C) Дене температурасы тұрақты болады
В) 1979 ж.
Биоценоз бен биотоптың қосындысы:С) Биогеоценоз.
Биотикалық қарым-қатынасты ата: Е) Tүрішілік, түраралық.
Демэкология нені зерттейді?А) Популяцияны
Жайылым қоректік тізбектері неден басталады?А) Өсімдіктерден.
Қоршаған ортаның күшін және экожүйелер мен биосферада өтетін
процесстерді ұзақ уақыт бақылау жүйесі қалай аталады:Е) Моделдендіру.
Құрғақшылығы шамалы, қысқа мерзімді және орташа ылғалды жерлерде есетін өсімдіктердің экологиялық тобы қалай аталады? В) Мезофиттер.
Ландшафтың антропогендік өзгеруі:С) Антропогендік және табиғи әсердің арқасында ландшафтың езгеруі
Ноосфера ілімін қалаған:В) В.И. Вернадский
Озонның орналасу биіктігі:А)22-25 км.
Ортаның антропогендік факторы: А) Адамзат.
Пайдалы қазбалардың казіргі технологиялық мүмкіндіктерге байланысты тиімді пайдалануға болатын бөлігіС) Баланстық қоры
Популяцияның спецификалық ерекшелігі:С) саны
Су ластануының табиғи көзі:А) Топырақтан шайылып шығатын органикалық заттар.
Судың түбінде тіршілік ететін ағзалар:D) Бентос.
Экожүйеде негізгі бірінші трофикалық деңгейді қалыптастыратын организмдер:D) Продуценттер.
Саналы адамдық қызметтер дамудың басты факторы ретінде анықталатын
табиғат пен қоғамның өзара карым-катынасының саласы: В) Ноосфера
Аты әлемге әйгілі «Әнші құм» қай қорықта? Е) Алматы.
ЮНЕСКО-ның "биосфералық қорық"статусын алған Қазақстандағы
алгашқы қорық:А) Ақсу-Жабағылы
Жаратылыстану ғылымында экологиялық көзқарастың қалыптасу кезеңдері:В) XVIII-XIX ғ
Экологиялық төзiмсiз түрлер :С) Стенобионттар.
"Сана сферасын"(ноосфера) ең алғаш енгізген кім?С) E.JIe-Pya.
Озон қабатының жұқаруына әсер ететін заттар:С) Фреондар.
Тұрмыста пайдалануда болған сарқынды сулар құрамында мыналар болады:Е) Фенаминдер, беттік активті заттар (ПАВ), микроорганизмдер, қара және түсті металлургия өнімдері.
Биогеоценоз туралы ілімнің авторы:В) Академик Сукачев В.Н.
Экология - .... зерттейтін ғылым.С) Tipi организмдердің бip-бipiмeн және қоршаған ортамен қарым- қатынасын
Абиотикалық факторларға жататындар:E) Климатты, эдафогенді, орографиялық, химиялық
Аталған ғалымдардың қайсысы толеранттылық заңын тұжырымдаған? В) В. Шелфорд
Бip организмдер жиынтығынын екінші организмдер жиынтығын белгілі
бip реттілікпен алмастыруы:D) Сукцессия
Таусылмайтын табиғи ресурстар:Е) Космостық, климаттық, су.
Биосфера туралы ғылымның негізін салған:С) Вернадский, 1926 ж.
Семей ядролық сынақ полигоны - бұл қандай зона:E) Радиоактивті
Қазақстан территориясында болған ең ipi әскери ядролық сынақ полигоны: D) Семей.
Температураның ауытқуына төзімді ағзалар:А) Эвритермділер.
Ксерофиттерге тән тіршілік орта:D) Ыстық шөлейттер.
Популяцияның особьтарынын жас аралық күйін қалай атайды?E) Популяцияның жас аралық құрамы.
Флора мен фаунаның бipiгyiнeн құралады:Е) Биота.
Табиғаттағы заттардың үлкен айналымы:В) Биогеохимиялық
Жер климатын құрастыратын атмосфера қабаты: А) Тропосфера.
Эрозия -бұл:A) топырақтың беткі құнарлы қабатының жойылуы
Планета су қорлары:C) Жердің беткі, асты сулары, мұздықтар, атмосфераның және жердің ылғалдылығы.
Тропосфераның биіктігi:А) 10-15 км.
Адам денсаулығына зиянды әсер ететін факторлар арасында 1-орында тұр: В) әртүрлі ластаушы заттар
Кызыл Кітап туралы пікірді қалыптастырған алғашқы ағылшын табиғат
зерттеушісі:Е) П. Скотт
Коректік тізбектерде әр звеноның орны не деп аталады? В) Трофикалық деңгей.
Гомойотермді жануарлардың қабілеті:
C) Дене температурасы тұрақты болады.
Жануарлар арқылы өсімдіктердің споралары, тұқымдарынын таралуы: В)Зоохория.
Биологиялық тазартуда қандай қондырғылар қолданады : С) Аэротенктер және биофильтрлер.
