Негізгі сұрақтар 6 страница
Қауіпті жағдайда қалдырудың себептері әр түрлі болуы мүмкін: жас мөлшеріне байланысты (сәби, карттық) адам ағза-сында орын алатын патологиялык немесе физиологиялық про-цестерге байланысты (науқастың күнге күйіп денесінін жан-сыздануы, басы айналып құлап қалу, көпшілік жүретін немесе басқа да жерде адамның ескілікті дертіне байланысты уакыт-ша есі ауысып зардап шегуі), табиғи апаттарға байланысты (жер сілкіну, су тасу, қар кешкіні салдарынан үйінді астында қал-ған адамдар) т.б.
Кінәлы адам адамдардың өмірін немесе денсаулығын кауіпті жағдайға өзі қалдырып, көмек бермей кетіп қалса осы бап бойынша жауаптылыққа тартылады. Мұндай жағдайларда жол-келік оқиғасынан зардап шеккендерді тастап кету; көзі кермейтін адамды көшеден өткізуге міндетті адамның оны жол-ға тастап кетуі т.б. осы сияқты әрекеттер жатады.
Қылмыс құрамы формальдық және ол занда көрсетілген әрекетсіздіктерді істеген уақыттан бастап аяқталған деп саналады.
Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Заңдағы қауіпті жағдайда көрінеу көмексіз қалдыру деген сөздің өзі осы қылмыстың субъективтік жағының дәл мәнін айқындап түр. Қылмыстық ниет әр түрлі болуы мүмкін, ол жаза тағайындағанда еске алынады.
Қылмыстық кодекстің 119-бабының 2-тармағында осы қылмыстың ауырлататын түрі — көмексіз қалдырылған адамның абайсызда өлуіне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соққан әрекеттер үшін жауаптылық көзделген. Бұл ұғымдардың түсінігі Қылмыстық кодекстің 101-ші және 111-баптарында көрсетілген.
4Жыныстық қылмыстардың қоғамға қауіптілігі өте зор және ол кең өріс алған қылмыстардың бірі. Оның қоғамға қауіптілігі сол мұндай қылмыстарды істеу азаматтардың заң қорғайтын жыныстық бостандығына және жыныстық бостандығына қол сұғылмаушылыққа қасақана қол сұғу арқылы, оларға моральдық, рухани, адамгершілік тұрғысынан зиян келтіре отырып, жеке тұлғалардың өмірі мен денсаулығына зор қатер туғызады.
Бұл тұрғыда қылмыстардың топтық объектісі жеке тұлғалардың жыныстық бостандығын, жыныстық бостандыққа кол сұғушылықты реттейтін коғамдық қатынастардың жиынтығы болып табылады. Қылмыстың тікелей объектісі — жыныстық бостандықтың, жыныстық бостандыққа қол сұғылмаушылықтың жекелеген салалары болып табылады.
Объективтік жағынан бұл тұрғыдағы қылмыстардың барлығы белсенді әрекет аркылы жүзеге асырылады. Зандылық құрылысы жөнінен бұл қылмыстар (зорлаудың ауырлататын түрінен баскалары) формальдық құрамға жатады.
Субъективтік жағынан осы топқа жататын қылмыстар тікелей қасақаналықпен жүзеге асырылады.
Қылмыстың субъектісі — нақты қылмыс кұрамының ерекшеліктеріне байланысты 14,16 немесе 18-ге толған кез келген ер немесе әйел жынысты адамдар болады. Зорлаудың (120-бап) субъектісі тек ер жынысты адам болады. Енді осы топқа кіретін жекелеген құрамдарға талдау жасайық.
Зорлау ( 120-бап)
Зорлаудың тікелей объектісі әйелдің жыныстық еркі және бостандығы, ал қосымша тікелей объектісі әйелдің денсаулығы, ар-намысы болып табылады. Қылмыстың жәбірленушісі тек кана әйел жынысты адамдар болады.
Объективтік жағынан алғанда зорлау жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолданып немесе оны қолданбақшы болып қорқытып, не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдаланып жыныстық қатынас жасау арқылы көрініс табады.
