Практика бойынша есеп жасау

Пререквизиттер

ндірістік жне диплом алды практикалар туралы есеп беруді орындау шін 5В050900 «аржы» мамандыы студенттеріні практика материалдарын жинауа жне дайындауа ажетті білім, шеберлік, дады тізімдемесі бар пндер тізімі:

«аржы менеджменті», «Салытар жне салы салу», «Мемлекеттік бюджет», «Банктік істер», «Сатандыру», «Баалы ааздар нарыы», «аржылы талдау», «аржылы-банктік статистика».

Постреквизиттер

5В050900 «аржы» мамандыы студенттеріне арналан практика мамндарды аржы, экономика жне есеп саласында даярлау жйесіндегі база болып табылады. Алан білім, шеберлік, дады, зыретті, ндірістік практикада жинаан материалдарды оушылар кейін келесі мекемелерде жмыс істегенде олдана алады:

- аржы менеджменті саласында жмыс істейтін ксіпорындарда;

- жйелік аржы талдауында болжауа, жоспарлауа

мамандандырылатын фирмалар мен кімшілік орган бліністерінде;

- ксіпорындар, банктер, сатандыру компанияларыны аналитикалы ызметтерінде;

- аржы департаментіні салы комитетінде;

- азынашылы органдарында;

- сондай-а баса да аржы-несиелік ксіпорындарында (йымдарда, мекемелерде).

4 Тжірибені ту кестесі

ндірістік практика келесі мамандытар студенттерге арналан:

–5В050900 «аржы» ЖКБ, ОКБ негізінде 2010 ж. т.сырттай оу трі 5 жма немесе 2 кредитке есептелген; 5В050900 «аржы» ЖОБ, ОКБ негізінде 2010 ж. т. кндізгі оу трі 5 жма немесе 2 кредитке есептелген тжірибені басталу жне аяталу мерзімі С.Торайыров атындаы ПМУ ректорыны бйрыымен академиялы кнтізбеде бекітіледі. Жекелеген тапсырмалар бойынша тжірибені ту кестесі 1 кестеде келтірілген.

ндірістік (диплом алдындаы) практика келесі мамандытар студенттерге арналан:

- 5В050900 «аржы» ЖКБ, ОКБ негізінде 2010 ж. т.сырттай оу трі 5 жма немесе 2 кредитке есептелген; 5В050900 «аржы» ЖОБ, ОКБ негізінде 2010 ж. т. кндізгі оу трі 5 жма немесе 2 кредитке есептелген, тжірибені басталу жне аяталу мерзімі С.Торайыров атындаы ПМУ ректорыны бйрыымен академиялы кнтізбеде бекітіледі. Жекелеген тапсырмалар бойынша тжірибені ту кестесі 2 кестеде келтірілген.

1 Кесте - Тжірибені ту кестесі

Тапсырма атауы	Саат саны	Жмыс кніні саны
Практика бойынша жеке тапсырма беру
Ксіпорынмен (йым, мекеме) жне оны ймдастырушылы рылымымен танысу
Практика материалдарын жинау, атап айтанда ксіпорынны (йымны, мекемені) аржы ызметі туралы ережесімен, ызметкерлерді лауазымды нсамаларымен, жат айналымымен есеп айырысу жаттарымен, салыстыру кестелері жне талдауларымен танысу
Практика бойынша есеп беру мен кнделікті толтыру
Барлыы

2 Кесте - Тжірибені ту кестесі

Тапсырма атауы	Саат саны	Жмыс кніні саны
Дипломды жмысты жоспарына сйкес жеке жоспарды беру
Ксіпорынмен жне йымдастырулы рылыммен танысу
Дипломды жмысты таырыбы бойынша дебиеттерді арау. Дипломды жмысты жоспарыны жоба жетекшісімен жне «аржы» кафедрасыны мегерушісімен бекітілуі.
Тжірибелік материалды, соны ішінде аржылы ызмет туралы ережелерді, оны ызметкерлеріні лауазымды нсауларын жинау, жат айналымымен, есептік жаттармен, жина кестелер жне талдаулармен танысу.
Дипломды жмысты 1,2 жне 3 тарауымен жмыс жасау.
Дипломды жмыса тсініктемелік жазбаны ресімдеу.
Барлыы

5 Практика мазмны

1) ндірістік практика

Практика мазмныны практика базасыны ызмет баытына байланысты зіндік ерекшеліктері болады.

аржы департаментіні салы комитетінде практикадан ту кезінде практикадан туші:

- салы комитетіні рылымымен танысуы;

- зіндік тжірибелік дадыларын алыптастыруа;

- салы жне салы салу бойынша экономикалы жмыс дісін игеруі;

- аржыны бюджетке тсу есебімен танысуы;

- салы тлешілерді жеке шоттарыны ашылып, уаытылы жне толы жргізілу тртібімен танысуы;

- салы есептерін ру тртібімен танысуы тиіс.

Есеп беруде жоарыда крсетілген есептер, зерделенген материал деректері крсетіліп, талдау жасалады жне тиісті жаттар оса беріледі.