Ауылшаруашылықта пестицидтерді колдануына экологтар қарсылық
білдіреді, ceбeбi ол химиялық зат:А) Агроценозда шаруашылыққа пайдалы және зиянды организмдерді өлтіреді.
Экологиялық дағдарыстың негізгі үш acпектісі:В) Демографиялық, ресурстық, қоршаған ортаның ластануы
Коғамның коршаган ортамен карым-катынасын зерттейді: С) Синэкология.
Адам әрекеті нәтижесіндегі ластану былай деп аталады:В) Антропогендік.
Абиотикалык факторлар:В) ылғалдылык, жарык, температура
Әр түрлі түрге жататын даралардьң өздерінің арасында немесе 6ip тірдің
Ішіндегі қорек мекен ету ареалы үшін күрес калай аталады? В) бәсекелестік
Калпына келетін ресурстар:В) Топырактың құнарлылығы
Қоршаған ортаның физикалык ластануы:Е) Жылулық, шу, радиоактивті, электромагнитты
Табиғатқа оның заңдылықтарына кайшы, бөгде заттардың eнyi: С) Ластану.
Казакстандағы ең алғаш құрылған қорық:А) Аксу-Жабағылы.
Экология ғылымының зерттеу нысаны:В) организмдердің 6ip-6ipмен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы
Фотопериодизм - бұл организімдердің реакциясы: Е) Күн ұзақтылығына маусымдық өзгepicтері
Аралас қоректену типi тән ағзалар:С) Гетеротрофтар.
Симбиоздық карым-қатынастар қай факторлар тобына жатады?D) Биотикалық.
Қандай топтың түраралық қарым-қатынасын мынадай ++ комбинация
керсетуге болады:D) Мутуализм.
Тропосфераның шетінен жоғары карай 50 км дейінгі орналасқан
атмосфера аймағы: D) Стратосфера.
Озон кабатының қалындығы:А) 2-3 мм. Пайдалы қазбалар қоры бойынша Қазақстан алғашқы 10 орынға кіреді:D) Хром рудасы
Биосферадағы су айналымы- бұл:Е) үлкен айналым
Сарқылатын ресурстарға қайсысы жатады? А) Кен байлықтары.
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың басты мақсаты:B) Биоалуандылықты сақтау және генетикалык;
Орды корғау
Табиғи бірлестікте жыртқыштар:B) популяциясын сауықтырып, санын реттейді,
Паразит пен жырткыштық арасындағы A) жыртқыш бірден қорегін өлтіреді, ал паразит тipi иесімен ұзақ уақыт коректенеді
Термосфера қабатында 500-600 км биіктікте температура мәні:С) 1500° С астам.
Табиғи ресурстарды кешенді пайдалану:Е) Пайдалы қасиеттерді табиғатқа зиян келтірмей пайдалану.
Демографиялық жарылыс деген не?Е) адамзат санының жылдам артуы
Орнықты Даму жөніндегі Бүкіләлемдік Саммит қай жылы және қай қалада
өтті?С) 2002ж., Йоханнесбург
Tipшіліктің жалпы даму заңдылытарын зерттейтің экологияның саласы: Е) теориялық экология
Экологияньң негізгі үш бағыттары: Е) Аут-, син-, демэкология.
Популяцияға тән белгі: D) даралар саны, жастық құрамы, туу, өлім
Биотикалық фактор:D) Жануарлар.
Симбиоз дегеніміз не?C.әртүрлі түрге жататын даралардың өзара пайдалы селбесіп тіршілік етуі
Саркылмайтын ресурстарга жатады:D) Жануарлар
Озон кабатының жұкаруы алғаш қай жылы, қай жерде байкалды? В) Антарктида устінде, 1985 ж.
Қазахстан Республикасындағы шөлейттенуге ұшыраған жер ауданының
пайызы:С) 60%
Ағзаға тікелей немесе жанама әсер етуші өлі табиғаттың компоненттері
мен құрылыстары:D) Абиотикалық факторлар
Геометриялық прогрессиядағы халық санының өсу теориясын ұсынған: В) Т.Мальтус.
И.Популяцияның спецификалық ерекшілігі:В) Тығыздығы.
Су қоймаларының эвтрофикациясы - бұл:B)Су қоймаларында биогенді элементердің жиналуы.
В.И. Вернадскийдің бөліп қарастырғ ан тірі заттың 6ipiнші функциясы қалай аталады?
А) энергетикалық
Төмөндегі аталған факторлардың қайсысы жасанды ластану көздеріне жатады?D)Автомобиль газдары, смог.
Табиғат ресурстарына не жатады ?D) Пайдаланылатын табиғи заттар мен табиғи күштер
Поллютанттар - бул:В) Ластайтын заттар.
Таза транспортқа жатқызады: Е) Электро автомобильдерді.
«Жыл құстары» табиғат ескерткіші орналасқан облыс:D. Павлодар
Қызыл кітапқа енген өсімдік, жануарлардың I санатына қандай түрлері
жатады?А) Жойылып бара жатқан түрлері.