Зорлау дегеніміз еркектің әйелдің еркінен тыс, оньн келісімінсіз табиғи түрде жыныстық қатынас жасауы болып табылады. Бұдан басқа күш қолданылып жасалатын жыныстық актілер нәпсіқұмарлық сипаттағы басқадай іс-әрекеттерге жатады (мысалы, табиғи емес түрде жыныс қатынасын жасау, еркек пен еркектің, әйел мен әйелдің зорлықпен жасалатын жыныстық қатынастары т.с.с.).
Зорлауды жүзеге асырудың тәсілдері занда (120-бап) атап көрсетілген. Олар: 1) жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш колдану; 2) немесе оны қолданбақшы болып қорқыту; 3) жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдаланып жыныстық қатынас жасау деп тура көрсетілген. Күш қолдануға жәбірленушінің қарсылығын басу үшін оны ұрып-соғу, жарақаттау, басқа да тәнін ауыртатын жарақаттар келтіру, қол-аяғын байлау, тұрғын жайға камап ерекше ұстау, көмек шақыруға мүмкіндік бермеу әрекеттері жатады.
Күш қолданбақшы болып қорқытуға кінәлінің жәбірленушіні, оның балаларын немесе жақын туыстарын, өзгеде оған жақын деген адамдарды ұрып-соғып, сабайтынын, азаптайтынын немесе басқадай зорлық әрекеттерін жасайтынын білдіретін әрекеттері жатады.
Жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдалануға оның дене бітімі немесе психикалық жай-күйіне байланысты (әте жастығына, кемтарлығына, есінің кіресілі-шығасылы болуына, басқадай ауыр науқастығы немесе ессіз күйге келуі салдарынан) өзіне қарсы істеліп жатқан әрекеттердің сипаты мен мәнін түсінбеушіліктен немесе оны түсінгенімен жәбірленушінің оған қарсылық көрсетуге мастығынан, немесе басқадай негіздер бойынша шамасы келмеген жағдайлары жатады.
Зорлау құрамы болу үшін кінәлі адам заңда көрсетілген тәсілдердің бірін қолдана отырып, жәбірленушімен физиологиялық жағдайда жыныстық қатынаста болуы қажет. Яғни көрсетілген қылмыс жыныстық актіні бастаған уақыттан, яғни кінәлінің өз жыныс мүшесін жәбірлеушінің жыныс органына енгізген сәттен бастап аяқталған деп танылады.
Қолданылып жүрген қылмыс заңы алдау арқылы жыныс қатынасын жасағаны үшін қылмыстық жауаптылық белгіле-мейді. Сондықтан да әйелді алдап, яғни оған үйленемін деп сеніміне қиянат жасау жолымен жыныс қатынасын жасауда әйелді зорлау қылмысының құрамы жоқ.
Ал күш жұмсау арқылы жәбірленушімен жыныс қатынасын жасауға бағытталған, бірақ кінәліге байланыссыз себептермен орындалмай қалған қасақана әрекет зорлауға оқталу деп саналады.
Зорлауға оқталуды басқа қылмыстардан ажыратқанда кінәлі жәбірленушімен жыныс қатынасын оның еркінен тыс жасауды мақсат кылғанын және қолданылған күш осы мақсатқа жету үшін жұмсалғанын анықтау керек. Бұл жағдайлар анықталмаса, онда кінәлінің әрекетінде зорлауға оқталғандық үшін қылмыс құрамы жоқ.
Жәбірленушіні жыныс қатынасын жасауға көндіруге бағытталған дәмелену, жалыну, сондай-ақ алдау сияқты әрекеттерді зорлау немесе оған оқталу деп саралауға болмайды. Нақты жағдайларға байланысты мұндай іс-әрекеттер егер кінәліәрекетінде мәжбүрлеу фактісі орын алса Қылмыстық кодекстің 123-бабымен саралануы мүмкін. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Пленумынын, 1993 жылғы 23 сәуірдегі осы қылмыс жөніндегі айтылған Қаулысында әйелді зорлаудан өз еркімен бас тарту мәселесін дұрыс анықтаудың маңызына ерекше тоқталған. Осы Қаулыға сәйкес қылмыс жасауға кіріскен адам зорлауға оқталу кезінде оны акырына дейін жеткізуге мүмкіндігі барын біле тұра зорлаудан өз ықтиярымен бас тарта оның әрекеті әйелді зорлаудан өз еркімен бас тарту деп саналады.
Зорлаудан өз еркімен бас тартуға дейінгі жасалған қоғамға қауіпті әрекеттер (соққыға жығу, денеге жарақат салу, киімді жырту және т.б.) нақты жағдайларға қарай денеге касақана жарақат салу, қасақана мүлікті жою және басқа жауаптылықты белгілейтін Қылмыстық кодекстің баптары бойынша сараланады.
Жыныс катынасын жасауға физиологиялық жағынан қабілеті жоқ адамның жыныстық катынастар жасау әрекеттері нақтылы жағдайларға байланысты бұзакылық, корлау немесе езгедей жауаптылықты көздейтін Қылмыстық кодекстің басқа баптары бойынша саралануы мүмкін. Мұндай әрекеттер зор-лауға оқталғандық деп танылмайды.
Субъективтік жағынан зорлау тек қана тікелей қасақаналықпен жүзеге асырылады. Кінәлі адам жәбірленушімен оның еркінен тысқары жағдайда занда көрсетілген тәсілдерді қолданып жыныс қатынасын жасайтынын біледі, сезеді және соны жүзеге асыруды тілейді.
Зорлаудың субъектісі болып 14-ке толған ер адам ғана болады. Әйелдер осы қылмыстың ұйымдастырушысы, айдап салушысы немесе көмектесушісі болуы мүмкін.
Қылмыстық кодекстің 120-бабының 2-тармағында зорлаудың мынадай ауырлататын түрлері көзделген:
а) адамдар тобы, алдын ала сөз байласқан адамдар тобы немесе ұйымдасқан топ жасаған зорлау (ҚК-тің 31-бабының 1, 2,3-тармақтарын караңыз).
б) өлтіремін деп қорқытумен ұштасқан, сондай-ақ жәбірленушіге немесе басқа адамдарға қатысты аса катыгездікпен жасалған зорлау.
Өлтіремін деп қорқытуға жәбірленушінің өзін, балаларын, жақын туыстарын, басқа да жақындарын шын мәнінде өлтіруге бағытталған іс-әрекеттерді жүзеге асыруға негіз боларлық сөздер айтуы, қимылдар көрсетулері (мысалы: қару-жарақ, жарылатын зат, суық қаруды кезенуі) жатады. Жәбірленушіге және басқа адамдарға қатысты аса қатыгездікпен зорлауда осы қылмыстың ауырлататын жеке түрі көрсетілген. Қатыгездіктің түсінігіне Қылмыстық кодекстің 96-бабының 2-тармағының "д" тармақшасына талдау жасағанда толық тоқталғанбыз.
е) Жәбірленушінің соз ауруын жұқтырып алуына әкеп соққан зорлау. Өзінде соз ауруы бар екенін білетін адам әйел зорлауды жүзеге асырса немесе зорланған жәбірленуші осы аурумен ауырса кінәлінің әрекеті осы тармақ бойынша тікелей сараланады.
г) бірнеше рет немесе бұрын нәпсіқұмарлық сипаттағы зорлау әрекеттерін жасаған адам.
Бірнеше рет зорлау деп аяқталғаны немесе аяқталмағанына, сондай-ақ кінәлінің осы қылмысты жүзеге асырудағы атқарған рөліне қарамастан Қылмыстық кодекстің 120-бабын қамтитын екі немесе одан да көп қылмыстарды істеуін айтамыз. Қылмыстық кодекстің 120-бабының 2-тармағының "г" тармақшасы бойынша саралауға істеген қылмысы үшін кінәлінің бұрын сотталғандығы немесе сотталмағандығы есепке алынбайды. Бұрын нәпсіқұмарлық сипаттағы зорлау әрекеттерін жасаған адамның (121-бап) әйел зорлағаны да (120-бап) осы баптың 2-тармағының "г" тармақшасымен саралануға жатады.
Егер кінәлі адамның зорлағаны немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы зорлау әрекеттерін жасағаны үшін бұрын сотталғандығы жойылса немесе ол адам жаман атақтан арылса, онда ол осы қылмысты бірнеше рет жасаған деп танылмайды.
Кінәлі адам шамалы уақыт ішінде бір ниетпен жәбірленушімен бірнеше рет жыныс қатынасын жасаса, онда оның осы әрекетінде зорлаудың бірнеше мәрте жасалған құрамы бар.
д) Көрінеу кәмелетке толмаған адамды зорлау 14 пен 18 жастың арасындағы жәбірленушіні олардың кәмелетке толмағанын кінәлінің көрінеу біле тұра зорлау әрекеттері баптың осы тармағы бойынша саралануға жатады. Егер кінәлі адам жәбірленушінің жасы жөнінде шын мәнінде қателессе, онда оны осы тармақ бойынша жауапқа тартуға болмайды.
Қылмыстық кодекстің 120-бабының 3-тармағында зорлаудың өте ауырлататын мына түрлері үшін:
а) абайсызда жәбірленушінің өлуіне әкеп соқтырған;
б) абайсызда жәбірленушінің денсаулығына ауыр зиян келтіруге, оның ВИЧ/ЖҚТБ-ны жұқтыруына немесе өзге ауыр
зардаптарға әкеп соққан;
в) жәбірленушінің он төрт жасқа толмағанын көрінеу біле тұрып;
г) қоғамдық зілзала жағдайларын пайдаланған немесе жаппай тәртіпсіздік барысында жасалған зорлық үшін жауаптылық көзделген.
Абайсызда жәбірленушінің өліміне әкеп соқтырған зорлауда кінәнің екі нысаны орын алады. Зорлап жыныс катынасын жасауды кінәлі тікелей қасақаналықпен жүзеге асырады, ал одан болатын зардап — жәбірленушінің өлуіне абайсыздықпен жол береді.
Қасақана кісі өлтірумен ұштасқан зорлау әрекеті орын алса, онда кінәлінің әрекеті Қылмыстық кодекстің 96-бабының 2-тармағының "к" тармақшасының және Қылмыстық кодекстің 120-бабының тиісті тармақтарымен қылмыстардың жиынтығы бойынша сараланады.
120-баптың 3-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген өзге де ауыр зардаптарға — жәбірленушінің өзін-өзі өлтіруі немесе өзін-өзі өлтіруге оқталуы, бала туу, жыныстық қатынас жасау қабілетінен айырылуы, т.с.с. жатады.
Нәпсіқұмарлық сипаттағы зорлық әрекеттері (121-бап)
Қылмыстың объектісі жәбірленушінің (әйелдің де, еркектің де) жыныстық бостандығы.
Қылмыс объективтік жағынан жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолданып немесе оны қолданбақшы болып қорқытып не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдаланып жасалған еркек пен еркектің, әйел мен әйелдің жыныстық катынасы немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де әрекеттер аркылы сипатталады. Яғни бұл қылмыстың объективтік жағы мынадай: өзіндік сапалық көрсеткіштер арқылы көрініс табады. Ол біріншіден — нәпсіқұмарлық сипаттағы әрекеттер, бұл әрекеттердің үлгі тізбегі Қылмыстық кодекстің 121-бабының диспозициясында: еркек пен еркектің жыныстыққатынасы, әйел мен әйелдің жыныстық қатынасы (лесбиянство) және өзгеде әрекеттер деп көрсетілген. Екіншіден мұндай әрекеттер жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолдану немесе оны қолданбақшы болып корқыту не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдалану арқылы жүзеге асырылады. Ерікті түрде орын алатын мұндай нәпсіқұмарлық қатынастар үшін қылмыстық жауаптылық көрсетілмеген.
Еркектің екінші бір еркекке (жәбірленушіге) зорлық әрекеттерін қолдана отырып, оның келісімінсіз жыныстық қатынасын жасау еркек пен еркектің жыныс қатынасы деп танылады.
Әйелдің екінші бір әйелге (жәбірленушіге) зорлық әрекеттерін колдана отырып, оның келісімінсіз жыныстық қатынас жасауын әйел мен әйелдің жыныстық қатынасы деп танылады.
