Крылатые выражения и пословицы. Status quo. Alter ego. Lege artis

Status quo. Alter ego. Lege artis. Volens – nolens. Omnia mea mecum porto.

Терминоэлементы.

-ergia allergia ae f; erythro- erythrocytus i m;

-gastr- gastritis itidis f; -gen- genesis is f;

hyper- hyperaemia, hypertonia; hypo- hypotonia, hypoglossus;

infra-infraspinalis; inter-intercostalis;

intra- intramuscularis; -glyc(y)- Glycerinum i n.

Второе склонение.

m Nom. -us, -er, Gen. -i;

n Nom. -um, -on, Gen. -i.

Исключения из правила о роде: 1. все названия деревьев и кустов женского рода: Citrus, i f; Eucaliptus, i f;

2. alvus, i f живот; atomus, i f атом; periodus, i f период; crystallus, i f кристалл; diameter, tri f диаметр; humus, i f почва, земля; methodus, i f метод;

3. virus, i n 1) вирус, 2) отрава, ядовитые выделения животных; vulgus, i f толпа.

Sing. Plur.

Nom. ocul-us dexter hominis; ocul-i dextr-i hominis;

Gen. ocul-i dextr-i hominis; ocul-orum dextr-orum hominis;

Dat. ocul-o dextr-o hominis; ocul-is dextr-is hominis;

Acc. ocul-um dextr-um hominis; ocul-os dextr-os hominis;

Abl. ocul-o dextr-o hominis; ocul-is dextr-is hominis;

Sing. Plur.

Nom. organ-on intern-um hominis; organ-a intern-a hominis;

Gen. organ-i intern-i hominis; organ-orum intern-orum hominis;

Dat. organ-o intern-o hominis; organ-is intern-is hominis;

Acc. organ-on intern-um hominis; organ-a intern-a hominis;

Abl. organ-o intern-o hominis; organ-is intern-is hominis.

Словообразование. Суффиксы существительных II склонения.

1. -ment-um обозначает способ или результат действия, присоединяется к основе инфинитива: ligo, liga-re liga-ment-um, i n;

2. -ul-, -cul-, -ol- образуют уменьшительно-ласкательные существительные, присоединяются к основе существительного, сохраняя род: caput, itis n capit-ul-um, i n;

3. -ari-um присоединяется к основе существительного: vivum, i n viv-ari-um, i n;

-ori-um присоединяется к основе супина: sanat-um sanat-ori-um, i n,

обозначают место, местонахождение;

4. -ism-us обозначает состояние, отравление, пристрастие, присоединяется к основе существительных: Iodum, i n iod-ism-us, i m;

5. -i- обозначает состояние, название, конкретное действие, присоединяется к основе существительных (в основном): brach-i-um, i n; somn-i-um, i n;

6. -in-um, -ol-um обозначают названия лекарств, присоединяются к основе существительного или терминоэлементам: Mentha, ae f Menth-ol-um, i n.

Анатомический минимум.

Наружное основание черепа. 1-небный отросток верхней челюсти; 2-резцовое отверстие; 3-срединный небный шов; 4-поперечный небный шов; 5-хоана; 6-нижняя глазничная щель; 7-скуловая дуга; 8-крыло сошника; 9-крыловидная ямка; 10-латеральная пластинка крыловидного отростка; 11-крыловидный отросток; 12-овальное отверстие; 13-нижнечелюстная ямка; 14-шиловидный отросток; 15-наружный слуховой проход; 16-сосцевидный отросток; 17-сосцевидная вырезка; 18-затылочный мыщелок; 19-мыщелковая ямка; 20-большое (затылочное) отверстие; 21-нижняя выйная линия; 22-наружный затылочный выступ; 23-глоточный бугорок; 24-мыщелковый канал; 25-яремное отверстие; 26-затылочносо-сцевидный шов; 27-наружное сонное отверстие; 28-шило-сосцевидное отверстие; 29-рваное отверстие; 30-каменисто-барабанная щель; 31-остистое отверстие; 32-суставной бугорок; 33-клиновидно-чешуйчатый шов; 34-крыловидный крючок; 35-большое небное отверстие; 36-скуло-верхнечелюстной шов.

Уровень І. Упражнение 1.

Просклоняйте.

oculus humanus, cavum cranii, palatum durum, organon internum, periodus critica, ligamentum flavum, paediater peritus, crystallus limpida oculi, ganglion cerebri.

Упражнение 2.

