Сабақтың тақырыбы №10: Жерді бағалау: жалпы, жеке, экономикалық, салыстырмалы.
Сабақтың мақсаты: жерге кадастрлық, нарықтық және экономикалық бағасын беруді үйрену.
Сабақ мазмұны: академик С.Г. Струмилин әдістемесі негізінде кесте мәліметтерін пайдалана отырып N республикасының түрлі аудандарының жерлеріне экономикалық баға беру.
Кесте
N республикасының түрлі аудандарында картоп өндірісінің сапасы мен шығыны .
| Вариант | аудан | өнімділігі, ц/га | шығыны, шартты бір./га |
| Брусская | |||
| Аюповская | |||
| Тимиржанская | |||
| Гродненская | |||
| Артемовская | |||
| Риммавская | |||
| Республика N |
Сабақтың тақырыбы №11: Негізгі көрсеткіш -өнімділігі, шығынның өтелуі, дифференциялық пайда, жеке бағалау түсімділігі.
Сабақтың мақсаты: Жер өнімділігінің негізгі көрсеткіштерімен танысу, дифференциялық пайданы анықтауға үйрету.
Сабақ мазмұны: Тасқала ауданы бойынша ауыл шаруашылық айналымнан алынған жерлердің ауданың анықтау.
Әдістемелік ңұсқаулар: ауыл шаруашылық айналымнан алынған жерлердің ауданың анықтау төмендегі формула арқылы анықталады.
Sиз = 2,86 • (Sов)1.05,
Sов — жыралар ауданы, га.
Сабақтың тақырыбы №12: Жерді бағалаудың ақшалай функциясы.
Сабақтың мақсаты:жердің кадстрлық және ақшалай құңын анықтау негіздерін меңгеру.
Сабақ мазмұны: жердің нормативті, кадастрлық және нарықтық құңы. Ерекшеліктері мен айырмашылықтары тақырыбында реферат орындау және қорғау.
Реферат тақырыптары:
1.Жер ресуртарын басқару.
2.Жердің кадастрлық құңы
3.Жердің ақшалай құңы
4.Жерді бағалау.
5.Тиімді жер пайдаланудың негізгі бағыттары.
Сабақтың тақырыбы №13: Жерді экономикалық қорғаудың мәні. Жерді алып қоюдан кейінгі келтірілген шығындарды анықтау әдістері.
Сабақтың мақсаты:алған білімдерді жерді алып қоюдан кейінгі келтірілген шығындарды анықтау мақсатында пайдалануды үйрену.
Сабақ мазмұны: жер қыртысының бұзылуынан тұындайтын шығынды есептеу.
Шаруашылық ауданының Sов га жерін жыралар алып жатыр. Олардың көлемі Wов м3. 1 га жерден түсетін ортажылдық таза табыс Чд мың теңге/га жылына құрайды. Көпжылдық орташа көрсеткіші: күздік бидай — 2,9 т/га, арпа — 2,3 т/га, жүгері — 3,5 т/га, күздік бидай астында аз шайылған топырақтың ауданы — Sсл1 га, арпа астында — Sсл2 га, жүгері астында — Sсл3 га. Орташа және қатты шайылған топырақ аудандары: Scp1, Scp2, Scp3; Scи1, Scи2, Sси3 га тең. Бидай сатып алу құңы — Ц1, арпа — Ц2, жүгері — Ц3 мың теңге/т.
| ңұсқа | ||||||||||
| Sов | ||||||||||
| Wов | ||||||||||
| Чд | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 |
| Sсл1 | ||||||||||
| Sсл2 | ||||||||||
| Sсл3 | ||||||||||
| Sср1 | ||||||||||
| Sср2 | ||||||||||
| Sср3 | ||||||||||
| Sси1 | ||||||||||
| Sси2 | ||||||||||
| Sси3 | ||||||||||
| Ц1 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 |
| Ц2 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 |
| Ц3 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 |
Әдістемелік ңұсқаулар:
Жер қыртысының бұзылуынан тұындайтын жылдық шығын көрсеткішін төмендегі формула арқылы есептеуге болады.
Уэр = Уиз + Ураст + Узл,
Уэр — Жер қыртысының бұзылуынан тұындайтын жылдық шығын ,теңге/жыл;
Уиз — Жер қыртысының бұзылуынан ауыл шаруашылық айналымнан қайтарылған жерлердің шығыны, теңге/жыл;
Ураст — шайылған топырақтағы өсімдіктану саласының өнімін жеткізбеуінен шығыны, теңге/жыл;
Узл — өзен және жайылманың ылайлануынан туындайтын шығын, теңге/га.
Сабақтың тақырыбы №14: Ресурстық және аумақтық болжамдау.
Сабақтың мақсаты:болжамдау, жүйесі мен әдісін меңгеру
Сабақ мазмұны: Жобаалды зерттеулердің негізгі бағыттар және көрсеткіштерін анықтау: табиғатты пайдалану үшін төлемдердің төмендеуі; табиғатты қорғауға арналған шаралардың орындалмау себептерін анықтауға; табиғатты қорғауға арналған шаралардың тиімділігін арттыру шараларын. Қорытынды шығару, конспект жасау.
Сабақтың тақырыбы №15: Жерге орналастыру жобаларындағы жер ресурстарын басқару сұрақтары.
Сабақтың мақсаты: жалпы басқару жүйесіндегі сұрақтарды шеше білу.
Сабақтың мазмұны: жергеорналастыру структуралық сызбасын орындау және жергеорналастыру жұмыстарының жүйелілігін анықтау. Электронды ңұсқада презентация жасау.