Бизнес-жоспар жне оны дайындау тртібі
Бизнес-жоспар – бл бизнесті жаа трін руа, фирма ызметіні жаа сферасын амтуа ажетті ксіпорынны даму жоспары.
Бизнес-жоспарды жаадан рылан ксіпорындар, сонымен атар экономикасы дамыан йымдар жасауы ммкін.
Бизнес-жоспар келесі маызды мселелерді шешеді:
· ксіпорынны болашата тратылыын жне тіршілікке икемділік дрежесін анытайды, ксіпкерлік ызметті туелділігін тмендетеді;
· дамуды санды жне сапалы крсеткіштер тріндегі бизнесті болашаын анытайды;
· фирманы потенциалды инвесторлар жаынан кмекті амтамасыз ете отырып, оларды ыыласын жне ызыушылыын тартады;
· жоспарлауды баалы тжірибесін алуа кмектеседі, мекемеге жне оны жмыс ортасына деген болашата кзарасын дамытады.
Бизнес-жоспар инвесторлар жне ксіпкерлер арасындаы келіссздерді бастауды бастапы тармаы болып табылады. Кбінесе бизнес-жоспар шетелдік фирмалармен келіссздер жргізу шін ажет.
Бизнес-жоспар ксіпкерлік жобаны длелдеуді формасы ретінде бизнесті жоспарлы ызметіні саласына техникалы-экономикалы длелдеуді бірте-бірте ыыстырады. Онда фирма ызметіні ндірістік жне нарыты, аржылы жне техникалы, ішкі жне сырты аспектілеріне сйкес келетін артышылытар арастырылады.
Е алдымен бизнес-жоспарды растыруа кірісу шін ажетті апаратты барлы жиынтыын алуымыз керек. Бизнес-жоспарды рамы мен мазмны шектелмеген. Ол 6, 8, 10, 18 жне таы баса блімдерден труы ммкін. Бизнес-жоспар аржы-экономикалы іс-рекетте тиімді крсеткіштерге жетуге баытталан жоспарды бір трі.
1 блім – Ксіпкерлік іс-рекетті ала ойан масаты. Ксіпкерлікті негізгі масаты – пайда табу. Болашатаы жмысты белгілей отырып, анша, андай клемде пайда табуа болатындыын есептеп шыару ажет. Сонымен бірге, бл блімде баса да масаттар кзделеді: леуметтік масаттар – тауарлармен атарылатын ызметтерді кбейту, экономикалы жадайларды жасарту, жаа мдени мралар алыптастыру, ылыми-техникалы, аартушылы потенциалды лайту; іскерлік жне халыаралы арым-атынасты ныайту; ксіпкерді статусын ктеру, ксіпкерді экономикалы потенциалын дамытып, ныайту; баса да арнайы масаттар – шетелдермен арым-атынас жасау; р трлі ассоциациялара мше болып кіру; ксіпкерлікті ерекше масаты – р трлі айырымдылы жмыстар крсету.
II блім - Бизнес-жоспарды негізгі крсеткіштері. Тйіндеме. Бл негізгі блім болып есептеледі жне мынадай бліктерден трады:
· басты масат
· німні ысаша мінездемесі, айрыша ерекшеліктері
· ойылан масата жетуді жолдары мен дістері
· жобаны орындау мерзімі
· шыындар клемі
· болжаулы тиімділік пен соы нтижелер
· нтижелерді олдану аясы
Негізгі жалпы крсеткіштер:
· ндіріс пен шыаран німді сату клемі
· пайда тсім клемі
· зіндік нды азайту жне арыза алан аражат
· рентабельділік
Арнайы крсеткіштер:
· сатылан тауарлар мен атарылан ызметті сапасы, саны жне ерекшеліктері
· салымдарды айтарымдылы уаыты
· жоспарланан нтижелерге жетуді кепілділігі
III блім – Ттынушылара жеткізілетін німдер мен атарылатын ызметтерді мінездемесі. Бл блімні крсеткіштері:
· німні сырты трі, сипаттамасы, суреті, безендірілуі жне т.б.;
· ксіпкерлік тауарды ттынушылары туралы тсініктемелер (тауара сраныс, айма, йым туралы хабарлар);
· ксіпкерлік німді сату баасыны болжамы
IV блім – Сату нарыын, сату клемін талдап, баалау. Бл блімде ндіріс клемі, сату клемі аныталады. Маркетингтік зерттеулер жргізіліп, бсекелестер мен баа саясаты жне оларды ммкіншіліктері зерттеледі.
V блім – йымды шаралар мен жмыс жасау жоспары.Ксіпкерлік бадарламаа – маркетинг, нім шыару, німді сатып алу, сатау, тасымалдау, сатып алушыа ртрлі дегейдегі ызмет крсету жатады. йымды шаралара –бизнес-жоспардыорындауды басару, жобаны басаруды йымды рылымы, орындаушыларды іс-рекетін адаалау, ебекаыны арнайы формаларын йымдастыру шаралары, кадрларды дайындау, есептеу жне баылау жатады.
VI блім – Ресурстармен амтамасыз ету. Бл блімде ресурстарды трлері жне клемі жайында жне ресурстарды олдану дістері жайлы анытама беріледі. Ресурспен амтамасыз етуге – материалды ресурстар, ебек ресурстары, аржы ресурстары, апарат ресурстары жатады.
VII блім – Жобаны тиімділігі. Бл бизнес-жоспарды соы блімі, мнда ксіпкерліктен алынан тиімділік есептелінеді. Тиімділікті негізгі крсеткіштеріне – пайда жне рентабельділік крсеткіш жатады. Сонымен атар леуметтік жне ылыми-техникалы тиімділік есептелінеді.