Определите суффиксы существительных II склонения, объясните их значение

alveolus, rheumatismus, alimentum, periculum, acetabulum, malleolus, tuberculum, sacculus, ventriculus, fonticulus, ductulus, hypnotismus, anulus, Papaverinum, organismus, fundamentum, Mentholum, Morphinum, integumentum, capitulum, Ephedrinum, somnambulismus, instrumentum, Anaesthesinum, circulus, Corvalolum, bronchiolus, aquarium, alcoholismus, Analginum, li­gamentum, laboratorium, brachium, ornamentum, Strychninum.

Упражнение 3.

Согласуйте прилагательные с существительными, переведите.

ventriculus (dexter, tra, trum; sinister, tra, trum), musculus (obliquus, a, um; transversus, a, um), morbus (chronicus, a, um), periodus (criticus, a, um), virus (mortifer, fera, ferum), paediater (peritus, a, um), crystallus (magnus, a, um), puer (aegrotus, a, um), lobus (dexter, tra, trum; sinister, tra, trum), methodus (bonus, a, um).

Упражнение 4.

Переведите термины, укажите словарную форму существительных и прилагательных.

I. 1.Manubrium sterni. 2.Oculus dexter et sinister. 3.Cavum cranii. 4.Nervus cardiacus. 5.Gyri cerebri. 6.Palatum durum. 7.Spatium interosseum. 8.Fundus ventriculi. 9.Hamulus pterygoideus. 10.Lobus dexter et sinister. 11.Centrum tendineum. 12.Hemispheria cerebri et cerebelli. 13.Angulus mastoideus. 14.Folliculus pili. 15.Musculi auriculae. 16.Ligamenta transversa. 17.Crystallus alba. 18.Conus elasticus. 19.Gyrus cinguli. 20.Nervus ischiadicus. 21.Papillae duodeni. 22.Ostium aortae. 23.Ganglion cardiacum. 24.Tuberculum pharyngeum. 25.Ligamentum latum.

Уровень ІІ.II. 1.Nervus petrosus profundus. 2.Ramus lobi medii. 3.Skelelon membri inferioris liberi. 4.Musculus longus colli. 5.Porus acusticus externus. 6.Tuberculum humeri minus. 7.Septum nasi osseum. 8.Nodi lymphatici gastrici sinistri. 9.Periodus critica morbi chronici. 10.Canaliculi caroticotympanici. 11.Collum humeri chirurgicum et anatomicum. 12.Signum malum morbid periculosi. 13.Nucleus dentatus cerebelli. 14.Frenula labii inferioris et superioris. 15.Musculi glutaei maximus, medius et minimus. 16.Tuberculum anterius thalami optici. 17.Ganglion geniculi nervi facialis. 18.Ligamentum metacarpeum transversum profundum. 19.Camera oculi posterior. 20.Sulci venosi et arteriosi. 21.In cavo cranii. 22.Sulcus nervi petrosi majoris.

III. 1.Musculus deltoideus. 2.Sulci arteriosi. 3.Nervus transversus. 4.Bronchus sinister. 5.Sulci tympanici. 6.Sulcus nervi petrosi majoris. 7.Condylus humeri dextri. 8.Angulus ventriculi. 9.Nervus hypogasricus dexter. 10.Tubercula carotica. 11.Atria dextra et sinistra cordis bovini. 12.Ganglion pterygopalatinum. 13.Cavum tympani seu cavitas tympanica. 14.Dorsum linguae. 15.Manubrium sterni. 16.Rima vestibule. 17.Ligamentum arcuatum medianum.

Упражнение 5.

Согласуйте прилагательные с существительными.

1) morbus, i m – болезнь (заразная, опасная, хроническая, не определенная, смертельная, внутренняя, тяжелая); 2) digitus, i m – палець (средний, пер­вый, наименьший, длиный); 3) nervus, i m – нерв (сердечный, сонный, кожный, подязычный, тройной, блуждающий, промежуточный, жевательный, зрительный, каменистый, барабанный); 4) crystallus, i f – кристалл (большой, малый, белый, прозрачный); 5) ramus, i m – ветвь (скуловая, кожная, желудочная, правая, подвздошная); 6) ligamentum, i n – связка (желтая, добавочная, дугообразная, крестцово-копчиковая, артериальная, дельтовидная, широкая, венечная, слизистая, круглая, трапецевидная); 7) tuberculum, i n – бугорок (сонный, слуховой, межвенозный, глоточный, щитовидный, серый); 8) organon, i n – орган (внутренний, добавочный, больной, поврежденный); 9) lobus, i m – часть (хвостатая, квадратная, правая, левая); 10) diameter, tri f – диаметр (косой, поперечный, прямой); 11) musculus, i m – мышца (широкая, длинная, внешняя, внутренняя, челюстно-подъязычная, глубокая, лестничная, портновская, квадратная, гладкая или круглая); 12) stratum, i n – слой (зернистый, прозрачный, слизистый, подсерозный, фиброзный).

