ЖВН-6, ЖБА-3,5А, ЖРС-4.9А, ЖНТ-2,1 жне ЖШН-6 дестелеуіш жаткалары

ЖВН-6 жаткасы.ЖВН-6 дестелеуіш жаткасы туралы кейбір мліметтер 4-параграфта берілген болатын. Енді оан жан-жаты тотала кетейік.

Жатканы эксцентрикті немесе кдімгі (радиалды) албааймен амтамасыз етілуі ммкін.

Жатканы алым ені 6 м. Алайда тсімі те жоары егінді жинау кезінде десте лкен боланда алым енін 5 метрге дейін шектеген дрыс. Ол шін сыртка шыаратын терезені жанына ырку аппаратыны стіне шектеуіш ондырылады. Шектеуіш ретінде, алым ені 4,1 м комбайнды жатканы ыру аппаратыны ол жаына жинауыш орнатан кезде ойылатын алаша пайдала-нылады. алашаны орнату шін ыру аппаратыны саусатарын бекітуге арналан екі болтты пайдаланады.

Жатка егістін, бетін клдене баытта о жаымен +- 170 мил-лиметрге, ал сол жаымен +- 265 миллиметрге кшірмелейді. Бой-лы кшірмелеуі баса комбайн жаткаларынікі сияты +- 150 мм.

албаайды айналыс жиілігін 22—58 айналыс/минут шегінде вариатормен реттеуге болады. албаайды сатандырыш муф-тасын 10 кгс. м (100 Н. м) айналыс моментіне реттейді.

Жаткаа универсалды немесе кдімгі (радиалды) албаайды орнатуа болады. Егер албаай универсалды болса, онда гидро-цилиндрді таяныштара алдыы алпында жаластырады. Кдімгі албаай болса оларды арты алпында жаластырады.

албаайды ыру аппаратыны, аспа жне теестіру меха-низмдеріні ызметі мен реттелуі комбайн жаткаларынікі сияты. ЖВН-6 дестелеуіш жаткасын молотилкаа осу комбайн жаткасын осана сас.

Алашы шыарылан ЖВН-6 жаткалары кенепті- татайшалы

транспортермен жабдыталан. 1969 ж . бастап олара белдікті- татайшалы транспортерлер орнатыла бастады.

Эксцентрикті албаайы бар ЖВН-6 жаткасыны массасы; 1170кг (+-3%).

Жатканы жмыс органдарына озалыс мынандай ретпен бе-ріледі. Корпус аспасыны жоары білігіні о жа шындаы; шкив молотилканы алдыы арсы жетегіні білігі арылы озалыса тседі. Бл білікті сол жа шында ос кертікті щкив, бекітілген. Одан тмендегі білікке орнатылан шкивке айналыс' екі белдік (корпус аспасыны тменгі жаынан тетін) арылы жеткізіледі.

Топсалы телескопты білік тменгі білікті конус трізді бері-лістер орабына осады. орапты бойлы білігіне жлдызша мен шалы шатуныны эксцентригі кигізілген, ал клдене білік тран- спортерді жетекші білікшесін озалыса тсіреді. озалыс жлдызшадан вариатора, ал соысынан албаай білігіне беріледі.

Кшірмелеумен жмыс істеген кезде ыру биіктігі башмак-тарды алпына байланысты болады, башмактарды косынка мен рычаг арылы згертуге болады (18-сурет). 1-таблицада ЖВН-6 жаткасыны ыру биіктігіні рычаг пен косынканы зара орна-ласуына байланысты екендігі крсетілген.

Белдікті-татайшалы транспортер ааш татайшалар жапсырылан, ені 125 мм резиналанан лентадан трады. Осы лентанын, астындаы жатка тсеміне зектер ойып жасалан. Транспортерді екі білігіне де, яни жетектеуіш жне жетектелуші біліктеріне лентаны екі жаына ауысуын болдырмайтын дискі пісіріліп орнатылан. Дискілер сабатарды транспортер астына тспеуі шін аланшамен жабылан лентаны жатка тсеміні ортасынан 200—250 мм к терілетіндей етіп тарту керек.

