Бадарламаны Паспорты
АЗАСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА БІЛІМ БЕРУДІ ДАМЫТУДЫ 2011 - 2020 ЖЫЛДАРА АРНАЛАН МЕМЛЕКЕТТІК БАДАРЛАМАСЫН БЕКІТУ ТУРАЛЫ
азастан Республикасы Президентіні 2010 жылы 7 желтосандаы № 1118 Жарлыы
Ескерту. Кші жойылды - Р Президентіні 01.03.2016 № 205 Жарлыымен.
«азастан Республикасыны 2020 жыла дейінгі Стратегиялы даму жоспары туралы» азастан Республикасы Президентіні 2010 жылы 1 апандаы № 922 Жарлыын іске асыру масатында аулы етемін:
1. оса беріліп отыран азастан Республикасында білім беруді дамытуды 2011 - 2020 жылдара арналан мемлекеттік бадарламасы (бдан рі – Бадарлама) бекітілсін.
2. азастан Республикасыны кіметі:
1) бір ай мерзімде Бадарламаны іске асыру жніндегі іс-шаралар жоспарын зірлесін жне азастан Республикасы Президенті кімшілігімен келісім бойынша бекітсін;
2) азастан Республикасындаы мемлекеттік жоспарлау жйесіні одан рі жмыс істеуіні кейбір мселелері туралы» азастан Республикасы Президентіні 2010 жылы 4 наурыздаы № 931 Жарлыында айкындалан мерзімде жне тртіпте Бадарламаны іске асыру мониторингі нтижелерін азастан Республикасы Президентіні кімшілігіне сынады.
Ескерту. 2-тармаа згеріс енгізілді - Р Президентіні 2012.08.27 № 371 (алашы ресми жарияланан кнінен бастап олданыса енгізіледі) Жарлыымен.
3. Орталы жне жергілікті атарушы органдар, сондай-а азастан Республикасыны Президентіне тікелей баынатын жне есеп беретін мемлекеттік органдар Бадарламаны іске асыру жнінде шаралар абылдасын.
4. «азастан Республикасында техникалы жне ксіптік білім беруді дамытуды 2008 - 2012 жылдара арналан мемлекеттік бадарламасы туралы» азастан Республикасы Президентіні 2008 жылы 1 шілдедегі № 626 Жарлыыны (азастан Республикасыны ПАЖ-ы, 2008 ж., № 32, 333-жат) кші жойылды деп танылсын.
5. Осы Жарлыты орындалуын баылау азастан Республикасы Президентіні кімшілігіне жктелсін.
6. Осы Жарлы 2011 жылы 1 атардан бастап олданыса енгізіледі.
азастан Республикасыны
Президенті Н. Назарбаев
Азастан Республикасында білім беруді дамытуды 2011 – 2020 жылдара арналан мемлекеттік бадарламасы
Бадарламаны Паспорты
Ескерту. 1-блімге згеріс енгізілді - Р Президентіні 02.11.2012 № 423 Жарлыымен.
Бадарламаны азастан Республикасында білім беруді дамытуды
атауы 2011 – 2020 жылдара арналан мемлекеттік
бадарламасы
зірлеу шін «азастан Республикасыны 2020 жыла дейінгі
негіз Стратегиялы даму жоспары туралы» азастан
Республикасы Президентіні 2010 жылы 1 апандаы № 922 Жарлыы;
«Мемлекеттік бадарламалар тізбесін бекіту туралы»
азастан Республикасы Президентіні 2010 жылы
19 наурыздаы № 957 Жарлыы
Бадарламаны азастан Республикасы Білім жне ылым
зірлеуші министрлігі
Масаты Экономиканы орныты дамуы шін сапалы білімні
олжетімділігін амтамасыз ету арылы адами
капиталды дамыту, білімні бсекеге абілеттілігін
арттыру
Бадарламалы білім беру ызметіне те ол жеткізуді амтамасыз
масаттар етуге бадарланан аржыландыру жйесін жетілдіру;
педагог мамандыыны беделін ктеру;
білім беруді басаруды мемлекеттік-оамды
жйесін алыптастыру;
білім беру процесіні барлы атысушыларыны здік білім беру ресурстары мен технологияларына те ол жеткізуін амтамасыз ету;
балаларды мектепке дейінгі сапалы трбиемен жне
оытумен толы амтуды, оларды мектепке даярлау
шін мектепке дейінгі трбие мен оытуды р трлі
бадарламаларына те ол жеткізуді амтамасыз ету;
жалпы білім беретін мектептерде азастан
Республикасыны зияткерлік, дене бітімі жне
рухани дамыан азаматын алыптастыру, тез
згеретін лемде оны табысты болуын амтамасыз
ететін білім алудаы ажеттілігін анааттандыру,
елімізді экономикалы л-ауаты шін бсекеге
абілетті адами капиталды дамыту. 12 жылды оыту
моделіне кшу;
оамны жне экономиканы
индустриялы-инновациялы даму сраныстарына
сйкес техникалы жне ксіптік білім (бдан рі –
ТжКБ) жйесін жаырту, лемдік білім беру
кеістігіне бірігу;
ебек нарыыны, елімізді
индустриялы-инновациялы даму міндеттері мен жеке тланы ажеттіліктерін анааттандыратын жне білім беру саласындаы здік лемдік тжірибелерге сай келетін жоары білім сапасыны жоары дегейіне ол жеткізу;
мір бойы білім алу жйесіні жмыс істеуін
амтамасыз ету;
жастарды бойында белсенді азаматты станымды,
леуметтік жауапкершілікті, отансйгіштік сезімді,
жоары адамгершілік жне кшбасшылы асиеттерді
алыптастыру
Міндеттері сапалы білімге олжетімділікті арттыруа
баытталан білім беруді аржыландыруды жаа
тетіктерін зірлеу;
білім беру жйесін жоары білікті кадрлармен
амтамасыз ету;
педагог ызметкерлерді ебегін мемлекеттік олдау
мен ынталандыруды кшейту;
білім берудегі менеджментті жетілдіру, оны ішінде
корпоративтік басару принциптерін енгізу, білім
беруде мемлекеттік-жеке ріптестік жйесін
алыптастыру;
білім беруді дамытуды мониторинг жйесін
жетілдіру, оны ішінде халыаралы талаптарды
ескере отырып, лтты білім статистикасын ру;
оу процесін автоматтандыруды енгізу шін жадай
жасау;
мектепке дейінгі йымдарды желісін лайту;
мектепке дейінгі трбие мен оытуды мазмнын
жаарту;
мектепке дейінгі трбие мен оыту йымдарын
кадрлармен амтамасыз ету;
12 жылды оыту моделіне кшуді білім беру
мазмнын жаыртумен оса жзеге асыру;
шаын жинаталан мектептерді (бдан рі – ШЖМ)
проблемаларын шешу;
мектептегі инклюзивті білім беру жйесін
жетілдіру;
экономиканы индустриялы-инновациялы даму
сраныстарын ескере отырып, ТжКБ мазмныны
рылымын жаарту;
экономика салалары шін кадрлар даярлауды
инфрарылымын дамыту;
ТжКБ-да оуды беделін арттыру;
елімізді индустриялы-инновациялы даму
жобаларына сай келетін жоары жне жоары оу
орнынан кейінгі білімі бар кадрлармен амтамасыз
ету;
жоары білімні еуропалы аймаына бірігуді
амтамасыз ету;
білімні, ылымны жне ндірісті бірігуін
амтамасыз ету, зияткерлік меншік пен
технологияларды німдерін коммерцияландыру шін жадай жасау. Жоары білікті ылыми жне
ылыми–педагог кадрларды даярлау;
мір бойы оыту, баршаа білім алу шін жадай
жасау;
жастарды отан сйгіштікке трбиелеу жне оларды
азаматты белсенділігін, леуметтік
жауапкершілігін жне леуетін ашу тетіктерін
алыптастыру жніндегі шаралар кешенін іске асыру
Іске асыру 2011 – 2020 жылдар
мерзімдері Бадарлама екі кезеде іске асырылатын болады:
(кезедері) бірінші кезе: 2011 – 2015 жылдар;
екінші кезе: 2016 – 2020 жылдар.
