ТОБЖ жобасының сметасы
Құрылыс сметасы дегеніміз жұмсалатын қаржыны жоспарлауды, құрылысты қаржыландыруды және мердігер мен тапсырыс беруші арасында есеп айырысуды жүзеге асыруға қажетті негізгі құжат болып табылады. Сметаны есептеу кезінде кабельдің жалпы ұзындығын картада орнатылған магистраль трассаның ұзындығынан 2%-ға артық алады. Бұл – кабельді монтаждау үшін оның технологиялық ұштарының болу қажеттілігіне байланысты. Қолмен жүргізілетін кабель трассасының ұзындығын жалпы ұзындықтан 5% деп қабылдайды, телефон канализациясының ұзындығын қалаларда әрбір ОП үшін 2 км, және басқа елді мекендерде 4 км деп алады (ОРП). Кабель төсеуші трассаның жалпы ұзындығынан қалған бүкіл ұзындық бойы кабель жүргізуі тиіс.
Смета 6-кестеде келтірілген.
6-кесте – Жобаланатын ТОБЖ құрылысына арналған смета
| Жұмыстар мен материалдардың атаулары | Өлшем бірлігі | Бүкіл трассаға арналған саны | Материалдар мен жұмыстардың бағасы, тг. | Еңбек ақы, тг. | ||
| 1 өлш. бірлікке | Бүкіл трассаға | 1 өлш. бірлікке | Бүкіл трассаға | |||
| Оптикалық кабель | Км | 270,3 | 4049904,9 | |||
| Кабель төсеушінің оптикалық кабельді жүргізуі | Км | 241,15 | ||||
| Траншеяны қазуды және көмуді ескере отырып, кабельді қолмен жүргізу | Км | 13,25 | ||||
| Телефон канализациясының құрылысы | Км | |||||
| Телефон канализациясында кабель тарту | Км | |||||
| Шосселік және темір жолдары арқылы өту құрылғылары | екі өту | 15,9 | ||||
| Өзендер арқылы өту құрылғылары | бес өту | 5,3 | ||||
| Муфталарды монтаждау, өлшеу және гемертизациялау | дана |
| Жұмыстар мен материалдардың атаулары | Өлшем бірлігі | Бүкіл трассаға арналған саны | Материалдар мен жұмыстардың бағасы, тг. | Еңбек ақы, тг. |
| Қорытынды | ∑1=5246559,9 | ∑2=23700275 | ||
| Еңбек ақы | ∑2=23700275 | |||
| Еңбек ақыға кеткен үстеме шығындар, 87% от ∑2 | 0,87∑2=20619239,25 | |||
| Қорытынды ∑3= (∑1+1,87∑2) | ∑3=49566074,15 | |||
| Жоспарылы жинақтар 8% от ∑3 | 0,08∑3=3965285,932 | |||
| Смета бойынша барлығы (1+0,08)∑3 | Р∑=53531360,082 |
Регенерация аумағындағы муфталар саны былайша анықталады:
(6.1)
мұндағы 
–регенерациялық аумақ ұзындығы;
lcd – оптикалық кабельдің құрылыстық ұзындығы,
(6.2)
Километрлік канал құнын мына формуламен есептеген жөн:
(6.3)
мұндағы n – каналдар саны;
С – километрлік каналдың құны (тг/(кан ∙ км))
Нәтижесінде километрлік каналдың құны: 55,04 тг/(кан ∙ км).
VII бөлім
ТОБЖ сенімділігін есептеу
Ақпаратты электрлік байланыс құралдары арқылы жіберу үшін талап етілетін жылдамдық пен дәлдік электрлік байланыс желісінің барлық түйіндерінің жоғары сапалы жұмыс істеуі арқылы қамтамасыз етіледі. Байланыс құралдарының жұмысының жалпылама көрсеткіші сенімділік болып табылады.