Транспортерді лента сында р трлі монтаждау, арналан тесіктер бар: бір шында бір осары, екіншісінде — бірнеше осары бар Бл тесіктер лентаны штарын жаластыруа пайдаланылады. Лентаны керу шін33-суретте крсетілген діс пайдаланады. Жаткаа белдікті татайшалы транспортерді мынадай тртіппен монтаждайды: жатканы

33- сурет.Дестелеуіш жатканы резиналанан белдікті татайшасы лентасын осуа арналран тетік:

1-кптеген жп тесіктері бар лентаны шы; 2-бекіткіш,3-бар стаыш; 4 — стаышты, 5- белдігі, 6-бір атарлы жп тесігі бар лентанын шін.

34-сурет. Дестелеуіш жатканы резинкаланан белдікті-татайшалы лентасын осу:

1 — жетектеуіш білік; 2 — бір атарлы жп тесіктері бар лентаны шы; 3 — кп атарлы жп тесіктері бар лентаны шы; 4 — М6Х20 болты; 5 — дгелек тесікті татайша; 6 — тазартыш пыша; 7 — квадрат тесікті татайша.

Кесіп тастау ^ керек

каны тегіс алаа горизонталь алыпта орналастырады (оны комбайна асулы труы немесе зіні екі тірегінде жне тсеніште орналасуы ммкін); жатка платформасыны алдыы жаы мен мен тран аланы аралы ашытыы 300 миллиметрден кем болмауын адаалау керек, е бірінші (алдьщы) лентаны мон-таждайды, содан кейін екіншісін жне сол сияты ретпен жаласа-ды; рбір лентаны монтаждау алдында планканы тмен арай б-рып, жатканыд сол жаына (жетекші білік орналасан сырта шыару терезе жаына) орналастырады; осы терезеге осар саны кп тесігі бар лентаны ш 1 жаы арап труа тиіс (33-сурет); лентаны шын 1тсеніштер арасындаы саылау арылы жетек-теуіш білік жаына шыарады. Лентаны бл шын жетектеуіш бі-лікті орап ткеннен кейін жоары тсенішті уысы арылы сырта шыару терезесіне 300—400 мм жетпейтіндей етіп тартады.

Лентаны орналастырып боланнан кейін оларды екі шын осып тартып тастайды. Жаткаа лентаны орнатар алдында жасылап кептіру керек. Егер осыланнан кейін лентанын, шы 34-суретте крсетілген шамадан зын болса, онда арты блігі кесіліп тасталынады. Лентаны тарту жне оларды штарын осу тмен-дегідей жолмен жргізіледі: ленталарды тиісті штарын арма-ыштар мен 2, 5 осады (33-сурет); білікті 4 армаыш 5 арылы игізіп, осы белдік арылы лентаны тартады, тартылан белдікті 4 стап трып, осы алыпта бекіткішпен 3 бекітеді; сйкес келетін ос тесіктер арылы лентаны штарын екі болтпен 4 (34-сурет) жне татайшалармен 5, 7 осады. Квадратты тесіктері бар татайшаны 7 болт бастарынын, астына, ал дгелек тесіктері бар татайшаны 5 гайканы астына салады. 33-суретте крсетілген тетік белдік-татайшалы транспортерлер орнатылан дестелеуіш жаткаларды (ЖНС-6-12, ЖРС-4.9А ж. т. б.) брідце олданылады.

Жатканы комбайна асып орнату. Комбайн молотилкасына

жатканы асып орнатан кезде операциялардын. тменгі тртібін сатайды.

1. Корпусты жоары білік корпусы подшипниктеріні фла-нецтеріні бекітілу беріктігін тексереді.

2. Тексеру рычагтары екі жаынан да кронштейнге болттар арылы 9-суреттегі 11-позицияда крсетілгендей бекітілгендігіне кз жеткізу керек.

3. Текестіруші серіппе блогыны екі жаын да 670 мм шамасында тартады.

4. Жатканы тірек брандаларын реттеу арылы оны корпу-сыны асылып труын былай реттейді. Оны жоары білігіні подшипниктері корпусыны- фланецтері молотилканы алдыы тіреулері кронштейндеріні 49 (2-сурет) дегейінде труа тиіс. Тіректі винтін брандадаы баылау тесігіне дейін ана брап шыару керек.

