Мемлекет иелігінен алу мен жекешелендіруді леуметтік –экономикалы салдары неден крінеді?
Жбанов атындаы Атбе ірлік мемлекеттік университеті
Экономика жне ы институты
Мемлекеттік басару жне маркетинг» кафедрасы
Силлабус
Пн Экономикалы теория негіздері ( 2 кредит )
Маманды: _Барлы экономикалы емес мамандытар шін____
Курс _1,2_
Оытушы: Жиенбаев .Б.
Оу жылы
. Жбанов атындаы Атбе ірлік мемлекеттік университеті
Syllabus
Пн Экономикалы теория негіздері ( 2 кредит )
| саба ткізілетін орын | ОСЖ-ны ткізу уаыты мен орыны | оытушы | байл. Тел email |
| Аайынды Жбановтар кшесі | Саба кестесі бойынша | Жиенбаев .Б. | 22-15-03 Ulan-adil@mail.ru |
ОУ ПНІНІ СИПАТЫ:
“Экономикалы теория негіздері” пні барлы экономикалы ылымдарды жалпы теориялы тырнамасы болып табылады. Сонымен атар гуманитарлы жне леуметтік пндер атарындаы маызды пндерді бірі. сынылып отыран оу-дістемелік ралы студенттерге логикалы ымдарды игеріп, оларды экономикалы ойлау абілетін алыптастыруа жне оамдаы экономикалы былыстарды толы тсуге негізделген.
ОУ ПНІНІ МАСАТ-МІНДЕТТЕРІ:
Экономикалы дамуды задылытарын наты игере отырып, нарыты атынас жадайында жмыс жасай алатын, жоары сраныса ие мамандарды дайындау курсты оытуды негізгі масаттарына жатады. Сондытан да курсты негізгі міндеттері студенттерді теориялы экономикада алыптасан негізгі тсініктермен, категориялармен, батысты жне отанды ататы алым-экономистерді теорияларымен, тжырымдамаларымен таныстыру жне студенттерді экономикалы ойлау дадысын алыптастыру болып табылады. Теориялы экономика негіздерін білмей, оамдаы экономикалы жадайды тсініп, оан байланысты экономикалы тжырым жасау ммкін емес.
КУРС ПРЕРЕКВИЗИТІ:
Философия, леуметтану, саясаттану, информатика, экономикалы матиматика,
КУРС ПОСТРЕКВИЗИТІ:
Аша, несие, банк, экономикалы ілімдер тарихы, салы жне салы салу, микроэкономика, макроэкономика
ОЫТУ ДІСІ:
Бл курс дстрлі дріс сабаын талылау дісін пайдалану арылы беріледі. Студенттерге аудиториядаа талылауа белсенді атысып, бір-бірінен йреніп жне топты пікірінен зіне пайдалы нрселерді алу сынылады.
Аудиториялы саба дріс, материалды талылау, р трлі тапсырмалар мен жаттыуларды орындау, есептер шыаруды амтиды. Студент р сабаа негізгі жне осымша дебиеттер бойынша дайындалуы тиіс.
р дрісте негізгі ымдар мен анытамалар сынылып, тсіндіріледі. Сабаа атысу мен аталан тсініктерді конспект трінде жазып отыру р студентке міндетті. Оытушы материалды р студентке жеке бермейтіндіктен, материал болмаан жадайда баса студенттен кшіріп алу ажет.
Семинар сабатарында студенттерге зіндік жмыс таырыптары мен тапсырмалары жне дріс материалдарыны сратары сынылады. Жеке тапсырмалар ОСЖ уаытында абылданады.
Егер студентке ткен материалдар бойынша сра туындаса, оытушыдан кмек срауына болады.
БІЛІМДІ БААЛАУ:
Аымды баылау: курс барысында баалау стратегиясы ретінде келесідей баалау дістері олданылады: жазбаша баылау жмысы, й тапсырмасы (крсеткіштерді математикалы есептеулер, талдаулар, салыстырула, жазбаша тапсырмалар т.с.с.), ауызша срау, тест тапсырмалары, презентация, мнжазба, эссе т.с.с.
Аралы баылау (баылау жмысы): баылау жмысы курста ткен блімдер бойынша теориялы жне практикалы тапсырмаларды амтып, мегерген таырыптар бойынша студенттерді білімін баалауа ммкіндік береді.
Жеке зіндік жмыс: курс таырыптары бойынша семинар тапсырмаларын, й тапсырмаларын, шыармашылы тапсырмаларды орындау, ситуацияларды талдау, кнделікті апаратты материалдарды пайдалану ескеріледі.
й тапсырмасы: й тапсырмаларын студенттер міндетті трде дайындалады жне уаытында кесте бойынша тапсырады. Белгіленген уаыт мерзімінен кейін тапсырылан й тапсырмаларына баа тмендетіледі.
Коллоквиум: ткен материал бойынша семестрде екі рет студенттен ауызша жауап алу трінде жргізіледі. Коллоквиум сратары студенттерге алдын-ала беріледі.
Мнжазба эссе: оу бадарламасына сйкес жне аныталан таырып бойынша дайындалады, баалау кезінде таырыпты мазмныны ашылуы, ылыми дебиеттерді пайдаланылуы, баяндалу стилі, крнекі ралдарды пайдаланылуы, Р Задарын, Р кіметіні Жарлытарын, нормативтік жне дістемелік материалдарды, негізгі дебиеттерді мегеру жадайы ескеріледі. Зерттеу жмысы бекітілген мерзімнен кейін абылданбайды жне бааланбайды.
Аралы баылау тестері: ткен материалдар бойынша 10 жне одан жоары тапсырмаларды амтитын тесттер. Тест семестрде ш рет 6, 11 жне 14 апталарда ткізіледі.
