Арым-қатынас психологиясы. Екінші сигнал жүйесі
Педагогика және психология факультеті
Жас ерекшелік педагогикасы мен психологиясы кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Бірінші проректор - ОӘЖ
жөніндегі проректор
____________ Л. Еркінбаева
«_____» ___________2016 ж.
Қарым-қатынас гармониясы мен дисгармониясы пәнінің
ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Мамандықтар: 5В010300 - педагогика және психология
Оқу формасы: күндізгі, ҚОТ
Талдықорған 2016ж.
Оқу - әдістемелік кешенді оқу бағдарламасы негізінде 5В010300 - педагогика және психология мамандықтарына п.ғ.к., доцент А.А.Капенова кұрастырған.
_______________
(оқытушының қолы)
Жас ерекшелік педагогикасы мен психологиясы кафедрасының отырысында қарастырылды.
«_____»__________2016 ж. №______хаттама
Кафедра меңгерушісі__________ п.ғ.к., доцент Ж.Ш.Бақтыбаев
«_____»__________ 2016 жыл. №______хаттама
Педагогика және психология факультетінің әдістемелік бюросы мақұлдаған.
Әдістемелік бюроның төрайымы ____________К.Н.Ахмедиева
| СМЖ ЖМУ И/ОБҚБ. 09-2016 | Ф.4.09-36 |
БЕКІТЕМІН
Бірінші проректор –
оқу-әдістемелік жұмысы жөніндегі проректор
____________ Л. Еркінбаева
«_____» ___________2016 ж.
5В010300 Педагогика және психология мамандығы бойынша
(мамандықтың шифрі, аты)
Қарым - қатынас гармониясы мен дисгармониясы пәнінің
ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
______3_______
(кредит саны)
Талдықорған 2016ж.
Құрастырған:__ п.ғ.к., доцент А.А.Капенова_______________________________
(Аты-жөні,тегі; ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі)
Рецензенттер:_____ п.ғ.к., доцент Б.Т.Сыдықова_____________________________ (Аты-жөні,тегі; ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі)
Оқу бағдарламасы жас ерекшелік педагогикасы мен психологиясы кафедрасының отырысында қарастырылды және 5В010300 педагогика және психология мамандығы бойынша оқу үрдісіне енгізілуіне ұсынылды
Хаттама №______ «___»_______________ 2016ж.
Кафедра меңгерушісі _________________Бақтыбаев Ж.Ш
(қолы, аты-жөні, тегі)
Оқу бағдарламасы педагогика және психология факультетінің әдістемелік бюросында қарастырылды және бекітуге ұсынылды
Хаттама №______ «___»_______________ 2016ж.
ФӘБ төрайымы _______________Ахмедиева К.Н
(қолы, аты-жөні, тегі)
Түсінік хат
«Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы»Жоғары оқу орнында студенттерді болашақ педагог-тәрбиешілерді кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениетін дұрыс ұйымдастыру білігін қалыптастыру аса маңызды іс. Осыған байланысты білім беру жүйесі оның әр саласын жаңартуды талап етеді. Өмір талабы әрбір тәрбиеші, қоғамдық тәрбие мекемесі жетекшісі, ата-ананың алдына күнделікті білімін көтеру, педагогикалық білім, ғылым жетістіктерін меңгеру, озық тәжірибені зерттеу, тәрбиеде шығармашылықты жетілдіру міндетін қойып отыр.
Онтогенездегі қарым-қатынас мәселесін С.Л. Рубинштейн, М.И. Лисина, А.Н. Леонтьев т.б. ғалымдар экспериментті және теориялық тұрғыда зерттеді. С.Л. Рубинштейн, қарым-қатынас құралы болып табылатын сөйлеу үрдісін қарастыра келе, адамның сөйлеу мәдениеті негізінде сол адам туралы, оның ішкі дүниесі туралы ақпарат алуға болады десе, қарым-қатынасты іс-әрекет тұрғысында қарастырған ғалым А.Н. Леонтьев сөйлеуді – заттық әрекет орындаудағы адамдардың қарым-қатынасының басты құралы, тәжірибе меңгерудің негізгі жағдайы деп түсіндіреді. Демек, индивидтің тұлға болып қалыптасу үрдісі белгілі социумда, қарым- қатынас және әрекеттестік негізінде жүзеге асады. Адам тіршілік ету барысында белгілі бір топта, сол жердің талаптарына сай өз ойын, тәртібін өзгертіп, қарым-қатынасқа түсу, үрейлену, қуану, т.б. сезімдерін басынан өткізеді. Бұл тұрғыда қарым-қатынас ерекше құбылыс. Себебі, бұл үрдіссіз, біз, әжелер ертегісін, ата-аналардың тәрбиесін, ұстаздардың тәлімдік ой-пікірін түсінбес едік. Тек қарым-қатынас үрдісі барысында ғана жеке тұлға қалыптасуы жүзеге асады. Курстың обьектісі-болашақ педагог-психологтарды кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениеті жөніндегі білім, білігі
Курстың пәні –ҚР мемлекеттік стандарты талаптарына сәйкес болашақ педагог-психологтарды бойында қарым-қатынас мәдениетінің теориялық, практикалық білім, білік және дағдыларын кеңейту әрі тереңдету.