Сенімділік – кешенді қасиет, ол құрылыс пен эксплуатация шарттарына байланысты төзімділікті, жөндеуге және сақтауға жарамдылықты, немесе осы параметрлердің белгілі бір үйлесімділігін қамтуы мүмкін. ОК сенімділігі – уақыт ішінде орнатылған шекте барлық параметрлердің мәндерін сақтап тұру қасиеті, ондағы парметрлер белгілі бір қолдану режимдері мен жағдайларында талап етілетін функцияларды орындау қабілетін сипаттайды.
Жобалау кезінде сенімділік көрсеткіштеріне бағалау жүргізілуі тиіс.
ОК-ң сыртқы зақымданулар есебінен істен шығуларының орташа саны (тығыздығы) жылына 100 км кабельге µ=0,34.
Сонда ОК-ң ТОБЖ трассасының бойында (L) 1 сағаттағы істен шығу интенсивтілігі:
,
мұндағы L – жобаланатын магистральдың ұзындығы;
8760 – 1 жылдағы сағаттар саны.
Сызықтық тракттың істен шығу интенсивтілігі λлт мына формуламен анықталады:
,
мұндағы 𝜆к– 1 сағатта кабельдің 1 километріндегі істен шығу интенсивтілігі;
𝜆ОП = 30 ∙ 10-6 – 1 сағатта ОП-дағы істен шығу интенсивтілігі;
𝜆ОРП = 27 ∙ 10-6 – 1 сағатта ОРП-дағы істен шығу интенсивтілігі;
𝜆НРП = 1,5 ∙ 10-6 – 1 сағатта НРП-дағы істен шығу интенсивтілігі,
1 сағатта сызықтық тракттың істен шығу атқарымы Тлт мына формуламен анықталады:
Сызықтық трактты қалпына келтірудің орташа уақыты Твлт мына формуламен анықталады:
мұндағы Твк= 10 с – 1 километр кабельді қалпына келтіруге кететін орташа уақыт;
ТВОП = 0,5 ч – ОП-да зақымдануларды жоюға кететін орташа уақыт;
ТВОРП = 0,5 ч – ОРП-да зақымдануларды жоюға кететін орташа уақыт;
ТВНРП = 2,5 ч – НРП-да зақымдануларды жоюға кететін орташа уақыт,
Істен шығуды (апатты) байқаған сәттен басталатын қалпына келтіру стратегиясында тұрып қалу (дайын болмау) коэффициенті мына формуламен анықталады:
Сызықтық тракттың дайын болу коэффициенті Кг мына формуламен анықталады:
Кг мен Кн-ң қосындысы 1-ге тең.
Жобаланатын ТОБЖ-ң сенімділік көрсеткіші бастапқы жалпы қолдану желісінің талаптарын қанағаттандырмағандықтан (Кг>0,9985), ТОБЖ сенімділігін арттырудың келесі нұсқаларының бірін қолдану керек:
1) ТОБЖ-ң сенімділігі төмен компоненттерін басқа өндірушінің (сенімділік көрсеткіштері жоғарырақ) жабдығына алмастыру,
2) Байланыс ұйымының құрылымдық схемасына өзгерістер енгізу (ауыстырып қосу аумағында элементтер немесе сызықтық трактілер бойынша),
3) ТОБЖ-ны оптималды қалпына келтіру стратегиясының негізінде пайдалануды ұйымдастыру.
ОРЫТЫНДЫ
Берілген курстық жобалауда. Қызылорда-Кентау қалаларының арасындағы беру каналдарының саны есептелді; беру жүйесі таңдалды – STM-4; ең аз бөгеулер кездесетін трасса, құрылғылар және кабель таңдалды (ДАУ); трасса параметрлері, регенерация аймақтарының ұзындығы есептелді; ТОБЖ проектілеуге смета құрылды және километрлік каналдың бағасы мен сенімділік және дайын болу коэффициенттері есептелді. Проектіленген ТОБЖ сенімділігі бірінші реттік желі талаптарын қанағаттандырмайды, сол себепті ТОБЖ сенімділігін арттыру керектігі жөнінде кеңес берілді.