Нысаналы ШЖМ-нан баса, барлы білім беру йымдарында жан басына шаандаы аржыландыру тетіктері
индикаторлар енгізілген;
педагогтерді жалпы санына шаанда жоары жне
бірінші санаты бар жоары білікті педагог
ызметкерлерді лесі - 54%;
білім беру йымдарыны 60 %-ында аморшылы
кеестер рылан;
білім беру йымдары басшыларыны 100 %-ы
менеджмент саласында біліктілігін арттыран жне
айта даярлаудан ткен;
орта білім беру йымдарыны 90 %-ында электронды оыту жйесі пайдаланылады;
3 жастан 6 жаса дейінгі балаларды 100 %-ы
мектепке дейінгі трбиемен жне оытумен
амтамасыз етілген;
12 жылды оыту моделіне толы кшу жзеге
асырылан;
азастанны барлы ірлеріндегі «Назарбаев
Зияткерлік мектептері» жобасыны шеберіндегі
мектептерді саны – 20;
жаратылыстану-математика пндері бойынша білім
беру оу бадарламаларын жетік мегерген
оушыларды лесі – 70 %;
азастанды жалпы білім беретін мектептер
оушыларыны халыаралы салыстырмалы
зерттеулердегі нтижелері:
оушыларды білім жетістіктерін баалау жніндегі
халыаралы бадарлама (PISA) – 40-45 орын, 4 жне
8-сынып оушыларыны математика жне жаратылыстану саласындаы сауаттылыын баалау (TIMSS) – 10 - 12 орын, «Оу жне мтінді тсіну сапасын зерделеу» (PIRLS) – 10-15 орын;
мектептерді жалпы санына шаанда инклюзивті
білім беру шін жадайлар жасаан мектептерді
лесі – 70 %;
атысушыларды жалпы санына шаанда ксіби
даярлы дегейін баалаудан жне біліктілікті
беруден алашы реттен ткен ТжКБ бітірушілеріні
лесі - 80%;
ТжКБ оу орындарында мемлекеттік білім беру
тапсырысы бойынша білім алан тлектерді оуды
бітіргеннен кейінгі алашы жылы жмыспен
амтыландарды жне жмыса орналасандарды
лесі – 80 %;
лтты институционалды аккредиттеу рсімінен ткен колледждерді лесі – 30 %;
жмыс берушілер оамдастыында біліктілікті
туелсіз баалаудан алашы реттен ткен жоары
оу орындарын (бдан рі – ЖОО) бітірушілерді
оан атысандарды жалпы санынан лесі – 80 %;
жоары оу орындарында мемлекеттік білім беру
тапсырысы бойынша білім алан бітірушілерді 80
%-ы жоары оу орнын бітіргеннен кейін бір жыл
ішінде мамандыы бойынша жмыса орналасан;
лемні здік университеттері рейтингінде
крсетілген азастанны жоары оу орындарыны
саны – 2;
халыаралы стандарттар бойынша туелсіз лтты
институционалды аккредиттеуден ткен жоары оу
орындарыны лесі – 65 %;
халыаралы стандарттар бойынша туелсіз лтты
мамандандырылан аккредиттеуден ткен жоары оу
орындарыны лесі – 30 %;
отанды ылыми зерттеулерді нтижелерін ндіріске
енгізуді негізінде білім мен ылымды біріктіру
жолымен инновациялы ызметті жзеге асыратын
жоары оу орындарыны лесі - 13%;
соы 5 жылда импакт-факторлы ылыми журналдарда жарияланымдары жары крген профессор-оытушы рамыны жне ылыми ызметкерлерді лесі – 5 %;
барлы жастаы адамдар шін білім беруді ртрлі
нысандары мен типтері енгізіледі;
жастарды жалпы санынан 55 %-ы жастар саясаты мен патриотты трбие саласындаы іс-шараларды іске асыруа белсенді трде атысатын болады.
