Сандар,жылдар, асырлар 5 страница
Ашы далалы алаптардаы старды ерекшелігі – тмсытары ыса, доал, кейде иіліп келген ткір.
Ашы жерде тіршілік ететін организмдерді жауынан орануы шін ажетті бейімделушілік Бркеніш ре
Ашы жерлерде тіршілік ететін азаларды жауынан орану белгісі: Бркеніш ре.
Ашы ан айналым жйесі. рмекшіде.
Ашы реді, шырынды жемістерді таралуы: Жануарлармен.
Ашы тымды бір йлі сімдік. араай.
Ашы тымды сімдік: Арша.
Ашы тымды сімдіктер . Тыммен.
Ашы тымдыларды тымдары дамитын орын: Бр
Ашылмаан глдер-Глшана
Ашыты ай топа жатады? Саыраула
Ашыты саыраулаыны серінен ашыан амырдаы кпіршіктер: Кмірышыл газ
Ашыты саыраулаыны жіпшесі болмайды.
Аю тымдасына жатады – а аю.
Аяы ауыр йелдерге брі керек, тек керек емес – стресттік жадай
Аяы денені астыы блігі – бауырын толы амтитындытан оны бауыраяты лулар класына жатызады: Тоспалу.
Аяы жо жануар: Жылан
Аяз серінен теріде болады: сік.
Ая астынан жылан кргенде адамны тотай алу себебі: шартсыз рефлекс.
Ая аасына жатады. Білезік сйек.
Аяармалаушы (тты аяы) ысышпен аяталатын рмекші – ыршаян.
Аясыз осмекенді. Саиналы ртжылан.
Аятары буын арылы жасы имылдайтын бірнеше бунатардан тратын жндіктер типі: Буын аятылар
Аятары бірнеше бунатардан ралатын жндік. Буынаятылар.
Аяты белдеу сйектері. Мыын, шат, шоданай.
демі глге сас жыртыш ішекуысты жндік. Актиния
демі глге сас жыртыш ішекуысты жндік-Шаршылы медуза
детте пілдер еттмсытылар отрядына жатады, андай белгілеріне арап, оларды тяты сторектілер тобына жатызады? Саусатарыны алдыыблігі мйізді тяшамен бітетіндіктен.
йгілі кріш сіруші: Ы.Жааев.
йгілі тары сіруіші – Ш.Берсиев
йел адамны жыныс безінен блінетін гармон – экстроген.
йелді босана бастауы неге байланысты – жатыр блшыеттерінесер ететін гипофиз гармондарыны блінуі.
кая (сіресе тауыта)-мамыкене туызады
келі-балалы Янсендер-алашы микроскопты ашушылар.
лем жаратылысыны табии тарихы» ебегін жазан алым. Э.Геккель
лемдегі барлы тірі жандар шін алашы энергия кзі ретінде нені атауа болады? Кн сулесі.
р алуан тіршілік жадайында пайда болып, азаны рылым дегейін крделендіретін эволюциялы згеріс – ароморфоз.
р бейімдеушілік пен барлы жиынты белгілерді пайда болуыны негізі тым уалайтын згергіштік.
р гектардан 174 центнерден кріш алан. Ы.Жааев.
р омырта тсында жлыннан екі жаа тарайтын жлын жйкелері. 31 жп.
р омыртаны бйір сызыынан, жлыннан екі жаа таралатын жйкелер саны – 31.
р омыртаны бйір таралатын жлын жйкелер саны. 31 жп.
р кпені сыртын днекер сыртын днекер лпасынан тзілген абыша-кпе плеврасы
р кпені сыртын днекер лпасынан тзілген сырты жа абыша: кпеап (плевра).
р трге жататын азаларды зара жадай туыза отырып тіршілік етуі. Селбесу.
р трді наты алып жатан орнын анытайтын критерий: Экологиялы
р трлі аллельдерден трады. Гетерозиготалы.