орытынды емтихан: орытынды емтихан семестр соында ткізіледі. Емтихан абылданатын кн деканатты емтихан кестесінде крсетіледі. Емтихан компьютерлік тестілеу нысанында жргізіледі. Тесттер курс бадарламасыны барлы блімдері бойынша тапсырмаларды амтиды. Емтихан уаытында дріс кшірмелерін, кітаптарды, ртрлі жазбаларды пайдалануа тыйым салынады. Баа тмен болан жадайда, оны ктеру шін, осымша тапсырмалар берілмейді. Емтиханны ткізілу тртібін сатамаан студент, емтиханды тапсырудан босатылып, емтиханды тапсырмаан ретінде есептелінеді.
орытынды баа: семестр соында студенттер барлы пндер бойынша 100 балл (40 %) клемінде есептелінетін емтихан тапсырады.
КУРСТЫ БААЛАУ КРИТЕРИІ
| № | Тапсырма трлері | Апталар | |||||||||||||||
| й жмысы | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | ||
| Практикалы саба | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | ||
| Дрістегі тест тапсырмасы | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | ||
| Жазбаша сра | * | * | |||||||||||||||
| Тест тапсырмалары | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | * | ||
| Аралы баылау | * | * | |||||||||||||||
| Мнжазба, эссе, баяндама | * | ||||||||||||||||
| Баылау жмысы | * | * | |||||||||||||||
| Коллоквиум | * | * |
БААЛАУ ШКАЛАСЫ:
| Баа | Коэффициент | % |
| А | 4,0 | 95-100% |
| А- | 3,67 | 90-94% |
| В+ | 3,33 | 85-89% |
| В | 3,0 | 80-84% |
| В- | 2,67 | 75-79% |
| С+ | 2,33 | 70-74% |
| С | 2,0 | 65-69% |
| С- | 1,67 | 60-64% |
| Д+ | 1,33 | 55-59% |
| Д | 1,0 | 50-54% |
| 0-49% |
МОДУЛЬ БОЙЫНША ПННІ ТАЫРЫПТЫ ЖОСПАРЫ:
ДРІС ТАЫРЫПТАРЫ:
| Апталар | Таырыптар | сааты |
| І модуль Экономикаалыптасуыны негіздері мен задылытары | ||
| 01 Экономикалы теорияны пні жне зерттеу дістері. | ||
| 02 оамды ндіріс негіздері | ||
| 03 Меншік жне экономикалы жйе | ||
| 04 оамды ндіріс нысандары. Тауар жне аша. Капитал | ||
| 05 Нары жне бсеке | ||
| 06 Нарыты жйені ызмет ету механизмі | ||
| 07Фирма жне ксіпкерлік теориясы | ||
| ІІ модуль Нарыты экономикадаы жеке дайы ндіріс | ||
| 01 ндіріс, фирманы шыындары жне табысы | ||
| 02 ндіріс факторларыны нарыы жне табыстарды блу | ||
| IІІ модуль Нарыты жадайдаы лтты экономиканы дайы ндірісі | ||
| 01лтты экономика: мазмны, рылымы жне нтижесін лшеу | ||
| 02Экономикалы су жне нарыты экономиканы трасыздыы | ||
| 03Инфляция жне жмыссызды экономикалы трасыздыты крінісі ретінде | ||
| 04 лтты экономикадаы аржы жне аша-несие жйесі | ||
| 05 лтты экономиканы экономикалы ауіпсіздігі жне мемлекеттік реттеу | ||
| 06 лемдік экономика ызмет етуіні экономикалы негіздері |
Практикалы саба таырыптары
| Апта | Практикалы сабаты таырыптары | сааты |
| І модуль Экономикаалыптасуыны негіздері мен задылытары | ||
| 01 Экономикалы теорияны пні жне зерттеу дістері. | ||
| 02 оамды ндіріс негіздері | ||
| 03 Меншік жне экономикалы жйе | ||
| 04 оамды ндіріс нысандары. Тауар жне аша. Капитал | ||
| 05 Нары жне бсеке | ||
| 06 Нарыты жйені ызмет ету механизмі | ||
| 07Фирма жне ксіпкерлік теориясы | ||
| ІІ модульНарыты экономикадаы жеке дайы ндіріс | ||
| 01 ндіріс, фирманы шыындары жне табысы | ||
| 02 ндіріс факторларыны нарыы жне табыстарды блу | ||
| IІІ модульНарыты жадайдаы лтты экономиканы дайы ндірісі | ||
| 01лтты экономика: мазмны, рылымы жне нтижесін лшеу | ||
| 02Экономикалы су жне нарыты экономиканы трасыздыы | ||
| 03Инфляция жне жмыссызды экономикалы трасыздыты крінісі ретінде | ||
| 04 лтты экономикадаы аржы жне аша-несие жйесі | ||
| 05 лтты экономиканы экономикалы ауіпсіздігі жне мемлекеттік реттеу | ||
| 06 лемдік экономика ызмет етуіні экономикалы негіздері |
БАЫЛАУ ЖМЫСЫ-1
1. Экономика дегеніміз не жне оны кп жатылыыны мні неде?
2. Экономикалы теорияны дамуына сбелі лес осан белгілі Американ алым экономисі кім?
3. Экономикалы задарды дамуын адамзат оамы нені олдану арылы жзеге асырады?
4. Экономикалы теория дістеріні айырмашылыы жне негізі.
5. Экономикалы ылым ш асыр бойы андай экономика ретінде дамыды?
6. Экономикалы ылымдар жйесіндегі экономикалы теорияны алатын орны.
7. азастанда нарыты экономикаа кшу жадайы андай?
8.Экономикалы теорияны атаратын ызметін атаыз?
9. Нарыты экономика жадайында жеке меншік ы нені білдіреді.
10. азастанда меншікті алуан трлі нысандарыны объективті ажеттілігін алай тсіндіресі.