Есеп-несие ызметкерлері мен несие мекемелері мамандарыны жмыс орнында практикадан ту кезіндепрактикант :

- Банк Жарысымен (Ережесімен) жне оны жзеге асыратын негізгі операциялармен танысуа;

- банкті жне оны бліністеріні йымдастырушылы рылымын, сондай-а банкті басару рылымын зерделеуге;

- банкті филиалдары, блімшелері жне еншілес банктерді ыты ызмет ету негіздерін, банк бліністеріні ыы мен міндеттерін, сондай-а банкті рылымды бліністері ызметіні йлестіру жйесін зерделеуге;

- банктік іс бойынша барлы нсамалы жне нормативтік материалдарды жете зерделеуге;

- зіндік тжірбиелік жмыс дадыларын алыптастыруа міндетті.

Операциялы блімдестудент есеп айырысу-несие операцияларыны мазмнымен жне ерекшеліктерімен танысуы тиіс. есеп айырысу операцияларын зерделеуде тмендегі тртіппен танысуы тиіс:

- банктік шоттарды ашу жне бан ажетті жаттамалармен, сондай-а банктік шоттарды нмірленуімен;

- жаттарды абылдау мен тексеру жне оларды аымдаы немесе баса шоттардан тлеуді ресімдеумен, сондай-а наразылытарды анааттандыру кезегін сатау тртібін йымдастырумен;

- тлем жаттарыны инкассоа абылдау, оларды деу жне есепке алу;

- клиенттерге чек кітапшаларын беру жне чектермен операция жргізу;

- банк лтты банк мекемелерінде ашатын корреспонденттік шоттар жйесі арылы есептерді жзеге асыру;

- арыз алушыны несие тлеу абілеттілігін ескере отырып, арыз шоттарын ашу;

- экономиканы трлі салаларына жне жеке арыз алушылара несие беруде арыз беру, тлеу операцияларын есепке алу жне ресімдеу;

- арыз бойынша шыл міндеттемелер карточкасын жргізу, арызды мерзімінде тлеу, сондай-а ыса мерзімді жне за мерзімді несиелерге пайыз есептеу мен ндіріп алуа байланысты операцияларды жргізу;

Операциялы блімде практикадан ту кезінде студент олданыстаы олма-ол ашасыз есеп нысаны, оларды жзеге асыру тртібі жне олдану саласы туралы тсінік алуы керек.

Бухгалтерияда практикадан ту кезінде студент банк тлейтін негізгі салы трлерімен, оларды аудару,есеп жргізу жне есеп айырысу тртібі зерделенеді.

Жоспарлау-экономикалы блімде студент:

- банк ызметіні ыты нормалары мен принциптерін;

- банкті міндетті трде орындайтын экономикалы нормативтерін есептеу тртібі жне оларды ызметін баылауды;

- жеке меншік аражатыны алыптасу жне кірісті блу тртібін;

- банкті маркетингтік зерттеулер жргізу дісі, банк менеджменті негізін;

- банкті тлем абілеттілігі мен тімділігін реттеу дістері, туекел дрежесі бойынша банк активтерін жіктеуді;

- трлі банк мекемелерінде ресурстарды алыптастыру ерекшеліктерін, несие леуетін алыптастыру кздері;

- пассивті банк операцияларыны трлері жне оларды йымдастыру принциптерін;

- банкті несие ресурстары аукционында атысу тжірибесін зерделеуі ажет.

Баалы ааздар жне салым блімінде практикадан ту кезінде практикадан туші банкті нды ааздармен жмыс істеу сипатын зерделеуі тиіс, атап айтанда:

- аражатты нды ааздара инвестициялау дісін;

- нды ааздарды шыару: жаттама жне шыару жадайын, ааздарды алдын ала баалауды; алашы тарату тадау тртібін, шыару туралы есеп берушілікті руды;

- бухгалтерлік есеп жргізу жне баалы ааздармен операция бойынша есеп берушілікті ру тртібін;

- баалы ааздар нарыын талдау дісі, инвестициялы кеес беру;

- баалы ааздарды сатау, кзету, тасымалдау жне жіберу ерекшелік- терін;

- есептерді баалы ааздар бойынша жзеге асыру тртібін;

- несиені баалы ааздармен сыну жне алу тртібін;

- вексельдерді есептеу жне айта есептеуді;

- баалы ааздарды кепілге ою, жаттамалы ресімдеу, кепілді тіркеу, міндеттемелер орындалмаан жадайда оны іске асыру тртібін;

- баалы ааздарды сатандыруды жне оларды операциясын, сатандыру келісімдері бойынша есеп жргізу тртібін;

- баалы ааздар нын нын теу мерзімі боланда, ндіріп алу жне тлеу тртібін, пайыздар мен дивиденттерді тлеуді;

- халы салымдарыны негізгі трлерін, оларды шарттары жне осы салымдарды абылдау операцияларын;

- салымдар бойынша пайыздар жне баса да кірістерді аудару тртібін;

- салымдар бойынша олма-ол ашасыз есеп айырысуды жзеге асыру тртібін;

- банкті депозиттік операцияларын жзеге асыру ерекшеліктерін; депозиттік келісімшарттарды нысандары мен трлерін, келісімшарт жасау тртібі мен шарттарын, депозиттік пайыздарды есептеу тртібін.

Несиелеу блімінде студент зады жне жеке тлалара несие беру тртібі туралы толы, аны тсінік алуы керек, яни:

- берілетін несие млшерін анытау жне банкті зады жне жеке тлалармен несие келісімшартына отыру тртібін, бл келісімшарттар мазмнын, атап айтанда тараптарды ыы мен міндеттерін, несие келісімшартын бзан шін санкцияны игеруі керек, кепілдік ыты ресімдеу жне оны пайдалануды тексеру тртібіне ерекше кіл блінуі тиіс;

- арыз алушыны несие тлеу абілеттілігі дрежесін баалау дісін игеру, салы ерекшеліктерін клиентті меншік нысаны мен несиені масаттылыын ескере отырып, клиентті несие тлей алу абілеттілігін баалау тртібі жне критерийлері;

- несиелеу ерекшеліктерін контокоррент (несие млшерін пайдалану тртібі) бойынша толы зерделеу. Жалпы практикадан туші несиелеу дісіні объектілік несиелеуден айырмашылыын тсіне алуы керек;

- несиелеу объектілерін жне оларды бааларын, материалды ндылытар мен ндірістік шыындарды несиелеу шарттары мен мерзімдерін анытау;

- несие трлерімен, оларды беру тртібі жне арызды теу тсілдерімен, арыз дегейін реттеу дістерімен, несиені амтамасыз ету нысандары жне трлерімен,клиентті зады мртебесіне байланысты несие принциптеріні саталуын баылаумен танысу;

- банкті сенімгерлік, тауарлы-комиссиялы, оймалы жне лизинг сияты баса да операцияларын (егер олар практикадан ту орындарында жзеге асырылса) зерделеу;

- инвестицияны аржыландыру жне несиелеу тртібін зерделеу;

- туекел несиелерін беру тжірибесін зерделеп, оларды сатандыру дісін игеру.

Несиелеу блімінде практикадан ткен кезде студентті банк олданатын арыздар туралы, оларды жзеге асыру тртібі мен олдану саласы жнінде тсінігі, жеке несиелеу объектілеріне трлі несиелер беруде тжірибелік дадылары болуы керек.

Халыаралы есеп беру жне валюта операциялары блімінде практикадан туде практикадан туші:

- валюта операцияларын жзеге асыруа ішкі лицензиямен жне банкті ішкі экономикалы ызметіне бас лицензиямен танысуы;

- саудаа тспейтін операцияларды жзеге асырылу тртібін зерделеу;

- айырбастау пунктеріні жмысымен танысу;

- халыаралы есептерді йымдастырылуы тртібін, жаын жне алыс шет елдердімен олданыстаы халыаралы есептер нысанын зерделеуі;

- шетел банктерінде корреспонденттік шот ашу тртібін жнебанктер арасындаы зара атынас рылымын зерделеуі;

- сауда операцияларын жргізу тртібін зерделеу;

- несиені шетел валютасымен беру тртібімен танысу, егер бндай тртіп болса;

- несие желісін шетел валютасымен ашу тртібін зерделеуі тиіс.

Есеп беруде зерделенген материалды жоарыда крсетілген мліметтері крсетіліп, есеп, талдау жргізіледі жне ажетті жаттары оса беріледі.

Ксіпорын мамандарыны жмыс орындарында практикадан ту кезінде практикадан туші міндетті:

- ксіпорынны йымдастыру-ыты нысанын жне оны мртебесін, ксіпорынны жарысын, оны ызметіні негізгі баыттарын, жары орын алыптастыру тртібін зерделеуге;

- ксіпорынны, оны бліністеріні йымдастырушылы рылымын, сондай-а ксіпорында басару рылымын зерделеуге;

- субъекті ызметіні ыты негіздері – оны бліністеріні ыы мен міндеттерін, сондай-а ксіпорынны рылымды бліністері ызметіні йлестіру жйесін зерделеуге;

- ксіпорын аржысын басаруды реттейтін нормативтік-занамалы актілерді жете зерделеуге;

- ксіпорынны рылымдарын есепке ала отырып, практикадан туді ктізбелік жоспарына сйкес ксіпорынны р блімінде практикадан туге;

- зіндік тжірибелік жмыс дадыларын алыптастырып, субъектіні барлы учаскелерде жмыс істеуіні экономикалы дістерін игеру.

Маркетинг бліміндестудент-практикадан туші мыналарды зерделеуі ажет:

- баа алыптасу рдісін жне ксіпорында абылданан баа алыптасу дістерін;

- сраным пен сынымдарды баалау дісін;

- клиенттерді тарту шін сатуда шегерімдер беру жне баса да жеілдіктер тртібін;

- жарнамалы-апаратты ызметті;

- дайын німді есептеу жне оны сату тртібін.

Ксіпорын бухгалтериясындапрактикадан ткенде практикант:

- ксіпорында абылданан есеп саясаты жне ксіпорын ызметіні ерекше асиетіне жне баса да себептеріне арай (телім аудару дістемесі, ндіріске кеткен шыынды есептеу дісі жне німні зіндік нын калькуляциялау, материалды ндылытарды, атап айтанда ндірістік орды баалау дісі) оны ерекшеліктерімен танысуы;

- бухгалтерия рылымымен (аржы жне басару бухгалтериясына бліну) танысуы;

- ксіпорынны аржылы есеп берушілігін ру тртібі жне техникасы – активтер жне оларды алыптасу кздеріні рылымымен, ксіпорын ызметіні аржылы нтижесін алыптастыру тртібімен (кіріс пен шыыстарды лшеу), балансты аржылы есеп берушілікті баса нысандарымен байланыстыруды зерделеуі;

- субъектіні аржылы есеп берушілігін, ашалай аражат айналымын (ашалай аражат озалысы туралы есеп негізінде) баалауды негізгі критерийлерін игеруі;

- ксіпорынны аржылы есеп берушілігін пайдаланушылармен танысуы;

- субъекті табысын блу тртібімен жне дістерімен танысуы тиіс.

Ксіпорынны аржы-экономикалы блімінде студент ксіпорыннны аржыны стауы жне оларды басаруды негізгі принциптері мен элементтері туралы толы жне аны тсінік алуы керек, атап айтанда:

- ксіпорындаы аржылы жоспарлау принциптері мен кезедерін зерделеу: шаруашылы (коммерциялы) есебі;

- аржылы атынастарды ыты амтамасыз етілуін зерделеу: реттеу дістері жне нормативтік, ыты актілері;

- ксіпорынны аржылы жоспарын немесе негізгі бюджетін растыру жне амтамасыз ету тртібі;

- ксіпорынны аржы-шаруашылы баалары, оны ашалай аражат аымы негізінде ксіпорынны аржылы стратегиясыны негізгі баыттары мен дістемелерін зерттеу;

- ксіпорын бюджетін ру, оны сырты аржыландыруда дамуы мен шыынын, ажеттілігін болжау жне болашаын баалау шін аржылы крсеткіштерді (пайдалылыы, беріктікті аржылы оры, аржылы жне ндірістік иінтірек) есептеу дістемесімен тжірибеде танысу жне игеру;

- субъектіні инвестициялы саясатымен жне инвестициялы шешім абылдау критерийлерімен; инвестициялы жобаларды тадауды негізгі дістерімен; нды ааздарды сатып алумен, сатаумен жне сатумен аржылы туекелдікті баалау дістерімен танысу;

- ксіпорындаы аржылы баылауды негізгі дістерін, трлерін жне нысандарын игеру;

- ксіпорындаы аржылы жне кассалы жоспарларды орындауды аржылы баылауды амтамасыз ету тртібін зерделеу.

Ксіпорынны аржылы блімінде тжірибеден ткенде студент аржымен басару саласы туралы аны млімет алуы керек жне негізделген, таразыланан шешім абылдауа тжірибелік дадылануы керек.

Есепте зерделенген материалды жоарыда санамаланан деректері крсетіледі, есеп айырысулар мен талдаулар жасалады, сонымен атар сйкес жаттар оса беріледі.

азыналы органдар мамандарыны жмыс орындарында практикадан ту кезінде практикадан туші мыналарды зерделеуге жне талдауа міндетті:

- азынашылы орган жйесін, оларды міндеттері мен ызметін;

- азынашылы органдарды ауматы рылымдары, оларды сипаттамасын жне блімдерді ызметтік сипаттамасын;

- республикалы жне жергілікті бюджеттерді (азынашылы органдармен жергілікті жне бліп тратын салытарын трлі дегейдегі бюджеттер арасында блінуін талдау; республикалы жне жергілікті бюджетке кіріс тсімін талдау) кіріс бліктерін орындау бойынша азынашылы органдарды жмыс істеу механизмі;

- бюджеттерді шыыс блігін атару бойынша азынашылы органдарды жмыс істеу механизмі;

- азынашылы органдарды баылау ызметі (мемлекеттік бюджет аражаттарыны масатты жмсалуын баылау);

- республикалы жне жергілікті бюджет шыыстары мен кірістері туралы есеп жне есеп жргізу жйесі;

- аржылы жне азынашылы ауматы органдар есеп жргізуіндегі айырмашылытарды салыстыру жне келісу трлері.

- Бюджет шыыстары мен кірістеріне есеп жргізу бойынша операцияларды жргізуді автоматтандыру.