р трлі гендерді атауы-Гетерозиготалы
р трлі жпа жататын пішініне арай ажыратылатын хромосомалар-Гомологты емес.
р трлі тздар мен органикалы заттардан рылан днекер лпа: Сйек
рбір жеке трге тн хромосомалар жиынтыы, саны, млшері мен пішінін сипаттайтын. Генетикалы критерий.
рбір ми сыарындаы бліктер саны- 4
рбір нейрондаы аксон саны:1
рбір тр критерийлерін хромосомалар жиынтыы мен саны, пішіні, клемі бойынша анытау критерийі: Генетикалы.
рбір трде арынды су, кбею шін белгілі бір жылды жйелікті алыптасуы – биологиялы ыра.
рбір тыныс аланда адам кпесінен 500 см3 ауа теді. Егер минутына 18 рет тыныс аланда, бір тулікте анша ауа ткен? 12960000 см3.
ртрлі жпа жататын пішініне арай ажыратылатын хромосомалар-Аллельді
ртрлі тздар мен органикалы заттармен рылан днекер лпа-Сйек
рі ас орыту, рі тыныс алу мшесі. Жтынша.
рі таамды, рі техникалы даыл – картоп.
ріден будандастырукптеген жадайда тым беру абілеттілігін жояды. Себебі: Мейоз кезіндегі хромосоманы коньюгациясыны бзылуы.
семдік шін сірілетін раушан глдерге жататын сімдік – долана.
семдік шін сірілетін раушанглділерге жататын сімдік: Раушан
Б
Б.Л. Астауров-Жасанды партеногенездік жолмен кбею абілеті бар жібек ртын алды.
Б.М.Мусин-азаты абас сиырын алуа атысан.
Б.П.Токин-1928 ж фитонцидтерді ашты.
Баалы ауылшаруашылы даылдары: Жгері, бидай, арабидай, кріш
Бааналы жне борпылда жасушалары бар мше: Жапыра.
Бадарлау рефлекісіне жатады: Басты бру.
Базедов (башакз) ауруы-аланша безіні ызметі жоары боланда, кз шарасынан шыып кетеді.
Байыр жаы арасына жабысып денесі жалпа пішінді рт? Жалпа рттар
Баклажанны 1 гектарынан алынатын тсім – 10-20 т.
Баклажанны жабайы трі сетін жер – ндістан.
Баклажанны жемісі. Жидек.
Бактериофаг – бл бактерияны заымдаушы вирус.
Бактерия грек тілінен аударанда. Таяша.
Бактерия жасушасына енетін вирус: Бактериофаг
Бактерия жасушасыны рылысы. абыша, цитоплазма, ядро заты.
Бактерия заымдануынан болатын сімдіктер ауруы: Бактериоз.
Бактерия андай тсілмен кбейеді? Бліну
Бактерия спорасыны ызметі. ораныш.
Бактерия талшыыны маызы.озалыс.
Бактериялар дегеніміз – біржасушалы, ядросы толы алыптаспаан азалар.
Бактериялар кбейеді: Бліну арылы.
Бактериялар ай кезде кбейеді? Дамуына олайлы жадай туанда.
Бактериялар айда кездеседі? Кездеспейтін жері жо.
Бактериялар анша минут сайын блінеді? 20 минут сайын.
Бактериялар мен балдырлар ай дуірде пайда болды? – Архей.
Бактериялар мен бгде заттармен креседі – лейкоцит.
Бактериялар мен оларды спораларын алай жоюа болады? 20 минут бойы температурасы 1200С бумен сер ету.
Бактериялар туызатын ауру: Туберкулез.
Бактериялар туызатын ауруды атаыз? Пневмония,
Бактериялар туызатын ауруларды тобы: Дизентерия, оба, туберкулез, баспа.