11. Меншікті экономикалы жне ыты мазмны неде?
12. Жекешелендіруді объектілері мен субъектілеріне не жатады?
13. азастанда жекешелендіру барысында андай кемшіліктер мен ателіктер орын алды?
14. азастанда мемлекеттік млікті жекешелендіру андай діс-тсілдермен жзеге асырылды?
Мемлекет иелігінен алу мен жекешелендіруді леуметтік –экономикалы салдары неден крінеді?
16. Натуралды шаруашылы пен тауарлы шаруашылыты айырмашылытары мен орта белгілерін алай тсінесіз?
17. Тауара сіген ебекті екі жаты асиетіні ылыми зектілігі неде?
18. Аша дегеніміз не. Аша нысандарыны формаларын атаыз?
19. Аша андай ызметтерді атарады?
20. Несие ашаны алай тсінесіз. Оларды андай трлері бар?
21. Инфляция ымын алай тсінесіз?
22. Бааны су арынына байланысты инфляцияны трлерін атаыз?
23. Аша айналымын тратандыру дістері мен трлері андай?
24. Инфляцияны туындауына сер етуші маызды себептер жне оны бседету шараларын атаыз?
25. Аша айналысы заыны экономикалы мні неде?
26. Экономикалы жйе андай элементтерден трады?
27. Дстрлі экономикалы жйені негізгі белгілерін атаыз.
28. кімшілдік - міршілдік экономикалы жйені андай негізгі кемшіліктері мен ерекшеліктері бар? Осы жйені негізін не райды?
29. Аралас экономикалы жйе дегеніміз не?
30. Нарыты экономикалы жйені негізгі артышылытары мен кемшіліктерін атаыз?
31. тпелі экономиканы негізгі сипатты белгілерін атаыз?
32. тпелі экономикада ескі экономикалы элементтерді жне жаа экономикалы элементтерді бір мезгілде болуын алай тсінесіз?
33. Нарыты экономикаа туде азастан моделі андай?
34. Не себептен ішкі жне сырты экономикалы жадайды босату басты міндет болып табылады?
35. азастан Республикасында нарыты инфрарылым институттарыны алыптасу ерекшеліктерін атаыз?
36. азастан Республикасындаы тпелі экономиканы ерекшеліктері андай?
37. Сізге нарыты андай трлері белгілі?
38. Нарыты кемшілігі, артышылыы неде?
39. Нары андай ызметтерді атарады?
40. Нары инфрарылымын алай тсінесіз?
41. Нары экономикасын адамзатты экономикалы мірін йымдастыруды идеалды моделі деп есептеуге бола ма?
42. Неге адамдар пропорцияларды реттеуді нарыты дістеріне тн экономикадан орады? Олар барлыын мемлекет реттегенін алайды.
43. Нарыты экономиканы субъектілері, оларды зара іс - рекеті жайлы сізге не белгілі?
44. Экономикалы жйені негізгі мселелеріні не, алай, кім шін? Мазмнын ашыыз. Сіз осы сратара зіізді сратарыызды оса аласыз ба?
45. Бсекелі нарыты экономикалы жаымды жатарын атаыз? Сізді кзарасыыз бойынша жаымсыз жатары андай?
46. Сраным заыны мні неде?
47. Сраным исыыны жылжуына андай жадайлар сер етеді?
48. сыным заыны мні неде?
49. сыным млшеріне сер ететін жадайларды атаыз. Оларды серлері график трінде алай крсетіледі?
50. Нарыты тепе-тедігі деген не?
51. Нарыты тепе-тедігіні бзылуы неге келеді?
52. Сраным икемділігі деген не? Мысалдар келтірііз.
53.сыным икемділігі, икемсіздігі деген не?
54. Капитал дегеніміз не? Капиталды трлері жне оларды ндіріс процесіндегі ролі.
55. Капиталды орлануын алай тсінесіз жне осы процесс андай салдара алып келеді?
56. Капитал амортизациясын алай тсінесіз?
57. Негізгі капиталды тозуыны андай трлерін білесіз?
58. Инвестицияа анытама берііз?
59. Инвестиция андай ызметтерді атарады?
60. азастан Республикасы экономикасына шетел инвестицияларын тарту не шін ажет?
61. Инвестицияа атысты андай теорияны білесіз?
БАЫЛАУ ЖМЫСЫ-2
1. Фирманы (ксіпорынны) шыындарыны андай нысандарын білесіз?
2. Траты, айнымалы, жалпы, орташа, шекті шыындарыны экономикалы мні неде?
3. Шыындар мен пайданы зара байланысы жне зара туелділігі неде?
4. Орташа, жалпы, шекті табыстар дегеніміз не?
5. нны ебек теориясы трысында ндіріс шыындарыны экономикалы мазмнын тсіндірідер.Ебек аы, процент, рента, пайда тріндегі табыстарды алу неден туелді?Жмыссыздыты трлерін атаыз?Инфляцияны бседету мен жмыссызды дегейі арасындаы шараларды зара андай байланысы бар?Филлипс исыы нені крсетеді?Макроэкономикалы тепе-тедік сзіні астарында андай маына жатыр?Бааны су арынына байланысты инфляцияны андай трлері бар?Инфляцияа арсы саясатты негізгі баыттары андай?Экономикадаы циклды дамуды себептері не болып табылады?
6. Экономикалы циклды фазалары андай белгілермен сипатталады?
7. азіргі кезедегі экономикалы цикл немен сипатталады?
8. азаста Республикасыны дадарыса арсы саясатын алай тсінесіз?
9. Экономикалы су дегеніміз не жне оны андай типтерін білесіз?
10. Экономикалы суді азіргі типтеріні ерекшелігі неде?
11. Мультипликатор – акселератор моделіні клемі мен ндірістік ызметтеріні мні андай?
12. Экономикалы жне леуметтік прогресті крсеткіштері андай?
13. Экономикалы суді факторларына ТП-ті жетістіктерін пайдалану алай сер етеді?
14. азастан Республикасындаы экономикалы суді негізгі белгілері андай?
23. Экономиканы мемлекеттік реттеу андай негізгі масаттарды кздейді?
24.Нарыты экономикада мемлекет андай экономикалы ызмет атарады? Сізді ойыызша, мемлекетті атаратын ызметтеріні айсысы маыздыра?
25.азастан Республикасы жадайында мемлекеттік реттеуді андай жаа трлері болуы ммкін?
26.лтты банкті негізгі міндеттері андай? лтты банкті мемлекетті аша стратегиясыны негзгі баытын анытайтын туелсіз йым деп санауа болады ма?
27. аржы дегеніміз не жне оны ашадан айырмашылыы неде?
28. аржы жйесі дегеніміз не?
29. Бюджет ралдары андай масаттара жмсалады?
30. Мемлекеттік бюджет тапшылыы дегеніміз не жне оны пайда болуыны себептері? Мемлекеттік бюджет тапшылыын жоюды андай кздері бар?
31. Мемлекетті фискалды саясаты дегеніміз не жне ол андай масатта пайдаланылады?
32. Табыстарды андай трлерін білесі, оларды бір-бірінен айырмашылыы?
33. мір сру минимумы дегеніміз не жне ол алай аныталады?
34. лемдік шаруашылы, оны алай тсінесіз? Оны ерекше тетігі мен даму кезедері андай?
35. Халыаралы ебек блінісі дегеніміз не, оны лем шаруашылыы шін маызы андай?
36. азіргі жадайда дниежзілік шаруашылы дамуы андай ерекшеліктермен сипатталады?
37. лемдік шаруашылыа лтты экономиканы интеграция мнін алай тсінесіз?
38. Салыстырмалы артышылы теориясы дегеніміз не?
39. Халыаралы экономикалы атынастарды негізгі нысандары андай?
40. Сырты экономикалы реттеуді алай тсінесіз?
41. Халыаралы ебек блінісіні негізгі формалары.
Сіздер халыаралы мамандану мен кооперацияны андай нышандарын білесіздер?
КОЛЛОКВИУМ СРАТАРЫ-1
1. Мерантилистік мектепті кемшілігі неде?
2. Физиократтарды негізін алаушы кім жне оларды ала ойан мселесіні мні неде?
3. Экономикалытеориянызерттеу пніне не жатады?
4. Экономикалы категория дегеніміз не?
5. Экономикалы задар ымын алай тсінесіз?
6. ндіріс факторларына не жатады?
7. ндірістік функция дегеніміз не?
8. Экономикалы жйеніэлементтері андай?
9. Аралас экономикалы жйені баса модельдерден артышылытары андай?
10. Меншік пен меншік атынастарыны мні неде?
11. Меншікті экономикалы жне ыты мазмны андай?
12. Меншік объектілеріне не жатады?
13. Меншік субъектілеріні мдделеріні айшылыы неде?
14. Меншікті иемденудітиптері мен нысандары андай?
15. Жеке меншікті артышылытары мен кемшіліктері андай?
16. Мемлекеттік меншікті андай трлері бар?
17. Баса меншік нысандарымен салыстыранда акционерлік меншік негізінде ксіпкерлікті йымдастыруды андайартыкшылыы бар?
18. Жекешелендіруді андай тсілдерін білесіз?
19. Экономикалы жйе тиімді ызмет етуі шін мемлекеттік жне жеке меншікті лестері анша болу керек деп ойлайсыз, оны анытайтын андай факторлар?
20. азастандаы жекешелендіруді нтижелері мен салдары туралы не білесіз?
21. Шаруашылыты андай нысанда йымдастыруа болады?
22. Натуралды шаруашылытытауарлы шаруашылыа ауысуынысебептері андай?
23. Тауарлы шаруашылыты пайда болу шарттары андай?
24. Натуралды ндіріс пен тауарлы ндірісті масаттары андай?
25. Тауар мен игілікті айырмашылытары андай?
26. Тауарды андай асиеттері бар?
27. Ттыну ныны андай асиеттерін білесіз?
28. Тауар ндірісіні белгілері андай?
29. н жне айырбас ныны мні неде?
30. Айырбас ныны андай нысандары бар?
31. Тауар баасы алай аныталады?
32. Тауар нын анытайтын андай факторлар?
33. Ашаны пайда болу себептері андай?
34. Ашаны аша ететін андай асиеттер?
35. Ашаны андай ызметтерін білесіз?
36. Аша неліктен жалпыа бірдей эквивалент рлін атарады?
37. Металл ашаларды ааз ашаларды ауыстыруын алай тсіндіруге болады?
38. ааз ашалар неліктен нсызданады?
39. лттывалюта - тегені шыу тарихы туралы не айта аласыз?
40. лемдік жетекші андай валюталарды білесіз,олар туралы ойыыз андай?
41. Ксіпкерлікті мні мен атаратын ызметтері андай?
42. Ксіпкерлікті шыармашылы ызметіні маызын алай тсіндіресіз?
43. Ксіпкерлікті андай белгілері бар?
44. Ксіпкерлік ызметті андай трлерін білесіз?
45. Ксіпкерлік тэуекел дегеніміз не, оны дегейін алай тмендетуге болады?
46. Акционерлік оам мен акционерді кыктары мсн міндет-тері андай?
КОЛЛОКВИУМ СРАТАРЫ-2
1. Фирманы (ксіпорынны) шыындарыны андай нысандарын білесіз?
2. Траты, айнымалы, жалпы, орташа, шекті шыындарыны экономикалы мні неде?
3. Шыындар мен пайданы зара байланысы жне зара туелділігі неде?
4. Орташа, жалпы, шекті табыстар дегеніміз не?
5. нны ебек теориясы трысында ндіріс шыындарыны экономикалы мазмнын тсіндірідер.
6. Ебек аы, процент, рента, пайда тріндегі табыстарды алу неден туелді?
7. Жмыссыздыты трлерін атаыз?
8. Инфляцияны бседету мен жмыссызды дегейі арасындаы шараларды зара андай байланысы бар?
9. Филлипс исыы нені крсетеді?
10. Макроэкономикалы тепе-тедік сзіні астарында андай маына жатыр?
11. Бааны су арынына байланысты инфляцияны андай трлері бар?
12. Инфляцияа арсы саясатты негізгі баыттары андай?
13. Экономикадаы циклды дамуды себептері не болып табылады?
14. Экономикалы циклды фазалары андай белгілермен сипатталады?
15. азіргі кезедегі экономикалы цикл немен сипатталады?
16. азаста Республикасыны дадарыса арсы саясатын алай тсінесіз?
17. Экономикалы су дегеніміз не жне оны андай типтерін білесіз?
18. Экономикалы суді азіргі типтеріні ерекшелігі неде?
19. Мультипликатор – акселератор моделіні клемі мен ндірістік ызметтеріні мні андай?
20. Экономикалы жне леуметтік прогресті крсеткіштері андай?
21. Экономикалы суді факторларына ТП-ті жетістіктерін пайдалану алай сер етеді?
22. азастан Республикасындаы экономикалы суді негізгі белгілері андай?
23. Экономиканы мемлекеттік реттеу андай негізгі масаттарды кздейді?
24. Нарыты экономикада мемлекет андай экономикалы ызмет атарады? Сізді ойыызша, мемлекетті атаратын ызметтеріні айсысы маыздыра?
25. .азастан Республикасы жадайында мемлекеттік реттеуді андай жаа трлері болуы ммкін?
26. лтты банкті негізгі міндеттері андай? лтты банкті мемлекетті аша стратегиясыны негзгі баытын анытайтын туелсіз йым деп санауа болады ма?
27. аржы дегеніміз не жне оны ашадан айырмашылыы неде?
28. аржы жйесі дегеніміз не?
29. Бюджет ралдары андай масаттара жмсалады?
30. Мемлекеттік бюджет тапшылыы дегеніміз не жне оны пайда болуыны себептері? Мемлекеттік бюджет тапшылыын жоюды андай кздері бар?
31. Мемлекетті фискалды саясаты дегеніміз не жне ол андай масатта пайдаланылады?
32. Табыстарды андай трлерін білесі, оларды бір-бірінен айырмашылыы?
33. мір сру минимумы дегеніміз не жне ол алай аныталады?
34. лемдік шаруашылы, оны алай тсінесіз? Оны ерекше тетігі мен даму кезедері андай?
35. Халыаралы ебек блінісі дегеніміз не, оны лем шаруашылыы шін маызы андай?
36. азіргі жадайда дниежзілік шаруашылы дамуы андай ерекшеліктермен сипатталады?
37. лемдік шаруашылыа лтты экономиканы интеграция мнін алай тсінесіз?
38. Сіздер халыаралы мамандану мен кооперацияны андай нышандарын білесіздер?
АРАЛЫ БАЫЛАУ ТЕСТТЕРІ-1
1-нса.
1. Экономикалы теория кзарасы бойынша “экономика” бл:
А) шаруашылы ызметі;
В) адамдарды масаттары мен шектеулі ресурстарыны арасындаы атынастара байланысты, оларды іс-рекеті;
С) шаруашылы жасау туралы ылым;
Д) статистика;
Е) демография.
2. лтты байлыыны кзі саудада деп есептейді…
А) физиократтар; В) маржиналистер; С) меркантелистер;
Д) классикалы саяси экономия; Е) институционализм.
3. лтты байлыыны кзі ауыл шаруашылыында деп есептейді…
А) меркантелистер; В) марксизм; С) марженализм;
Д) Физиократтар; Е) институционализм.
4. “Крінбейтін ол” жеке ндірушілер мен ттынушыларды дербес іс - рекетін солай ылып баыттайды, нтижесінде барлы жйе за мерзімді экономикалы тепе – тедік жадайында болады деген тжырымды кім сынды?
А) У. Петти В) Ф. Кенэ С) К. Маркс Д) К. Менгер Е) А. Смит
5. К. Маркс ашан буржуазиялы оамны негізгі заы:
А) ндылы В) осымша н С) сраным жне сыным
Д) меншік ы теориясы Е) тымды кту
6. 1936 жылы Дж. М. Кейнсті шыаран кітабы аталады
А) “халытар байлыыны табиаты мен себептері туралы”
В) “саяси экономияны принциптері”
С) “жмыспен амту, процент жне ашаны жалпы теориясы”,
Д) “капитал”
Е) “Ресейде капитализмні дамуы”
7. Экономикалы теорияны пні болып табылады:
А) демографиялы згерістер; В) статистикалы есеп берулер;
С) ебек атынастары; Д) леуметтік даму.
Е) шектеулі ресурстарды тымды жне тиімді пайдалануа байланысты адамдар арасындаы экономикалы атынастар;
8. Мемлекеттік саясатты іске асыру барысында дрыс тадау жасауа ммкіндік беретін экономикалы теорияны функциясы (атаратын ызметі):
А) танымдылы В) тжірибелік С) прогностикалы
Д) методологиялы Е) малматты
9. Наты экономикалы былыстарды елеулі емес жатарына кіл блмей, оны ішкі, барынша мнді мазмнын айындау экономикалы теорияны андай ылыми таным дісіне жатады?