Практиканы аржымен басаруды баса ауматы органдарында ту кезінде практикадан туші тмендегілердіі зерделеуге жне талдауа міндетті:

- аржымен басаруды ауматы органдарыны рылымын, оларды ызметін, жмысты йымдастыруын;

- аудан (облыс, ала) экономикасыны сипаттамасы, бюджетаралы атынас ерекшеліктері;

- бюджет жобасын зірлеу дістемесі (облысыты, ала жне аудан);

- нарыты жадайда жергілікті зін-зі басару жадайында бюджетті алыптастыру ерекшеліктері. Бюджетті бекітілетін жне блінетін кірістері рамы мен рылымында болатын згерістерді талдау;

- бюджеттік жйе ішіндегі кірістерді шектеу дістері (мемлекеттік басару дегейлері бойынша салы трлері (республикалы, ауматы жне жергілікті); салытардан тскен кіріс тсімдерін басаруды р дегейіне бекіту жолымен салуды бірыай млшерлемесі шеберінде наты лесті блу (лестеу);

- трансферттер мен субвенцияларды (жрдем аржы) бюджеттік аражаттарды айта блу трі ретінде олдану. Бюджетті арыза алынан аражатын пайдалану: пайызды жне пайыссыз арыздар; коммерциялы банктерді, жоары тран аржы органдарыны несиелері;

- соы ш жылдаы бюджет орындалуыны талдауы. Аымдаы жылды ткен жылды осы кезеімен салыстырып, жалпы бюджет бойынша, сонымен атар оны кірістері мен шыыстары баптары бойынша кірістер мен шыыстарды сомаларыны негізгі згерістерін сипаттау;

- бюджеттік аржыландыруа жататын мемлекеттік мекемені бюджеттік бадараламасы тлжатын растыру жне бекіту тртібі; шыындарды жартысын бюджет жабатын шаруашылы есептегі (аралас) аржыландыруды.

2) ндірістік (диплом алдындаы) практика

рбір студент дипломды жмысты таырыбына байланысты салыты, бюджеттік, банктік жйені оуы ажет, жоспарлау жйесімен танысуы, ксіпорынны (йымны, мекемені), банкті немесе салыты ызметті дипломды жмысты жетекшісімен келісілген белгілі бір крсеткіштері бойынша жмысын талдауы тиіс. Дипломалды тжірибені ту кезінде студент зерттеу объектісіні сипаттамасын растыруы керек, оны есептік саясатымен, йымдастырушыл жне аржылы ерекшеліктерімен танысып, дипломды жмысты аналиткалы блігін орындауы ажет.

Студент тжірибені тжірибе объектісімен, оны ызметіні технологиясы мен йымдастырылуымен танысудан бастайды.

Студентті жмысы тжірибені ту кезінде дипломды жмысты аналитикалы блігі жазылатындай, жобалы блікті мазмнын райтын негізгі мселелер аныталатындай етіп йымдастырылуы ажет. Студент жобалауды объектісіне критикалы трыдан келіп, ксіпорынны (йымны, мекемені) ызметіні аржылы-шаруашылы жйесіндегі негізгі кемшіліктерін дипломды жмысты таырыбына сай азастан Республикасыны занамасымен сйкестендіре отырып ашуы тиіс. келесілерге аса маызды назар аудару ажет:

- дипломды жмысты таырыбына сйкес ксіпорынны (йымны, мекемені) аржылы-шаруашылы ызметіні апаратты жйелерін енгізу мен жетілдіруге;

- олданылатын аржылы менеджментті трлері мен дістерін шетелдік жне алдыы атарлы отанды тжірибемен салыстыруа.

Студент зерттелетін мселе шеберінде ксіпорынны ызметін дамытуа баытталан наты шараларды жасап шыаруа міндетті.

6 Практика тарауларын орындау жніндегі нсаулар

1) ндірістік практика

Студент практиканы практика объектісімен, оны ызметіні йымдастырылуымен жне технологиясымен танысудан бастайды. Одан баса, ксіпорындаы (йым, мекемедегі) аржылы атынастарды реттейтін нормативтік-ыты базаны жете зерделеуі ажет.

Одан рі студент ксіпорын (йым, мекеме) жарысымен (ережелерімен) танысады, ксіпорындаы (йым, мекеме) аржылы менеджментті рылу негіздерін жне оны негізгі элементтерін зерделейді: йымдастыру, жоспарлау, есеп жргізу, талдау жне аржылы аындарды баылау. аржылы менеджмент ызметі рылымын зерделеу шін студенттер оны райтын р блікті жмысын зерделейді. Ксіпорынмен (йым, мекеме) танысу материалдары бойынша студент ксіпорынды (йым, мекеме) басару аппаратыны слбасын, ндірістік рдістерді бірізділігі слбасын жасайды, ксіпорындаы (йым, мекеме) аржымен басаруды йымдастыруа баа беріп, сипаттайды, аржылы жне басару бухгалтериясын жне ксіпорында олданылатын есеп жргізу технологиясын, дістері мен нысандарын оса есеп жргізу аппараты рылымын зерделейді.

Ерекше назар ксіпорынны (йым, мекеме) базасында ксіпорынны (йым, мекеме) аржылы жадайы талдануы тиіс ткен екі-ш жылыны аржылы есеп жргізілуін зерделеуге аударылу керек жне маызды аналитикалы крсеткіштер есепке алынуы керек.

Жоарыда баяндалан практиканы барлы элементтері практика жніндегі есепте крініс табуы керек, есепті ресімдеуді трі мен тртібі осы бадарламаны тменгі жаында баяндалан.