Tipi ағзалардың денесінен жарык шығару құбылысы:А) Биолюминесценция.
Шырша орманының эдификаторы:С) Шырша.
Шағын аймақтық климат:D) Микроклимат.
Қалдықты пайдаланудың жалпы тиіміE. Экономикалық, элеуметік-экологиялық тиімдер
Табиғаттағы тұщы судың мөлшер?С)3%.
ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік табиғи мұралар тізіміне Орта Азия мен Қазақстан бойынша алғашқы рет енгізілген қорық:С) Наурзым
"Экология" термині бipiнiшi рет кай жылы енгізілген?Е) 1866.
Су тубінде тіршілік етуші ағзалар калай аталады?D) Бентостар
Антропогендік фактор:С) Өнеркәсіптің дамуы.
Ағзаның бейімделгіштік қасиеті:D) Адаптация.
Организм таралу шегі немесе облысы дегеніміз:D) Ареал.
Биосфераның дамуының ең жоғарғы сатысы-«сана сатысы» :D) ноосфера
Атмосферадагы үлкен көлемде аз уақыт iшiндe тасталынатын қалдықтар:С) Бip мезгілді.
БҰҰ-ның білім,ғылым және мәдениет туралы арнайы уйымы қалай аталады? А) ЮНЕСКО.
Дербес ғылым ретінде экология шамамен қаншасыншы жылы қалыптасты?С) 1900 ж.
Ылғалдылығы жоғары ортада өседі:А) Гигрофиттер.
Тураралық әрекеттесудің қай типін + - символымен көрсетуге болады: С) Жыртқыштар
Күнсәулесінің әсерінен бейорганикалық заттардан органикалық заттардың синтезделуі:А) Фотосинтез.
Биосфера құрамына кipeдi:Е) Tipi ағза.
Тазалаудың электрохимиялық әдісі нені қолдануға негізделген?В) Электр тогын.
Адамзат тіршілігінe қажетті табиғи қорлар: А) Азық- түлік.
Халықаралық байланыс деңгейінде орындалатын мониторинг: Е) Глобалды.
Бұл элементтердің айналымы фотосинтез процесімен байланысты:C) Оттегі
Қазақстанның басты су артериясы:A) Epтic
Орнықты даму дегеніміз - бұл:А)Келешек ұрпақтың кажеттіліктерін шектеместен, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру
Құрамында липидтер болатын зат:D) Асбұршақ.
Экожүйенің күрделігі ұлғайған сайын, оның тұрақтылығы да... : В) Өзгереді
Ноосфера ұғымыньң қалыптастырушысы:А) Э.Зюсс.
Атмосфераны қорғаудың әлеуметтік нәтижелеріЕ) Халықтың денсаулығының жақсаруы
Қышқыл жауын-шашынның пайда болуының негізгі ceбeбi:Е) атмосфераның күкірттің қос тотығымен ластануы
Топырақ құрамындағы азоттың жоғалуы және атмосфераға қайтарылу процессін жүргізетін: Е) Денитрификаторлар
Қоршаған табиғи орта мен тipi ағзалардың арасындағы қарым-қатынасты
зерттейтін ғылым:С) экология
"Экология" терминін ғылымға енгізген ғалым:А) Э.Геккель
Толеранттылық диапазоны кең ағзалар:В) эврибионт
Абиотикалық фактор:С) Температура.
Белгілі 6ip ареалдағы жануарлар мен өсімдіктердің жалпы санын анықтайтын көрсеткіш:В) Тығыздық.
Әлемдегі ең үлкен тұщы көл (тереңдігі 1620м):В) Байкал
Жер бетіндегі тipшілік ету аймағын "биосфера" термині деп қарастырған ғалымды атаңыз:А) Э. Зюсс
Вена қаласындағы озон қабаты туралы келісімге қай жылы қол қойылды? С) 1985 ж.
Ортаның абиотикалық факторлары - : В) Күн қуаты.
Туылу саны өлім- жітім санымен шамамен теңелу популяциясы:С) Тұрақты
Абиотикалық факторларының қолайлы жағдайында популяцияның тығыздығы ненің әсерінен төмендейді.Е)Жыртқыштардың.
Атмосфералық ауаның химиялық құрамы:C)78,08% азот, 20,94% оттегі, 0.93% аргон.
Биосфера туралы ілімінің негізін қалаған ғалым:D)Вернадский В.И.
Гидросфера дегеніміз бұл:D) Жердің сулы қабаты.
Судың тапшылығы келесі ағзалар топтарына лимиттті фактор болып табылады:D) Гидрофилдерге.
Биосфералық мониторинг:В) Глобальды.
"Экожүйе" терминін алғаш еңізген кім?
D) А.Тенсли.
"Экология" терминін алғаш рет ғылымға енгізген кім?Е) Э.Геккель.
XX ғасырдың 60-шы жылдары Антарктикадағы итбалықтар мен пингвиндердің организмдерінде қандай пестицид табылды: В) ДДТ.
Этологиялық құылым-бұл: