Транспорттау жне сатау
1 Орамжапыраты аталан транспорт тріні тез бзылатын жктерді тасымалдау туралы олданыстаы ережесіне сйкес жабы транспорт ралдарыны барлы трлерінде (жабы вагондар, рефрижераторлар, автофургондар жне т.б.) тасымалдауа болады. Орамжапыраты ашы автомобиль транспорттарында атмосфералы жауын - шашыннан жне 0оС-тан тмен температурадын сатай отырып, тасымалдауа рсат етіледі.
2 Кктемгі - жазы іске асыруа арналан орамжапыратарды ауа температурасы минустан 1оС-а дейінгі жне атысты ауа ылалдыы 90-95 пайыз болан жерлерде сатауа болады.
Ажелкен-аскк сапасы бойынша 15 кестеде крсетілген талаптар мен нормалара сйкес болуы керек.
15 кесте - Ажелкен – асккті сипаттамасы жне нормасы
| Крсеткіш атауы | Сипаттамасы мен нормасы |
| Сырты крінісі | Ажелкенні жапыратары жас, таза, балын, заымдалмаан, тамырсыз немесе рісті ажелкен шін са тамырларымен болады |
| Жапыратарды зындыы, см, кем болмауы керек | 12,0 |
| Жапыратарды массалы лесі, пайызбен, аспауы керек: тамырынан тскендері, зындыы белгіленген лшемнен (8 см-ден 12 см-ге дейін) кем емес, аздап сарайан жапыратары бар ажелкендер | 10,0 10,0 5,0 |
| Арамшптер оспасыны массалы лесі, пайызбен, аспауы керек | 0,8 |
| Тамырларына жабысан топыраты массалы лесі, пайызбен, аспауы керек | 1,0 |
Сарымса сапасы бойынша 16 кестеде крсетілген талаптар мен нормалара сйкес болуы керек.
16 кесте - Сарымсаты сипаттамасы жне нормасы
| Крсеткіш атауы | Сипаттамасы мен нормасы |
| Сырты крінісі | Сарымсаты баданалары піскен, атты, сау, таза, ттас, сіп кетпеген, а/ш зиянкестерімен заымдалмаан, пішіні жне тсі бойынша ботаникалы сорта типтес, ра абыршатары бар; тілімденген сорттары шін жиектелген ра тіліміні зындыы 20 мм-ден аспауы керек; тілімденбеген сорттары шін жиектелген ра жапыратарыны зындыы 50 мм-ден аспаан, ра абыршатарыны алдыымен немесе оларсыз болуы керек |
| Иісі мен дмі | Аталан ботаникалы сорта сипаттас, бгде иіссіз жне згеше дмсіз болуы керек |
| Аса клдене диаметрі бойынша бадананы лшемі, мм, кем болмауы керек | |
| Белгіленген лшемнен кем баданаларды болуы, массадан пайызбен, аспауы керек | 10,0 |
| (кп тісті сарымсатар шін) 3-5 тісі тсіп алан, аздап механикалы заымдалан баданаларды болуы, массадан пайызбен, аспауы керек | 4,0 3,0 |
| Баданалара жабысан топыраты болуы, массадан пайызбен, аспауы керек | 0,5 |
Басты жас пияз
Басты пиязды сырты крінісі піскен, таза, сау, ттас, сіп кетпеген, ауылшаруышылы зиянкестерімен заымдалмаан, алпы жне тсі жаынан ботаникалы сорта типтес, сырты ра абыршатарымен жне зындыы 2-ден 5 см-ге дейін ратылан мойыншалары бар болуы керек.
Ені 2 мм-ден аспайтын, шырынды абыршаты ашып тратын ра абыршатары ажыратылан, бір сырты ра абыршаты ішінде болатын осарланан, зындыы 1 см-ден аспайтын ра тптері бар басты пияздара рсат етіледі.
Иісі мен дмі - аталан ботаникалы сорта сйкес бгде иіссіз жне згеше дмсіз болуы керек.
Аса клдене диаметр бойынша басты пиязды лшемі сопа алыптылар шін 3,0 см-ден кем болмауы керек.
Белгіленген лшемнен кем, біра 1 см-ден арты болмайтын, жмсаы бір шырынды абыршатан соына дейін механикалы, сонымен атар ауылшаруашылы зиянкестерімен заымдалан басты пияздарды болуы жиынтыпен аланда 5,0 %-дан аспауы керек.
Тиеу кезінде сіп кеткен басты пияздарды болуы: зындыы 1 см-ден аспайтын сабаымен – 10,0 %-дан аспауы керек.
Баданалара жабысан топыра 0,5 %-дан кп болмауы керек.
Абылдау ережелері
Пиязды партиялармен абылдайды. Партия деп бір транспорт ралымен келіп тскен жне тмендегі мліметтерді крсету арылы оны сапасын кулайтын белгілі нысандаы бір жатпен ресімделген, бір трдегі ыдыспен апталан, лшемдері бірдей пиязды бір ботаникалы сортыны кез келген млшері есептеледі:
- жатты нмірі жне оны берілген кні;
- жіберушіні атауы;
- алушыны атауы;
- ботаникалы сортты німні атауы;
- партия нмірі;
- осы стандартпен кзделген крсеткіштер бойынша сапасын анытау нтижелері;
- апталан бірліктер саны;
- таза салмаы жне абымен оса аландаы салмаы, кг;
- салынан, апталан жне тиелген кні;
- транспорт ралыны трі жне нмірі;
- улы химикаттармен делген кні жне оларды атауы.
Сапаны анытау дісі
Сынаманы іріктеу дісі
Жшікті немесе апты р трлі абатынан (жоары, ортаы жне тменгі) кем дегенде ш нктелік сынама іріктеледі. Іріктеуге алынан нктелік сынаманы жалпы салмаы іріктеудегі пиязды салмаынан 10 %-дан кем болмауы керек.
Іріктеуге алынан рбір жшік тбіні трлі абатынан пияздарды олмен немесе німге заым келтірмеу шін арнайы пайдаланылатын ралмен босатып, кем дегенде ш нктелік сынама іріктеледі. рбір сынаманы салмаы 3 кг-нан кем болмауы керек.
Анытау ткізу
Біріккен сынаманы лшеп, топыратан жне зге оспалардан олмен тазартып, 5 см-ден асатын мойыншасыны ра блігін алып тастап, осы стандартта белгіленген крсеткіштер бойынша фракциялара сорттайды.
рбір фракцияны пияздарын, топыраын, осапсын жне алып тасталан ра мойыншасын лшеу керек.
Барлы лшеулер 5 кг-нан аспайтын шамада ткізіледі.
Сырты крінісін, иісін, дмін, ауыран жне заымдалан пияздарды болуын органолептикалы, ал лшемін сабаыны зындыын лшеу арылы анытайды.