Студентті ндірістік практикадан туіні жеке жоспары (тапсырма) университеттегі ндірістік практика жетекшісімен аныталады (А осымшасы).

2) ндірістік (диплом алды) практика

Студент тжірибені тжірибе объектісімен, оны ызметіні технологиясы мен йымдастырылуымен танысудан бастайды.

Студентті дипломалды практикадан туіні жеке жоспары (тапсырма) университеттегі ндірістік практика жетекшісімен аныталады ( осымшасы).

7 Практика жетекшісі жне студенттерді міндеттері

7.1 Университеттегі практика жетекшісіні міндеттері

Университетпен таайындалан жетекші міндетті:

- ксіпорынмен таайындалан практика жетекшісімен бірге жне практика бадарламасына сйкес р ксіпорындаы студенттер жмысыны кнтізбелік графигін зірлеуге;

- практика мселелері, кнделіктер жргізу жне жасалан жмыстар туралы есеп жасау бойынша студенттерге кеес беруге;

- бекітілген уаытта практика орнына баруа;

- ксіпорын басшылыы арылы практика туге ажетті жадай жасауа шаралар олдануа;

- студенттер жмысыны сапасын тексеруге жне кнтізбелік графиктеріні орындалуын баылауа.

7.2 Ксіпорындаы практика жетекшісіні міндеттері

Ксіпорындаы практика жетекшісі міндетті:

- университетпен таайындалан практика жетекшісімен бірге жне практика бадарламасына сйкес студенттер жмысыны кнтізбелік графигін зірлеуге;

- рбір студентті жмыс орнымен, сонымен атар жмыс орындарында білікті жетекшілермен амтамасыз етуге. Практикадан тушілерге ажетті тсіндірмелер беруге жне оларды тапсырылан жмысты сапалы, уаытылы орындауларын талап етуге;

- бекітілген бадарламаа жне студенттерді жеке жоспарларына сйкес практикаа жетекшілік етуге;

- Практика аяталаннан кейін р практикадан тушіні жмысы туралы жазбаша мінездеме беруге жне студентті жасаан есебін растауа;

- Практика жетекшісі жмыс орнында студенттер жмысына кнделікті басшылы етуге, ажетті тсініктер беруге, тапсырылан жмысты сапалы жне уаытылы орындауларын талап етуге жне студенттерді практика ту кнделіктерін дрыс толтыруларын баылауа міндетті.

7.3 Студентті міндеттері

Студенттер практикаа шыар алдында з кафедраларынан тмендегілерді алуа міндетті:

- бадарламаны;

- жеке тапсырманы;

- толтырылан баыттармен кнделікті,

- толы нсаулыты.

Оушы практика туде мыналарды атаруы тиіс:

- практика бадарламасын толы орындау, бекітілген нысана (ПМУ С Н 7.05.3/02, ПМУ С Н 7.05.3/03, ПМУ С Н 7.05.3/04) сйкес практика кнделігін жргізулері;

- ксіпорында (йым, мекеме) олданылатын ішкі кн тртібі ережелеріне баынулары;

- ебек орау жне ауіпсіздік, ндірістік санитария жне рт ауіпсіздігі ережелерін ата сатауа жне зерделеуге;

- сйкес кафедра тапсырмалары бойынша жедел жмыса атысу;

- ксіпорын (мекеме, йым) міріндегі оамды мірге белсене араласу;

- практика жетекшісіне бекітілген нысанмен барлы тапсырмалар орындаланы жайлы практика базасы жетекшісі ол ойан жазбаша есеп, кнделікті уаытында тапсыру.

8 Есепке ойылатын талаптар

Практика кнделігін жргізу

рбір студент алашы кннен бастап кні бойы істеген жмысын жазып кнделік жргізеді. Кнделікте студентті ай кндері ай жерлерде жмыс істегені крсетілуі керек. Кнделіктен, сондай-а, жмысты неден траны, здігінен жргізілді ме, ммкіндігінше, андай клемде орындаланы крініп труы керек. Кнделік кн сайын мият толтырылады. Кнделіктегі жазбалара кн сайын жазылан жмысты баылаан ксіпорындаы практика жетекшісі растап ол ояды.

Жмысты аятааннан кейін ксіпорындаы практика жетекшісі жмыс орнында студентті тжірибелік дадыларды игеру дегейін тексереді жне кнделікке баасын ойып, студент жмысы туралы ескертулерін жазады.

Практика аяталан со кнделік практика жетекшісіні олымен жне ксіпорын мр табасымен расталады. Практика нтижелері туралы практикадан туші студент есеп жазады. Бл есеп р тарау бойынша, практика соында есеп растыру да аяталатындай, практика ту рдісінде дайындалады.

Есепке практикадан ту кнделігі оса беріледі. Кнделіксіз есеп кафедраа абылданбайды.

Практика бойынша есеп жасау.

Есеп таырыпты жоспарда баяндаланны ізімен жасалады. Есеп материалы мтіндік жне графикалы ресімдеу талаптарына сйкес ресімделеді.