5. Жаткаа молотилканы жаындатып, фланецтерді крон-штейндерге 49 кіргізіп, орындарына ойып, амыттар арылы бе-кітеді.

6. Жатканы ктеретін гидроцилнндрді осып, оны озалыса тсіретін белдікті кигізеді.

7. Жатканы ктеріп транспортты жадайа келтіреді, гидро-цилиндрге май беретін вентильді жабады, корпус блогыны астна домкрат ояды, содан кейін башмактарды орнатады.

8. Теестіру рычагтарын кронштейнге бекітетін екі жата болттарды алып тастайды, ал жатканы тіректерін транспортты жадайа ауыстырады.

9. Домкратты алады, гидроцилиндрге май беретін вентильді ашады, содан кейін серіппе тартпасын жатканын. саусаты білеуі-ні екі жаындаы тсіретін ысымы 23—30 кгс (250—300 Н) болатындай етіп реттейді.

ЖВА-3.5А жаткасы.1969 жыла дейін бл жатка ЖВА-3,5 мар-калы атанып жне трактора (Т-28, МТЗ-5М. жне т. б.) асылып орнатылатын. Содан кейін ол згертіліп, комбайндара (СК-4 жне т. б.) асып орнатуа болатындай етіліп айта жасалынан. Негізгі ызметі — брша жне жарма даылдарды, тымды шптерді, кк бршаты орьш жне дестеге салу. Бл жаткамен клап алан днді даылдарды да жинауа болады.

ЖВА-3,5 жаткасын асып орнататын трактора згерістер ен-гізіледі; осымша орынды, тежеуіш пен іліністі басаратын пе-дальдар ойылып, осымша алаша жне т. б. жасалынды. Себебі трактор арты жріспен жмыс істеуге тиіс, сондытан жетектеуіш доалатарды алып, оны покрышкаларын кейін аратып ауыстыру керек, О жатаы доалаты (трактордын. жріс баыты бойынша) 450 мм, ал сол жатаы доалаты — 340 мм кейін жылжытады,

ЖВА-3.5А жаткасын комбайнра асып орнату шін ЖВН-б жат-

сыны клбеу корпусын теестіруші механизмімен оса пайда-ианады. Осыны арасында ЖВА-3.5А комбайна топсалы жала-сыпегістікті бетін кшірмелеуіш доалатармен кшірмелейді.

ЖВА-3.5А жаткасыны баса жаткалардан е басты ерекшелі-гі ыру аппаратынын конструкциясында. ыру аппараты жатка рамасына топсалы ілінген жне егіс бетін сйретпемен 3 (35-сурет) кшірмелейді. Саусаты білеуді клбеулігін реттеуге болады.

Егінді аласа шапан (60 мм) кезде те ауыр жадайда жмыс істелінетін боландытан саусатар саны кбейтіледі. Олар 65Г полосты болаттан жасалан серпімді саусаты білуге бекітілген.

Жиналан кйінде ыру аппараты трт сйретпеге 2, 3 крон-штейндер 7 арылы осылан. Сйретпелер алдыы жаымен ра-маа шынжырлар 9 арылы асылан, ал арты жаымен топсалы реттеуіш брыштама 5 арылы осылан. Сонымен атар ыру аппараты трт рессор 12 арылы асылып орнатылан, бл сйрет-пелерді топыраа тсіретін ысымын азайтады. амыттарды ауыстыра отырып, сйретпелерді жерге тсіретін ысым млшерін реттеуге болады. Саба ктергіштер 8 оларды озалмалы блшектері стаыштара серіппені кмегімен жаласатындай етіп жасалан. Сондытан кедергілі жерге келгенде жоары ктеріліп, содан кейін бастапы алпына айта тседі. Днді-брша

35-сурет. ЖВА-3,5А жаткасыны ыру аппараты:

1-аспа; 2 - сол жатары (жріс баытымен) ос рессорлы табанша; 3 - ожатаы шеткі (жріс баытымен) табанша; 4- кішкене амыт; 5 - реттеу брышы; 6- тара планкасы; 7 - табаншаны кронштейні; 8 - саба ктергіш; 9-— шынжыр; 10-— ыру аппаратыны клбеулігін реттейтін сопаша тесік 11-саусаты білеу; 12- рессор.