А) индукция; В) дедукция; С) ылыми абстракция;
Д) талдау (анализ) Е) біріктіру (синтез)
10. Экономикалы мірді былыстары арасында объективті орындалатын траты себепті – салдарлы байланыстар…
А) экономикалы задар; В) табиат задары;
С) экономикалы категориялар; Д) леуметтік мірді задары;
Е) ы задары.
11. “Нарыта сраным баа, ттынушыларды табыстары, бсеке сияты оны анытайтын ртрлі факторларды зерттеу жолымен оылатын экономикалы теорияны дісі:
А) ылыми абстракция; В) логикалы жне тарихи;
С) индукция жне дедукция; Д) талдау; Е) синтез.
12. Экономикалы теорияны нарыты атынастардаы дара субъектілерді экономикалы іс-рекетін зерттейтін блімі…
А) микроэкономика; В) макроэкономика; С) саяси экономия;
Д) экономикс; Е) жалпы экономика.
13. Жалпы лтты экономиканы ызмет ету задылытарын зерттейтін экономикалы теорияны баыты:
А) микроэкономика; В) экономикс; С) саяси экономия;
Д) макроэкономика; Е) салалы экономика.
14. Ашаа эгоистік ызыушылы тмендегілерді айсысыны арекетіні басты мотиві болып саналады?
А) экономикалы адамны; В) мемлекетті; С) ксіпорынны;
Д) кооперативті; Е) оамды йымдарды.
15. Жеке тланы шыынды азайта отырып барынша жоары нтиже алуа мтылу рекеті
А) тымсыз В) біреуді арасындаылар
С) ттынушылы Д) оамды Е) тымды
16. Шаруашылы іс - рекеттерге озаушы болатын мотивтері – экономикалы…
А) мдделер; В) задар; С) категориялар; Д) дістер; Е) тсілдер.
17. Адам табиатпен одан кейін бір-біріменде зара рекет етеді. Осыны негізінде орын алады?
А) ндіріс; В) блу; С) айырбас; Д) ттыну; Е) айта блу.
18. Адамны жеіп шыуа тырысатын анааттанбаушылы немесе мтажды жадайы…
А) ажеттіліктер; В) мдделер; С) игіліктер; Д) ндіріс; Е) ттыну.
19. Алашы (тменгі) ажеттілік, бл ажеттілік
А) тамаа, киімге; В) білімге; С) нерге;
Д) ндіріске; Е) шекейлік бйымдара
20. ажеттілікті анааттандырылатын рал…
А) игілік; В) трткі; С) мдделер; Д) ндіріс; Е) айырбас.
21. ндірісті жеке факторы
А) ебек; В) капитал; С)жер; Д) машиналар; Е) ксіпкерлік абілет.
22. Табыс келетін факторы
А) капитал; В) ењбек; С) жер ресурстары;
Д) шикізат жне материалдар; Е) ксіпкерлік абілет.
23. Жер, ндіріс факторы ретінде зіні иесіне табысты андай трін келеді…
А) рента; В) ебек аы; С)пайда; Д)процент; Е)дивиденд.
24. Материалды жне материалды емес игіліктерді жасауды алашы кзі…
А) ндіріс; В) ттыну; С) блу; Д) айырбас; Е) айта блу.
25. К. Марксті пікірінше, тек ана нны нышандарыны ауысуы орын алатын адам ызметіні саласы…
А) айырбас; В) блу; С) ндіру; Д) ттыну; Е) иемдену.
26. Иемдену ы, пайдалану ы, иелік ету ы меншікті андай мазмнын крсетеді:
А) Ќ±ќыќтыќ. В) Саяси. С) леуметтік.
D) Экономикалы. Е) оамды.
27. Меншік иесіне не келу арќылы меншік экономикалы ткізіледі:
A) Шыын. B) Табыс. С) уаныш. D) айы.
Е) Кіл алдырушылы.
28. Р Азаматты кодексіне сйкес республикалы жне коммуналды меншіктер нышаны:
А) Мемлекеттік. В) Жеке. С) жымды.
) Акционерлік. Е) Тлалы.
29. Жеке меншікті теріс жатарына жатады:
A) Меншік иелеріні мліктік жіктелінуі.
B) Ксіпкерлікті ынталандыру.
C) Ебексіз табыс табу бойынша мір сру ммкіндігі.
D) Бсекені дамуы.
E) Тауар айырбасыны, нарыты дамуы.
30. оамды меншікті негізгі нысандары:
A) Мемлекеттік жне акционерлік.
B)Кооперативтік жне муниципалды.
C) Мемлекетттік жне муниципальды.
D)Акционерлікжне кооперативтік.
E) Акционерлік жне муниципальды.
2-нса
1. Экономикалы теория кзарасы бойынша “экономика” бл:
A) Адамдарды масаттары мен шектеулі ресурстарыны арасындаы атынастара байланысты, оларды іс-рекеті.
B) Шаруашылы ызметі. C) Шаруашылы жасау туралы ылым
D) Статистика. E) Демография.
2. лтты байлыыны кзі саудада деп есептейді:
А) Физиократтар. В) Маржиналист С) Меркантелистер.
D) Классикалы саяси экономия. Е) Институционализм.
3. лтты байлыыны кзі ауыл шаруашылыында деп есептейді:
A) Физиократтар. B) Меркантелистер. C) Марксизм.
D) Маржинализм. E) Институционализм.
4. Тауарлы ндіріске дейін болан экономиканы йымдастыруды тарихи нышаны:
А) Жоспарлы шаруашылы. В) Натуралды шаруашылы.
С) Патриалхалды шарушылы. D) Нарыты экономика.
Е) Феодалды шарушылы.
5. Экономикалы теорияны пні болып табылады:
А) Демографиялы атынастар.
В) Шектеулі ресурстарды тымды жне тиімді пайдалануа байланысты адамдар арасындаы экономикалы атынастар.
