Нды зерттеуді зертханалы дістері

рамындаы ылалды органолептикалы бааны кмнді жадайларында ткізеді жне оны (10 г) н ілмегін кептіру шкафында 130^оС температурада 40 минут аымында рату арылы жшеге асырады. нны рамындаы ылалдыы 15 %-дан аспауы керек.

оймалы зиянкестермен заымдалуын кем дегенде 500 г нды тесіктері 1,5 мм-ден аспайтын елек арылы елеп анытайды. Електе кене, оыз, кйе жне баса да зиянкестер, сонымен атар кеміргіштерді тезектері табылан жадайда, нды сатуа рсат етілмейді.

Металл оспаларын анытау шін нны сынамасын жа абатпен ааза немесе шыныа тсеп, стінен ртрлі баытта магнитпен ткізеді. рбір операция алдында нды араластырып, айтадан жа абат етіп, тегістейді. Жиналан металл оспаларды сараптау таразыларында лшейді.

Кйе мен бгде оспаларды анытау шін таза ра шыны ттікшеге 1 г нды салып, стіне 6-8 мл хлороформ (салыстырмалы салмаы 1,48) йып, шыны ттікті тыынмен жауып, араластырып, 30 минута тндырады. ара блік тріндегі м, минералды оспалар шыны ттікті тбіне тнады. сімдік тымы, кйе мен кебек жоары жаында алады. Со шыны ттікке 3-4 мл 95 % этил спиртін йып, таы араластырады. Арам сімдік дндеріні бліктері кебекпен бірге тбіне тнады, ал кйе сйытыты жоары блігінде алады. Шыны ттікке 2 % ккірт ышылыны уш тамшысын тамызан со, кйені ара бліктері ызылт клгін саиналармен кмкеріледі.

Кйені Зинин - Гофлшн дісімен анытау шін 10 г нды 20 мл ккірт эфирінде жібітеді. оспаны араластырып, 6 саата тндырады, со оны сзіп, сзіндіге 10 % кмірышыл содасыны ерітіндісінен 1 мл осып, таы да араслатырып, тндырады. нны рамында кйе болан жадайда сзінді клгін тске боялады. Бл діспен нны рамында 0,05 пайыза кйе болан жадайда анытауа болады.

нны рамындаы кйелер 0,05 %-дан, кекіре немесе біте 0,04 %-дан, ал кйемен брі бірге 0,05 пайздын, арамы 0,1 %-дан аспауы керек.

Жарма органолептикалы баасы бойынша таза, ра (ылалдыы 15,5 %-дан аспауы керек), аталан жарманы тріне тн біркелкі тсті, кгермеген жне зе баспаан, оймалы зиянкестермен заымдалмаан, кеміргіштерді иларымен ластанбаан, згеше дмсіз, запырансын, ышылсыз жне м, улы сімдік дндеріні, металлды оспасынсыз болуы керек. Осы талаптара сайкелмейтін жарманы сатуа рсат етілмейді.

Жармадаы бгде оспаларды болуын 25 г жарманы шыны стінде лупамен арап, пинцетпен теру арылы анытайды. оймалы зиянкестерді табу шін 1 кг жарманы сйкес електен шыныа елеп, лупамен арайды. Ылалдыты анытау шін 30 г жарманы зертханалы диірменде нтап 5 г ілмекпен іліп ояды. Ілмекті раандаы оны рамындаы ылалды діс бойынша анытайды.

Астыырмандабастырылып, ратыланнан кейін, ал жгері событарымен саудаа рсат етіледі. Асты тектес сімдіктерді жне жгеріні сараптау барысында оларды сырты крінісін жне партиядаы біркелкілігін, тазалыын, арам жне асты оспаларыны болуын, тсін, жалтырын, иісі мен дмін анытайды.

Тсі мен жалтыры зерттелетін днді даылдарды асиеттеріне сйкес болуы керек. Астыты тсі мен жалтырына аса мн беріледі, ол шін ара ааза немесе матаа 100-150 г астыты сеуіп, кндізгі жарыта зерттейді.

