ІІ Бөлім. Раманың статикалық есебі
1. Көлденең раманың есепті схемасы
Есепті схема дегеніміз – қатты түйінді статикалық анықталмаған кеңістікті жүйе.

8-сурет. Көлденең раманың есепті схемасы
Кеңістікті ригельді эквивалентті қаттылығы бар жазықтығына ауыстырамыз. Раманы есептеуде ригельге әсер ететін вертикаьлды жүктемелерді ескермей, тексеру талабы бойынша серпімді деформациялардың есебінің қажеттілігін тексереміз:
,
,
.
Жобаның қазіргі сатысында бағананың қимасы белгісіз, сондықтан ойша қатынасын орнатамыз:
;
,
, және
деп аламыз.
Сонда:
,
. 
Талап орындалды.
2. Раманың тұрақты жүктемеге
3. 
9-сурет. Статикалық раманың тұрақты жүктемесі
Есептеу үшін қажетті параметрлер:
, 
,
; 
Канондық теңдеудің орын ауыстыру тәсілі бойынша сол жақ түйін үшін:

Иілуші моменттердің эпюрасын құрамыз.
1. Түйіндердің
бұрышына бұрылғанда: 
,
, 

2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм

Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз
және
:




Сонда канондық теңдеу мынаған тең:
, 
Бұрылу бұрышынан болатын иілу моменттерін анықтап, иілу моменттерінің эпарасын қайта құрамыз
:
кНм,
кНм
кНм,
кНм

Тұрақты жүктемеден болатын моменттердің суммарлық эпюрасын құрастырамыз
:
кНм,
кНм
кНм,
кНм
кНм

Рамадағы көлденең күштердің эпюрасын құрамыз:


3.1. бөлімдегі бойлық күштердің мәнін қолдана отыра, бойлық күштердің эпюрасын құрастырамыз:

3. Раманың қар жүктемесіне есебі

10-сурет. Раманың қар жүктемесіне есепті схемасы
Есеп үшін қажетті параметрлер:
,
; 
Канондық теңдеудің орын ауыстыру тәсілі бойынша сол жақ түйін үшін:

Иілу моменттерінің эпюрасын құрастырамыз.
1. Түйіндердің
бұрышына бұрылғанда:
, 
, 

2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм

Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз
және
:




Сонда канондық теңдеу мынаған тең:
, 
Бұрылу бұрышынан болатын иілу моменттерін анықтап, иілу моменттерінің эпарасын қайта құрамыз
:
кНм,
кНм
кНм,
кНм

Тұрақты жүктемеден болатын моменттердің суммарлық эпюрасын құрастырамыз
:
кНм,
кНм
кНм,
кНм
кНм

Рамадағы көлденең күштердің эпюрасын құрамыз:


Бойлық күштердің эпюрасын құрамыз: 

4. Көпірлі крандардан түсетін вертикальды жүктемелердің есебі
Ригельдің қаттылығын есепке алмай есептейміз. Есепті схемасы төмендегідей болады:

11-сурет. Көпірлі крандардан түсетін вертикальды күштерге раманың есепті схемасы
Кран арбасы бағананың А қатарында тұр деп қарастырайық.
Жазық раманың орын ауыстыруын анықтау үшін арналған канондық теңдеу:

Иілу моменттерінің эпюрасын құрамыз:
1. Жоғарғы тіректердің
-ге орын ауыстырғанда:
, 
, 

2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм

Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз: 
;


Канондық теңдеу мынаған тең:
, 
Кран жүктемесі жергілікті болып табылады, бірақта барлық крандарға арналмаған, сондықтан қаңқаның кеңістіктік жұмысын ескеру қажет. Жабын қатты болғандағы қаңқаның кеңістіктік жұмысының коэффициенті:
, (54)
мұнда,
- кран дөңгелектерінің саны;
n – блоктағы рамалар саны;
- блоктың ортасына жақын симметриялы орналасқан рамалардың арақашықтығы;
а2 - екінші рамалардың арақашықтығы;
- әсер ету сызығы ординатасының суммасы.

Қаңқаның кеңістіктік жұмысын есепке алғандағы раманың орын ауыстыруы:
, 
Қаңқаның кеңістіктік жұмыс істеу кезіндегі раманың орын ауыстыруынан болатын иілу моменттері:
кНм,
кНм
кНм

Кранның вертикальды жүктемесінен болатын иілуіші моменттердің суммарлық мәні:
кНм,
кНм
кНм,
кНм
кНм,
кНм
кНм,
кНм

Dmax және Dmin мәндерін ескере отыра рамадағы бойлық күштердің эпюрасын құрамыз.

4. Раманы көлденең крандардың горизонтальды әсерлеріне есептеу
5. 
12-сурет. Раманы көлденең крандардың горизонтальды әсерлеріне есептеу схемасы
Есепті ригельдің қаттылығын есепке алмай жүргіземіз.
Канондық теңдеу: 
Иілуші моменттердің эпюрасын құрамыз:
1. Жоғарғы тіректердің
-ге орын ауыстырғанда:
, 
, 

2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм

Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз:

; 

кН; 
Канондық теңдеу мынаған тең:
; 
Қаңқаның кеңістіктік жұмысының коэффициенті кранның вертикальды жүктемесіне сәйкес:

Қаңқаның кеістіктік жұмысымен бірге алғандағы раманың жылжуы:

Онда қаңқаның кеңістіктік жұмысымен бірге алғандағы рамының жылжуынан болатын иілуі моменттері төмендегідей:
кНм,
кНм
кНм

Кранның вертикальды жүктемесінен болатын иілуі моменттерінің суммарлық мәні:
кНм
кНм
кНм

Рамадағы көлденең күштердің эпюрасын құрамыз: 

Бойлық күштер 0-ге тең.
6. Раманың жел жүктемесіне есебі
7. 