С) Тапты атынастар.
D) Ебек атынастары.
Е) леуметтік мселелер.
6. «Не бар немесе не болу керек» – бл андай экономиканы оыту пні?
А) Макроэкономика. В) Позитивті экономика. С) Микроэкономика.
D) Нормативті экономика. E) Интерэкономика.
7. Микроэкономикада оытылады:
A) Нарытаы тауарлара сранысты анытайтын факторлар.
B) Экономикалы ауыту. C) Бааны жалпы дегейі.
D)Халы шаруашылыындаы жмысшылар саны.
E) Жмыссызды дегейі.
8. Зерттелетін былысты жеке, кездейсо, тпелі жатарын ескермей оны мнді, траты типтік жатарын крсететін діс – бл:
А) Талдау .В) Индукция. С) ылыми абсртакция D) Моделдеу. E) Баылау.
9. Материалды ажеттіліктерге жатпайды:
A) Киім. B) Автоклікті жндеу. C) алалы сенбілікке атысу.
D) Загер консультациясы. E) Фирманы автоклікке ажеттілігі
10. А.Маслоу пирамидасына сйкес, ажеттіліктер ерекшеленеді:
A) Физиологиялы ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; зіндік суге ажеттілік.
B) Физиологиялы ажеттілік; зіндік суге ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік.
C) зіндік суге ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік; физиологиялы ажеттілік.
D) Сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; зіндік дамуа ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік.
E) зіндік суге ажеттілік; физиологиялы ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік.
11. Экономикалы теорияны толы анытамасын крсетііз:
A) ндіру жне тауар айырбасы процесі. B) Аша, банк жйесі, капитал
C) Елді лтты байлыы.
D) Адамдарды ажеттілігін амтамасыз ету шін оамны шектелген ресурстарын пайдалану тсілдері. E) дайы ндіріс процесі.
12. Тмендегі жадайларды айсысы экономикалы теория пнін анытауа атысы жо:
A) Ресурстарды тиімді пайдалану.
B) ндірістік ресурстарды шектеусіздігі.
C) Адамдарды ажеттілігін анааттандыру.
D) Экономикалы игіліктерді шектеусіздігі.
E) Ресурстарды шектеулігі.
13. Экономикалы теорияны негізгі атаратын ызметтері:
A)дайы ндіріс жне блу. B)Танымды жне тєжірибелік.
C)Баылау жне ынталандыру. D)дістемелік жне апаратты. E)Апаратты жне баылау.
14. Экономикалы саясатты негізгі масатына жатпайды:
A) Толы жмыспен амтуа жету.
B) Экономикалы тиімділікті амтамасыз ету.
C) C) Бааны траты дегейі.
D) Бюджет тапшылыыны болмауы.
E) Ттынушылар мен ндірушілерді экономикалы еркіндігі.
15. Экономиканы натылыын математикалы символдар мен алгоритмдер кмегімен арастырып жйелейтін діс бл:
A) Талдау. B) ылыми абстракция. C) Эксперимент. D) Модельдеу. E) Баылау.
16. “Крінбейтін ол” ымын алыптастыран:
A) К.Маркс. B) А.Смит. C) А.МАршалл. D) Дж.Кейнс. E) И.Хальдун.
17.. ндірісті негізгі факторларына жатады:
A) Ебек, жер, капитал, ксіпкерлік абілет. B) Меншік.
C) Аша жне ксіпкерлік рекет. D) Ебек жне капитал.
Е) Аша жне меншік, кміпкерлік жне капитал.
18. Нарыты механизмні жмыс істеуіні шарты болып табылады
A) Натуралды шаруашылы:
B) Алуан трлі меншік нышандарыны болуы жне шарушылы субъектілеріні дербестігі.
С) Орталытандырылан жоспарлы экономика.
D) Патриархалді шаруашылы. Е) Сырты саудаа монополия.
19. Материалды жне материалды емес игіліктерді жасауды алашы кзі:
А) Ттыну. В) Блу. С) ндіріс. D) Айырбас. E) айта блу.
20. Макроэкономикалы крсеткішке жатады:
A) Таза экономикалы жадай. B) Елді лтты байлыы.
C) Фирманы ндірістік шыындары.
D) Табыс. E) Ксіпорын пайдасы.
21. ндіріс рал – жабдытарын жне материалды игіліктерді иемдену атынасы:
А) Меншік. В) ндіріс. С) Блу. D) Айырбас. Е) Ттыну.
22. “Меншікті ыты теориясына” барынша кп лес осан алым – экономист:
А) А. Пигу. В) К. Маркс. C) Л. Вальрас. D) А. Маршалл. E) Р. Коуз.
23. Иемдену ы, пайдалану ы, иелік ету ы меншікті андай мазмнын крсетеді:
А) Ќ±ќыќтыќ. В) Саяси. С) леуметтік. D) Экономикалы. Е) оамды.
24. Меншік иесіне не келу арќылы меншік экономикалы ткізіледі:
A) Шыын. B) Табыс. С) уаныш. D) айы. Е) Кіл алдырушылы.
25. Р Азаматты кодексіне сйкес республикалы жне коммуналды меншіктер нышаны:
А) Мемлекеттік. В) Жеке. С) жымды.
D) Акционерлік. Е) Тлалы.
26. Жеке меншікті теріс жатарына жатады:
A) Меншік иелеріні мліктік жіктелінуі.
B) Ксіпкерлікті ынталандыру.
C) Ебексіз табыс табу бойынша мір сру ммкіндігі.
D) Бсекені дамуы.
E) Тауар айырбасыны, нарыты дамуы.
27. оамды меншікті негізгі нысандары:
A) Мемлекеттік жне акционерлік.
B) Кооперативтік жне муниципалды.
C) Мемлекетттік жне муниципальды.
