дріс. Тікбрышты толынжолды жоары типті толындары. Беттік тотар. Энергетикалы сипаттамасы

Тікбрышты толынжолды толындар типіні диаграммасын салайы. (5.2) формуласы бойынша айтса, m мен n кп болан сайын, азаяды (6.1 суретте).

6.1 сурет –тікбрышты толынжолды толындар типіні диаграммасы

Диаграмма наты 3 сипаттамалы аймаара блінген:

1)отсечка аймаы - таралатын толын типі болмайды;

2)бірмодалы режим – осы айматы ішінде тек ана типіндегі толындар таралады;

3)кптолынды айма - (негізгі тип) типімен атар толынжол бойымен жоары типтегі толындар тарала алады (оларды болуы міндетті емес, біра озу тсіліне байланысты болуы ммкін жне т.б.). Тербеліс типі нерлым жоары болан сайын, оны сорлым аз;

Теория жзінде толынжол бір-толынды режимде екідрежелі жиілік жолаында жмыс жасайды – расында диапазон лдеайда тар. кезінде жоары типті озу ытималдыы артады. кезінде толынжолды абыраларында омды шыындары бірден артады ( кезінде толын бар жне кезінде толыны шін).

Іс жзінде сынылатын диапазон:

1,05а .

Шындыында толындар 50см – 1мм диапазонында (6см – 1мм диапазонында сйкес) олданылады. Осы диапазон толыымен толынжолды стандартты имасын крсетеді, мысалыа алса, 3,6х1,8 мм, 7,2х3,4 мм, 23х10 мм, 72х34 мм, сйкесінше 4мм, 8 мм, 3 см, 10 см толын зындыы шін. Оларды лшемдері ГОСТпен (МЕСТ- толынжол техникасы бойынша анытама). Схемадаы шартты графикалы белгілері суретте крсетілген.

 

6.2сурет – тікбрышты толынжолды шартты графикалы белгіленуі

 

Толынжолды бірмодалы режимде олданан ыайлы, себебі:

1)толынжолды клдене габариттеріні лшемі аз;

2)тменгі типті толын рістеріні рылымы толынжолды ішіне андай да бір біртекті емес затты енгізген кезде де тратылыын сатайды (біртекті емес ортаа енген жоары типтегілер – біртекті емес ортадан ашытыта шеді);

3)аяталан рылыларды серлі жмысын амтамасыз ету ажеттілігі;

4)кпмодалы режимде АЖС-ны біркелкі еместігі (за счет интерференции волн разных типов с различными – вплоть до исчезновения поля на определенных частотах) ( 6.3 суретте).

Толынны сипаттамалы кедергісі – Е жне Н векторларыны клдене раушыларыны модульдеріні атынасы:

 

.

Н-типтегі барлы толындар шін:

. (6.1)

 

6.3. сурет – ртрлі режимдегі толынны АЖС-сы: 1 – бірмодалы режим, 2 – кпмодалы режим

 

 

6.4 сурет – толынжолды абыраларында тоты таралуы

ріс рылымын арастыран типті толын толынжол абыраларындаы тоты таралуына сйкес келеді (6.4. сурет). рылымы екенін ескереміз, яни сызытарыны тобы магнит рістеріні кш сызытарына перпендикуляр. Яни олар 90 –а ( ) жылжыан. Толы тоты сызытары тйыталан ( арылы тйыталан): .

Толынжолды оршаан кеістікпен байланысы оны абыраларында тесілген саылау арылы іске асады. Саылау – зындыы енінен лдеайда кп болып келетін тікбрышты тесік (6.5.суретте). Егер саылау электр тоыны беттік сызытарын кесіп тетін болса, онда ол блікшеге (кромка) аатын тотар арты «+» зарядтар туызады. Блікшені ары бетінде арты «-» зарядтар болады. рбір жарты период сайын тоты ау баыты згеретіндіктен саылау сулелендіргіш ретінде жмыс істейді (немесе керісінше).

 

6.5 сурет – толынжолды абырасындаы саылау

Егер саылау беттік тоты сызытарын кесіп тсе сулелену серлі болады. Егер саылау найскок кесетін болса, онда электр рісіні бойлы жне клдене раушыларыны комбмнациясы пайда болады.

Нерлым жоары тип толындары шін ріс рылымын салайы. толын типі шін шін суретті X осі бойымен айталау керек (абырасы енді болса m рет), мысалыа, толыны (6.6.сурет).

6.6 сурет– толын типі шін ріс суреті

 

Егер толын типін арастырса, осы сурет згермейді, тек ана барлы рылымы 90- а градуса брылады.

толын типі шін 6.7а суреті келтірілген. Кез келген типті толын суретін типті толын суретін m рет енді абыра бойымен жне n рет ені тар толынжол абырасы бойымен айталау арылы алуа болады.

( ) типті электромагнитті ріс толындарыны рылымын бл сияты тереірек арастырмаймыз. орытындыласа – брі сияты, тек ана шекаралы шарттар кезінде X=0, X=а. Y=0 кезінде, Y=b (Дирихлені шектік тапсырмалары). Нтижесінде аламыз:

.

Нлге те емес шешімді алу шін m жне n индекстері нольден зге сан болу керек. Е арапайым олын типі. Магнит рістеріні кш сызытары клдене жазытыта шебер туызады, ал Е сызытары металла нормаль бойынша таралады, трі жаша сияты болады (6.6 сурет). –ден суретін алу принципі дл –тан –ны алан сияты болады.

Критикалы толын зындыы жне , Н –типті толындар сияты аныталады. типті толын шін сипаттамалы кедергі:

. (6.2)

 

6.6 сурет – ріс толындарыны суреті: а – ; б –

 

Тікбрышты толынжол арылы тетін толын уаты мына формуламен аныталады:

.

Егер –ты орнына ра атмосфералы ауаны электр рісіні кернеулігін ойса, онда шекті ммкін болатын уатты есептеуге болады. Егер орталы диапазон жиілігінде жмыс істесе, онда шдрежелі мытылы орынескереміз. Беріктілікті кбейту шін инертті газды, ысымы бар газды олданылады.