Иісін ттас немесе нтаталан кйінде анытайды. Астыты аз ана блігін алаана салып, деммен ыздырады. Иісті кшейту шін астыты стаана салып, ысты су (60-70^оС) йып, шынымен жауып 2-3 минута алдырады, со суын тгіп, иісін анытайды. Дл сондай масатта астыты тора салып, айнап жатан суды стіне 2-3 минут стайды.

Астыты дмін 2 г таза астыты шайнау арылы анытайды, бірнеше минуттан кейін астыты зіне тн дмі байалады. рбір анытау алдында ауызды сумен мият шаю керек.

Ластанан (дн тріндегі арамшп оспалары жне бліктері, сабатарыны алдытары, т.б.), здігінен ыздырылан (ара оыр тстен ызыл кгірт рекке боялады), кгерген, ышыл немесе шіріген иісі мен дмі бар астытарды сатуа рсат етілмейді.

Зертханалы зерттеуді ылалдыы кп болан жне асты кйелерін, металл жне минералды оспаларды жою шін ткізеді.

Ылалдыты анытау шін нтаталаг астыты ілмегін кептіру шкафында 130^оС температурады 40 минут аымында ратады. Ол шін шамамен 30 г астыты нтап, техникалы таразыда лшеп, оларды 5 г-нан те бліп, ратады. раан со рбір ілмек орта абылданан формула бойынша жеке лшенеді. Екі аныталан шаманы ортасы 0,1 пайыза дейін аныталатын астыты ылалдыы болып есептеледі. Базарларда рамындаы ылалдыы 18 %-дан аспайтын астытарды сатуа рсат етіледі.

Асты рамындаы ара кйелерді анытау. Сынамадан 20 г асты ілмегін алып, астытаы ара кйелерді іріктеп, лшеп, 0,1 пайыза дейінгі оларды натылыын анытайды.

Базарда картоп жне жгеріні крахмалын сатуа рсат етіледі. Крахмалды тсі а, кейде срылт рекі болады. Сырты крінісін арау барысында оны механикалы заымдалуына немесе брмалануына (нмен, бормен) назар аударылады.

Крахмалды иісін анытау шін алаана бір уыс салып, деммен ыздырып байайды, кдік туан жадайда нды зерттегендей етіп, сынама ткізеді.

Дмі ыртылдатыын крахмалды аз ана блігін шайнау арылы анытайды. Крахмалды згеше иісі мен дмі болмауы керек, шайнаан кезде зге жармаларды дмі сезілмеуі керек.

Зертханалы зерттеу

Крахмалды ылалдыын нны ылалдыын анытаандай етіп анытайды. Картоп крахмалыны рамында 20 %-дан аспайтын, ал жгері крахмалында 1-3 %-дан аспайтын су болуы керек.

ышылдыын анытау шін шыны ттікшеге 20 г крахмалды салып, оны 100 мл тазартылан сумен ерітеді, фенолфталеин ерітіндісіні 5-8 тамшысын осып, ызылт тске дейін 1 н титрлейді. Крахмалды ышылдыын градуспен крсетеді, ол шін титрлеуге кеткен сілтіні 1 н ерітіндісіні миллилитрін 5-ке кбейтеді. Титрлеу кезінде 0,1 н ерітіндімен сілті миллилитріні млшерін 0,5-ке кбейтеді. Картоп крахмалы шін ышылды 20^оС-тан, ал жгері крахмалы шін 25^оС-тан аспауы керек.

Талан ра (ылалдыы 10 %-дан аспауы керек), ашыл ашысары тсті, зіне тн иісі мен дмі болуы керек. Таланда ащы немесе ышыл згеше дм, кгерген, зе жне баса да иістер, арамшп жне зиянды оспалар болан жадайда оны сатуа рсат етілмейді.

ара бидай ашытысы ра (ылалдыы 10 %-дан аспауы керек), оыр ызыл тсті немесе ср тсті, бгде оспаларсыз, ерекше хош иісті жне ащы немесе кйіксіз, ара нанны ышыл - ттті дмі болуы керек.