Бап. Засыз оамды жне басада бірлестіктер ру, оларды ызметінебасшылы ету жне атысу
1.ызметі азаматтарга зорлы-зомбылы жасаумен немесе оларды денсаулыына зге де зиян келтірумен штасан не азаматтарды азаматты міндеттерін орындау-дан бас тартуына немесе ыа арсы зге де іс-рекеттер жасауына трткі болган діни немесе огамды бірлестік уру немесе оган басшылы ету, сол сияты діни не-гіздегі партия не азастан Республикасыны задарында тыйым салынан кздерден аржыландырылатын саяси партия немесе ксіптік ода уру немесе оган басшылы ету-
2.Нсілдік, ултты, рулы, леуметтік, тектік-топты немесе діни тзбеушілікті немесе артышылыты уагыздайтын немесе оны ісжзінде іске асыратын, конституциялы урылысты кштеп латуга, мемлеиетті ауіпсіздігіне нсан келтіруге немесе азастан Республикасыны ауматы тутастыгына ол сугуга шаыратын оамды бірлестік уру, сол сияты осындай бірлестікке басшылы ету -
3.Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде крсетілген бірлестіктерді ызметіне белсенді трде атысу -
ызметі азаматтарга зорлы жасаумен немесе оларды денсаулыына зге де зиян келтірумен літасан, не азаматтарды азаматты міндеттерін орындаудан бас тартуа немесе кыа карсы зге де эрекеттер жасауа трткі болан діни немесе оамды бір-лестіктер ру немесе оан басшылы жасау, сол сияты діни негіздегі партия, азастан Республикасыны зандары бойынша тыйым салынан кздерден аржыландыратын саяси партиялар немесе кэсіптік одатар ру немесе оан басшылы жасау крсетілген ылмысты істеуге жатады. ылмысты ы бзушылыты тікелей объектісі ылмысты кодексті 403-бабындаы крсетілген раммен бірдей.
Объективтік жаынан талданып отырылан рам белсенді эрекет кйінде: засыз діни немесе оамды бірлестіктер ру; олара басшылы жасау; азастан Республикасыны задарында тыйым салынан кздерден аржыландыратын діни партиялар, саяси партиялар, ксіподактар ру жэне олара басшылы жасау арылы жзеге асырылады.
Яни крсетілген эрекеттерді барлыы оамды бірлестіктер немесе саяси партиялар туралы заа айшы болуы ажет. Осы іс-эрекеттер орын алысымен ылмыс аяталан деп танылады, йткені ол материалды-формальды рама жатады.
Субъективтік жаынан ылмысты ы бзушылы тікелей асааналыпен жзеге асырылады.
ылмысты ы бзушылыкты субъектісі - арнаулы, засыз оамды бірлестік-тер ран немесе оан басшылы жасаан 16-а толан адам.
Нэсілдік, лтты, рулы, элеуметтік, тапты немесе діни тзбеушілікті немесе артышылыты уаыздайтын немесе оны іс жзінде жзеге асыратын, конституциялы рылысты кштеп латуа, мемлекетті кауіпсіздігіне н_сан келтіруге немесе азастан Республикасыны ауматы тлгастыына ол сушылыа шаыратын оамды бірлестік к_ру, сол сияты осындай бірлестікке басшылы жасау — осы ылмыс рамыны (404-бапты 2-тармаы) ауырлататын трі болып табылады.
Ал осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде (404-бапты 1 -тармаы, 404-бапты 2-тармаы) аталан бірлестіктерді ызметіне белсене араласаны шін жауаптылы ылмыстык кодексті 404-бабыны 3-тармаында кзделген. Б_л рамны субъектісі болып бірлестікті ызметіне белсене араласан адам ана танылады. Белсене араласуа оны руа ндеу жасау, адамдарды соан кіруге гіттеу, соларды пайдасына баса да белсенді іс-эрекеттерді істеулер жатады.
Бап. оамды немесе діни бірлестікті не зге де йымны экстремизмді немесе терроризмді жзеге асыруына байланысты оларды ызметіне сотты ты-йым салу немесе тарату туралы шешімінен кейін оларды ызметін йым-дастыружнеоанатысу
1. оамды немесе діни бірлестікке не зге де йымга атысты оларды экстремизмді немесе терроризмді жзеге асыруына байланысты ызметіне тыйым сапу немесе тарату туралы зады кшіне енген сот шешімі бола тура, оларды ызметін йымдастыру -
2. огамды немесе діни бірлестікке немесе зге де уйыма атысты оларды экстре-мизмді немесе терроризмді жзеге асыруына байланысты ызметіне тыйым салу немесе тарату туралы зады кшіне енген сот шешімі бола тура, оларды ызметіне атысу -
Ескерту.
Экстремизмді немесе терроризмді жзеге асыруына байланысты ызметіне тыйым салу немесе тарату туралы зады кшіне енген сот шешімі бар оамды немесе діни бірлестікті не зге де уйымны ызметіне атысуды з еркімен тотатан адам, егер оны рекеттерінде зге ылмыс урамы болмаса, ылмысты жауаптылытан босатылады.
Бізді республикамызда кез келген экстремистік іс-эрекеттер Конституцияа жэне баса да задара айшы. ылмысты кы бзушылыты тікелей объектісі — басару саласындаы лтаралы татулыа, тратылыты камтамасыз ететін оамды атынастар. Объективтік жаынан ылмысты ы бзушылы оамды немесе діни бірлестікті не езге де _йымны экстремизмді жзеге асыруына байланысты оларды ызметіне тыйым салу немесе тарату туралы сот шешіміні боланына арамастан, оларды ызметін йымдастыру іс-эрекеттері арылы белсенді трде жзеге асырылады. ылмысты кы бзушылы рамы - формальды, сот шешімінен кейін крсетілген іс-эрекетті йымдастыру ьшмысты аяталанын білдіреді.
Субъективтік жаынан ылмысты ык бзушылы тікелей асааналыпен жзеге асырылады.
ылмысты ы бзушылытын субъекгісі -16-а толан, есі дрыс адам. оамды немесе діни бірлестікке немесе зге де _йыма атысты оларды экстремизмді жзеге асыруына байланысты ызметіне тыйым салу немесе тарату туралы занды кшіне ен-ген сот шешімі бар боланда оларды ызметіне атысу - осы ылмысты ы бзушылыты ауырлататын тріне жатады. (405-бапты 2-блігі). ылмысты ы бзушылыты ауырлататын Бл тріні ерекшелігі - кінэлі зацы кшіне енген сот шешіміні боланына арамастан экстремистік іс-эрекеттер ызметіне атысады. Яни, ылмысты -ы бзушылы тікелей асааналыпен істеледі.
ылмысты кодексті 405-бабыны ескертуіне сйкес оамды немесе діни бірле-стікке не зге де йыма катысты оларды экстремизмді жзеге асыруына байланысты ызметіне тыйым салу немесе тарату туралы занды кшіне енген сот шепіімі бар болганда оларды ызметіне атысуды з еркімен токтатан адам, егер оны іс-эрекеттерінде зге ылмыс рамы болмаса, ылмысты жауаптылытан босатылды.