D) Акционерлік жне кооперативтік.
E) Акционерлік жне муниципальды.
28. Акционерлікжнебірлескен (лестік) меншікжатады:
A) зіндікменшікке. B) Жекетоптыменшікке. C)оамдыменшікке.
D) Жеке-дараменшікке. E) Мемлекеттікменшікке.
29. “Меншік” тсінігініэкономикалымазмны:
A) Игіліктердіпайдаланужнеоанбилікету. B)Иемденужнебасару.
C) Табыстабу. D) Игіліктердіиемдену. E) Басару жне табыс табу.
30. Меншік экономикалы табыс келеді:
A) Меншікті басару процесінде. B) Меншікті сату нтижесінде.
C) Табыс табу арылы. D) Егер зады трде бекітілсе.
E) Егер шаруашылыта пайдаланылса.
АРАЛЫ БАЫЛАУ ТЕСТТЕРІ-2
1-нса
1. Экономика теорияны кзарасы бойынша “экономика” бл:
А) Статистика.
В) Шаруашылы ызметі.
С) Шаруашылы жасау туралы ылым.
Д) Адамдарды масаттары мен шектеулі ресурстарыны арасындаы атынастара байланысты, оларды іс-рекеті.
Е) Демография.
2.лтты байлыыны кзі саудада деп есептейді:
А)Классикалы саяси экономия. В)Меркантелистер. С)Физиократтар. Д)Маржиналистер. Е)Институционализм.
3.Тауарлы ндіріске дейін болан экономиканы йымдастыруды тарихи нышаны:
А) Патриалхалды шарушылы. В) Жоспарлы шаруашылы. С) Натуралды шаруашылы. Д) Нарыты экономика. Е) Феодалды шарушылы.
4. Наты экономикалы былыстарды елеулі емес жатарына кіл блмей, оны ішкі, барынша мнді мазмнын айындау экономикалы теорияны андай ылыми таным дісіне жатады:
А) Талдау (анализ). В) Индукция. С) Дедукция. Д) ылыми абстракция. Е) Біріктіру (синтез).
5. Экономикалы жйелерді жіктелуі андай факторлармен аныталады:
А) Табыс дегейімен. В) орлану кздерімен. С) Экономиканы салалы рылымымен.
Д) Меншік типтері жне экономиканы йымдастырумен. Е) Тапты рылымымен.
6. азастан андай экономикалы жйені руда:
А) Дстрлі. В) Мемлекеттік – жоспарлы. С) Нарыты, еркін бсекелестік.
Д) Аралас Е) леуметтік бадарланан нарыты экономика.
7.ажеттілікті анааттандыратын рал:
А) Игілік. В) Трткі. С) Мдделер. Д) ндіріс. Е) Айырбас.
8. Р Азаматты кодексіне сйкес республикалы жне коммуналды меншіктер нышаны:
А) Акционерлік. В) Жеке. С) жымды. Д) Мемлекеттік. Е) Тлалы.
9. Бааны згеруі ттынушылара кп немесе аз млшердегі тауарларды сатып алуа ммкіндік береді. Бл туелділік сипаттайтын зањ:
А) Сраным. В) сыным. С) н. Д) Ебекті згеруі. Е) орлану.
10. лаймалы дайы ндірісті интенсивті типі сипатталады:
А) ндіріс клеміні сімі осымша ресурстарды тарту мен пайдалануды талап етпейді.
В) Жмыспен амтыландар саныны суімен.
С) Жмыс кніні заруымен.
Д) осымша шикізат, материалдарды пайдаланумен.
Е) Жаа жерлерді игерумен.
11. Траты шыындар, бл:
А) осылатын шыын. В) згеретін шыындар. С) німні бір-бірлігіне шаандаы шыын. Д) згермейтін шыындар. Е) Азаятын шыын.
12. арыза берілетін немесе арыза алынатын капиталдан тсетін табыс, бл:
А) Пайда. В) Рента. С) Процент. Д) Ебек аы. Е) Девиденд.
13. ндірісті лдырауы тоталатын, бірте-бірте арты тауарлар млшеріні азаятын фазасы:
А) рлеу. В) Тоырау. С) Дадарыс. Д) Жандану. Е) рлеуді шегіне жету.
14. озалмайтын мліктерді кепілдігімен, за мерзімді арыз трінде берілетін несие нышаны аталады:
А) Банктік. В) Коммерциялы. С) Ипотекалы. Д) Ттынушылы. Е) Мемлекеттік.
15. А.Маслоу пирамидасына сйкес, ажеттіліктер ерекшеленеді:
А) Физиологиялы ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; зіндік суге ажеттілік.
В) Физиологиялы ажеттілік; зіндік суге ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік.
С) зіндік суге ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік; физиологиялы ажеттілік.
Д) Сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік; зіндік дамуа ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік.
Е) зіндік суге ажеттілік; физиологиялы ажеттілік; ауіпсіздікке ажеттілік; сыйластыа ажеттілік; леуметтік арым-атынаса ажеттілік.
16. Нарыты эконмикаа тн:
А) Ксіпкерлік тадау еркіндігі. В) Орталытандырылан жоспарлау. С) Мемлекеттік меншікті иемдену.
Д) Бсекені болмауы. Е) Монополияны болмауы.
17. Экономикалы теория негіздеріні негізгі атаратын ызметтері:
А) Апаратты жне баылау. В) дайы ндіріс жне блу. С) Баылау жне ынталандыру.
Д) дістемелік жне апаратты. Е) Танымды жне тєжірибелік.
18. Тауар баасын белгілегенде ашаны атаратын ызметі:
А) Айналыс ралы. В) ор жинау ралы. С) н лшемі. Д) Капиталды жинаталуы. Е) Дниежзілік аша.
19. сыным икемді, егер икемділік коэфф