Адамзатты пайамбара мтаждыы
Уа, жамаат! Ерте (аиретте) мен туралы сендерден сралады, сонда не деп айтасыдар? Сахабалар: - Аллаты елшілігін орындады, міндетіді атарды, біздерге сиет айтып гіттеді! – деп, кулік береміз, - дейді.
Сахабалар осылай кулік бергеннен кейін екі дниені нры Хазіреті Пайамбар (с.а.у.) Аллатан алан мірлер мен тыйымдарды уаыздаандыына байланысты:
Сахабаларым! Тбли еттім бе?
Тбли еттім бе?
- Тбли еттім бе? – деп, ш рет сраанда сахабалары:
- И, тбли еттііз, - деп жауап береді. Сонда Пайамбарымыз олын ккке арай жайып Алла Тааланы кулігін срады:
Ку бол, я Раббым!
Ку бол, я Раббым!
Ку бол, я Раббым! (Бухари, Ілім 37)[3].
Олай болса, жер бетіндегі Алла а жолына шаырушы пайамбарлара сену парыз. Аят та осыны ескертеді: «й, иман келтіргендер! Аллаа, оны пайамбарына жне оан Алла жіберген кітапа, одан брынылара жіберген кітаптара да иман келтірідер. Кімде кім Аллаты, оны періштелерін, кітаптарын, пайамбарларын жне иямет кнін жоа шыарса, ол млде азан адам» (4.Ниса-136).
Біз Ха тарапынан жіберілген барлы пайамбарлара ешбірін бліп жармастан иман етуге міндеттіміз. Шынайы мминдер осылай иман ететіндігін ран да растап теді: «Раббылары тарапынан зге пайамбарлара берілген нрселерге иман келтіріп рі оларды араларын айырмаймыз. Бріне бірдей сенеміз» (2.Баара-136).
«Елшілерді араларын айырмаймыз, естідік те бой сынды» (2.Баара-285; осымша араыз: 4.Ниса-152).
Егер де бір мсылман пайамбарларды біріне сеніп, біріне сенбесе, онда – кпір болады. Иман етуді бірденбір шарты да осы кллі пайамбарлара сенуден трады. Сол секілді Жаратушымыз жіберген барлы ткен пайамбарлара сеніп, Хазіреті Мхаммедті (с.а.у.) пайамбарлыына сенбесе, бл жадайда да кпір болып саналады. Себебі, Жаратан Иемізді пайамбарларына бле-жара иман етуді кпірлік екендігі тмендегі аятта да ашы трде білдірілген: «Шксіз сондай Аллаа, пайамбарларына арсы келгендер, олар Алла пен пайамбарларыны арасын айыруды алайды. Олар: пайамбарларды кейіне сенеміз де, кейіне арсы келеміз, дейді. Сйтіп олар екі ортадан жол табуды алайды. Міне олар аны кпірлер. Кпірлер шін орлаушы инау дайындады» (4.Ниса, 150-151).
Адамзатты пайамбара мтаждыы
Адамдар екі дниені баыты мен уанышына ол жеткізулері шін рдайым бір жол крсетушіге мтаж. Себебі, адам а пен араны, харам мен халалды, жасы мен жаманды, дрыс пен брысты айыру шін жол крсетуші яни бір пайамбара мтаж.
Адамны аылпарасаты зіні дниеге не шін келгендігін, келудегі масаты не екендігіне жауап таба алмайды. Оны жауабын лы Жаратушы Ие пайамбар жіберу арылы йретеді. Адам баласы бл дниемен о дниені амалын жасау немесе екі дниені тепе-тедігін ра білу шін пайамбара мтаж.
Пайамбарларды сипаттары
· Жер бетіне жіберілген пайамбарларды зге адамдардан айырышаланатын кейбір ерекшеліктері бар. Олар да адам боланымен елшілік ызметіне орай мынадай сипаттара ие екендігін алымдарымыз ран аяттарына сйене отырып, бір ауыздан абыл еткен:
| 1. – (Сид) – шыншылды.Шыншылды дегеніміз - болып жатан оиаа хабарды сйкес келуі. Аллатан жеткен дінге шаыруда Елшілерге (олара Аллаты слемі болсын) барлы сздерінде шыншыл болу – ужиб болады. «Алла та, Елшісі де рас айтан» |
| 2. (мн) – аманат.Елшілерге (олара Аллаты слемі болсын) аманатшылдыты тиіс (ужиб) екендігіні длелі: Алла Таала біздерді Елшілерге (олара Аллаты слемі болсын) еруге бйырды. Егер Елшілерге (олара Аллаты слемі болсын) бйырылан нрсені орындамай, тыйым салынан нрселерді орындауы, иянат жасауы ммкін боланда, Алла Таала біздерге олара еруді бйырмаан болар еді. йткені, Алла Таала иянатшылдара еруге бйырмайды. Сйтіп Елшілерге (олара Аллаты слемі болсын) иянатшыл болу ммкін болмай, олара аманата адал болу ужиб болды. «Рас, мен сендер шін сенімді бір Елшімін» |
| 3. (Табли) -Жеткізу дегеніміз - Алла Таала Елшілерге (олара Аллаты слемі болсын)жеткізуді бйыран барлы нрсені тиісті орнына жеткізуі. Жеткізуі бйырылан істерді Елшілерді (олара Аллаты слемі болсын) толы жеткізгендігіне иман келтіру тиіс (ужиб) болады. ) «й Пайамбар! Раббы тарапынан тсірілгенді жеткіз» |
| 4. (Фатана) Зеректік дегеніміз – Аылды тапырлыы, тез тсіну, жылдам ойлау жне длеліні мыты болуы. «рі олармен кркем трде крес» |
| 5. (Исмт) – кнсіз. Исмт – кн істемеу, рі кн атаулыдан пк деген ымды білдіреді. Олай болса пайамбарлар сіресе пайамбар боланнан кейін ешандай кн істемеген жне жалпы кн жасау ымынан пк. «(Мхаммед) Расында сен жасы кргеніді тура жола сала алмайсы. Біра Алла кімді аласа, оны тура жола салады...» |
Пайамбарларды ер кісілерден болуы жайында.
Ханафи мзхабы бойынша пайамбарлар тек ер кісіден ана келген жне оларды тек ер кісі болуы шарт. йткені пайамбар болан кісі ха дінді жаю жолында адамдар арасына кіріп, араласып-раласып кетеді, реті келгенде майдан алаына шыады. Ал йел заты блай ете алмайды. Себебі, хайыз, нифас кезі миссияны орындалу барысында кедергі болады жне зіні жаратылыс лсіздігі ерік-жігерін толы олдануына келе бермейді. Екіншіден, аятта пайамбарды тек ер кісіден ана келгендігі наты айтылады: «Сенен брын да здеріне уахи етіп еркектерді ана жіберген едік. Егер білмеседер кітап иелерінен срадар» (21.нбия-7).