Упражнение 6.

Переведите словосочетания.

І. 1. Предсердие правое и левое. 2. Срединный небный нерв. 3. Красное ядро. 4. Правое предплечье. 5. Наружная крыловидная мышца. 6. Венозный угол. 7. Ствол мозга. 8. Желудочек правый (левый). 9. Мышцы спины. 10. Треугольник шеи. 11. Части полушарий мозга. 12. Связка запястья. 13. Мышцы и нервы глаз и носа. 14. Глазное яблоко. 15. Широчайшая мышца спи­ны. 16. Полость носа. 17. Ядро подъязычного нерва. 18. Большая и малая скуловые мышцы. 19. Длинная головка мышцы. 20. Глубокая ветвь поперечной артерии шеи. 21. Плечи правое и левое. 22. Шейка нижней челюсти. 23. Конечность верхняя, нижняя.

ІІ. 1. Сыпной тиф. 2. Детские болезни. 3. Признаки (симптомы) опасной болезни. 4. Смертельный виpyc. 5. Больной мальчик. 6. Хороший метод. 7. Полный желудок. 8. Рак пищевода, матки, желудка, губы. 9. Хороший товарищ.

Уровень ІІІ. Упражнение 7.

Переведите.

I. 1. Medicus cavum nasi examinat. 2. Bulbus oculi in orbita iacet. 3. Intestina in organismo humano sunt: duodenum, ieiunum, ileum, caecum, colon et rectum. 4. Sceleton antebrachii ex radio et ulna constat. 5. In cranio neonatorum fonticuli sunt. 6. Musculi, qui inter costas sunt, intercostales vocantur. 7. Fundus vesicae felleae formam rotundam habet. 8. Sunt etiam nervi intercostales, qui ut musculi inter costas locantur. 9. Encephalon in cavo cranii situm est. 10. Cranium encephalon defendit. 11. Numerus musculorum organismi humani magnus est. 12. Forma musculorum varia est: sunt musculi lati, longi, externi, interni, profundi et ceteri. 13. Sceleton capitis cranium nomiriatur. 14. Scimus ligamenta multa: ligamentum colli costae, ligamentum trapezoideum, ligamentum transversum acetabuli, ligamentum patellae, ligamentum capituli fibulae et cetera. 15. Gingivae collum dentis tegunt.

II. 1.Typhus exanthematicus a pediculis vestimenti excitatur. 2. Alcoholismus
etiam morbus est. 3. Medicus aegrotum auscultat et aegroto medicamentum
praescribit. 4. Cibus per oesophagum in ventriculum intrat. 5. In theatro
anatomico quotidie laboramus. 6. Somnus aegroto necessarius est. 7. Ophthalmologia de oculorum morbis scientia est. 8. Medicus, qui liberos
curat, paediater vocatur. 9. Glandulae gastricae succum gastricum elaborat.
10. Cancer ventriculi morbus molestus et periculosus est. Medici interdum
cancrum aegre dignoscunt, signa cancri saepe incerta sunt.

III. 1. Collum, exempli causa, non solum musculos habet, sed etiam nervos
et organa cetera. 2. Musculi dorsi varii et multi sunt, exempli causa, musculus trapezius, musculus rhomboideus ceterique. 3. Musculus trapezius latus est. 4. Musculi fasciis cinguntur. 5. Fasciae in fascias proprias et fascias subcutaneas dividuntur. 6. Multa verba anatomica Graeca sunt, ut rhaphe, encephalon, organon, colon ceteraque. 7. Interdum suturam lingua Graeca rhaphen nominamus. 8. Chirurgi instrumenta sunt scalpellum et trepanum. 9. Ganglia sunt: ganglion acusticum, cardiacum, cervicothoracicum seu stellatum, opticum, tympanicum, splanchnicum.

Упражнение 8.

Переведите.

I. 1. Полость носа разделяется костной перегородкой. 2. Трапецевидная мышца – широкая. 3. Небнные нервы подразделяются на передний небный нерв, средний небный нерв, задний небный нерв. 4. Мышцы покрываются фасциями. 5. Емаль, дентин и це­мент – твердые ткани зуба. 6. Головной мозг находится в черепной коробке. 7. Различают твердое и мягкое небо.

II. 1. Существуют болезни хронические, заразные, смертельные, острые и другие. 2. Симптомы болезни различны. 3. Сыпной тиф – опасная болезнь. 4. Признаки рака часто неопределенные. 5. Болезни желудка часто лечит строгая диета. 6. Больной быстро выздоравливает.

ЗАНЯТИЕ № 8.

Прилагательное 1 группы.