тымдас жне жарма дауылдарды (арамы, соя, чечевиці жне т. б.) жинаан уаытта саба ктергіштерді алып тастайды да, оларды орнына саусатарды ояды. Егер жиналатын даыл зын сабаты болса, саба ктергіштерді жартысын — 14-ті 7-ін алады да, оны орнына саусатар ояды.

Планкалар 6 ыру аппаратынан транспортерге ауысып тратын тор жасайды. Оны стімен орылан масса жылжыан кезде р трлі топыра алдытарынан арылады.

Сйретпеге 2 аспа 1 ысылан. Осы арылы шалы сегментте- ріні дрыс алпын саусатара сйкес реттеуге болады. Сонымен атар ол саусаты білеуді екі жаына ауысуына кедергі жасайды.

ІІІалы жетектеме арылы озалыса тседі. Шалыны орта тсында басы болады, соан жетектемені алдыы шеті еркін енгізілген. Осы басты екі жаында ждырышалар жне астарлар (резиналы жне металдан жасалан) орналасан. Жетектемені алдыы шеті мен ждырышаларды арасында 0,3—0,5 мм бйілік саылау болуа тиіс.

ыру аппаратыны шеттерінде арнаулы саусатар болады Оларра доа тріздес блгіштер бекітілген. Блгіштерді жоары штары албаай тіректеріне рычагтарды кмегімен топса арылы осылан. Блгіштерді жру баытындары сімдіктерді блгіштер жерге арай сыады. Ал бл сімдіктер ыру аймаын келгенде блгішпен атар орналасан лифтерлермен жоары ктеріліп, шалыа беріледі. ыру биіктігі тазартыштары бар тірек дгелектерді алмастыру арылы реттеледі. Кейде тірек дгелексіз жмыс істейтін жинау жадайы да кездеседі. Бл реттеп ыру биіктігін гидравликалы цилиндрді кмегімен жаткамен тмен тсіру яки жоары ктеру арылы реттеуге болады.

Жаткаа эксцентрикті албаай орнатылан, оны тмендегіде шамамен реттеуге болады: айналу жиілігі 28—34—43 айналыс/

минут, биіктігі мен мсыныылыы 450 мм. албаай тісті редуктор арылы озалады. албаайды айналу жиілігін белдікті шкивті баса жырашырына ауыстыру немесе шкивті алмастыру арылі згертуге болады. Жаткара кенепті-татайшалы транспортер ондырылран. Оны жетектеуіш білігі шалрыны озралыса келтір- генде пайдаланылады.

ЖРС-4,9А жаткасы.Жатка тмендегідей негізгі бліктерден ралады: екі жріс доалары мен жел аланы бар платформ, ыру аппараты, албаай, лкен жне кіші белдікті-татайшалы транспортерлер, тіркеу рылысы, транспортты рылы, дравликалы жйе, берілістер механизмдері.

Гидравликалы жйеге екі цилиндр жне май ттіктері кіреді.Бір цилиндрмен ыру биіктігін, ал екіншісімен албаайды алпын реттейді. Бл екі реттеуді де агрегат жріп келе жатанда тракторшы орындайды.

Жатка “Беларусь” жне Т-40 тракторымен агрегатталынады. ЖРС- 4,9А жаткасыны массасы— 1215 кг. Жаткаа мынадай к-лемдегі доалатар ойылады. о жаына 150—406 (5,5X16); сол жаына 170—406 (6,0X16). Шиналардаы алыпты ысым (кгк/см²) мынадай: о жатаысында 1,7, сол жатаысында 2,1 (тиісінше 170 жне210 кПа).

лкен транспортер ш немесе трт лентадан, кіші транспортер ш лентадан трады. алыпты жадайда лкен транспортер ш лентамен комплектіленеді. Тртінші лента жатып алан немесе биік сабаты астыты жинаанда пайдаланылады.

албаай — деттегідей. Екі тіректе де оны мсыныылыын реттеуге арналан тесіктер бар.