Өзге де нәпсіқұмарлық сипаттағы зорлық әрекеттерге еркек пен еркектің, әйел мен әйелдің жыныстық қатынастарына жатпайтын, басқа тұрғыдағы жыныстық құмарлықты қанағаттандыруға бағытталған әр түрлі әрекеттер жатады, оған еркектің әйелдермен немесе әйелдің еркектермен нәпсіқұмарлық сипаттағы әр түрлі зорлық қатынастары жатады. Мысалы: табиғи түрге жатпайтын зорлық жыныстық қатынастары (жәбірленушінің жыныс органдарынан басқа дене мүшелерін пайдалану арқылы жыныстық құмарлықты канағаттандыру (анус), садистік тәсілдерді қолдану; жәбірленушінің жыныс органын күйдіру, оған мүйіз, таяқ, басқа зат тығу; әйелдің еркекті оның еркіне қарамастан жыныстық катынас жасауға зорлауы (онанизм) т.с.с.
Некрофилия — кінәлінің өзі өлтірген жәбірленушімен зорлық қатынасын жасауы болып табылады. Кінәлінің мұндай әрекеті Қылмыстық кодекстің 121-бабымен емес, 96-бабының 2-тармағының "к" тармақшасымен саралануға жатады. Ал өздігінен өлген адамның мәйітімен жыныстық катынас жасаудағы жауаптылық Қылмыстық кодекстің 275-бабында көрсетілген (өлгендердің мәйіттерін немесе олар жерленген жерлерді қорлау). Бұл қылмысты кінәлі адам күш колдану немесе оны қолданбақ болып қорқыту не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдалану арқылы жүзеге асырады. Бұл ұғымдардың мазмұнына зорлау (ҚК-тің 120-бабы) кұрамын талдағанда толық тоқталып өткенбіз.
Қылмыс формальдық құрамға жатады. Қылмыс күш қолдану немесе оны қолданбақшы болып қорқыту не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдалану арқылы нәпсіқұмарлық сипаттағы әрекеттерді істеуді бастаған уақыттан бастап аяқталған деп танылады.
Субъективтік жағынан қылмыс тікелей қасақаналықпен істеледі. Кінәлі адам өзінің әрекеттерінің қоғамға қауіптілігін сезеді және соны істеуді тілейді. Қылмыстың негізгі ниеті — жыныстық кұмарлықты қанағаттандыру болып табылады. Бұдан басқа кейбір реттерде кек алу, адамгершілікті аяққа басу, кінәлінің өзінің жыныстық қабілетсіздігін (импотенттік) жасыру ниеттері де орын алуы мүмкін.
Қылмыстың субъектісі — 14-ке толған ерлер немесе әйел-дер. Қылмыстық кодекстің 121-бабының 2 және 3-тармақтарында осы қылмыстың ауырлататын және өте ауырлататын түрлері үшін жауаптылық белгіленген. Бұлардың мазмұнын Қылмыстық кодекстің 120-бабының 2, 3-тармақтарында көрсетілген қылмыс құрамдарын талдағанда ашып көрсеткенбіз, осыған орай оған екінші рет тоқталып жатпаймыз.
Жыныстық қатынас жасауға, еркек пен еркектің жыныстық қатынас жасауына, әйел мен әйелдің жыныстық қатынас жасауына немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де іс-әрекеттерге мәжбүр ету (123-бап)
Қылмыстың тікелей объектісі жыныс бостандығы, қосымша тікелей объект жәбірленушінің ар-намысы, адамгершілігі немесе мүліктік мүдделері.
Объективтік жағынан қылмыс адамды бопсалау, мүлкін құртамын, бүлдіремін немесе тартып аламын деп қорқыту жолымен де жәбірленушінің материалдық немесе өзге тәуелділігін пайдаланып жыныстық қатынас жасауға, еркек пен еркектің жыныстық қатынас жасауына, әйел мен әйелдің жыныстық қатынас жасауына немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де іс-әрекеттерді жасауға мәжбүр ету арқылы сипатталады. Мұндағы мәжбүр ету дегенді — нәпсіқұмарлық әрекетті жасауға зорлау деп түсінген жөн. Заңда адамды бопсалау, мүлкін кұртамын, бүлдіремін немесе тартып аламын деп қорқыту жәбірленушінің материалдық немесе өзге тәуелділігін пайдалану арқылы мәжбүрлеу тәсілдерін қолдану осы қылмыстың объективтік жағының қажетті белгілері болып табылатыны анық көрсетілген.