Бактериялар туызбайтын ауру: Тмау
Бактериялар тудыратын аурулар:оба, сіреспе, туберкулез, іш сзек, баспа(ангина), топала, ккжтел, ызамы, здама (ревматизм), ботулизм, пневмония (кпені абынуы), бруцеллез (сарып)-шикі айнатылмаан сттен жады, дифтерия (кл ауруы), гоммоз (шайыр ау)-мата сімдігін заымдайды.
Бактериялар, біржасушалы жндіктер балдырлармен оректенетін, дене пішіні біржасушалы арапайымдара сас жмыр рт трі: ылтыбас.
Бактериялара спора тзу не шін ажет? олайсыз жадайларда тіршілігін сатау шін.
Бактериялара талшы ажет. озалуа.
Бактерияларды алаш ашан алым. Антон Левенгук.
Бактерияларды кбейуі: Дамуына олайлы жадай туанда.
Бактерияларды ай тріні жасушаларында спора тзіледі? Бациллерде.
Бактерияларды те кп кездесетін жері – топырата.
Бактерияны біржасушалы балдырлардан айырмашылыы – ядросыны болуында.
Бактерияны кбеюі. Бліну.
Бактерияны пішіні таяша деген трі айнатанда: лмейді.
Баа бас миыны ай блімі балытара араанда нашар дамыан? Мишы
Баа жрегіні о жа лашасында андайан аады? Веналы.
Баалар мен бунаденелілер ылалды топыратан пайда болады деп жазан алым: Аристотель.
Бааларды насекомдары аулау кезіндегі атынасын е негізгі мшелері – кздері.
Баалшаы мен аасы кті, минералды заттан тзілген – сулелілер.
Баалшасыз былылдаденелі жндік. Каракатица.
Баалшаты лулар – Айла.
Бааны алдыы аяыны блімдері. ар, білек, алаан.
Бааны арты ая белдеуі андай сйектерден ралан? Жамбас сйектен.
Бааны денесі. Бас, тла, 4 ая.
Бааны дернсілі: Итшаба.
Бааны дернсіліне андай мшелер тн? Бйір сызыы.
Бааны жрегі неше камералы? шеу.
Бааны жрегі. 3 камералы.
Бааны клоакасында андай мшелерді жолы ашылады? Зр шыару жолы.
Бааны кіші ан айналым шебері андай мшемен байланысты? кпемен.
Бааны ан айналымы неше шеберлі болады? Екеу
Бааны андай блшыеттері жасы жетілген? Ая блшы еттері.
Бааны андай сйектері омырта жотасына тыызыра жабысады? Жамбас.
Бааны личинкасы итшаба немен тыныс алады? Желбезек арылы.
Бааны мойын омыртасы:1
Бааны табаны неше саусаты екенін белгілеіз-5
Бааны терісі немен ерекшеленеді? Тері бездерінен немі шырыш бліп трады.
Бааны тыныс алуы - кпе жне тері арылы.
Бааны лкен ан айналым шебері жректі ай камерасынан басталады? арыншадан.
Бааны лкен ан айналым шеберіндегі вена ан тамыры жректі ай камерасына ашылады? О жа лашаа.
Баба гліні формуласы-Т0К5А5Ж
Баба сімдігі ... жатады. Крделіглділер тымдасы.
Баба сімдігіні глшоыры. Себет.
Баша сімдіктеріні негізгі ерекшелігі-Шптекті біржылды сімдік.
Башады ырыбуыннан тылу те иын, себебі: тамыр сабаында ркендер кп тзілетіндіктен.
Бала бойыны нашар суі нені бзылуынан? Гипофиз.
Бала бойыны суіні бзылуы: осалы безден (гипофиз)
Балатарды желбезегіндегі газ алмасу ызметін атарады: Желбезек жапырашасы.
Балаларда мешел ауруыны дамуы мына витаминні (друменні) жетіспеуінен болады-Д
Балаларды аланша безі ызметіні бседеуі неге кеп соады? Баланы суі мен дамуын баяулатады.
