Билет. Арнайы мектепте практикалы дістер

Билет. Арнайы мектептегі сабаты трлері.

Саба трлері, рамы

р бір саба негізгі бірліктерден ралады. Олар: й тапсырмасын тексеру, жаа материалды тсіндіру, бекіту, айталау, білімді тексеру, баалау, сабаты орытындылау. Саба рылымы –бір белгілі бірізділікті жне зара арым-атынаса келген дріс бірліктеріні байланыс ттастыы. Ал сабатын трлері –белгілі бір сабатар тобына тн бірліктерді траты йлесімділігі.

Жалпы білім беретін жне арнайы сабатар саба тріне сйкес рылады. Бгінгі дидактика саба трлерін оларды басты сипатына орай топтастырады. Дидактикалы масаттара сйкес саба трлері:

- пропедевтикалы сабатар;

- жаа білім, икем, дадыларды алыптастыру;

- білім, икем, дадыларды айталау;

- білім, икем, дадыларды бекіту;

- білімді орытындылау;

- білім, икем, дадыларды тексеру, баылау.

Арнайы мектептегі нерлым кп тараан саба трі – аралас. Бл саба жаа оу материалын шаын бліктермен беріледі (баса міндеттерді шешуге уаыт алады), материалды есте сатауды ерекшелігі тиянаты бекітуді талап етеді; оуа ызыушылыты тудыру шін трлі рекеттерді пайдалану ажет жне сабата таным белсенділік дегейін амтамасыздандырады. Аралас сабатын рылымы:

1. Психологиялы-педагогикалы даярлы

2. й тапсырмасын тексеру

3. Оу материалын айталау

4. Жаа оу материалын баяндау

5. й тапсырмасын беру

6. Білімді баалау

7. Сабаты орытындылау.

Аралас саба рылымы немі бірдей бола бермейді, саба міндеттеріне, оу материалынын крделігіне туелді кезендер орындары ауысуы ммкін. Дидактикалы міндетке байланысты кейбір жадайларда жаа материалды баяндау негізгі орына ие болса, бірде айталау мен жйелеу маызды орын алады.

Арнайы мектептерді згешелігі ол тзету сабатары. Тзету міндеттері р сабата, сабатан тыс уаытта жзеге асанына арамастан арнайы тзету сабатар енгізілген. Бл сабатардын трлері арнайы мектеп оушыларынын дамуындаы кемістікке туелді.

Арнайы мектептегі сабаты талдау. Сабаты психологиялы-педагогикалы талдау сабаа ойылан міндеттер жйесінін орындалуын адаалуымен бірге оушылар ерекшеліктерін ескергенді жн креді.

Сабаты талдауда е бастысы рылымына назар аудару ажет. Сабатаы бірліктер реттігі, оны тиімділігі, жасалан рекеттерді йымдасуы талдау ажет. Сабатаы білім мазмны талдау шін арнайы білім беретін бадарламаа жне білім беру міндеттерге сйкестігін анытау ажет. Бл талдау кезде арнайы тзету міндеттерді орындалуын адаалау жауапты мселе.

Ал сабатын дамытушы ызметіне оушыларды таным рекетін белсендіру дегейін арастыру арылы баа беріледі, сіресе арнайы оытуды ерекшеліктерін толыымен ескеру ажет.

Сабаты талдау кезде, оны саба жйесінде орны анытау маызды. Тек “жасы” саба немесе “жаман” саба, “намады” деген баа беруден бас тарту керек. йткені р саба арылы малімні білім дегейін жетілдіруге болады.

 

Билет. Арнайы мектепте практикалы дістер

Практикалы жне лабораториялы жмыстарды арнайы мектеп оушылар кбінде ебек, сурет, табиаттану сабатарында, мектеп жанындаы башаларда орындайды. Жмыстар наты таырыптар бойынша, оушыларды алдын ала жасы дайындыымен теді. Оушылар алдын ала ебек жне баса оу ралдарымен жмыс істеу, ауіпсіздік ережелері, ебекті йымдастыру мдениетімен таныстыру керек.

Оушылар з бетімен жмыс жасау барысында практикалы тапсырманы шешілу тсілдерін здері іздеп табуы керек, ал сол кезде міндетті трде малім алай орындалып жатаны баылауы міндет. Тек осы жадайда ана бетімен жмыс жасау жасампаздыа, бастама ктерушілікке, сенімділікке трбиелейді. Малімні басшылы етуі -оушыны тапсырмалар мен жаттыуларды орындауда зін, шамасын крсете білуін амтамасыз етуге жол ашады. Мны зі малім сынып оушыларыны даму дегейін, жеке ерекшеліктерін, орындалуы ммкін тапсырмаларды тандай білгенде ана жзеге асады.

Арнайы мектепте практикалы жмыстарды турлері: ебек жне леуметік - трмысты баытттау, затты-тжірибелік оыту сияты сабатарында жиі олданады. Практикалык рекетінде малім оушыларды біріккен рекетін йымдастыру формалары те маызды (малім кмегін байап млшерін анытап крсеткен жн, сол кмек окушыларды ынта дербестігін дамытуа кедергі жасамауы керек.

Жаттыулар - практикалы оыту дісі, е жиі пайдаланды. Оушыларды іскерлік абілеті, дадысы, жаттыу арылы алыптасады. Жатыуларды трлері: ауысша, жазбаша, сыныпта й жадайында орындалатын. Жаттыуды тиімді дістері жаа материалды ( ережелерді, анытамаларды формаларды) саналыпен мегеру, есте сатау , алан білімге сйеніп тапсырмаларды орындау, жаа мысалдар мен есептерді шыару тсілдерін іздестіру.

Жаттыулар арнайы мектептерде оушыларды жасаан ателіктерін тзетуге мол ммкіндік береді. Кемтар балалар шін жаттыуларды иыншылыын млшерлеу ажет, трлі нсаларын пайдаланан тиімді болады.

Сонымен, сздік, крнекілік жне практикалы дістер оыту процесін йымдастыруда аса маызды ызмет атарады. Арнайы білім беру оыту дістері іріктеуі келесі формалармен алыптасады:

- есту, кру, имыл озалысында ммкіндіктері шектеулі боландыктан сатаулы анализаторларга сйене отырып алыпты дістерді пайдалану;

- ммкіндіктері шектеулі баллаларды барлыына орта кемістік -сйлеу тіліндегі ауытушылы сондыктан білім беруді алаш кезенінде сздік дістер крнекілік жэне тжірибелік дістерге орын берді, яни жалпы жетекші болмайды;

- балаларды дамуында трлі бзылуы бар бейнелі ойлау жне крнекі серлі ойлау кпшілігінде алыптасады, ал логикалык ойлауды дамуы иындайды. Сонымен бірге дістерді іріктеуде тзету -оыту масаттарымен жне жакындаы наты максаттарымен лайыгы болуы тиіс.

Арнайы оытуды дрыс йымдастыру шін тиімді оыту дістерін тадап алу те маызды, дістерді іріктеуде тменгідей критерийлерді ескеру ажет:

- оыту зандылытары мен принциптеріне сйкестігі;

- оыту масаттары мен арнайы міндеттерге сйкес келуі;

- мегерілетін білім мазмнына сйкестігі;

- оушыларды оу ммкіндігіне, яни кемістік трі, жас жне жеке даму, тлалы ерекшеліктерін ескеру;

- арнайы педагогты ммкіндіктеріне сйкес келуі, наты тжірибесі, білім дегейі, ксіби біліктілігі мен шыармашылы абілеті.