Практика соында студент тадаан дипломды жмысы таырыбына сйкес есеп жасайды, ішінде дипломды жмыс жоспары жне таырыптарыны атауы болуы керек. Сонымен атар есепте барлы ажетті есеп айырысулар, санды деректер жне зерттеу шін тадалып алынан кезедегі зерттеу обьектісі бойынша есептік деректер келтірілуі керек.

Практика бойынша аналитикалы есеп дегеніміз клемі машинамен жазу мтінімен 15-20 бет болатын (бл клемге ажетті иллюстрациялы, графикалы, кестелік жне баса материалдар енбейді) жазба.

Есепке студент, ксіпорындаы практика жетекшісі жне университеттегі практика жетекшісі ол ояды.

Есепті ресімдеуге ойылатын талаптар «жаттарды ресімдеуді дістемелік нсауларына» сйкес болуы керек («жаттарды ресімдеуді дістемелік нсауларыны» электронды нсалары «аржы» кафедрасында беріледі).

Есеп рылымы

Есеп келесі тараулардан труы керек:

- практика орныны жалпы сипаттамасы крсетілетін кіріспе;

- практика орныны ысаша сипаттамасы, соы 2-3 жылдаы оны сырты ортасыны талдауы. Практика орнын сипаттауда оны йымдастырушылы рылымы, сонымен атар студент жмыс істеген бліністі барынша егжей-тегжейлі йымдастырушылы рылымы осы бліністі міндеттері мен ызметтерін сипаттаумен келтіріледі;

- соы 2-3 жылдаы ксіпорын ызметіні жедел-талдауы;

- дипломды жмыс таырыбына сйкес соы 2-3 жылдаы шаруашылы жргізетін субъектісіні аржылы-шаруашылы ызметіні тередетілген талдауы;

- практика барысында студентті жргізген жмыстарыны барлы спектрі талданатын орытынды;

- есепке осымшалар (есеп жазу шін практика барысында жиналан материалдар мен деректер тізімдемесі, мысалы, аржылы есеп жргізу нысандары, ксіпорын жарысы (ереже), келісімшарттар трлері жне т.б.).

9 Практика орытындысын шыару тртібі

Практика орытындысы бойынша студент есеп жазады, оны кафедра мегерушісі кімімен рылан комиссия алдында орайды. Студенттер орайтын барлы практика бойынша есептер жз балды жйеде баалануы ммкін.

Білімді баалау критерийлері.

90-нан 100-ге дейінгі баа «здік» деген бааа сйкес келеді жне есеп практика бадарламасы жне студентті жеке тапсырмалары талаптарына сйкес, атесіз, оу жаттарын ресімдеу ережелерін сатап толы орындаланда жне сйкесінше ораланда ойылады.

75-тен 89-а дейінгі балмен баалау «жасы» деген бааа сйкес келеді жне студент есепті жазуда жне ресімдеуде немесе слбалар, графиктер растыруда зі тзеткен елеусіз ателер жне принципиалды емес длсіздіктер жіберген жадайда ойылады. Бл баа оушы практика бадарламасын 75 % мегерген жадайда ойылады.

50-ден 74-ке дейінгі балмен баалау «анааттанарлы» деген бааа сйкес келеді жне студент есеп жазуда, слбалар, графиктер растыруда ателіктер жіберіп, оларды практика жетекшісіні кмегімен тзеткен жадайда ойылады. Бл баа студент практика бадарламасын 50% кем емес дегейде мегерген жадайда ойылады.

0-ден 49-а дейінгі балмен баалау «анааттанарлысыз» деген бааа сйкес келеді жне студент есеп жазуда немесе слбалар, графиктер руда елеулі ателер жіберген, практика бойынша жеке тапсырманы орындамаан жадайда ойылады.

Практикадан ту нтижелері бойынша орытынды балл студентті курстан курса ту кезінде лгерімділігіні (GPA) орта балын шыаруда жне академиялы рейтингісін анытау кезінде есепке алынады.

Шкіртаы таайындау кезінде (негізгі оу рдісінен блініп алынан) практика бойынша орытынды баа келесі академиялы кезеде есепке алынады.

Оу практикадан себепсіз тпей алан студенттер немесе анааттанарлысыз баа алан студенттер практикадан аылы негізде ректор бйрыымен бекітілген, шыарып жатан кафедра белгілеген мерзімде теді.

10 олданылан дебиеттер тізімі

Негізгі

1.www.afh.kz/

2. www.kase.kz/

3. www.nationalbank.kz/

4. www. dfo.kz/

5. «Деловая неделя», «Панорама», «Казахстанская правда» жне баса газеттер.