Курсты оқытудың мақсаты: болашақ мамандықтарына сәйкес мектепке дейінгі тәрбие мекемелерінде баланың қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырудың мазмұны мен өзіндік ерекшеліктерін терең түсініп, өз іс тәжірибелерінде пайдалануға мүмкіндік алады.
Курстың міндеттері:педагогикалық мамандықтардағы студенттерді болашақ тәрбиешілерді кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениеті жөніндегі білім, білігін қалыптастыру.Осы ретте, мәселенің өзегі ретінде әр баланың бес-жеті жасқа дейінгі, яғни, мектепке барған кезеңіндегі тіл ұстартуы, тең құрбыларымен жасаған қарым-қатынас ерекшеліктері алынып отыр. Елдегі соңғы жылдардағы өзгерістер білім беру міндеттерінің аясын едәуір кеңейтіп, сапалы білім беру талаптарын қойып отыр.
Курсты тыңдау нәтижесінде студент:
-Қарым-қатынастың онтегенезде дамуын;
-курстың даму тарихын;
-алынған білімді тәжірибеде дұрыс қолдануды білуі тиіс.
Бұл пәнді оқыту келесі құзыреттіліктерді қалыптастыруға бағытталады:
түйінді құзыреттер(ТҚ):
- ойынның педагогикалық психологиялық негіздері, оның сипаты, ойынның түрлері, оларға қойылатын педагогикалық психологиялық талаптар мен ұйымдастыру
пәндік құзыреттер(ПҚ):
- қазақ, орыс, шетел тілдері, қарым-қатынас технологиясы, коммуникативті стратегия саласындағы білімдерлі меңгеру;
- педагогикалық, психологиялық тезнология саласындағы білімдерді меңгеру, осы салада іздену, бағалау, саралау, қолдану біліктері мен дағдыларын меңгеру;
арнайы құзыреттер(АҚ):
- болашақ мектепке дейінгі мекеме тәрбиеші маманы үшін қажет теориялық білім, білік, дағды меңгеру№
Курстың мазмұны
Кіріспе
Пәннің мақсаты мен міндеттері. Қарым-қатынас психологиясын зерттеу әдістері. Индивидтің тұлға болып қалыптасу үрдісі және социум (А.В.Запорожец, А.А.Леонтьев, М.И.Лисина, Я.В.Ярмоленко).
Қарым-қатынас ақпарат алмасу құралы ретінде. Психологиядағы қарым-қатынас мәселесі. Қарым-қатынас психологиясы пәні. Қарым-қатынастың психологиялық құрылымы. 1. Педагогика мен психологиядағы қарым-қатынас теориялары. Қарым-қатынас мәселесін экспериментті және теориялық тұрғыда зерттелінуі (М.И. Лисина, А.Н. Леонтьев). Қарым-қатынастың онтогенезде дамуы. Қарым-қатынастың түрлерi және стратегиясы. Қарым-қатынастың эмоционалды қызметтері.Позитивті ойлау психологиясы (А.Маслау). Кеңестік психология мен педагогикадағы қарым-қатынас концепциялары.
Қарым-қатынас түрлері. Вербальды және вербальды емес коммуникация. Мұғалімнің сөйлеу тілі мен тәртібі.
арым-қатынас психологиясы. Екінші сигнал жүйесі.
Қарым-қатынас түрлері.Қарым-қатынас іс-әрекеттің бір түрі ретінде. Қарым-қатынас түрлері, оларға талдау. Адамдардың бiрiн-бiрi қабылдауы мен түсiнуi Қарым-қатынас барысындағы адамдардың өзара әрекеттестігі. Сөйлеу әдебі: түрлері мен қазіргі сипаты.
Психологиядағы «қарым-қатынас», «іс-әрекет» категориялары. Онтогенездегі қарым-қатынас мәселесін экспериментті және теориялық тұрғыда зерттелінуі. Қарым-қатынас психологиясы. Екінші сигнал жүйесі. Қарым-қатынас түрлері мен қызметтері. Қарым-қатынастың императивті, манипулятивті және диалогті түрлері.
Қарым-қатынас іс-әрекет белгісі ретінде және іс-әрекеттің әр түрінің қарым-қатынас жасауға қажетті мүмкіндіктері (Г.И.Щукина, Т.Е.Конникова); Қарым-қатынастың баланың жеке тұлғасын қалыптастырудағы рөлі (Л.И.Новикова, А.Т.Куракин, Г.М.Андреева).