Жатка платформасыны о жатаы тірегіні астында алба-райды биіктігін реттейтін гидроцилиндр орналасан. Гидроци-линдр сол жатаы тірекке беретін ауыстыру о жатаы тірекке сым аранды тартпа арылы жеткізіледі,

Бастапы ыру биіктігін доалатарды алпын жатка плат-формасына сйкес згерту арылы реттейді. Жмыс уаыттарында ыру биіктігін платформаны 5—8 шегінде (біра 15 градустан арты емес), екейту арылы осымша реттеуге болады. Ол шін білеуге (сница) орнатылан екінші цилиндр пайдаланылады. Бл цилиндр рычаг пен тартпа арылы жатканы беріліс механизміні каасымен жаласан.

Тіркеу рылысы білеу мен компенсатордан трады. Компен-сатор жатканы “айналуын” сатау шін жасалан (о жа шетіні сол жаынан алып оюы). Жатканы алыса жеткізу шін оны транспортты алпына ауыстырады. Ол шін жаткаа бірнеше рылылар жасалынан: зартыш, транспортты ось, сырта шыару терезесін жабатын клденен, рылы. Тасымалдау уаы-тында терте ретінде компенсатор ттігін пайдаланады.

ЖРС-4.9А жаткасына жмыс жадайында мынадай брылу радиустары рсат етіледі: жатканы сол жа доалаыны сырты жаымен есептегенде оа арай кемінде 5,5 м, сол жа доалаты ішкі жаымен есептегенде сола арай кемінде 6—8 м.

ЖРС-4.9А жаткасы шапша жрісті болады, оны е жоары жмысты жылдамдыы 18 км/са. Кбіне ол 10 км/са жылдам-дыпен айналады. Бл жылдамдыта (егінні шыу жадайына байланысты) албааймен жне албаайсыз жмыс істеуге болады. Егер оны-жылдамдыы 10 км/сааттан асатын болса албаайды міндетті трде алып тастау керек, себебі ору процесіне кедергі жасайды. Жылдамдыы саатына 8 километрден артатын ЖРС-4.9А жаткасына арналып екі татайшалы албаай жасалан.

ЖНТ-2,1 жаткасы.Бл жаткада албаай болмайды. Ол

кшірмелеуіш доалаы бар рамадан, теестіруші серіппеден, ыр-

у аппаратынан, жинауыш барабаннан, транспортер мен жетек механизмнен трады. Жатка днді-бршаты (брша, чина) жн жарма даылдарды, сонымен атар тымды шптер днін жи науа пайдаланылады. ДТ-20 жне Т-25 тракторымен агрегатта лады.

Жинауыш барабанны механизмі комбайн жаткасындаы шнекті саусаты механизмі сияты жмыс істейді. Барабан ыру аппаратыны стінде орналасан, ол орылан массаны ктері транспортерге жеткізеді.

Жатка шлмекті діспен жмыс істей отырып, екі рет жрі ткенде ос десте салады.

ЖШН-6 жаткасы. Бл жатка масатарыны басым блігі бекі жаында жатан жа абатты енді дестелерді салуа бейімдлінген. Ол айналып ору жне загонды ору тсілдерімен жмыс істей алады.

Жатка СК-4, СК-5 жне СКД-5 комбайндарына асып орнатылады. ЖШН-6 жаткасыны массасы — 1350 кг (3%).

Жатканы платформасы зірленгенде оны шыару жиегі мен жел аланы ыру аппаратына шкір брыш жасайды. Транспотер трт секцияа біріккен зындыы р трлі сегіз лентадан ралады. р секцияа арналан жетектеуіш білік болады.

Осы рылыстын, арасында десте салу процесі згеріске тсіп отырады. Транспортерлы лента сабаты шалыа параллель жылжытпайды, оан брыш жасай отырып береді. Бдан кейінгірбір саба блшектері платформада брыныларына сйкес жыл- жып отырады. Осы себептен де масатарды кпшілігі келесі саба блшектеріні астында алып оймайды. Осыны арасында а сабаа енді дестелер жайлап алыпты тседі де, ал оларды масатары беткі жаына орналасады.

Жатка егіс бетін доалатарымен жне реттелмейтін башмак-тарымен кшірмелейді.