6. Соы 3 жылдаы «Банки Казахстана» журналы

7. Соы 3 жылдаы «Рынок ценных бумаг Казахстана» журналы

осымша

8. азастан Республикасындаы банктер мен банктік ызметтер туралы: Р 1995 жылы 31 тамыздаы № 2444/ Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

9. аржы нарыын жне аржы йымдарын мемлекеттік реттеу жне адаалау туралы: Р 2003 жылы 4 шілдедегі №474/ Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

10. азастан Республикасыны лтты Банкі туралы: Р 1995 жылы 30 наурыздаы №2185/ Заы Заы «За»/Медиатека ПМУ ыты жйесі

11. зейнетаылы амтамасыз ету туралы: Р 1997 жылы 20 маусымдаы / Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

12. Баалы ааздар нарыы туралы: Р 2003 жылы 2 шілдедегі №461/ Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

13. Сатандыру ызметі туралы: Р 2000 жылы 18 желтосандаы №126/ Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

14. Акционерлік оамдар туралы: Р 2003 жылы 13 мамырдаы / Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

15. азастан Республикасындаы инвестициялы орлар туралы:Р 2004 жылы 7 шілдедегі/ Заы «За»/Медиатека ПМУыты жйесі

16. лімбаев А.А. экономиканы мемлекеттік реттеу: Оу ралы. 1999.-320-б.

17. Баймратов У. азастан аржысы// 2 том. Тадаулы ылыми ебектер. - Алматы: БИС, 2005. - 320с.

18. Балабанов И.Т. Сатандыру. - Спб.: Питер, 2003. - 256с.

19. Искаков У.М., Бохаев Д.Т., Рузиева Э.А.аржы нарытары мен делдалдар: Оулы – Алматы: Экономика, 2005. – 298с.

20. Мельников В.Д.аржы негіздері: Оулы. – Алматы: «Издательство LEM» ЖШС, 2005. – 560-б.

21. Баалы ааздар нарыы: ЖОО арналан оулы/. В.А. Галанова, А.И. Басова редакциясы. – М.: аржы жне статистика. 2000. – 350-б.

22. Сахариев С.С., Сахариева А.С., Сахариев А.С. аржы: Оулы. – Алматы: За дебиеті, 2004. – 450-б.

осымшасы

5В050900 «аржы» мамандыы студенттеріні ндірістік практика базалары

ндірістік практика базалары:

- «азахстана Эксимбанкі» А ПФ;

- «Цеснабанк» А ПФ;

- «Банктранлем» А ПФ;

- «Данабанк» А ПФ;

- «Народный Банк Казахстана» А ПФ;

- «KaspiBank» А ПФ;

- «Казкоммерцбанк» А ПФ;

- «БанкЦентрКредит» А ПФ;

- «Альянс Банк» А ПФ;

- аржы департаментіні салы комитеті;

- Сатандыру компаниялары;

- Барлы меншік нысанындаы мекемелер, ксіпорындар жне йымдар.

А осымшасы

ндірістік практикаа жеке тапсырма (5В050900 аржы):

1. Ксіорынны (мекемені, йымны) жарысымен (ережесімен), ндірістік жне йымдастырушылы рылымымен танысу. Басарма аппаратыны, аржы блумен экономикалы ызмет рылымыны слбасын жасау.

2. Практика материалдарын жинау, атап айтанда ксіпорынны (йымны, мекемені) аржы ызметі туралы ереже, ызметкерлерді лауазымды нсамаларымен, жат айналымымен есеп айырысу жаттарымен, салыстыру кестелері жне талдауларымен танысу.

3. Ксіпорын (йым, мекеме) соы 3 жылды ызметін экспресс-талдау.

4. Практика нтижелері бойынша оушы кафедраа практика кнделігін, мінездемесін жне есебін тапсырады, оны практика жетекшісі тексереді, кейін кафедра мегерушісі кімімен рылан комиссия алдында оралады.

Б осымшасы

ндірістік (диплом алдындаы) практикаа жеке тапсырма (5В050900 аржы):

1. Таырыпты тзету, кафедра мегерушісінен дипломды жмысты жоспарын растыру жне бекіту.

2. Дипломды жмысты жазу барысында дебиеттер тізімін растыру.

3. Дипломды жмысты таырыбы бойынша керекті материалдарды жинау жне деу.

4. Ксіпорынны аша аындарыны мінездемесі жне сырты ортаны талдамасы (мекеме немесе йым).

5. Соы 3 жылдаы ксіпорын іс-рекетіні шыл-талдамасын ткізу.

6. дипломды жмысты таырыбына сйкес соы 2-3 жылда шаруашылы субьектіні аржылы-шаруашылы іс-рекетіні тередетілген талдамасы;

7. Тжірибе соында оушы кафедраа тжірибе бойынша кнделікті, сонымен атар тжірибе жетекшісімен тексерілетін жне кафедра мегерушісі йарымымен рылан комиссияны алдында оралатын мінездеме мен есепті тапсырады.

В осымшасы

5В050900 «аржы» мамандыыны ндірістік практикасы мерзімі мен затыы

Оыту нысаны

Студенттерді 1 аптадаы жмыс істеу клемі

Курс бойынша блу

Семестр

ОКБ базасындаы сырттай блім 2010 ж.т.

ЖКБ базасындаы кндізгі блім 2010 ж.т.

5В050900 «аржы» мамандыыны ндірістік (диплом алдындаы) практикасы мерзімі мен затыы

Оыту нысаны

Студенттерді 1 аптадаы жмыс істеу клемі

Курс бойынша блу

Семестр

ОКБ базасындаы кндізгі блім 2010 ж.т.

ЖОБ базасындаы кндізгі блім 2010 ж.т.