Бап. Кмелетке толмаандарды эротикалы мазмундаы німдерді жасауа тарту

Кмелетке толмаган адамды эротииалы мазмндагы нім жасауга, сондай-а эротикалы мазмндагы нім таратуга, жарналамауга жне сатуга тарту -

Кмелетке толмаан адамды эротикалы мазмндаы нім жасауа, сондай-а эротикалы мазмндаы нім таратуа, жарналамауа жэне сатуа тарту — шін жауаптылы жаа ылмысты кодексті 144-бабында крсетілген. ылмысты объек-тісі кэмелетке толмаандардан мддесіне ол с^ушылы. Объективтік жаынан ылмыс белсенді эрекеттер арылы кэмелетке толмаандарда эротикалы мазмндаы німдерді жасауа, осы німдерді таратуа, жарнамалауа, сатуа тарту арылы жзеге асырыла-ды. ылмысты жасалу эдісі - кэмелетке толмаандарда эртрлі эдіспен ызытырып, ылмыса тарту болып табылады.

ылмыс субъективтік жаынан тікелей асааналыпен істеледі. ылмысты субъек-тісі - кэмелетке толмаандарды эротикалы мазмндаы німдерді жасауа тартан 16-а толмаан есі дрыс адам.

ТАРАУ.АДАМНЫ ЖНЕ АЗАМАТТЫ КОНСТИТУЦИЯЛЫ ЫТАРЫ МЕН БОСТАНДЫТАРЫНА АРСЫ ЫЛМЫСТЫ Ы БЗУШЫЛЫТАР

Адамны жне азаматтын конституциялы кыктары мен бостандытарына арсы ылмысты ы бзушылыктарды тсінігі жне трлері

Тэуелсіз азастан мемлекетіні басты міндеттеріні бірі з азаматтарыны бостандытары мен зады ытарын барынша орау болып табылады. азастан мемлекеті адам ытары жніндегі халыаралык нормаларды толы уаттай отырып, оны блжытпай жзеге асыруа толы кепілдік береді. Оны айаы азаматтарды саяси, ебек, элеуметтік жне баса да ытарыны азастан Республикасыны Конститу-циясында толы, жан-жаты крініс табуы болып табылады.

азастан Республикасыны Конституциясыны 1-бабында е ымбат азына адам жне адамны мірі, ытары мен бостандытары деп белгіленген. азастан Республикасында Конституцияа сэйкес адам ыктары мен бостандытары таны-лады жэне олара кепілдік беріледі. Адам ытары мен бостандытары эркімге ту-мысынан жазылан, олар абсолютті деп танылады, олардан ешкім айыра алмайды, задар мен зге де нормативтік ыты актілерді мазмны мен олданылуы осыан карай аныталады делінген Конституцияны 1, 2-тармаында. Яни «Республиканы азаматы зіні азаматтыына орай кдытара ие болып, міндеттер атарады» (Конституцияны 12-бабыны 3-тармаы). Адамны жэне азаматты з ытары мен бостандытарын жзеге асыруы баса адамдарды _ытары мен бостандытарын бзбауа, конституциялы здрылыс пен оамды имандылыа нсан келтірмеуге тиіс (5-тарма).

Конституцияны II блімі адам жэне азамат, оны ыы, бостандыы мен міндет-теріне тікелей арналан. Заа сйкес республиканы кез келген азаматыны нэсіліне, лтына, тіліне, элеуметтік тегіне, дінге кезарасына таы баса да белгілеріне арамастан ытар мен бостандытар тедігіне кепілдік беріледі (14-бапты 2-тармаы). Конституцияда адам жэне азаматты туралы арнайы тарау бар. Азаматгы ы пен бостандыа; саяси л^ытар мен бостандытара; экономикалы жэне элеуметгік ытара азастан Республикасы Конституциясында ерекше мн беріледі. Консти-туцияда жария етілген азаматтарды осындай ытары мен бостандытарын орауды ылмысты за зіні басты міндеттеріні бірі деп санайды (1-бап).

Азаматтарды саяси, леуметтік жэне баса да ытарына арсы ылмысты кы бзушылы шін жауаптылы нормалары ылмысты кодексті тртінші тарауында крсетілген. Бл ылмысты ы бзушылытарды за нормалары азаматгарды конституциялы осы ытары мен бостандытарын орауда аса маызды рл атарады.

Айтылып отыран ылмысты ы бзушылыты топты объектісі болып азаматтарды конституциялы ытары мен бостандытары саналады.

ылмысты ы бзушылытарды осы тобы ылмысты кы бзушылыты тікелей объектісіне сэйкес жэне азаматтарды ытары мен бостандытарыны мэніне арай, мынадай негізгі топтара блінеді:

Саяси дытар мен бостандытара арсы ылмысты кы бзушылы: азаматтарды те дытылыын бзу (145-бап); сайлау уыын жзеге асыруа немесе сайлау комиссияларыны жмысына кедергі жасау (150-бап); сайлау жаттарын, референдум жаттарын брмалау немесе дауыстарды ате есептеу (151-бап); журналисті зады кэсіптік ызметіне кедергі келтіру (158-бап); апаратты ресурстара ол жеткізу дыын засыз шектеу (159-бап); жиналыс, митинг, бой крсету, шеру ткізуге, пикет жасауа немесе олара атысуа кедергі жасау (155-бап); ереуілге атысуа немесе ере-уілге атысудан бас тартуа мжбрлеу (157-бап); жмыскер кілдеріні зады ызметіне кедергі келтіру (154-бап).

Адамны жэне азаматты леуметтік-экономикалы ытары мен бостандытарына арсы ылмысты ы бзушылы: ебек туралы задарды бзу (152-бап); Кэмелетке толмаандара атысты азастан Республикасыны ебек занамасын бзу (153-бап); ебекті орау ережелерін бзу (156-бап).

Жеке ыктар мен бостандытара арсы ылмысты ы бзушылы: жеке мірге ол с-ылмаушылыты бзу (147-бап); хат жазысу, телефонмен сйлесу, почта, телеграф хабарларыны немесе зге хабарлар лиясын засыз бзу (148-бап); трын йге ол сылмаушылыты бзу (149-бап); азаптаулар (146-бап).