Зертханалы жмыс №5
Таырып: Вольт-амперлі сипаттамалы биполярлы транзисторды алып жне оны зерттеу.
Жмысты масаты: Биполярлы транзистор рекетіні принципін оып мегеру, ВАС (Вольт-амперлі сипаттама) транзисторды алу
Жмысты орындау тртібі:
1. 5.5-суреттегідей схеманы Electronics Workbench-те растыру керек.Нса нмеріне сйкес транзисторды 5.1-кестеден тадап алыыз.
а) Екі кернеу бойынша Uкэ=5B коллектор эмиттер база эмиттер Іб (Uбэ) туді Вольт-аиперлі сипаттамасы аныталады.База эмиттер Іб кернеуі 0-ден 1В-а дейін згереді.
Тікелей ВАС тармаындаы кернеуді база эмиттер туіні згеріс адамын 0.1В деп алыыз.
б) Траты кернеу Uкэ =0 жне Uкэ =5Bбойынша транзисторды Іб-ны Uбэ-ден туелділігін анытайтын графикті алынан нтижелер бойынша трызыыз жне ткелді ашылу кезіндегі кернеуі мен коллектор-эмиттер кернеулеріні р-трлі мндері бойынша ВАС ыысу баытын анытаыз.
в) р лшем шін ток берілуді статикалы коэффициентін есептеіз.
Сурет 5.5 - Теристорды кіріс сипаттамасына анытау схемасы
Таблица5.1
Вар- нт | Транзистор | Вар- нт | Транзистор | Вар- нт | Транзистор | Вар- нт | Транзистор |
BC107 | BC107A | BC107B | BC108 | ||||
BC108B | BC109C | BC140-10 | ECG6422 | ||||
BC140-16 | BC141-10 | BC141-16 | BC394 | ||||
BDB01C | BDB01D | BF258 | BSS71 | ||||
BSS72 | BSS73 | BSSS71 | BSX20 |
2.5.6-суретте крсетілегн схеманы Electronics Workbench-ке растырыыз.Транзисторды нса нмеріне сйкес 5.1-кестеден алыыз.
а) Танзистор типіне арамай, транзистор базасыны тізбегіне лшемі 100кОм –нан 1МОм-а дейінгі ток тратандырыш резисторды енгізеді.Базалы кзді кернеуі ретінде рет-ретімен 0,1 мА;0,5 мА жне 1мА-база тогыны шамаларын береміз.Базаны рбір наты алынан тогы шін коллектор-эмиттер кернеуі 0-ден 10В-а дейін згереді.Кернеу 1В-тан кем болса,коллектор – эмиттер кернеуіні згеру адамы 0,2В, ал кернеу 1В-тан 10В-а дейін боланда адамы 1В.
б) Алынан мндер бойынша шыыс ВАС транзистор тобын рыыз,яни траты ток Іб=0,1;0,5;1,0 мА боланда Ік-ны Uкэ-а туелділігін анытаыз.
в) Базаны 0,5 мА тогы бойынша 0,5 В жне 5В коллектор – эмиттер кернеулері шін ток арылы транзистордын кшею динамикалы коэффициенттерін анытаыз.
Сурет 5.6 - Транзисторды шыыс сипаттамасын анытау схемасы
Баылау сратары:
1.Схемада биполярлы транзистор алай белгіленеді?
2.Транзисторды іске осылуыны андай дістерін білесіз?
3.Биполярлы транзисторды жмысын сипаттап берііз.
4.андай п-параметрлерді білесіз?
5.Биполярлы транзисторды вольт-амперлік сипаттамасыны андай трлерін білесіз?
6.Шыыс сипаттамаларыны типтік жне еіс аладары немен сипатталады?
сынылатын дебиет
1. Пасынков В.В., Чиркин Л.К Полупроводниковые приборы. Учебник для вузов СПб.:Лань, 2003
2. Федотов В.И. Основы электроники М.:Высшая школа,1990
3. Герасимов В.Г. Основы промышленной электроники М.: Высшая школа,1986
4. Гальперин М.В. Практическая схемотехника в промышленной автоматике М.: Энерго-атомиздат, 1987
5. Павлов В.Н., Ногин В.Н. Схемотехника аналоговых электронных устройств М.: Радио и Связь, 1997
6. Пароль Н.В. Кайдалов С.А. Фоточувствительные приборы и их применение: Справочник. М.: Радио и Связь, 1991
7. Булычев А.Л., Лямин П.М., Тулинов В.Т. Электронные приборы. Учебник для вузов. М.: Лайт ЛТД, 2000
8. Титше У., Шенк К.Полупроводниковая схемотехника: Справочное руководство. М.: Мир, 1982
Баылау тапсырмасы СЖ [8, 12]
1.Транзисторлар,классификацилау жне тізімдеу.
2.Биполярлы транзисторларды кшейтпелі асиеттері.