Балаларды андай сйектерінде ызыл кемік майы болады? уысы бар барлы сйектерінде.
Балалары жмыртадан шыатын сторектілер-Ехидна, йректмсытылар
Балапандар шира болып келеді:Тауытар
Балараны рытанбаан жмыртасынан дамиды. Аталыы (трутеньдер)
Балауыз 40 нерксібі шін шикізат. Балауыз ндіруде араа жалыз конкурент болатын не? Ара
Балашы сйегіні жуандау шеті байланысады? Тс жне зегі сйектерімен.
Балашы сйегіні жіішке шеті байланысады – дабыл жараымен.
Балдыр жасушасына жасыл тс береді: Хроматофор.
Балдыр жасушасына жасыл тс беретін хлоропласттар-Хромотофор
Балдыр жасушасындаы хлоропластарды атауы: Хроматофор.
Балдыр шін оректенуді ай трі тн – фототрофты.
Балдырды жыныс жасушалары: Гаметалар.
Балдырларды кездесетін жері. Дымыл, сулы ортада.
Балараай жааы дегеніміз – жеміс абы жо тым.
Балаш кліні маында, Шу зеніні аймаында мекендейді: ызылая баа.
Балы бауырында, етінде, жмыртада болатын азада калий мен фосфор тздарыны алмасуын реттейтін друмен – Д.
Балы желбезегі доаларынысаны – 3-4 жп.
Балы анын орытылан саты алдыынан тазаратын мше – бйрек.
Балы мына мшесі арылы тыныс алады.Желбезек арылы
Балы омырталыларды стіндегі доасына тзілген омырта жотасында не орналасан? Жлын
Балы торсылдааны негізгі ызметі. Жзгіштігін, салмаын реттеу.
Балы шабатарымен оректенетін ішек уыстылар – актиниялар.
Балытан блінетін ою а сйыты шоал-Аталы безді рыы
Балытар андай жзбе анаттыларды кмегімен жоары, тмен тседі? Жп ккірек жне рса.
Балытар сулы ортаны траты мекендеушілері. Жерді барлы су оймаларында тіршілік етеді. Балытарды тіршілік ету ортасын атадар? Мхит, теіз, зен, кл
Балытар торсылдаты кмегімен: суды тбіне тсіп, айта бетіне шыады.
Балытар трлеріні саны: 20 000.
Балытарда болатын ерекше мшені атаыз? Бйір сызыы.
Балытарда ми пайда болды-Кайназой
Балытарды зерттейтін ылым: Ихтиология.
Балытарды асорыту жйесінде жо мше – клоака.
Балытарды бас сйектері: ми сауыты, жатары, желбезек жоасы, желбезек абашасы.
Балытарды бріндегі ерекше мше: Бйір сызыы.
Балытарды бйір сызыы: Су аысыны кшін, баытын, тербелісін, кедергілерді сезеді
Балытарды даму сатысы. Уылдыры – ры – дернсіл – шаба – ересек балы.
Балытарды дене температурасы байланысты. оршаан ортаны температурасына.
Балытарды денесі трады? Бас, тла, йры
Балытарды денесін берік стауа кмектесетін жзбе анаты. йрыасты.
Балытарды дернсілі? Шаба
Балытарды желбезегіндегі газ алмасу ызметін атарды.Желбезек жапырашасы.
Балытарды жрегі. Екі уысты
Балытарды зр шыару мшесі: Бйрек, уы, несепаар.
Балытарды кбейіп даму циклі-Уылдыры-ры-дернсіл-шаба-ересек балы
Балытарды кбеюіні аталуы? Шоал
Балытарды ан айналу жйесінде болады? 1- арынша, 2- жрекше, 3- аорта,4- ылтамыр, 5- веналар,6- артериялар, ан айналу жйесіндегі дрыс реттелікті крсет? 2-1-3-6-4-5
Балытарды анайналым жйесі. Бір анайналым шебері.