Бопсалауға — жәбірленушінің немесе оның жақын туыстарын масқаралайтын мәліметтер таратамын деген қорқытулар жатады.
Мүлікті одан әрі пайдалануға жарамсыз етіп тастаймын деп қорқыту мүлікті кұртамын деген корқытуға жатады. Мүлікті бастапқы қалпына келтіру үшін күрделі жөндеу қажет болады деп қорқыту мүлікті бүлдіремін деген қорқытуға жатады.
Мүлікті тартып алған жағдайда жәбірленуші оны өзінің қалауынша билеп, пайдалана алмай қалады.
Жәбірленушінің толық немесе ішінара кінәліге кіріптар болуы (оның асырауында, күтуінде болуы немесе оның тұрғын жайында тұруы) материалдық тәуелділік деп саналады.
Өзге де тәуелділікке жәбірленушінің кінәлі адамға қызметі, жұмысы жағынан (материалдык жағынан емес) бағынышты немесе СОНЫҢ бакылауында болуы жатады. Мысалы оқытушы мен оқушының, лауазымды адам мен оған бағынышты қызметкердің арасындағы қатынас.
Қылмыс формальдық құрамға жатады және ол заңда көрсетілген тәсілдерді қолданып жыныстық қатынас жасауға, еркек пен еркектің жыныстық қатынас жасауына, әйел мен әйелдің жыныстық қатынас жасауына немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де іс-әрекеттерге мәжбүр еткен сәттен бастап аяқталған деп танылады.
Субъективтік жағынан қылмыс тікелей қасақаналықпен істеледі. Қылмыстық ниет — жыныстық құмарлықты қанағаттандыру.
Қылмыстың субъектісі — 16-ға толған әйел немесе еркек жынысты адам.
Он алты жасқа толмаған адаммен жыныстық қатынаста болу және нәпсіқұмарлық сипаттагы өзге де іс-әрекеттер (122-бап)
Қылмыстың объектісі — 16 жасқа толмаған адамның жы-ныстық бостандығына кол сұғушылық.
Кылмыстың жәбірленушісі — 16-ға толмаған ер және әйел жынысты адамдар.
Қылмыстың объективтік жағы — он алты жасқа толмағаны
айқын адаммен жыныстық қатынаста болу, еркек пен еркектің
немесе әйел мен әйелдің катынасы немесе нәпсіқұмарлық си-
паттағы өзге де әрекеттер арқылы көрініс табады. Көрсетілген қылмыс құрамы болу үшін біріншіден кінәлі адам 16-ға анық толмаған жәбірленушімен жыныстық қатынаста (оның ішінде әйел мен еркектің немесе әйел мен әйелдің жыныстық қатынасы да) болатынын білуі қажет (қылмыстың субъективтік жағы), екіншіден олардың мұндай жыныстық қатынаста болуы және нәпсіқұмарлық сипаттағы өзге де іс-әрекеттерді істеуге өзара келісімі болуы қажет, үшіншіден жәбірленуші 18-ге толған адаммен ерікті түрде болатын осы қатынастың мән-жайын, сипатын толық ұғынуы қажет.
Қылмыс жыныстық қатынас немесе нәпсіқұмарлық сипат-тағы өзге де іс-әрекеттер басталған уақыттан бастап аяқталған деп танылады.
Субъективтік жағынан кылмыс тікелей қасақаналықпен істеледі. Кінәлі адам анық 16-ға толмаған адаммен жыныстық қатынаста немесе нәпсіқұмарлық сипаттағы өзгеде қатынаста болғанын сезеді және соны істеуді тілейді.
Қылмыстың субъектісі — 18-ге толған ер немесе әйел жы-нысты адам.
Жас балаларды азғындату (124-бап)
Қылмыстың объектісі жеткіншектердің адамгершілік тұрғы-сынан дұрыс қалыптасуы болып табылады.
Объективтік жағынан қылмыс — он төрт жасқа жетпегендігі айқын адамға қатысты күш қолданусыз азғындық іс-әрекеттерді жасау арқылы көрініс табады.