18. Адамзат тіршілігіне қажетті табиғи қорлар:

Д) Азық-түлік.

 

1 9. Бөлек мемлекет ішіндегі мониторинг:

С) Ұлттық.

 

20. Биосфералық қорықтар туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай жылы қабылданды?

А) 1995ж.

 

21. Табиғатты қорғау дегеніміз:

Е) Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы

 

22. «Популяция» термині қашан еңгізілді?

В) 1903ж.

 

23. Жер шарындағы ауаның 80 % атмосфераның қандай қабатында орналасқан:

С) Тропосферада.

 

24. Қалдық сулар иісін жою процесс қалай аталады?

А) Дезодорация.

 

25. Қышқыл жауын-шашынның пайда болуының негізгі себебі:

С) Күкірттің қос тотығымен ластануы.