Балытарды андай анаттарыны аасы омырта жотасындаы иы белдеуіні сйектерімен байланысан? Ккірек жп анаттарыны аасы
Балытарды имыл йлесімділігіне байланысты миыны ай блімі жасы дамыан? Мишы
Балытарды мекен ету ортасы Су.
Балытарды миы андай бліктерден трады? Алдыны, орта, аралы, сопаша, мишы
Балытарды суды баытын, аын кшін абылдайтын мшесі. Бйір сызыы.
Балытардікіне араанда баана бас сйегінде андай сйектер болмайды? Желбезек апаыны сйектері
Балыты ара жзбеанаты: озаланда денесін бір алыпты стайды.
Балыты арнайы сезім мшесі бл. Бйір сызыы.
Балыты ауыз айналасындаы мртшасы. Сипап сезу мшесі.
Балыты бйір сызыыны ызметі? Суды аысыны баытын, кшін анытау
Балыты даму сатысы.Уылдыры-ры-дернсіл-шаба-ересек балы.
Балыты дрнсілі: Шаба.
Балыты дене салмаын згертетін мше? Торсылда
Балыты денесі неден трады? Бастан, тладан, йрытан
Балыты есту мшесі неден трады? Ішкі латан
Балыты есту мшесі: Бассйекті ішінде болады, сырттай байалмайды.
Балыты жа сйегін, желбезек апашасын жне жзбеанаттарын озалыса келтіретін блшыеттерді. Басында жне анаттарыны тбінде(айналасында) орналасан
Балыты жасын ажыратады? абырша сызытарына арап
Балыты жйке жйесі: Екі блім
Балыты жрегі минутына анша соады?20
Балыты жрегі: Екі блікті
Балыты жрегі-екі камералы.
Балыты жрегіні рылысы: 1 жрекше жне 1 арынша.
Балыты зр шыару мшелері. Бйрек, уы, несепаар.
Балыты зр шыару мшесі? Бйрек
Балыты абыралары омыртаны ай блігінде жаласады? Тла блігінде омырталарды 2 бйіріне
Балыты ан айналу жйесі. Бір анайналу шеберінен трады.
Балыты озалу мшелері. Жзбеанаттары.
Балыты йры жзбеанаттары? Баыт береді
Балыты рса аолаыс. Кктамыр анын тасымалдайды (вена)
Балыты омырта жотасыны каналында-Жлын
Балыты су аыныны баытын, кшін, сгу тередігін сезінуге ммкіндік беретін мшесі. Бйір сызыы.
Балыты суда озалуын амтамасыз етеді? абыршаты абыы, денесіні сйір формасы, тері бездерінен блінетін сйыты
Балыты тынысалу мшесі:Желбезек
Балыты уылдырыынан шыады? Дернсіл
Барлы айматарда сетін сімдік? Бидай
Барлы аминышылдары шін молекулаларыны андай блігі орта? Амин топтары жне карбоксил топтары
Барлы бліктерді бірігуі? Патшалы
Барлы блшыет лпалары тзіледі Мезодермадан..
Барлы глді сімдіктер екі лкен класа біріктіріледі: Даражарнатылар жне осжарнатылар
Барлы дене жасушасын оршайтын? лпа сйытыы
Барлы жануарлар дниесі аталады-Фауна
Барлы желілілерде болатын мше. Ішкі аа.
Барлы жйке жйесін тзеді? Жйке лпасы
Барлы компоненттер бір-бірімен байланысан, траты, зін- зі реттеуші экологиялы жйе ол –биогеценоз
Барлы мшелер мен жйелер рекеті айта ралатын жас? 7-17 жас
Барлы сімдіктер дниесі аталады-Флора
Барлы сімдіктерді жасушалы рылысыны болуы нені длелдейді? Жер бетіндегі тірі азаларды шыу тегіні бірлігін