аржыландыру Бадарламаны бірінші кезеін республикалы
кздері мен бюджеттен аржыландыру клемі 509,7 млрд. тегені
клемі райды.
Жергілікті бюджеттен аржыландыру жыл сайын тиісті жергілікті бюджеттерден білім беру жйесін
дамытуа блінетін аражат шеберінде жзеге
асырылатын болады.
Кіріспе
Білім беру «азастан – 2030» за мерзімді Стратегиясыны маызды басымдытарыны бірі болып танылды. азастандаы білім беру реформаларыны жалпы масаты білім беру жйесін жаа леуметтік-экономикалы ортаа бейімдеу болып табылады. азастан Президенті республиканы лемдегі бсекеге абілетті 50 елді атарына енгізу туралы міндет ойан болатын. Білім беру жйесін жетілдіру осы масата ол жеткізуде маызды рл атарады.
Халыаралы тжірибе ерте балалы шатан ересек жаса дейін адами капитала, атап айтанда, білім беруге блінетін инвестицияны экономика мен оама елеулі айтарымы болатынын длелдеп отыр.
Адами капитала блінетін инвестициялар жылдам згеретін лемде бейімделе алатын техникалы прогрессивті, німді жмыс кшін ру шін аса ажет. Болашаты табысты экономикасы білім беруіне, халыты дадылары мен абілетіне инвестициялайтындар болма. Білім беруді леуметтік ажеттіліктерге жмсалатын шыындар ретінде ана емес, экономикалы инвестициялар ретінде тсіну ажет.
Білім беру мен экономикалы суді байланыстыратын кптеген длелдер бар:
макро- жне микроэкономикадаы халыаралы зерттеулерді шолу білім беруді, табысты жне німділікті арасында тыыз байланысты бар екенін длелдеп отыр. Бл ретте оытуды бастапы кезеіне инвестициялауды зор айтарымы болатыны байалады;
зерттеулер білім беруді дамытуа жмсалан инвестицияны маызды жатарын растайды.
Экономикалы пайдадан блек білім беру баса да леуметтік пайдаларды келтіреді, леуметтік капиталды – азаматтарды кп лесіні атысуымен ралан, леуметтік бірлігі мен интеграциясы жоары, ы бзушылы дегейі тмен оамны алыптасуына ыпал етеді. Жастайынан білім алу леуметтік, эмоционалды жне баса да мірге ажетті дадыларды алыптастыруда маызды рлге ие. Білім беру ызметіні барлы спектрларын одан рі дамытуды сенімді длелдері осында. азастанны білім беруді тбегейлі жаыртуы: білім беруге салынатын инвестицияны айтарлытай жне траты лайтуы, оны сапасын жасартуы ажет.
Сондытан жаа лтты пайымдау сынылады: 2020 жыла арай азастан – білімді мемлекет, аылмен рылан экономика жне біліктілігі жоары жмыс кші. Білім беруді дамуы елімізді болаша экономикалы, саяси жне леуметтік-мдени ркендеуі сйенетін тырнамасы болуы тиіс.
Білім беру саласындаы азастан Республикасыны мемлекеттік саясатын іске асыруды йымдастырушылы негізі – азастанды білімді жаыртуды жаластырылуын амтамасыз ететін азастан Республикасында білім беруді дамытуды 2011 – 2020 жылдара арналан мемлекеттік бадарламасы (бдан рі – Бадарлама) болуы тиіс.
Бадарлама білім беру саласындаы мемлекеттік саясатты йымдастырушылы негізі ретінде білім беру мен трбиені, басару жйесіні, білім беру ызметі субъектілеріні ыты-йымдастырушылы нысандарыны жне аржы-экономикалы тетіктеріні рылымындаы, мазмны мен технологияларындаы згерістерді амтитын ресурстары мен мерзімі бойынша бір-бірімен зара байланыстаы іс-шаралар кешені болып табылады.