Міріді мнді етер, абырой атаыды сірер, дулетті, сулетті мірге апарар жол – білім жолы.
Ер жетті лым, бой жетті ызым
Лыма тілек
Балам, азамат бол!
лым мені, тіршілігімізді тірегі, мрімізді жаласы сенсі. Сен дниеге келген кні бізді отбасымыздаы, аайын-туыстардаы шаттыта есеп болан жо. Сені уілдеген дыбысынан, былдырлаан тілінен, саылдаан нінен айналмаан, толанбаан айналамызда адам, й, жо шыар? Балам, бізді міріміз алды-артына арайтын емес, кнделікті кйбе тірлікпен жріп, айтар аылымызды айтып лгердік пе, лгермедік пе оны зіміз де білмейміз. Кейде шкірттеріме саба беріп, солармен гімелесіп болан со, ойа батамын, осы шкірттеріме мен балаларыма айтпаан ойларымды, аыл-кеестерімді айтамын-ау, ал балаларыма кім айтады? рине, сзді зі де шыа бермейді ой. Белгілі бір жадайа байланысты, студенттерді ойан сратарына байланысты айтылады. мірді заы ма лде уаытты адамдара осылай бліп ойандытан ба екен, ата-ана балаларыны асында кп болуды орнына керісінше баса жерде, баса ортада, бтен адамдарды асында кп болады. «ызмет, балаларды асырау» деген сылтау, ал оларды рухани асырауды кім мойнына алады? Оны ойлаан оам да, адам да жо. лындарым, сендерге деген аналы а тілегімді, айтар аыл-кеесімді ааза жазып ояйын, кейін оыр, керегі болса, алар деп ойладым. Бл р ата-ананы з балаларына деген тілегіне сас тілек, сас сз, арапайым ана ой ой. р ата-ана з баласын тртіпті, трбиелі етіп сірсе, трбиесіздер болмайды емес пе?
Балам,саан айтар алашы сзім, адам атыа лайы бол. Наыз азамат бол! Ата-анаа крсеткен рметті е лкені - сол, балам.
***
Ата-анады сйгендігіні бірінші белгісі - зіді сатап, аман-есен сау жргені.
Балам, анада бтін жан болмайды. Оны жаны рашан баласымен бірге. Сен жола шыса жолыа арап, сен келгенше мазасы кетіп, олы іске бармай, дегбірсізденетін ана. аза баба: «Баланы кілі далада, ананы кілі балада» деп, тегін айтпаса керек. Балам, анады сыйласа, е оай ережені есіде стаын:
Ауырмауа тырыс, ауру туызатын барлы жадайдан ашы бол, суытан сатан, сапасыз таматан сатан, кзсіз ерліктен сатан, жалан намыстан сатан, аылсыз, санасыз ыздардан сатан, сатып кетер достан сатан, дниеоыздытан сатан, жаман деттен: ішімдіктен, темекі тартудан - брінен сатан. Олардан баса мы жасылы бар, сол жасылытарды жанынан табылып жрсе, аман да боласы, сау да боласы. Ата-анаа баласынан баса баытты ны – кк тиын. Соны жадыда ста.
Жалан намыс дегенге тотала кетсем: ол - дшпаныны намысыды оздырып, жамандыа айдап салуы. Сен оны тсінбей, зіні міріе ауіп тндіретін рыс-керіс, тбелесті ішіне кіріп кетуі. Балам, ашанда сабырлы бол, ашуды аыла жедіре біл. Дана халымыз: «Ашу тасыса, аыл тгіледі, ас тасыса, майы тгіледі» деген болатын.
ке-шешеді лде мен блдеге орамай-а ой, оларды уайыма салмай, айда жрсе де хабарласып, зіні амандыыды білдіріп ойса, олар шін содан арты уаныш болмайды.
Балам, ауырмайтын Алланы пендесі жо, кбінде суы тиіп, тмауратып ауырады. «Кіші-гірім тмау ой» деп ескерусіз алдырма, тез жазылуа тырыс,зіді, зіні денсаулыыды жасы ктсе, сені ананан баытты адам болмайды. Жай кезде дегбірсіз ана, баласы ауыранда жанын ояра жер таппайды. Балам, аман бол, ауырма, рухани сау бол.
***
міріді мнді етер, абырой атаыды сірер, дулетті, сулетті мірге апарар жол – білім жолы.
Оу-білімні керек екенін басында тсінбей бастайсы, «осы оу дегенді кім ойлап тапты, ол неге керек, оымаса адамдар мір срмей ме?» деп, айтатынсы. Есейе келе оуды не шін керек екенін біле бастады, біра толы тсінген жосы. Енді жоары оу орнына тсті, енді білді, балам. лде де болса, тере ойлан, білімні керегін ала біл. Сауатты, білімді адамдар ай заманда да абыройлы болан. Білімсіз адамны кемшілігі тр-тсінен де белгілі болады. Білімсіз адам жасы, ора келеді. Ал білімді адамны жзі жары, даусы аны болады. Себебі ол білгенін ел білсе екен деп, аны, длелді сйлеп йренеді. Білімсіз зі тсінбей тран нрсесін елдер де тсінбесін деп, кмескі дауыспен, сыбырлап, мігірлеп айтады. Осыдан болмыс алыптасады. Балам, адамны білгенін адам біледі, тек ерінбей іздену керек, ебектену керек. Бар боланы - сол. Уаытыды баалай біл, жасты уаты бар да зіді аяма, ебек ет, денсаулыыды шынытыр, бос жріспен, пайдасы жо компьютрдегі, казинодаы ойындара, бос сандалыса алтын уаытыды жіберме.
оам ашанда білімді мамандара зру болады. Адам білімді з бетінше ізденіп табады. зіне не керек екенін зінен баса кім біледі? Ал керегін іздеп тапанда, ол барынша мол амтуа тырысады. лы алым адамдарды кбі здері ізденіп оыан. Ататы Нобель мектепке, жоары оу орнына тсіп білім алмапты,білімді з бетінше іздеп оыан екен, кейін ататы алым болан. Артында алан мрасын да ылыма беріп кетті, сйтіп атын мгілік етті. стаз тек баыттаушы, жн сілтеуші. стазды тамшыдай біліміні тбін азып, теіз жасау - зіні міндеті. Баытты мірді кілті з олыда тр, ала мтыл.
***